Rechtbank Den Haag, 08-04-2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:5514, 13/8193

Eiseres is een samenwerkingsverband van enkele besloten vennootschappen. Eiseres is opgericht in 2005 en houdt zich onder meer bezig met het ter beschikking stellen van personeel in de scheepvaart. Volgens de inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te [P] bestaan haar activiteiten uit het exploiteren van een scheepvaartonderneming en het managen van scheepvaartbedrijven.

Omdat eiseres in 2009 in financiële problemen kwam te verkeren, is een reddings- en herfinancieringsplan opgesteld. In het kader van de uitvoering van dat plan werd een beroep gedaan op de juridische dienstverlening van [E] NV ([E]). De werkzaamheden van [E] bestonden (onder meer) uit het schrijven van notities en het opmaken en/of aanpassen van contracten.

Tot de gedingstukken behoort de kopie van een factuur die ABN AMRO NV (de Bank) heeft uitgereikt aan eiseres. Op deze factuur is onder meer het volgende vermeld:

Op 30 maart 2011 heeft eiseres de aangifte omzetbelasting voor de maand februari 2011 ingediend. De aangifte, die in kopie tot de gedingstukken behoort, vermeldt een teruggaaf van € 40.433. Hierin is een bedrag begrepen van € 1.126 dat betrekking heeft op een ander tijdvak, alsmede de door de Bank aan eiseres in rekening gebrachte belasting van € 24.325. Verweerder heeft de teruggaaf van beide laatstgenoemde bedragen geweigerd en bij de onderhavige beschikking een teruggaaf verleend van € 14.982 (€ 40.433 -/- € 1.126 -/- € 24.325).

Per brief van 12 september 2013 vraagt eiseres verweerder uitspraak op haar bezwaar te doen, zodat zij beroep kan instellen. Op 20 september 2013 deelt verweerder haar telefonisch mee dat hij al op 22 maart 2013 uitspraak op het bezwaar heeft gedaan en diezelfde dag stuurt hij eiseres een duplicaat van de uitspraak op bezwaar. Per brief van 30 september 2013 deelt eiseres verweerder mee dat zij de originele uitspraak op bezwaar nimmer heeft ontvangen en er daarom vanuit gaat dat sprake is van een verschoonbare overschrijding van de beroepstermijn. Vervolgens heeft eiseres beroep ingesteld. Het beroepschrift is gedagtekend 7 oktober 2013 en is op 9 oktober 2013 bij de rechtbank ontvangen.

Eiseres stelt dat zij tijdig beroep heeft ingesteld en dat de teruggaaf van het bedrag van € 24.325 ten onrechte is geweigerd.

Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en tot wijziging van de beschikking, waarbij het bedrag van de teruggaaf nader wordt vastgesteld op € 39.307 (€ 40.433 -/- € 1.126).

Verweerder stelt dat eiseres niet tijdig beroep heeft ingesteld en, indien moet worden geoordeeld dat dit wel het geval is, dat eiseres geen recht heeft op teruggaaf van de door de Bank aan haar in rekening gebrachte belasting.

Verweerder concludeert primair tot niet-ontvankelijkverklaring van het beroep en subsidiair tot ongegrondverklaring van het beroep.

Vaststaat dat het beroepschrift niet binnen de wettelijk termijn van zes weken is ingediend. Met hetgeen verweerder daartoe heeft aangevoerd en overgelegd heeft hij aannemelijk gemaakt dat de uitspraak op bezwaar ter post is aangeboden. Anderzijds heeft eiseres, met haar ter zitting afgelegde geloofwaardige verklaring, aannemelijk gemaakt dat zij de uitspraak op bezwaar niet heeft ontvangen en daarvan eerst kon kennisnemen na ontvangst van het duplicaat daarvan. Daarmee is sprake van een omstandigheid als bedoeld in artikel 6:11 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) op grond waarvan niet‑ontvankelijkverklaring van het beroep in beginsel achterwege moet blijven, mits eiseres zo spoedig mogelijk nadat zij van de uitspraak op bezwaar kennis kon nemen, beroep heeft ingesteld. Daarvoor moet haar een termijn van ten minste veertien dagen worden gegeven (zie HR 22 maart 2002, nr. 36 933, ECLI:NL:HR:2002:AE0462). Het beroepschrift is door de rechtbank ontvangen op 9 oktober 2013, dus 19 dagen nadat het duplicaat van de uitspraak op bezwaar naar eiseres is verzonden. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres daarmee binnen een redelijke termijn beroep ingesteld, zodat haar beroep ontvankelijk is.

