Rechtbank Breda, 17-06-2008, BE8341, AWB-06_1346

Sector bestuursrecht, meervoudige belastingkamer

Procedurenummer: AWB 06/1346

Uitspraakdatum: 17 juni 2008

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

Eiser en verweerder worden hierna aangeduid als respectievelijk belanghebbende en de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Conform de ingediende aangifte is met dagtekening 13 april 2002 de aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen voor het jaar 1999 opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen van ƒ 104.741.

1.2. Naar aanleiding van de resultaten van een boekenonderzoek bij [BV], waarvan belanghebbende directeur en enig aandeelhouder is, heeft de inspecteur aan belanghebbende voor het onderhavige jaar een navorderingsaanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen van ƒ 141.530.

1.3. Belanghebbende heeft daartegen bezwaar aangetekend. De inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar van 21 februari 2006 het bezwaar afgewezen en de navorderingsaanslag gehandhaafd.

1.4. Belanghebbende heeft daartegen bij brief van 16 maart 2006, ontvangen bij de rechtbank op 17 maart 2006, beroep ingesteld en dit beroep bij brief van 13 april 2006, ontvangen bij de rechtbank op 14 april 2006, toegelicht. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 38.

1.5. De inspecteur heeft de op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.6. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 28 september 2007 te Tilburg, voor de enkelvoudige kamer van de rechtbank. Aldaar zijn verschenen en gehoord, belanghebbende, ter bijstand vergezeld van de gemachtigde, alsmede de inspecteur. De procedures met de nummers 06/1346, 06/1347, 06/1348 en 06/1349 zijn gelijktijdig behandeld. De door belanghebbende ter zitting voorgelezen pleitnota, alsmede een proces-verbaal van de zitting, behoren tot de gedingstukken. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat op 22 oktober 2007 aan partijen is verzonden.

1.7. Op grond van artikel 8:68 van de Awb heeft de rechtbank het onderzoek heropend en ter behandeling doorverwezen naar de meervoudige kamer op grond van artikel 8:10 van de Awb.

1.8. Het nadere onderzoek ter zitting heeft plaatsgehad op 12 december 2007 te Breda. Aldaar zijn verschenen en gehoord, belanghebbende en de gemachtigde, alsmede de inspecteur. Aan de onder 1.5. vermelde procedurenummers is de procedure met nummer 07/3999 toegevoegd. Belanghebbende heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan de inspecteur. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan de uitspraak is gehecht.

1.9. De rechtbank heeft vervolgens het onderzoek ter zitting gesloten.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Belanghebbende is directeur en enig aandeelhouder van de BV. De activiteiten van de BV bestaan onder meer uit het in- en verkopen van gebruikte auto’s, met name van het merk [merk].

2.2. In april 2002 laat de inspecteur een boekenonderzoek instellen bij de BV naar de aanvaardbaarheid van de aangiften omzetbelasting over het tijdvak 1 januari 1998 tot en met 31 december 2001. Het onderzoek beperkt zich tot de toepassing van de margeregeling en de in aftrek gebrachte voorbelasting met betrekking tot nieuwe personenauto’s.

2.3. Uit de administratie van de BV blijkt onder meer dat in het onderhavige jaar auto’s zijn ingekocht bij [bedrijf] te [woonplaats]. Ter zake van de inkoop van deze auto’s bevat de administratie van de BV een vijftal Duitstalige formulieren getiteld “Verbindliche(r) Bestellung / Kaufvertrag / Rechnung für gebrauchte Kraftfahrzeuge und Anhänger” (hierna: de formulieren). Afschriften van deze formulieren behoren tot de gedingstukken. De formulieren zijn handmatig ingevuld.

Op de formulieren (en hierna tevens opvolgend genummerd als auto 1 tot en met 5) zijn onder “Preis” de volgende bedragen ingevuld:

Vier van de vijf formulieren vermelden als gegevens van de koper: “[autobedrijf], [straat], [woonplaats]” en in alle gevallen de vermelding “Barzahlung”. Het formulier voor het autotype [type] noemt als gegevens van de koper: “[de heer]. Daarnaast zijn enkele gegevens van de auto’s opgenomen, zoals het type, het chassisnummer en de kilometerstand. Op alle formulieren staan handtekeningen van de koper en verkoper, met uitzondering van één van de formulieren, waar de handtekening van de koper ontbreekt.

