Rechtbank Den Haag, 17-12-2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:16327, 14_7486 ACCIJ

11.1

11.2

1. geneesmiddelen die in de apotheek volgens medisch recept voor een bepaalde patiënt worden bereid, algemeen Formula magistralis geheten;

2. geneesmiddelen die in de apotheek overeenkomstig de aanwijzingen van de farmacopee worden bereid en voor verstrekking rechtstreeks aan de klanten van die apotheek zijn bestemd, algemeen Formula officinalis geheten;

(…)

12. In het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën inhoudende beleidsregels accijnswetgeving (9 mei 2007, Stcrt. 2007, 94, geactualiseerd bij het besluit van 18 maart 2010, nr. DGB2010/990M, Stcrt. 2010, 4806) is onder meer het volgende vermeld:

‘De vrijstelling van accijns voor overige alcoholhoudende producten die worden gebruikt voor de vervaardiging van geneesmiddelen is van toepassing voor zover de vervaardigde geneesmiddelen in Nederland zijn geregistreerd in overeenstemming met de Richtlijn 2001/83/EG. Deze registratieplicht geldt voor alle producten die als geneesmiddelen in de richtlijn worden aangemerkt (waaronder dus ook de homeopathische geneesmiddelen).’

13. Verweerder heeft ter zitting uiteengezet dat het begrip “omschreven” in artikel 64, eerste lid, letter c, van de WA en in de Nederlandse taalversie van de Structuurrichtlijn een ruimere betekenis heeft dan enkel definiëren. Er kan daarom niet worden volstaan met toetsing aan de definitie zoals die is opgenomen in artikel 1 van de Geneesmiddelenrichtlijn, ook het toepassingsgebied van de Geneesmiddelenrichtlijn moet in aanmerking worden genomen.

14. Van Dale, het groot woordenboek van de Nederlandse Taal (VanDale Online), vermeldt bij het lemma “omschrijven” de volgende betekenissen: “1. de grenzen van iets juist aanwijzen” en “2. in nadere bijzonderheden beschrijven, (nauwkeurig) bepalen”. Bij het lemma “definiëren” staat als omschrijving “1. een definitie of bepaling geven van een begrip” en “2. duidelijk omschrijven”. Op www.encyclo.nl wordt bij “omschrijven” als betekenis vermeld: “met woorden aangeven hoe het is of wat het is (…) synoniem: definiëren”. Daaruit volgt dat omschrijven en definiëren (vrijwel) synoniem zijn. De rechtbank ziet daarom geen aanleiding aan het begrip “omschreven” in de vrijstelling en in de Nederlandse taalversie van de Structuurrichtlijn een andere betekenis toe te kennen dan “definiëren”. Daarbij neemt de rechtbank mede in aanmerking dat in de Franse, Duitse, Engelse en Italiaanse taalversies van de Structuurrichtlijn steeds het begrip definiëren wordt gebruikt. Het ligt dan ook in de rede om voor de beoordeling of sprake is van geneesmiddelen als omschreven in de Geneesmiddelenrichtlijn uitsluitend aan te sluiten bij de definitie van artikel 1 van de Geneesmiddelenrichtlijn.

15. Noch uit de definitie van geneesmiddel zoals die is opgenomen in onderdeel 2 van voornoemd artikel noch anderszins, blijkt dat de richtlijngever heeft beoogd die definitie in te perken aan de hand van de bepalingen over het werkingsgebied van de richtlijn. Uit de preambule van de Geneesmiddelenrichtlijn kan worden afgeleid dat het primaire doel van die richtlijn is het ter bescherming van de volksgezondheid binnen de Europese Gemeenschap reguleren van het vervaardigen en het in de handel brengen van geneesmiddelen. In dit licht dienen dan ook de artikelen 2, 3 en 5 van de Geneesmiddelenrichtlijn te worden gelezen waaruit volgt dat de desbetreffende reguleringsvoorschriften niet gelden voor bepaalde geneesmiddelen. Er zijn geen aanknopingspunten te vinden voor de veronderstelling dat deze artikelen ook van belang zijn voor de toepassing van artikel 64, eerste lid, aanhef en letter c, van de WA. Dit artikel beoogt slechts een uitzondering te maken op het algemene uitgangspunt van de WA dat accijns wordt geheven van alcoholhoudende producten.

16. De Structuurrichtlijn geeft de Lidstaten de mogelijkheid om aan de vrijstelling voorwaarden te verbinden voor de juiste en eenvoudige toepassing van de vrijstelling en ter voorkomen van fraude, ontwijking of misbruik. Dat kan er toe leiden dat in voorkomende gevallen de vrijstelling kan worden geweigerd. Volgens de WA mag van die bevoegdheid slechts gebruik worden gemaakt door middel van een algemene maatregel van bestuur (amvb). Dat een dergelijke amvb is uitgevaardigd, is niet gesteld of gebleken. De onderwerpen die op grond van het tweede lid van artikel 64 van de WA bij ministeriële regeling kunnen worden geregeld, omvatten niet de mogelijkheid om bepaalde geneesmiddelen uit te sluiten van de vrijstelling. De beperking van de vrijstelling tot geneesmiddelen die zijn geregistreerd overeenkomstig de Geneesmiddelenrichtlijn zoals die is verwoord in het Besluit, is dan ook onvoldoende grond om voorbij te gaan aan de duidelijke bewoordingen van de WA en de Geneesmiddelenrichtlijn

17. Het voorstaande leidt de rechtbank tot de conclusie dat de vrijstelling van toepassing is op geneesmiddelen die voldoen aan de definities zoals die zijn opgenomen in artikel 1 van de Geneesmiddelenrichtlijn. Aangezien tussen partijen niet in geschil is dat de onderhavige producten voldoen aan de definitie van artikel 1, sub 2 van de Geneesmiddelenrichtlijn, is de naheffingsaanslag dan ook ten onrechte opgelegd. Nu het beroep reeds om die reden gegrond moet worden verklaard, behoeft wat eiseres heeft aangevoerd over het convenant Horizontaal Toezicht en de strijdigheid met het zorgvuldigheids- en het motiveringsbeginsel geen behandeling.

18. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1460 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 243, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 487 en wegingsfactor 1).