Op grond van artikel 11, eerste lid, aanhef en onderdeel j, onder 1°, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (Wet OB) zijn het verlenen van en de bemiddeling inzake krediet van de belasting vrijgesteld.

Op grond van artikel 15, eerste lid, onder a, van de Wet OB kan de ondernemer als voorbelasting in aftrek brengen, de belasting die aan hem als afnemer van een prestatie in rekening is gebracht op een op de voorgeschreven wijze opgemaakte factuur, voor zover die prestatie wordt gebezigd in het kader van zijn onderneming. Onder 'afnemer' moet worden verstaan degene met wie de ondernemer een rechtsbetrekking is aangegaan ingevolge welke de ondernemer de levering verricht of de dienst verleent (zie onder meer Hoge Raad 25 maart 1998, nr. 33096, ECLI:NL:HR:1998:AA2468 en HR 8 oktober 2004, nr. 38.482, ECLI:NL:HR:2004:AO3176.

Eiseres heeft haar stelling dat tussen haar en [E] een rechtsbetrekking bestond op grond waarvan de diensten door [E] aan haar zijn verricht en dat de factuur van [E] op verzoek van [E], slechts ter afdekking van diens debiteurenrisico, naar de bank werd gestuurd niet met enig bewijsstuk gestaafd. Ook tijdens de bezwaarfase heeft eiseres, nadat verweerder daarom had gevraagd, geen bewijsstukken daarvoor overgelegd. Uit de bewoordingen op de door de Bank uitgereikte nota en de omschrijving op de factuur van [E] kan hiervoor noch op zichzelf noch in samenhang met de overige stukken van het geding steun worden gevonden. Uit de specificatie van de dienstverlening door [E] blijkt veeleer het tegendeel nu [E] daarin de Bank aanduidt als zijn cliënt en daaruit verder volgt dat de werkzaamheden van [E] voornamelijk bestonden uit overleg met de Bank en het opmaken en aanpassen van pandakten, hypotheekakten en de kredietovereenkomst. Dat de nota van [E] is voldaan vanaf de bankrekening van eiseres, maakt niet dat daarmee sprake is van aan eiseres verrichtte diensten van [E], maar vloeit naar het oordeel van de rechtbank voort uit hetgeen in artikel 28 van de Algemene Voorwaarden van de Bank is vermeld.

Eiseres heeft haar stelling dat sprake is van door de Bank verrichte bijkomende belaste adviesdiensten, niet aannemelijk gemaakt. Dat met de doorberekening van de advieskosten de aard van de desbetreffende prestaties volgens eiseres niet is veranderd, is daartoe onvoldoende. Eiseres heeft geen bewijsstukken overgelegd waaruit blijkt dat zij met de Bank meer is overeengekomen dan de kredietverlening waarbij de Bank de kosten die in dat kader worden gemaakt aan eiseres mag doorberekenen. De rechtbank ziet dan ook geen aanleiding niet uit te gaan van de duidelijke bewoordingen op de factuur van de Bank.

De rechtbank is op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting van oordeel dat sprake is van twee afzonderlijke diensten. De eerste dienst is de dienst die [E] heeft verricht in opdracht van en aan de Bank, te weten de werkzaamheden genoemd onder 2. Op die dienst ziet de factuur van [E] aan de Bank. De tweede dienst is de kredietverlening door de Bank in welk kader de Bank aanleiding heeft gezien [E] in te schakelen. Op die dienst van de Bank ziet de factuur die de Bank heeft uitgereikt aan eiseres.

Tussen partijen is niet in geschil dat eiseres in beginsel, gezien haar normale ondernemingsactiviteiten recht heeft op aftrek van de aan haar in rekening gebrachte omzetbelasting. Gezien de bewoordingen op de factuur van de Bank is deze dienst jegens eiseres verricht in het kader van de kredietverlening aan eiseres en behoort deze dienst tot de prestaties als bedoeld in artikel 11, eerste lid, aanhef en onderdeel j, onder 1, van de Wet OB waarover geen omzetbelasting is verschuldigd. Dat betekent dat de omzetbelasting ten onrechte in rekening is gebracht en daarom niet bij eiseres voor aftrek op de voet van artikel 15 van de wet OB in aanmerking komt. Het gelijk is daarmee aan verweerder, zodat het beroep ongegrond dient te worden verklaard.

De rechtbank vindt geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.