2.4. In het rapport boekenonderzoek wordt melding gemaakt van facturen van de verkoper, [bedrijf], die op verzoek van de Nederlandse belastingdienst door de Duitse belastingdienst zijn aangeleverd. Afschriften van drie van deze facturen behoren tot de gedingstukken. De facturen vermelden als aanhef “[bedrijf]” en zijn geadresseerd aan “[autobedrijf]” te “[woonplaats]” met de vermelding “RECHNUNG”. Deze facturen zijn niet in de administratie van de BV teruggevonden. Op de facturen staat geen Duitse Mehrwertsteuer vermeld. Wel vermelden de facturen het btw-identificatienummer van belanghebbende en de vermelding “netto” en “Export”, alsmede de navolgende bedragen.

Op twee van de drie facturen is aangekruisd “Betrag dankend per bar erhalten”. Tevens vermelden de drie facturen het autotype, het bouwjaar, de kilometerstand alsmede het chassisnummer (“Fahrgestellnummer”) . Het totaalbedrag van deze drie facturen is DM 115.241,37.

2.5. In de administratie van de BV zijn de in 2.3. bedoelde bedragen aan Mehrwertsteuer ter grootte van ƒ 36.788 (DM 32.556) als inkoopkosten geboekt. Als zodanig is de Mehrwertsteuer in de aangifte vennootschapsbelasting 1998/1999 ten laste van de winst gebracht.

3. Geschil

3.1. In geschil is het antwoord op de vraag of belanghebbende een vermomde uitdeling van winst heeft verkregen van de BV van (de als inkoopkosten ten laste van de winst van de BV gebrachte Mehrwertsteuer ter grootte van) ƒ 36.788 (DM 32.556). Belanghebbende beantwoordt deze vraag ontkennend en stelt dat de auto’s niet door de BV maar door hem zelf zijn ingekocht en dat de bedragen inclusief Mehrwertsteuer contant betaald zijn. Voorts stelt belanghebbende dat slechts van drie van de vijf aankopen verkoopfacturen zijn overgelegd en dat twee van deze facturen ter zake van het voertuigtype en het bedrag afwijken van de gegevens op de formulieren. De inspecteur beantwoordt de in geschil zijnde vraag bevestigend en stelt daarbij dat de auto’s door de BV zijn aangekocht en niet door belanghebbende.

3.2. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vermindering van de navorderingsaanslag tot nihil.

3.3. De inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

3.4. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken. Voor een overzicht van het verhandelde ter zitting verwijst de rechtbank naar het proces-verbaal van de zitting.

4. Beoordeling van het geschil

4.1. De rechtbank verwerpt de stelling van belanghebbende dat de inkoop van de auto’s heeft plaatsgevonden door hem in privé. Gelet op de omstandigheid dat (a) de Duitse facturen als kopende partij vermelden “[autobedrijf]”, (b) er in de aangifte inkomstenbelasting van het onderhavige jaar geen sprake is van een persoonlijke onderneming gedreven door belanghebbende, (c) belanghebbende geen resultaat uit overige werkzaamheden in zijn aangifte inkomstenbelasting over 1999 heeft vermeld en (d) de formulieren onderdeel uitmaken van de administratie van de BV, is de rechtbank van oordeel dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat de auto’s door hem in privé zijn aangekocht. De enkele omstandigheid dat één van de formulieren als kopende partij “[de heer]” vermeldt, doet hieraan niet af. De rechtbank gaat er van uit dat de auto’s zijn aangekocht door de BV.

4.2. Op de inspecteur rust de last te bewijzen dat het als Mehrwertsteuer op de formulieren vermelde bedragen van in totaal DM 32.556 (ƒ 36.788), welk bedrag als inkoopkosten de winst van de B.V. heeft verlaagd, in wezen een vermomde uitdeling van winst aan belanghebbende is geweest.

