Rechtbank Breda, 14-09-2011, ECLI:NL:RBBRE:2011:BW1357 ECLI:NL:RBBRE:2011:4049 ECLI:NL:RBBRE:2011:4050 BU1901, 10/1918

Procedurenummer: AWB 10/1918, 11/2579, 11/2580, 11/2582, 11/2583 en 11/2588

Uitspraakdatum: 14 september 2011

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

1.Ontstaan en loop van het geding

1.1.Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen de inhouding van dividendbelasting door [de vennootschap] BV ([de vennootschap]) te [woonplaats], ter zake van een zestal aan haar in 2007 gedane dividenduitkeringen.

1.2.De inspecteur heeft bij uitspraken van 29 maart 2010 belanghebbendes bezwaren afgewezen.

1.3.Belanghebbende heeft daartegen bij brief van 7 mei 2010, ontvangen bij de rechtbank op 10 mei 2010, beroep ingesteld. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 298.

1.3.De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.4.Belanghebbende heeft, na daartoe door de rechtbank in de gelegenheid te zijn gesteld, schriftelijk gerepliceerd, waarna de inspecteur schriftelijk heeft gedupliceerd.

1.6.Partijen hebben ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan elkaar.

2.Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.2.Belanghebbende heeft een belang van 2,1% in [de vennootschap], een naar Nederlands recht opgerichte en in Nederland gevestigde vennootschap. De aandelen vormen geen aanmerkelijk belang als bedoeld in afdeling 4.3. Wet IB 2001. De gemiddelde waarde van belanghebbendes belang in [de vennootschap] bedroeg in 2007 € 1.298.245.

2.3.[de vennootschap] heeft in 2007 aan belanghebbende zesmaal dividend ter beschikking gesteld voor een totaalbedrag van € 107.372 en daarop in totaal € 16.105,80 dividendbelasting ingehouden en afgedragen, onderverdeeld als volgt:

2.4.Ter zake van de dividenden was belanghebbende in België 25% aan Personenbelasting verschuldigd over het netto dividend (€ 107.372 -/- € 16.106 = € 91.266 x 0.25 = € 22.816,50). De in Nederland ingehouden dividendbelasting is daarmee niet verrekend.

2.5.Belanghebbende is geen schulden aangegaan ter financiering van haar belang in [de vennootschap] en heeft geen op het dividend drukkende kosten gemaakt.

3.Geschil

3.1.In geschil is het antwoord op de volgende vragen:

3.2.Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken en ter zitting.

3.3.Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraken op bezwaar en tot teruggaaf van de ingehouden dividendbelasting. De inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

4.Beoordeling van het geschil

Opgewekt vertrouwen

4.1.Belanghebbende, op wie de bewijslast rust, heeft niet aannemelijk gemaakt dat de inspecteur enige toezegging heeft gedaan of anderszins een uitlating heeft gedaan waaraan belanghebbende het in rechte te honoreren vertrouwen mocht ontlenen dat in elk geval een deel van de geheven dividendbelasting zou worden teruggegeven. De inspecteur bevestigt dat deze vraag nadrukkelijk aan de orde is geweest maar ontkent ter zake enigerlei toezegging te hebben gedaan, dan wel op andere wijze ter zake enig vertrouwen te hebben gewekt. Naar het oordeel van de rechtbank kan uit de aanwezige stukken het tegendeel niet worden afgeleid.

Strijd met EU-recht

4.2.De Wet op de dividendbelasting 1965 (tekst 2007) bepaalt dat dividendbelasting wordt geheven over de opbrengst van aandelen. Tenzij sprake is van een vrijstelling – wat zich in dit geval niet voordoet – is het tarief 15%. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen binnenlandse of buitenlandse opbrengstgenieters.

4.3.Het tarief van 15% is het maximumtarief dat Nederland mag heffen op grond van het bepaalde in artikel 10 van het Verdrag Nederland-België van 5 juni 2001 tot het vermijden van dubbele belasting naar het inkomen en het vermogen (Trb. 2001,136). Artikel 23, paragraaf 1, onderdeel b van het verdrag bepaalt, voor zover hier van belang, dat, onder voorbehoud van de bepalingen van de Belgische wetgeving betreffende de verrekening van in het buitenland betaalde belastingen met de Belgische belasting, de in Nederland geheven dividendbelasting in mindering wordt gebracht van de Belgische belasting op die inkomsten. Deze bepaling leidt feitelijk niet tot enige verrekening in België omdat de Belgische nationale wetgeving dat verhindert.

