Rechtbank Breda, 08-02-2010, ECLI:NL:RBBRE:2010:751 BL6160, 08/5274

Procedurenummer: AWB 08/5274

Uitspraakdatum: 8 februari 2010

Proces-verbaal van de mondelinge uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) juncto artikel 27d van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) in het geding tussen

en

Eiseres wordt hierna belanghebbende genoemd en verweerder inspecteur.

1.Beslissing

2.Gronden

2.1.Belanghebbende was in het onderhavige jaar 100% [X] van [X] B.V. ([X]) en Rietdekkersbedrijf [Z] B.V. en vormde hiermee een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. Het dagelijkse bestuur van de vennootschappen was in handen van [naam DB].

2.2.[X] hield 50% van de aandelen in [Y] B.V. ([Y]). De overige 50% van de aandelen in [Y] werd gehouden door [W] B.V. ([W]). Het dagelijkse bestuur van [Y] was in handen van [naam DB] en [naam 2]. De bedrijfsactiviteiten van [Y] bestonden uit het verstrekken van[A]ningen aan [A] ([A]) en [B] Ltd. ([B]), beide in Turkije.

2.3.De bedrijfsactiviteiten van [X] bestonden hoofdzakelijk uit het verstrekken van leningen aan [Y]. Vanaf 2001 tot en met 2004 heeft [X] aan [Y] in totaal € 866.041 aan leningen verstrekt. Er zijn daarbij geen zekerheden gesteld noch is er een akte van geldlening opgemaakt. In 2001, 2002 en een deel van 2003 is door [Y] 5 procent rente betaald aan belanghebbende. Daarna is door [Y] geen rente meer betaald, maar is deze bijgeschreven. De bijgeschreven rente tot en met 2005 bedroeg in totaal € 120.876. [Y] heeft € 738.679 doorgeleend aan [A] en € 127.362 aan [B] Ter zake van deze leningen zijn overeenkomsten opgemaakt.

2.4.Ook [W] heeft leningen verstrekt aan [Y]. Eind 2004 was het geleende bedrag € 125.000. Ter zake daarvan is op 6 januari 2005 een leningovereenkomst opgemaakt waarin zekerheden zijn gesteld.

2.6.Belanghebbende heeft in het onderhavige jaar een vordering op [Y] van in totaal € 986.917. Belanghebbende heeft deze vordering in haar jaarrekening 2005 in zijn geheel als algemene kosten geboekt en ten laste van haar fiscale winst gebracht. Belanghebbende heeft over 2005 aangifte gedaan naar een belastbaar bedrag van negatief € 1.216.846.

2.7.Bij de aanslagregeling heeft de inspecteur het aangegeven belastbare bedrag verhoogd met een correctie deelneming van € 457.995 en een correctie algemene kosten van € 986.917. De aanslag vennootschapsbelasting 2005 is vastgesteld naar een belastbaar bedrag van € 228.066.

2.8.In geschil is of de inspecteur terecht de afwaardering van belanghebbendes vordering op [Y] heeft gecorrigeerd. Meer in het bijzonder is in geschil of de door belanghebbende aan [Y] verstrekte leningen zakelijk zijn, zoals belanghebbende stelt en de inspecteur betwist.

2.9.Voor de beoordeling of een lening op onzakelijke gronden is verstrekt, zijn de omstandigheden die op het tijdstip van het verstrekken van de lening aan de uitlener bekend zijn of redelijkerwijs bekend hadden kunnen zijn, beslissend. De inspecteur heeft zijn standpunt gebaseerd op het feit dat met betrekking tot de door belanghebbende aan [Y] verstrekte leningen geen akte van geldlening is opgemaakt, dat geen zekerheden zijn gesteld en dat geen aflossingsschema is overeengekomen. Deze omstandigheden zijn in het licht van hetgeen hierna wordt overwogen naar het oordeel van de rechtbank op zichzelf onvoldoende om tot onzakelijkheid te concluderen.