4.3. De inspecteur draagt hiervoor de in 2.4 vermelde facturen van [bedrijf] aan. Nu slechts ter zake van drie van de vijf in geding zijnde aankopen facturen zijn overgelegd, is de rechtbank van oordeel dat de inspecteur ten aanzien van de andere twee aankopen, de auto’s in 2.3. aangeduid als auto 1. en 5., niet aannemelijk heeft gemaakt dat de op de formulieren vermelde bedragen niet aan de leverancier betaald zouden zijn. Derhalve moet er van worden uitgegaan dat ook de op die formulieren vermelde Mehrwertsteuer van in totaal ƒ 15.826 (DM 5.365,52 + DM 8.640) aan de leverancier is voldaan. Ter zake van dit bedrag is derhalve niet aannemelijk geworden dat belanghebbende een vermomde uitdeling van de winst heeft ontvangen van de BV, en is het beroep in zoverre gegrond. Voor de drie facturen die tot de gedingstukken behoren, wijzen deze facturen uit dat voor een bedrag van DM 115.241,37, zonder Mehrwertsteuer aan de BV zijn geleverd de in 2.4 vermelde personenauto’s. Aangezien zowel op de factuur als op het formulier gelijke kenmerken van de personenauto’s, zoals kilometerstand en chassisnummer, zijn vermeld gaat de rechtbank er van uit dat de formulieren en facturen betrekking hebben op, dezelfde personenauto’s. Hieraan doet niet af dat ter zake van één van de facturen een letter van het typenummer van de auto afwijkt, nu alle overige gegevens wel overeenkomen. Datzelfde heeft te gelden voor de factuur waarop een ander bedrag (DM 48.000) staat vermeld dan op het formulier (DM 48.706,89). De stelling van belanghebbende dat een formulier zowel de factuur als de kwitantie is, overtuigt de rechtbank niet, aangezien dit volstrekt ongebruikelijk is. Dat de BV daarnaast geen enkele poging heeft ondernomen om de gestelde betaling van Mehrwertsteuer terug te vragen bij de Duitse belastingdienst, terwijl dat onder deze omstandigheden, indachtig het oordeel onder 4.1, en met de kennis die belanghebbende als aandeelhouder/directeur van de BV daaromtrent mag worden verondersteld te hebben, maakt belanghebbendes stelling dat in totaal DM 134.500 aan de leverancier is betaald, onaannemelijk. Dit geldt temeer nu de BV niet over kwitanties of vergelijkbare stukken beschikt waaruit zou blijken dat zij in totaal DM 134.500 heeft betaald voor de onder 2.4 vermelde personenauto’s.

4.4. Nu de rechtbank tot het oordeel is gekomen dat niet aannemelijk is geworden dat DM 134.500 aan de leverancier is betaald terwijl dit bedrag wel door belanghebbende contant is opgenomen, acht de rechtbank het aannemelijk dat voor het verschil met de op de facturen vermelde bedragen van in totaal DM 115.241,37 ter grootte van DM 19.258,63, zijnde ƒ 21.762 door de belanghebbende aan de BV op niet zakelijke gronden is onttrokken. Naar het oordeel van de rechtbank zijn zowel belanghebbende als de BV zich bewust geweest van deze vermogensverschuiving, dan wel hadden zich hiervan redelijkerwijs bewust moeten zijn, gelet op de leidinggevende positie van belanghebbende in de BV. Alhoewel de uitdeling niet in zijn geheel kan worden gedekt uit de winst(reserves) van het jaar 1999 is de rechtbank van oordeel dat desondanks sprake is van een winstuitdeling omdat deze redelijkerwijs gedekt is door binnen afzienbare tijd te verwachten winst. Gezien het positieve resultaat van de B.V. in het jaar 2000 is deze verwachting reëel gebleken. De rechtbank overweegt hierbij dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat het door belanghebbende in contanten opgenomen bedrag van ƒ 21.762 is betaald aan de leverancier van de BV of voor andere kosten van de BV.