4.4.Artikel 9.2, eerste lid, onderdeel a, Wet IB 2001 bepaalt dat voor binnenlands belastingplichtigen de geheven dividendbelasting als voorheffing geldt. Ten aanzien van buitenlands belastingplichtigen bepaalt artikel 9.2., negende lid, dat als voorheffing in aanmerking wordt genomen de geheven dividendbelasting die betrekking heeft op bestanddelen van het verzamelinkomen. In afdeling 7.3 van de Wet IB 2001 is opgesomd welke inkomensbestanddelen behoren tot het verzamelinkomen voor buitenlands belastingplichtigen. De ten aanzien van belanghebbende geheven dividendbelasting heeft geen betrekking op enig bestanddeel van het verzamelinkomen en is derhalve niet verrekenbaar.

4.5.Belanghebbende stelt dat zij ten opzichte van binnenlands belastingplichtigen wordt gediscrimineerd omdat voor binnenlands belastingplichtigen de ingehouden Nederlandse dividendbelasting altijd verrekenbaar is, dan wel tot teruggaaf leidt wanneer die dividendbelasting geen betrekking heeft op enig bestanddeel van het verzamelinkomen.

4.6.1.De eerste vraag die voorligt is of de vergelijking tussen binnenlandse en buitenlandse situaties moet worden beperkt tot enkel de inhouding van de dividendbelasting of dat ook de overige relevante belastingwetgeving, en derhalve het systeem van de Wet IB 2001, daarin betrokken moet worden.

4.6.3.Naar het oordeel van de rechtbank is de Wet IB 2001 evenzeer onderdeel van het in casu toepasselijke rechtskader als de Wet op de dividendbelasting en het verdrag. Daarom kan niet worden volstaan met de vaststelling dat, voor wat betreft de heffing van dividendbelasting, van onderscheid tussen inwoners en niet-inwoners geen sprake is. Tevens moet bij de beoordeling van de vraag of sprake is van discriminatie ten opzichte van binnenlandse belastingplichtigen derhalve de totale heffing in de beschouwing worden betrokken.

4.8.Nu niet in geschil is dat belanghebbende de dividendbelasting in België niet kan verrekenen, wordt zij inderdaad ongunstiger behandeld dan binnenlands belastingplichtigen. Dat maakt het voor Belgische belastingplichtigen minder aantrekkelijk om in Nederlandse aandelen te beleggen. Derhalve is sprake van beperking van de vrijheid van kapitaalverkeer (artikel 56 van het EG-Verdrag, thans artikel 63 Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie).

4.9.Artikel 56 van het EG-verdrag verbiedt alle beperkingen van het kapitaalverkeer tussen lidstaten. Artikel 58, eerste lid, aanhef en onder a, bepaalt – voor zover hier van belang - dat dit verbod niet afdoet aan het recht van de lidstaten de ter zake dienende bepalingen van hun belastingwetgeving toe te passen die onderscheid maken tussen belastingplichtigen die niet in dezelfde situatie verkeren met betrekking tot de plaats waar hun kapitaal is belegd. Daarbij dient het derde lid van dit artikel in acht te worden genomen. Dit lid bepaalt dat bedoelde belastingbepalingen geen middel mogen vormen tot een willekeurige discriminatie of verkapte beperking van het kapitaalverkeer.

4.10.Het is vaste jurisprudentie van het HvJ dat een ongunstigere behandeling van buitenlands belastingplichtigen slechts dan verenigbaar is met de vrijheid van kapitaalverkeer indien het (a) objectief gezien ongelijke gevallen betreft of (b) indien voor de ongelijke behandeling een rechtvaardiging bestaat.

4.11.1.Naar het oordeel van de rechtbank is de situatie van een binnenlandse aandeelhouder van een Nederlandse vennootschap objectief gezien vergelijkbaar met die van een buitenlandse aandeelhouder in die Nederlandse vennootschap. Steun voor dat oordeel vindt de rechtbank in de overwegingen van het HvJ in het eerder genoemde arrest Bouanich en in het arrest in de zaak Commissie/Italië (HvJ EG 19 november 2009, zaak C540/07).

4.11.4.Nu voor binnenlandse en buitenlandse (particuliere) aandeelhouders sprake is van objectief gezien gelijke situaties met betrekking tot de plaats waar het kapitaal is belegd, kan het verschil in behandeling niet worden gerechtvaardigd met een beroep op artikel 58, eerste lid, onderdeel a, EG-Verdrag.

4.12.Vervolgens dient nog te worden vastgesteld of voor de verschillende behandeling sprake is van een andere rechtvaardigingsgrond. Naar het oordeel van de rechtbank kan de in artikel 23, paragraaf 1, onderdeel b van het verdrag Nederland-België opgenomen verrekeningsbepaling de ongelijke behandeling niet rechtvaardigen, nu immers vaststaat dat de Belgische wetgeving geen verrekening van de Nederlandse dividendbelasting met de Belgische belasting mogelijk maakt. Nederland heeft ondanks het opnemen van deze bepaling niet gegarandeerd dat de per saldo hogere Nederlandse heffing in België ongedaan wordt gemaakt. Andere rechtvaardigingsgronden zijn gesteld noch gebleken.

4.13.De rechtbank ziet echter geen reden voor teruggaaf van de volledige dividendbelasting, zoals belanghebbende bepleit. Dat zou er op neerkomen dat Nederland de dubbele belasting ongedaan zou moeten maken die ontstaat doordat ook België belasting heft over het dividend. Zoals het HvJ heeft geoordeeld in het arrest van 10 februari 2011, nr. C-436/08 en C-437/08 (Haribo en Salinen) kunnen dividenden die door een in de ene lidstaat gevestigde vennootschap aan een in een andere lidstaat wonende aandeelhouder worden uitgekeerd, aan een juridische dubbele belasting worden onderworpen. Het HvJ oordeelde dat de lidstaat waarin de aandeelhouder woont, die dubbele belasting niet ongedaan hoeft te maken. De rechtbank is van oordeel dat er geen enkele grond is om te oordelen dat het dan op de weg ligt van de bronstaat om de dubbele belasting ongedaan te maken. Krachtens internationaal algemeen aanvaarde uitgangspunten is het immers aan de woonstaat om een eventueel optredende dubbele belasting ten aanzien van zijn inwoners weg te nemen.

4.14.Al het vorenoverwogene leidt er toe dat belanghebbende recht heeft tot teruggaaf van belasting voor zover zij ter zake van de aandelen en het inkomen daaruit per saldo ongunstiger wordt behandeld dan een binnenlands belastingplichtige. Zoals berekend onder 4.6. is belanghebbende per saldo € 16.106 min € 15.579 of € 527 meer belasting verschuldigd dan een binnenlands belastingplichtige. Zij heeft dan recht op teruggaaf van dat bedrag. Nu de geheven dividendbelasting pas bij de laatste dividenduitkering in november 2007 de belasting overtrof die een binnenlands belastingplichtige verschuldigd zou zijn geweest, dient de teruggaaf te geschieden over dit tijdvak. Dat betekent dat het beroep in die zaak met procedurenummer 11/2588 gegrond is en in de andere zaken ongegrond.

Ambtshalve

4.15.De griffier van de rechtbank heeft van belanghebbende € 298 griffierecht geheven. Op grond van het bepaalde in artikel 27b AWR moet dat zijn € 150. De rechtbank verstaat dat de griffier het teveel betaalde (€ 148) aan belanghebbende restitueert.

5.Proceskosten

De rechtbank ziet aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.092,50 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, 0,5 punt voor het indienen van een conclusie van repliek met een waarde per punt van € 437 en een wegingsfactor 1). Voor de door belanghebbende gevraagde proceskosten van bezwaar ziet de rechtbank geen aanleiding nu belanghebbende daarom niet heeft verzocht voordat uitspraak op bezwaar is gedaan

6.Beslissing

Aldus gedaan door mr. D. Hund, voorzitter, mr. C.A.F.M. Stassen en mr. A.F.M.Q. Beukers-van Dooren, rechters, en door de voorzitter en mr. M.J.M. Mies, griffier, ondertekend.

De griffier, De voorzitter,

Uitgesproken in het openbaar op 14 september 2011.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op: 27 september 2011.

Aan deze uitspraak hoeft eerst uitvoering te worden gegeven als de uitspraak onherroepelijk is geworden. De uitspraak is onherroepelijk als niet binnen zes weken na verzending van de uitspraak een rechtsmiddel is aangewend of onherroepelijk op het aangewende rechtsmiddel is beslist (artikel 27h, vijfde lid en artikel 28, zevende lid AWR).

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch (belastingkamer), Postbus 70583, 5201 CZ ’s-Hertogenbosch.