Rechtbank Amsterdam, 27-08-2008, BF3972, 380498 - HA ZA 07-2674

Sector civiel recht

zaaknummer / rolnummer: 380498 / HA ZA 07-2674

Vonnis van 27 augustus 2008

in de zaak van

tegen

Partijen zullen hierna de curator en ING genoemd worden.

1.2. De enkelvoudige kamer van deze rechtbank heeft de zaak verwezen naar de meervoudige kamer. Vervolgens is vonnis bepaald.

2.2. Royal Sleeptrend en Solatido hebben onder meer hun bedrijfsuitrusting, voorraden en vorderingen aan ING verpand. Het betrof een bezitloos pandrecht.

2.3. Op 13 december 2006 zijn Royal Sleeptrend en Solatido door de rechtbank Zwolle-Lelystad in staat van faillissement verklaard met benoeming van H.R. Quint tot curator. Op dat moment beschikten Royal Sleeptrend en Solatido over respectievelijk 20 winkels en 4 winkels. Daarnaast deelden zij een magazijn en een hoofdkantoor in Deventer.

2.4. De Belastingdienst heeft een vordering van in totaal EUR 1.179.709,73 aan omzetbelasting en loonbelasting in het faillissement van Royal Sleeptrend en een vordering van in totaal EUR 173.287,- aan omzetbelasting en loonbelasting in het faillissement van Solatido ingediend.

2.5. Op 19 januari 2007 heeft de curator een overeenkomst met de besloten vennootschap naar Belgisch recht Belgium Bedding Factory bvba (hierna: Belgium Bedding) gesloten, waarbij de activa van Royal Sleeptrend en Solatido aan Belgium Bedding zijn verkocht en overgedragen. De koopprijs bedroeg in totaal EUR 508.000,-, waarvan een bedrag van EUR 415.000,- was bestemd voor de voorraden.

2.7. Bij brief van 22 februari 2007 heeft A, namens de curator, ING verzocht, en voor zover nodig gesommeerd, het totaalbedrag van EUR 232.400,- binnen 14 dagen te voldoen. Daarbij is er tevens op gewezen dat de boedel bij niet tijdige betaling tevens aanspraak zal maken op betaling van de rente over eerdergenoemd bedrag, te rekenen vanaf de dag waarop dit bedrag door Belgium Bedding aan ING is betaald.

3.2. Aan zijn vordering legt de curator - kort weergegeven - ten grondslag dat de Ontvanger een fiscaal voorrecht heeft op de opbrengst van de showroommodellen die in de winkels stonden, waarvan de waarde in onderling overleg is vastgesteld op EUR 232.400,-. Aangezien de curator gehouden is mede de belangen te behartigen van de schuldeisers die in rang gaan boven de pand- en hypotheekhouders, moet de curator de opbrengst van de bezitloos verpande bodemzaken ten behoeve van de Ontvanger opeisen. Om die reden maakt de curator aanspraak op betaling van eerdergenoemd bedrag door ING. Daarnaast wordt aanspraak gemaakt op wettelijke rente.

3.3. ING voert verweer. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.2. ING stelt zich primair op het standpunt dat de curator niet aan de op hem rustende stelplicht en bewijslast heeft voldaan, nu dat de curator niet heeft gesteld en bewezen i) wat de feitelijke bestemming van elk van de 24 winkelfilialen op het moment van faillissement was en ii) van ieder (soort) item dat deel uitmaakt van de showroommodellen, dat het desbetreffende item op het moment van faillissement diende tot stoffering. Uit de door de curator overgelegde, door de taxateur gemaakte, foto’s van de diverse showrooms blijkt naar het oordeel van de rechtbank dat de winkelfilialen dienden als showroom voor bedden en aanverwante artikelen. ING heeft onvoldoende concreet aangevoerd waarom de bestemming die uit die foto’s naar voren komt niet in overeenstemming met de werkelijkheid zou zijn, zodat het onder i) genoemde verweer wordt verworpen. Ook het onder ii) genoemde verweer wordt verworpen. Uit hetgeen door partijen naar voren is gebracht, leidt de rechtbank af dat het bedrag van EUR 232.400,- dat aan de discussievoorraden is toegekend, 80% betreft van de vastgestelde koopsom voor de voorraden van alle winkels. Door de curator is onweersproken gesteld dat de andere 20% betrekking heeft op de makkelijk draagbare zaken als beddengoed en onderhoudsproducten, waarover partijen het eens zijn dat die niet onder de showroommodellen vallen. Hieruit volgt dat de discussievoorraden beperkt zijn tot bedden en kasten en andere zaken die in de showroom opgesteld staan en voldoende duidelijk is om welke items het gaat. Onder de aldus gedefinieerde discussievoorraden moeten derhalve - alle items van - de showroommodellen worden verstaan. Het primaire verweer wordt dan ook verworpen.

