Rechtbank Breda, 25-11-2008, ECLI:NL:RBBRE:2008:3870 ECLI:NL:RBBRE:2008:4293 BG6950, AWB 07/1356

Procedurenummer: AWB 07/1356

Uitspraakdatum: 25 november 2008

Proces-verbaal van de mondelinge uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) juncto artikel 27d van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) in het geding tussen

en

Eiser wordt hierna belanghebbende genoemd en verweerder inspecteur.

1. Beslissing

2. Gronden

2.1 Belanghebbende heeft de volgende onroerende zaken tot zijn buitenvennootschappelijk ondernemingsvermogen gerekend. De woning met garage en de daarbij behorende ondergrond en tuin (1.300 m², hierna: het woningperceel), de ondergrond van de garage en de bedrijfsloods en het overige bedrijfserf (1.100 m², hierna: het bedrijfserf) en een perceel aangrenzende grond van 4.960 m² (hierna: de cultuurgrond). Deze onroerende zaken bevinden zich op het adres [adres] te [woonplaats].

2.2 Belanghebbende had deze onroerende zaken in gebruik bij de uitoefening van de boomkwekerij, die hij samen met zijn zoon in maatschapverband exploiteerde. Deze zaken heeft hij per 31 december 2002 overgedragen aan zijn zoon, die de boomkwekerij vanaf deze overdrachtsdatum als eenmanszaak heeft voortgezet. Belanghebbende heeft in zijn aangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen over het jaar 2002 op de behaalde boekwinsten op het woningperceel, het bedrijfserf en de cultuurgrond, de landbouwvrijstelling toegepast.

2.3 De inspecteur heeft tot de belastbare winst van belanghebbende onder andere gerekend een boekwinst van € 17.984 die betrekking heeft op de overdracht van de woning. Tijdens de loop van deze procedure hebben partijen overeenstemming bereikt in die zin dat deze boekwinst € 12.051 bedraagt. Het belastbaar inkomen uit werk en woning dient daarom te worden verminderd met € 5.933 en het beroep is daarom in zoverre al gegrond.

2.4 Tussen partijen is niet in geschil dat de prijs die belanghebbende en zijn zoon zijn overeengekomen lager is dan de waarde in het economische verkeer (hierna: de WEV) en ook lager is dan de waarde in het economische verkeer bij agrarische bestemming (hierna: de WEVAB), die de inspecteur heeft vastgesteld. Partijen zijn het er over eens dat de WEV van het woningperceel € 135.000, van het bedrijfsperceel € 35.000 en van de cultuurgrond € 60.000 (in totaal: € 230.000) bedraagt.

2.6 De Hoge Raad heeft in zijn uitspraak van 29 januari 1997, nummer 31 938 (BNB 1997/104), over de WEVAB in rechtsoverweging 3.9 het volgende bepaald

(…)onder de waarde in het economische verkeer bij agrarische bestemming van de ondergrond van de opstallen dient te worden verstaan de waarde in het economische verkeer van de ondergrond bij voortzetting van de aanwending van de opstallen in het kader van de uitoefening van een landbouwbedrijf. Anders dan middel 1 betoogt, staat aan een dergelijke (hypothetische) waardebepaling niet in de weg de omstandigheid dat de betreffende opstallen en daarmee vergelijkbare, in dezelfde gemeente gelegen opstallen ook buiten het kader van de uitoefening van een landbouwbedrijf mogen worden aangewend (…).

2.7 De WEVAB wordt dus bepaald in de veronderstelling dat belanghebbende zijn onroerende zaken ter verkoop enkel aanbiedt aan personen die op deze plaats een boomkwekerij of een ander agrarisch bedrijf willen beginnen. De inspecteur heeft ter onderbouwing van de door hem voorgestane WEVAB van € 107.200 een taxatierapport overgelegd. Belanghebbende heeft ook een taxatierapport overgelegd waarbij de WEVAB op dezelfde waarde als de WEV (€ 230.000) wordt bepaald.

2.9 Ter onderbouwing van zijn standpunt heeft belanghebbende twee verkooptransacties aangedragen van in de omgeving van de onderhavige onroerende zaken gelegen boomkwekerijbedrijven.

2.9.1. Belanghebbende heeft als eerste vergelijkingsobject aangedragen de onroerende zaak gelegen aan [adres] te [woonplaats]. De inspecteur heeft gesteld dat dit geen vergelijkbare zaak is omdat sprake is van woonhuis met ondergrond, berging, zwembad en tuin en op dat adres geen boomkwekerij wordt uitgeoefend. De rechtbank is van oordeel dat tegenover de gemotiveerde weerspreking door de inspecteur, belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat dit object vergelijkbaar is met de onderhavige onroerende zaak.