4.5. Gezien het voorgaande komt de rechtbank tot de conclusie dat als vermomde uitdeling van winst dient te worden aangemerkt het bedrag (omgerekend) ad ƒ 21.762, zijnde het verschil tussen het door belanghebbende contant opgenomen bedrag van in totaal DM 134.500 en de totaal op de drie facturen vermelde betaalde bedragen van DM 115.241,37 zijnde DM 19.258,63, omgerekend ƒ 21.762. Nu de inspecteur ter zake van de auto (nummer 4) van het type E 220 het verschil tussen de prijs zoals vermeld op het formulier (DM 48.706,89) en de factuur (DM 48.000), niet heeft gecorrigeerd, zal de rechtbank de inspecteur daarin volgen en de winstuitdeling verminderen met een bedrag van ƒ 799 (DM 706,89). Derhalve dient als vermomde winstuitdeling te worden aangemerkt een bedrag van ƒ 20.963.

4.6. Ter zake van de stelling van belanghebbende dat hij geen inzage heeft gehad in het controledossier, welke handelswijze in strijd is met artikel 7:4, tweede lid van de Awb, overweegt de rechtbank het volgende. De vraag rijst of ondanks een verzuim op de juiste wijze te horen, de uitspraak op het bezwaarschrift met toepassing van artikel 6:22 van de Awb in stand kan worden gelaten. Bij de beantwoording van die vraag moet in de overwegingen worden betrokken enerzijds dat het bepaalde in artikel 7:5 van de Awb, op grond waarvan belastingplichtige recht heeft op een zorgvuldige behandeling van zijn bezwaren door het bestuursorgaan, geen dode letter mag worden, anderzijds dat de belastingplichtige niet gebaat is bij een vernietiging van de uitspraak op het bezwaarschrift, die slechts een herhaling van zetten oplevert en de duur van de procedure verlengt.

4.7. De Hoge Raad komt in zijn arrest van 20 mei 2005, nr. 39 816, onder meer gepubliceerd in BNB 2005/300, tot de conclusie dat indien wordt aangevoerd dat niet op de juiste wijze is gehoord op bezwaar, aan dat gebrek met toepassing van artikel 6:22 van de Awb in de uitspraak voorbij kan worden gegaan als belanghebbende niet is benadeeld, waarbij moet worden gemotiveerd waarom dat het geval is (vgl. HR 18 april 2003, nr. 37 790, BNB 2003/267).

4.8. Nu de inspecteur een kopie van de Duitse verkoopfactuur bij zijn verweerschrift heeft gevoerd en deze factuur als zodanig onderdeel uitmaakt van de gedingstukken, is de rechtbank van oordeel dat belanghebbende niet is benadeeld. Belanghebbende heeft in de beroepsfase alsnog kennis kunnen nemen van de inhoud van de Duitse factuur en zijn bezwaren daartegen kenbaar kunnen maken. De rechtbank is van oordeel dat belanghebbende niet is gebaat bij een vernietiging van de uitspraak op het bezwaarschrift, omdat die gelet op de standpunten van partijen en de omstandigheden van het geval, slechts een herhaling van zetten zou opleveren en de duur van de procedure onnodig zou verlengen. Om die reden zal de rechtbank voorbij gaan aan de grief van belanghebbende.

4.9. Een beroep op het motiveringsbeginsel kan belanghebbende tot slot niet baten. Indien een uitspraak op bezwaar niet of onvoldoende met redenen is omkleed, wat daar overigens ook van zij, heeft dit alleen tot gevolg dat de rechtbank, zo het de uitspraak van de inspecteur zou bevestigen, verplicht is zelf de gronden daarvoor in haar uitspraak op te nemen.

4.10. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep gegrond te worden verklaard.

5. Proceskosten

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.127 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 161, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting en ½ punt voor het verschijnen ter nadere zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1). Nu de zaken die bij de rechtbank zijn geregistreerd onder de nummers 06/1346, 06/1347, 06/1348 en 06/1349 samenhangende zaken zijn in de zin van artikel 3 van het Besluit zal de rechtbank in ieder van deze zaken een proceskostenveroordeling uitspreken van € 422,65 (€ 1.127 x 1,5 / 4).

6. Beslissing

Deze uitspraak is gedaan op 17 juni 2008 door mr. A.J. Kromhout, voorzitter, mr. J.J.J. Engel en mr. W. Brouwer, rechters, en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van mr. drs. M.H. van Schaik, griffier.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel