Rechtbank Breda, 22-05-2008, ECLI:NL:RBBRE:2008:1576 ECLI:NL:RBBRE:2008:1577 BD5746, AWB 06/3968

Procedurenummer: AWB 06/3968

Uitspraakdatum: 22 mei 2008

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

Eiseres wordt hierna belanghebbende genoemd.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Verweerder heeft aan belanghebbende op 2 april 2003 een bouwvergunning verleend voor het bouwen van een kantorencomplex, bouwdeel [1], op het bouwadres [straat] te [woonplaats]. Ter zake hiervan is bij factuur met nummer [000000] en dagtekening 3 april 2003 aan belanghebbende leges in rekening gebracht ten bedrage van € 65.457,68.

1.2. Bij brief van 22 april 2003 heeft belanghebbende tegen de in 1.1 genoemde factuur bezwaar gemaakt aangezien daarbij geen rekening was gehouden met een restitutie op grond van de Verordening op de heffing en in de invordering van leges 1997 en Tarieventabel 2002 (hierna: Legesverordening [woonplaats] 1997). Verweerder heeft dit als bezwaar aangemerkt en behandeld als een verzoek om restitutie van de bij de in 1.1 genoemde factuur in rekening gebrachte leges.

1.3. Met dagtekening 7 maart 2005 is het verzoek tot het verkrijgen van een restitutie op grond van de Legesverordening [woonplaats] 1997 (hierna: het restitutieverzoek) afgewezen.

1.4. Met dagtekening 15 maart 2005 heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen de afwijzing van het restitutieverzoek. Van dit bezwaarschrift heeft zij een op 17 maart 2005 gedagtekende ontvangstbevestiging ontvangen.

1.6. Met dagtekening 9 juni 2006 is op het bezwaarschrift van 15 maart 2005 tegen de afwijzing van het restitutieverzoek beslist. Het bezwaar is ongegrond verklaard en de nota’s leges met de notanummers [000000] en [000000] zijn gehandhaafd.

1.7. Het beroep van 2 juni 2006, aangevuld op 20 juli 2006, richt zich zowel tegen de niet-ontvankelijk verklaringen van het bezwaar tegen de nota leges als tegen de niet-ontvankelijk verklaringen van de bezwaren op de restitutieverzoeken als de ongegrondverklaring van het bezwaar tegen de afwijzing van het restitutieverzoek.

1.8. Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

1.9. Belanghebbende heeft vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.

1.10. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 20 september 2007 te [woonplaats]. Daar zijn gelijktijdig de zaken met procedurenummers 06/2940 en 06/3968 behandeld. Aldaar zijn verschenen en gehoord, belanghebbende in de persoon van haar directeur [directeur], vergezeld van haar gemachtigde [gemachtigde], alsmede de verweerder.

1.11. Belanghebbende heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan verweerder. Verweerder heeft verklaard bezwaar te hebben tegen overlegging van de bij deze pleitnota behorende bijlagen. Hieraan gaat de rechtbank voorbij nu verweerder na de zitting de gelegenheid heeft gekregen op deze bijlagen schriftelijk te reageren. Van het verder ter zitting verhandelde is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift aan partijen is verzonden. Naar aanleiding van opmerkingen van verweerder is een verbeterd afschrift van dit proces-verbaal aan deze uitspraak gehecht.

1.12. De rechtbank heeft het onderzoek ter zitting geschorst en verweerder in de gelegenheid gesteld schriftelijk te reageren op de ingekomen stukken, de getuigenverklaringen en het verhandelde ter zitting.

1.13. Verweerder heeft schriftelijk gereageerd bij brief met dagtekening 5 november 2007. Deze brief is in afschrift verstrekt aan belanghebbende, die daarbij in de gelegenheid is gesteld hierop schriftelijk te reageren.

1.14. Belanghebbende heeft schriftelijk gereageerd bij brief met dagtekening 20 december 2007. Deze brief is in afschrift verstrekt aan verweerder.

1.15. Met toestemming van partijen is een nader onderzoek ter zitting achterwege gebleven. Op 18 april 2008 heeft de rechtbank het onderzoek gesloten en aan partijen medegedeeld dat binnen zes weken uitspraak zal worden gedaan.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Op 20 december 2002 is de aanvraag voor de in 1.1 genoemde bouwvergunning bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente [woonplaats] ingediend. De aanvraag voor de vergunning is volledig geweest, deze voldeed aan alle daaraan gestelde eisen voor zowel de bouwaanvraag als de aanvraag van de restitutie van de leges. De bouwkosten bedragen totaal € 3.550.000.

3. Geschil

3.2. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken. Voor hetgeen partijen ter zitting hieraan hebben toegevoegd wordt verwezen naar het verbeterde proces-verbaal van het verhandelde ter zitting.

4. Beoordeling van het geschil

Ambtshalve

4.1. Partijen gaan ervan uit dat het onder het onderhavige procedurenummer geregistreerde beroep is gericht tegen de uitspraak op bezwaar tegen de afwijzing van het restitutieverzoek betreffende de bij factuur 2950393 in rekening gebrachte leges en dat in dat geval zowel het bezwaar als het beroep ontvankelijk zijn. Nu de rechtbank deze uitgangspunten juist acht zal hij partijen daarin volgen.