2.10 Partijen verschillen niet van mening over het feit dat het voor een boomkweker niet noodzakelijk is dat zijn woning en bedrijfserf in de nabijheid van de cultuurgrond liggen. De cultuurgrond is dus afzonderlijk van de woning en het bedrijfserf bruikbaar. De rechtbank volgt partijen hier in en zal daarom de waarde van de cultuurgrond enerzijds (punt 2.11) en de waarde van het woonperceel en het bedrijfserf anderzijds (punten 2.12 en 2.13) beoordelen.

2.11 Uit de uitsplitsing van de transactie van het in punt 2.9.2. door belanghebbende aangevoerde vergelijkingsobject blijkt dat die verkoper voor de grond (1.58.00m ha) een prijs heeft ontvangen van € 185.000. De rechtbank is van oordeel dat belanghebbende op dit punt daarmee voldoende heeft voldaan aan de op hem rustende bewijslast van de WEVAB van de cultuurgrond. Uitgaande van die prijs acht de rechtbank de door belanghebbende voorgestane WEVAB van € 60.000 voldoende onderbouwd. De rechtbank neemt hierbij nog in overweging dat de inspecteur geen vergelijkbare transactie(s) van boomkwekerijen heeft aangedragen, maar van bouwland, een melkveebedrijf, een kastuinbouwbedrijf. Ten aanzien van boomkwekerijen heeft de inspecteur (minnelijke) taxaties overgelegd. De rechtbank laat deze buiten beschouwing, aangezien voor een juiste vergelijking slechts gerealiseerde transacties van boomkwekerijen relevant zijn. Een (minnelijke) taxatie geeft evenmin voldoende aanknopingspunten om daaruit de WEVAB af te kunnen leiden. De rechtbank stelt de WEVAB van de cultuurgrond van belanghebbende vast op € 60.000.

2.12 Niet in geschil is dat deze woning door de ligging en de oppervlakte van de daarbij behorende grond (2.400 m²) tevens geschikt is voor bewoning door particulieren die in een buitengebied willen wonen. Partijen hebben aangegeven dat de gemeente feitelijk gedoogt dat particulieren wonen in woningen die volgens het bestemmingsplan bestemd zijn voor gebruik door agrarische ondernemers. De rechtbank acht aannemelijk dat een boomkweker niet in zijn hoedanigheid als ondernemer, maar wel in zijn hoedanigheid als particulier, bereid is de WEV te betalen voor de woning, het woningperceel en het bedrijfserf. Nu, zoals in punt 2.10 is overwogen, vanuit bedrijfsoverwegingen niet noodzakelijk is dat een boomkweker woont bij het perceel grond waar hij de bomen kweekt, is de prijs die een boomkweker bereid is te betalen voor de woning en bedrijfsopstallen met het erf derhalve niet de WEVAB maar de WEV.

2.13 Het onder punt 2.12 overwogene neemt niet weg dat er agrarische ondernemers kunnen zijn die de woning met bedrijfsopstallen en ondergrond zouden willen kopen in verband met hun agrarische onderneming niet zijnde een boomkwekerij. Voor het vaststellen van de WEVAB van het woonerf en het bedrijfsperceel van belanghebbende moet worden uitgegaan van een denkbeeldige markt waarbij ook deze agrariërs potentiële kopers zijn. De inspecteur heeft de WEVAB van het woonperceel en het bedrijfserf in die situatie bepaald en gemotiveerd door middel van het taxatierapport van een rijkstaxateur, dat tot de gedingstukken behoort. Belanghebbende heeft de daarin vastgestelde WEVAB niet weersproken. De WEVAB voor het woonperceel en het bedrijfserf is door de inspecteur, naar het oordeel van de rechtbank, dan terecht bepaald op € 55.000 respectievelijk € 15.000.

2.14 Samenvattend is, naar het oordeel van de rechtbank, de vrijstelling van artikel 3.12 van de Wet IB 2001 alleen van toepassing op de behaalde winst op de cultuurgrond tot een bedrag van € 22.800. De winst op het woningperceel en het bedrijfserf (gezamenlijk € 100.000) is niet vrijgesteld en behoort tot het belastbaar inkomen uit werk en woning zodat dat nu moet worden verlaagd met € 28.733 (€ 5.933 plus € 22.800).

2.15 Gelet op het vorenoverwogene is het beroep gegrond verklaard en beslist als hiervoor is vermeld.

2.16 De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.127 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 161, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor het indienen van een conclusie van repliek en 1 punt verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1).

Deze uitspraak is gedaan op 25 november 2008 door mr. A.F.M.Q. Beukers-van Dooren, voorzitter, mr. C.A.F.M. Stassen en mr. N. van Duijn, rechters, en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van mr. E. Woltman, griffier.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel