Rechtbank Breda, 11-09-2012, BY1766, 12/406

Procedurenummer: AWB 12/406

Uitspraakdatum: 11 september 2012

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Belanghebbende heeft bij aanvraagformulier met dagtekening 30 december 2007 een verzoek ingediend om als algemeen nut beogende instelling (hierna: ANBI) te worden aangemerkt als bedoeld in artikel 6.33, eerste lid, onderdeel b, van de Wet IB 2001 in verbinding met artikel 41a van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 (hierna: UR IB 2001). Dit verzoek is door de inspecteur per 1 januari 2008 toegewezen (verder: de ANBI-beschikking).

1.2. Bij beschikking van 19 augustus 2011 heeft de inspecteur de ANBI-beschikking met ingang van 1 juli 2011 ingetrokken.

1.3. Bij brief van 15 september 2011, bij de inspecteur binnengekomen op 20 september 2011, heeft belanghebbende bezwaar aangetekend tegen de beschikking van 19 augustus 2011.

1.4. De inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar van 9 januari 2012 de beschikking gehandhaafd.

1.5. Belanghebbende heeft daartegen bij brief van 18 januari 2012, ontvangen bij de inspecteur op 24 januari 2012, beroep ingesteld. De inspecteur heeft het beroepschrift op 25 januari 2012 doorgestuurd naar de rechtbank. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 310.

1.6. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.7. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 19 juni 2012 te Breda. Aldaar zijn verschenen en gehoord, belanghebbende, in de persoon van haar voorzitter, [voorzitter belanghebbende], en namens de inspecteur, [gemachtigden].

1.8. Belanghebbend heeft ter zitting een aantal stukken overgelegd aan de rechtbank en aan de inspecteur. De inspecteur heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen overlegging van deze stukken. Van het verder ter zitting verhandelde is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift op dezelfde datum als deze uitspraak aan partijen is gezonden.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.3. Belanghebbende is aangesloten bij de landelijke muziekfederatie Verenigde Nederlandse Muziekbonden (VNM). Belanghebbende is ingedeeld in de afdeling derde divisie. Belanghebbende doet mee aan concoursen om de muzikale kwaliteit te laten toetsen.

2.4. Belanghebbende bestaat uit een harmonie en een jeugdharmonie en heeft een zestigtal spelende leden. Beiden harmonieën hebben een dirigent met voltooide opleiding Hafa-directie van het conservatorium. De leden van belanghebbende volgen naast de (ongeveer) 40 repetities bij belanghebbende ook muziekles bij [muziekschool], een door het Rijk erkende muziekschool. Jeugdleden worden eerst 3 à 4 jaar muzikaal opgeleid voordat zij lid mogen worden van de jeugdharmonie. Belanghebbende is bij de opleiding aan de muziekschool betrokken.

2.5. In de schooljaren 2007-2010 heeft belanghebbende (samen met enkele andere verenigingen) het initiatief genomen om “de [plaats X] en [plaats Y] jeugd kennis te laten maken met muziek in brede zin als bijdrage aan een evenwichtige ontwikkeling van de mogelijkheden van het kind”. Het project werd door gekwalificeerde muziekschooldocenten uitgevoerd op één basisschool. Belanghebbende kreeg hiervoor bijdragen van de provincie en van verschillende instellingen/bedrijven. Deze pilot heeft een vervolg gekregen. Alle 15 scholen uit de gemeente krijgen nu deze lessen.

2.7. In 2011 heeft belanghebbende, naast de reguliere repetities, de hieronder volgende activiteiten gehad. Deze activiteiten worden aangekondigd in de pers en er wordt verder door middel van, onder andere, posters en flyers aandacht aan besteed.

2.9. Met ingang van 1 januari 2010 is de wetgeving rond de ANBI’s gewijzigd. In verband daarmee heeft de inspecteur belanghebbende verzocht aan te geven of zij aan de per 1 januari 2010 geldende voorwaarden voldeed. Belanghebbende heeft op 26 november 2009 in de verklaring “Nieuwe voorwaarden ANBI” verklaard te voldoen aan die voorwaarden.

2.10. Op 27 april 2011 heeft de inspecteur een voornemen tot intrekking van de ANBI-beschikking per 1 juli 2011 naar belanghebbende gezonden. Belanghebbende heeft hierop bij brief van 19 juni 2011 gereageerd.

2.11. Bij brief met dagtekening 29 juli 2011, heeft de inspecteur aangegeven dat de ANBI-beschikking met ingang van 1 juli 2011 wordt ingetrokken. Bij beschikking van 19 augustus is de ANBI-beschikking per 1 juli 2011 ingetrokken.

3. Geschil

3.1. In geschil is of belanghebbende per 1 januari 2010 kan worden aangemerkt als een ANBI.

3.2. Belanghebbende beantwoordt deze vraag bevestigend. Hiertoe stelt zij dat haar activiteiten voor minstens 90% het algemeen belang dienen, doordat zij veelvuldig buiten de eigen kring en leefgemeenschap optredens verzorgt.

3.4. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken. Voor hetgeen zij hieraan ter zitting hebben toegevoegd wordt verwezen naar het proces-verbaal van de zitting.

3.5. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en toekenning van de ANBI-status. De inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

4. Beoordeling van het geschil

4..1. Wil een instelling als ANBI worden aangemerkt, dan dient zij aan verschillende eisen te voldoen. Het kernvereiste vindt men in artikel 6.33 Wet inkomstenbelasting 2001 (tekst 2010 e.v.) en artikel 41a, lid 1, onderdeel b, van de UR IB 2001. Dit vereiste houdt in, dat uit de regelgeving van de instelling en de feitelijke werkzaamheid moet blijken dat de instelling uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt.

4.2. In casu is niet in geschil dat uit de statuten en het beleidsplan van belanghebbende blijkt dat zij het algemeen nut beoogt en dat die niet in de weg staan aan aanmerking van belanghebbende als ANBI. De vraag die hier beantwoord moet worden is of de feitelijke werkzaamheden van belanghebbende voor tenminste 90 percent het algemeen belang dienen. Deze vraag dient te worden beantwoord met betrekking tot de activiteiten in hun totaliteit. De bewijslast daarvoor rust op belanghebbende.

4.3. Aan de wetsgeschiedenis van artikel 41a UR IB 2001 ontleent de rechtbank het volgende (Wetsvoorstel 31930, nr. F, Nadere memorie van Antwoord Eerste Kamer):

4.4. Uit de hiervoor geciteerde wetsgeschiedenis blijkt niet dat de wetgever van oordeel is dat activiteiten van een muziekvereniging als belanghebbende die rechtstreeks betrekking hebben op de plaatselijke gemeenschap (in casu de kern [plaats X]) niet het algemeen belang kunnen dienen. De wetgever is er echter blijkbaar vanuit gegaan dat dan ook in belangrijke mate de persoonlijke belangen van de leden worden gediend waardoor niet aan het 90%-criterium wordt voldaan. In dat kader is ook de opmerking te plaatsen dat muziekverenigingen wel als ANBI kunnen worden aangemerkt indien de feitelijke activiteiten “vrijwel niet gericht zijn op de particuliere belangen van de leden”.

4.5. Personen die lid worden van een amateurvereniging als deze, zullen dat in het algemeen doen omdat zij het prettig vinden om in groepsverband muziek te maken. Het uit plezier in groepsverband muziek maken, dient het privébelang van deze verenigingsleden. Dat daarbij tevens het algemeen belang wordt gediend door muziekoptredens ten algemene nutte, neemt niet weg dat primair de particuliere belangen van de leden worden gediend.

4.6. De leden van een amateurvereniging als deze kunnen slechts in zeer beperkte mate worden verplicht tot activiteiten en optredens waaraan zij geen plezier beleven; bij de planning van activiteiten zal (het bestuur van de) vereniging dus tevens in betekende mate rekening moeten houden met de wensen en daarmee met het particuliere belang van de leden. Dat klemt te meer indien statuten of huishoudelijk reglement van de vereniging de leden weinig of geen verplichtingen opleggen – zoals de situatie is bij belanghebbende.

4.7. De rechtbank acht aannemelijk dat een vereniging in het algemeen, naarmate het algemeen belang meer wordt nagestreefd, minder rekening zal houden met het belang van de leden en meer eisen zal stellen aan de leden. Als het zwaartepunt immers ligt bij het algemeen belang, zal het particulier belang hieraan ondergeschikt worden gemaakt. Het in de Wet vervatte 90%criterium houdt in, dat het particuliere belang nagenoeg geheel ondergeschikt moet zijn aan het algemeen belang. De rechtbank acht, mede gezien hetgeen zij onder 4.5. en 4.6. heeft overwogen, niet aannemelijk dat daarvan in de situatie van belanghebbende sprake is.

4.8. Hetgeen hiervoor is overwogen laat onverlet dat de rechtbank een sociaal belang zeker aanwezig acht zodat belanghebbende wel als SBBI kan worden aangemerkt, maar de wetgeving voorziet niet in het afgeven van een beschikking hieromtrent.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

De griffier, De voorzitter,

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op: 21 september 2012

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te ‘s-Hertogenbosch (belastingkamer), Postbus 70583, 5201 CZ ’s-Hertogenbosch.