4.2. Verweerder kan slechts één maal op een bezwaar beslissen. De rechtbank is van oordeel dat de tekst van de uitspraak op bezwaar als vermeld onder 1.5 redelijkerwijs moet worden opgevat als zijnde de uitspraak op het bezwaar betreffende het onderhavige verzoek om restitutie. De rechtbank gaat er daarom van uit dat het bezwaar niet-ontvankelijk is verklaard door verweerder. De tweede uitspraak op bezwaar vermeld in 1.6, mist dan in de onderhavige zaak iedere betekenis en de rechtbank gaat er daarom verder aan voorbij.

4.3. Belanghebbende is in bezwaar niet gehoord en heeft daar in bezwaar niet om gevraagd. Belanghebbende heeft ter zitting verklaard geen bezwaar ertegen te hebben als de rechtbank zelf in de zaak voorziet. De rechtbank zal op grond van het vorenstaande de zaak niet terugwijzen maar zelf afdoen.

4.4. Gezien het bepaalde in artikel 8 van de Legesverordening [woonplaats] 1997 en artikel 242 van de Gemeentewet is de rechtbank van oordeel dat de factuur en de beslissing op het restitutieverzoek twee verschillende besluiten zijn die los van elkaar staan. De restitutie kan dan niet verleend worden door vermindering van de factuur maar moet bij afzonderlijke beschikking worden vastgesteld. In bezwaar en beroep dient dan hetzelfde onderscheid te worden gemaakt. Nu in het onderhavige geval de factuur als zodanig niet in geschil is gaat de rechtbank ervan uit dat het “bezwaar” van 22 april 2002 terecht door verweerder is aangemerkt als enkel een verzoek om restitutie van de in die brief genoemde in rekening gebrachte leges.

Het restitutieverzoek

4.5. Niet is in geschil dat aan de voorwaarde dat vóór aanvang van de werkzaamheden is aangetoond dat dagelijks toezicht op de bouw plaatsvindt door een opzichter die in dienst is van degene die de directie voerde, niet zijnde de aannemer, is voldaan. Verweerder stelt dat blijkens de getuigenverklaring van [getuige] niet is voldaan aan de voorwaarde dat tijdens en na de bouw moet blijken dat daadwerkelijk in de praktijk is voldaan aan de vereisten voor restitutie, aangezien er geen sprake is geweest van een dagelijks toezicht op de bouw.

4.6. De rechtbank is van oordeel dat met betrekking tot de bewijslast het volgende geldt. Bij de aanvraag moet aangetoond worden dat dagelijks toezicht op de bouw plaatsvindt door een opzichter die in dienst is van degene die de directie voerde, niet zijnde de aannemer. De bewijslast hiervan rust op belanghebbende. Indien aan die bewijslast is voldaan rust vervolgens op verweerder de bewijslast dat is gebleken dat gedurende het bouwproces geen dagelijks toezicht overeenkomstig het vorenstaande plaatsvindt. De rechtbank is van oordeel dat de enkele verklaring van [getuige] dat hij niet elke dag op de bouw aanwezig was, voor dat bewijs onvoldoende is. Uit de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting, met name de door [getuige] en de andere getuigen afgelegde verklaringen, blijkt naar het oordeel van de rechtbank dat sprake is geweest van een voldoende toezicht op de bouw door een opzichter die in dienst is van degene die de directie voerde, niet zijnde de aannemer. De rechtbank is van oordeel dat voor een dagelijks toezicht niet is vereist dat de toezichthouder feitelijk dagelijks op de bouw aanwezig is geweest maar dat daarvoor voldoende is dat op de bouw een zodanig toezicht is dat het gebouw voldoet aan de in de vergunning gestelde voorwaarden en de veiligheid tijdens de bouw in acht wordt genomen. Dit toezicht kan mede bestaan uit activiteiten ten behoeve van het coördineren van het bouwproces. Blijkens de ter zitting afgelegde getuigenverklaringen blijkt naar het oordeel van de rechtbank niet dat van een toezicht als vorenbedoeld in onvoldoende mate sprake is geweest.

4.7. Gelet op al het vorenoverwogene dient het beroep gegrond te worden verklaard en moet worden beslist als hierna is vermeld.

5. Proceskosten

De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 644 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1). De rechtbank acht daarnaast termen aanwezig verweerder te veroordelen in de reiskosten van de vertegenwoordiger van belanghebbende voor het bijwonen van de zitting. Er zijn geen omstandigheden gesteld of aannemelijk geworden op grond waarvan van artikel 2, eerste lid, van het Besluit proceskosten bestuursrecht zou moeten worden afgeweken. De reiskosten worden op basis van bovengenoemd besluit becijferd op basis van een retour openbaar vervoer tweede klasse, [woonplaats] – [woonplaats], op een bedrag van € 32. Nu de zaken met procedurenummers 06/2940 en 06/3968 samenhangen in de zin van artikel 3 van het Besluit proceskosten bestuursrecht zal de rechtbank in ieder van die zaken een vergoeding toekennen van € 338.

6. Beslissing

Deze uitspraak is gedaan op 22 mei 2008 door mr. C.A.F.M. Stassen, rechter, en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van mr. P.J.G. Tiemessen, griffier.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch (belastingkamer), Postbus 70583, 5201 [1]Z ’s-Hertogenbosch.