Hoge Raad, 12-05-2023, ECLI:NL:HR:2023:692, 21/00182

De Rechtbank heeft in het kader van het vaststellen van de handelsinkoopwaarde van een van de bij het Hof in geding zijnde personenauto’s met schade (zaaknummer 19/01413 van het Hof) beslist dat belanghebbende ter zake van het ontbreken van onderhoudsboekjes rekening mag houden met een waardevermindering. De Rechtbank heeft vervolgens “de totale waardevermindering als gevolg van schade en bijkomende zaken” gesteld op 72 procent van € 85 (ofwel € 61) wegens het ontbreken van een Nederlandstalig onderhoudsboekje plus het bedrag van € 688 dat de Inspecteur al had geaccepteerd, dat wil zeggen op € 749 in totaal.

In hoger beroep was onder meer in geschil of de Rechtbank terecht rekening heeft gehouden met die waardevermindering van € 61, waarbij partijen het erover eens zijn dat deze vermindering is toegepast wegens het ontbreken van een Nederlandstalig instructieboekje. Het Hof heeft in dit kader geoordeeld dat aannemelijk is dat van de omstandigheid dat bij de aankoop van deze personenauto alleen een instructieboekje in een andere taal is meegeleverd, enige waardedruk uitgaat. Naar het oordeel van het Hof heeft de Rechtbank daarom terecht met die waardedruk rekening gehouden.

De stukken van het geding laten geen andere conclusie toe dan dat de desbetreffende, vanuit Zweden overgebrachte personenauto een gebruikte personenauto is met “meer dan normale gebruiksschade” in de zin van artikel 10, lid 8, letter a, van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (tekst 2018; hierna: de Wet). Daarom heeft belanghebbende de in artikel 10, lid 2, van de Wet bedoelde afschrijving van deze personenauto mogen bepalen met gebruikmaking van een getaxeerde handelsinkoopwaarde. Volgens het door belanghebbende ingebrachte taxatierapport is de handelsinkoopwaarde getaxeerd door een bedrag aan schade in mindering te brengen op een handelsinkoopwaarde, afkomstig uit een in de handel algemeen toegepaste koerslijst voor de inkoop van gebruikte motorrijtuigen door wederverkopers in Nederland voor een soortgelijke personenauto in onbeschadigde staat.

De taxatiemethode als bedoeld in artikel 10, lid 8, van de Wet, uitgevoerd met inachtneming van de voorwaarden als bedoeld in artikel 10, lid 9, van de Wet in samenhang gelezen met artikel 8, lid 4, aanhef en letter b, van de Uitvoeringsregeling belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992, houdt in dat het aan een onafhankelijke, erkende taxateur is om de handelsinkoopwaarde van het desbetreffende motorrijtuig te schatten. Bij toepassing van de taxatiemethode kan die taxateur als referentie voor het bepalen van de handelsinkoopwaarde van het gebruikte motorrijtuig in kwestie mede gebruik maken van de handelsinkoopwaarde van een vergelijkbaar motorrijtuig die is opgenomen in een in de handel algemeen toegepaste koerslijst .²

Anders dan de Inspecteur bij het Hof heeft betoogd, is in dat geval de in een koerslijst opgenomen handelsinkoopwaarde slechts een uitgangspunt. De getaxeerde waarde zal in dat geval van die koerslijstwaarde verschillen vanwege meer dan normale gebruiksschade en/of andere bijzondere of afwijkende kenmerken en eigenschappen van het te waarderen motorrijtuig ten opzichte van gebruikte motorrijtuigen zoals deze in de regel op de binnenlandse markt worden ingekocht. Dergelijke kenmerken en eigenschappen leiden tot een bij de taxatie in aanmerking te nemen verschil ten opzichte van de koerslijstwaarde voor zover zij in die waarde niet of niet volledig zijn verdisconteerd. De invloed van dergelijke kenmerken en eigenschappen kan zowel waardedrukkend als waardeverhogend zijn.

Zoals blijkt uit het proces-verbaal van het verhandelde ter zitting van het Hof heeft belanghebbende aangevoerd dat een door zijn taxateur gehanteerde koerslijst vooral is gebaseerd op inkopen van gebruikte personenauto’s die eerder als nieuw in Nederland zijn geïmporteerd. Volgens belanghebbende moet bij dergelijke auto’s een Nederlandstalig instructieboekje worden geleverd. Als een handelaar een gebruikte personenauto inkoopt op de Nederlandse markt zit daar dus meestal een Nederlands instructieboekje bij. Het komt slechts in beperkte mate voor dat een personenauto uit de koerslijst geen Nederlands instructieboekje heeft, aldus belanghebbende. Bij zijn door het middel bestreden oordeel heeft het Hof kennelijk deze uitlatingen van belanghebbende aannemelijk geacht en op basis daarvan aangenomen dat in de waarde die in de door diens taxateur gehanteerde koerslijst is vermeld, het ontbreken van een Nederlandstalig instructieboekje niet is verdisconteerd. Aldus opgevat heeft het Hof de hiervoor in 2.3 bedoelde stelling van de Inspecteur wel behandeld, en heeft het die verworpen. Middel II faalt daarom.

De hiervoor in 2.5.1 weergegeven kennelijke oordelen van het Hof geven, gelet op hetgeen hiervoor in 2.4 is overwogen, niet blijk van een onjuiste rechtsopvatting en kunnen, als verweven met waarderingen van feitelijke aard, in cassatie niet op juistheid worden getoetst. Uitgaande van die oordelen kon het Hof tot de slotsom komen dat bij de bepaling van de handelsinkoopwaarde van de personenauto mede rekening moet worden gehouden met het hiervoor in 2.2.2 genoemde bedrag van € 61.