4.3. Subsidiair wordt door ING weersproken dat de showroommodellen dienden tot ‘stoffering’ van de verschillende winkelfilialen. Hiertoe wordt aangevoerd dat de showroommodellen niet waren bestemd voor blijvend, duurzaam gebruik op de bodem, maar voor de omzet.

4.4. Onder stoffering vallen al die zaken die strekken tot een enigszins duurzaam gebruik van het gebouw overeenkomstig zijn bestemming, waardoor het gebouw tevens beter beantwoordt aan die bestemming. De bestemming van een gebouw wordt bepaald door het feitelijk gebruik dat ervan wordt gemaakt (HR 26 januari 1981, NJ 1981, 656).

4.5. De showroommodellen vallen naar het oordeel van de rechtbank onder het begrip stoffering. Daartoe wordt als volgt overwogen. Mede gelet op het taxatierapport van Troostwijk Waardering en Advies B.V. van 24 november 2006 (productie 6 bij conclusie van antwoord), wordt het aannemelijk geacht dat de winkels van Royal Sleeptrend en Solatido - tevens - werden gebruikt als showroom. Hoewel de showroommodellen mogelijk de winkels zijn binnengekomen als voorraad, zijn ze vervolgens in elkaar gezet om als voorbeeld te dienen. Daarmee zijn de showroommodellen dienstbaar geworden aan het gebruik van de winkelpanden overeenkomstig de bestemming daarvan. Immers, de showroommodellen waren niet meer (direct) bestemd voor de omzet. Daarbij wordt de curator gevolgd in zijn standpunt dat de daarmee te realiseren omzet, gelet op de kosten van op- en afbouw, de korting omdat de modellen niet meer verpakt zijn en de omstandigheid dat vaak sprake is van beschadigingen, zeer beperkt is. In de omstandigheid dat de showroommodellen wel eens werden verkocht, wordt geen aanleiding gezien anders te oordelen. Dit betekent namelijk niet zonder meer dat de voorbeeldfunctie van het desbetreffende goed verandert in een verkoopfunctie. Dat jaarlijks een nieuwe collectie binnenkwam, waarna de winkels opnieuw werden ingericht, leidt niet tot een ander oordeel. Ook de omstandigheden dat Royal Sleeptrend en Solatido standaardproducten aanboden, die ook via het internet te bestellen waren, dat de Ontvanger ten tijde van het leggen van het bodembeslag de showroommodellen kennelijk zelf ook niet als bodemzaken beschouwde en dat de winkelfilialen van Royal Sleeptrend en Solatido niet uitsluitend de bestemming van showroom hadden, zoals door ING is betoogd, laten dit oordeel onverlet. Vorenstaande omstandigheden doen immers niet af aan de voorbeeldfunctie van de showroommodellen overeenkomstig de bestemming van de showroom.

4.7. Uit het vorenstaande volgt dat de showroommodellen voldoen aan het stofferingsbegrip als bedoeld onder rechtsoverweging 4.4 en dat derhalve de Ontvanger het bodemvoorrecht op de showroommodellen kan uitoefenen. Nu de curator op grond van artikel 57 lid 3 van de Faillissementswet gehouden is de opbrengst van de showroommodellen van ING op te eisen ten behoeve van de Ontvanger, zal de vordering, te vermeerderen met de niet bestreden wettelijke rente, worden toegewezen.

5.1. veroordeelt ING om aan de curator te betalen een bedrag van EUR 232.400,00 (tweehonderdtweeëndertig duizendvierhonderd euro), vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6: 119a BW over het nog niet betaalde deel van het toegewezen bedrag vanaf de dag van betaling door Belgium Bedding tot de dag van volledige betaling,

5.2. veroordeelt ING in de proceskosten, aan de zijde van de curator tot op heden begroot op EUR 8.816,31,

5.3. verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. H.C. Hoogeveen, mr. R.A. Overbosch en mr. P.J. van Eekeren en in het openbaar uitgesproken op 27 augustus 2008.?