2.10.Vaststaat dat [X] leningen heeft verstrekt aan [Y] om [Y] in staat te stellen op haar beurt leningen te verstrekken aan [A], een onafhankelijke derde. De leningen zijn met name in 2001 en 2002 verstrekt, nadat [A] ingevolge het onder de Verenigde Naties vallende Oil-for-food-programme een aantal zeer grote orders had binnengehaald en de vooruitzichten goed waren. Ter zake van deze door [Y] verstrekte leningen zijn schriftelijke overeenkomsten opgemaakt. [Y] diende de facto als een doorgeefluik. Niet valt in te zien waarom de leningen van [X] aan [Y] niet zakelijk zouden zijn en de doorleningen van [Y] aan [A] wel.

2.11.De leningen van [X] aan [Y] zijn in de jaarrekeningen van beide vennootschappen verantwoord. Dit geldt ook voor de leningen die [Y] heeft ontvangen van [W]. Tussen [W] en [Y] is ter zake van de leningen in 2005, dus ruimschoots nadat de leningen feitelijk waren verstrekt, uiteindelijk wel een leenovereenkomst opgemaakt. Naar belanghebbende heeft gesteld en de rechtbank aannemelijk acht, was tussen [X], [W] en [Y] niet in geschil dat [X] en [W] de leningen op gelijke voorwaarden hadden verstrekt. Daarvoor pleit ook dat in de beginjaren ook feitelijk rente door [Y] is betaald, zowel aan belanghebbende als aan [W] en ook dat, naar belanghebbende ter zitting geloofwaardig en onweersproken heeft gesteld, [W] en [naam DB] hebben afgesproken dat [Y] de leningen van [X] als eerste zal terugbetalen indien dat mogelijk wordt.

2.12.De rechtbank acht, mede op basis van hetgeen onder 2.10. en 2.11. is overwogen, aannemelijk dat [X] de leningen onder deze omstandigheden en voorwaarden ook als niet-aandeelhouder zou hebben verstrekt. Een rentemarge van 2% acht de rechtbank, gezien de doorleensituatie, niet onzakelijk laag. Het enkel ontbreken van een schriftelijke leningsovereenkomst tussen [X] en [Y] acht de rechtbank onder deze omstandigheden onvoldoende voor een andere conclusie. Ook de omstandigheid dat geen zekerheden zijn gesteld, doet aan deze conclusie niet af, nu de leningen uitsluitend waren bedoeld voor doorleningen in verband met handelsopdrachten die [A] reeds had binnengehaald. De stelling van de inspecteur dat de leningen niet op zakelijke gronden zijn aangegaan, moet dan ook worden verworpen.

2.13.De rechtbank heeft, mede gezien het onder 2.5. vermelde rapport, geen twijfel aan de stelling dat het uitbreken van de Golfoorlog in maart 2003 en de gevolgen daarvan ertoe hebben geleid dat [A] niet meer aan haar verplichtingen kon voldoen en [Y] als gevolg daarvan evenmin.

2.14.De inspecteur heeft ter zitting nog gesteld dat de vordering in 2005 voor verwezenlijking vatbaar was omdat [B] wel goed zou lopen. Belanghebbende heeft daar tegenover gesteld dat [B] weliswaar goed loopt maar de aan haar doorgeleende bedragen en daarover verschuldigde rente nog niet heeft kunnen (terug)betalen aan [Y]. De rechtbank is van oordeel dat het bedrag van de schulden en van de doorlopende rente zodanig hoog is, dat niet aannemelijk is dat de hoofdsom en de tot en met 2005 opgelopen rente in 2005 voor verwezenlijking vatbaar zijn. Indien en zodra dat zou veranderen, zal belanghebbende winst moeten nemen. .

2.15.Al het vorenoverwogene leidt tot de conclusie dat belanghebbende naar het oordeel van de rechtbank voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat zij in 2005 terecht de vordering op [Y] ten laste van de winst heeft afgewaardeerd tot nihil. Het beroep is gegrond.

2.16.De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 644 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1).

Aldus gedaan door mr. W. Brouwer, voorzitter, mr. A.F.M.Q. Beukers-van Dooren en mr.dr. M.J.G.A.M. Weerepas, rechters, en door de voorzitter en mr. M.J. van Balkom, griffier, ondertekend.

De griffier, De voorzitter,