Rechtbank Den Haag, 09-07-2014, ECLI:NL:RBDHA:2014:8425, AWB-13_10156

Eiseres is opgericht op 28 januari 2013. Artikel 2, eerste lid, van de oprichtingsakte luidt:

a. a) het ontwikkelen van een transatlantisch netwerk van Europese en Noord-Amerikaanse christenen en conservatieven teneinde traditionele deugden, zowel individueel als burgerlijk, zoals begrepen binnen de joods-christelijke traditie waarop onze maatschappijen grotendeels zijn gebaseerd, te bevorderen;

b) overheidsbeleid te beïnvloeden aan beide zijden van de Atlantische oceaan vanuit een christelijk en politiek conservatief perspectief, met de bredere doelstelling om de grootste verworvenheden van onze politieke systemen: beperkte overheid, de vrije markt en individuele vrijheid, in het bijzonder vrijheid van godsdienst en onderwijs, aan te moedigen en te beschermen, met het gezin als hoeksteen van de samenleving;

c) het verrichten van alle verdere handelingen, die met het vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.”

Eiseres tracht haar doel te verwezenlijken door het organiseren van conferenties, het publiceren van artikelen in dagbladen en het op de politieke agenda plaatsen van onderwerpen binnen de doelstelling van de statuten.

De activiteiten van eiseres zijn weergegeven in de beleidsplannen van mei 2013 en 24 maart 2014. Eiseres heeft hiervan in de bijlage bij de aan verweerder gerichte brief van 17 september 2013 de volgende samenvatting gegeven:

- Vormen en onderhouden van achterban inclusief fondsenwerving

- Website maken (eerste versie online gepland op 17-09) en bijhouden met voor de doelstelling actuele berichtgeving + blog

- Digitale video conferenties organiseren

- Nieuwsbrief per kwartaal

- Opzet werkgroepen van experts voor thema’s direct gelieerd aan de doelstelling

- Uitwisselingsbezoeken organiseren voor prominente en veelbelovende personen uit Europa en Amerika op gebied van politiek, business, wetenschap, journalistiek en studenten

- Opinie artikelen in kranten

- Bijdragen aan debatten via krant, radio- en televisie

- Uitgroeien tot volwaardige denktank

- Uitwisseling studenten/scholieren/werkenden in Summerschools (+evt Authum, Winter, Spring) met op de doelstellingen van de stichting afgepast curriculum

- Opzet van branches van [X] in andere landen en regio’s van Europa en Amerika

- ( Internationale) conferenties (op uitnodiging en wanneer relevant voor onze doelen) bijwonen

- Uitnodigingen tot spreken op relevante bijeenkomsten aanvaarden

- Internationale conferentie organiseren - hier komt erg veel bij kijken, zoals het kiezen, benaderen en vastleggen van relevante sprekers, zaal afhuren, catering, regelen van vervoer en verblijf sprekers, flyers, ontwikkelen promotion material, invitations, etc, etc, etc.

- Beleggen van gerichte studie-, informatie-, educatie- en communicatie bijeenkomsten op locatie voor de achterban en andere doelgroepen”

Op 10 oktober 2013 is het bestuur van eiseres, dat tot dan toe bestond uit haar twee oprichters, uitgebreid met een derde persoon. Voorts heeft op 24 oktober 2013 een statutenwijziging plaatsgevonden waarbij de bepaling over de besteding van het batig liquidatiesaldo is aangepast.

Op 4 december 2013 heeft eiseres in Brussel een conferentie gehouden (de conferentie).

Eiseres stelt dat zij voldoet aan de voorwaarden die worden gesteld in artikel 5b van de Awr juncto artikel 1a van de Uitvoeringsregeling Algemene wet inzake rijksbelastingen 1994 (hierna: de Uitvoeringsregeling).

Verweerder stelt zich op het standpunt dat met de doelstelling van eiseres geen algemeen belang wordt beoogd en dat de activiteiten waarmee eiseres haar doelstelling tracht te verwezenlijken niet (nagenoeg) uitsluitend het algemeen belang dienen. Verder wordt niet voldaan aan alle in artikel 1a van de Uitvoeringsregeling genoemde voorwaarden.

Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en tot afgifte van de gevraagde ANBI-beschikking. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

Artikel 5b van de Awr luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

1. uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt;

2. voldoet aan bij ministeriële regeling te stellen voorwaarden;

3. gevestigd is in het Koninkrijk, in een andere lidstaat van de Europese Unie of in een bij ministeriële regeling aangewezen staat, en

i. religie, levensbeschouwing en spiritualiteit;

j. de bevordering van de democratische rechtsorde;

(…)”

Artikel 1a van de Uitvoeringsregeling luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

a. (…)

b. uit de regelgeving en de feitelijke werkzaamheden van de instelling blijkt dat de instelling uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dient;

(…)

f. de instelling beschikt over een actueel beleidsplan dat inzicht geeft in de door de instelling te verrichten werkzaamheden ter verwezenlijking van haar doelstelling, de wijze van werving van inkomsten, het beheer van het vermogen van de instelling en de besteding daarvan;

(…)

h. uit de regelgeving van de instelling blijkt dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een algemeen nut beogende instelling met een soortgelijke doelstelling of van een buitenlandse instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt en die een soortgelijke doelstelling heeft,”

Onder ‘uitsluitend of nagenoeg uitsluitend’ dient te worden verstaan 90% of meer.

Volgens vaste jurisprudentie (zie Hoge Raad 13 januari 2012, nr. 10/03464, ECLI:NL:HR:2012:BQ0525 en Hoge Raad 22 juni 2012, nr. 11/03215, ECLI:NL:HR:2012:BW9055) is aan het vereiste van het algemeen nut beogen voldaan, indien de werkzaamheden van de instelling rechtstreeks erop zijn gericht enig algemeen belang te dienen.

Eiseres dient aannemelijk te maken dat zij het algemeen belang beoogt en dat zij met haar feitelijke werkzaamheden voor ten minste 90% het algemeen belang dient.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres met al hetgeen zij heeft aangevoerd en heeft overgelegd, aannemelijk gemaakt dat de statuten en het rechtstreekse doel van haar feitelijke werkzaamheden inhouden dat zij een algemeen belang beoogt. De rechtbank volgt eiseres in haar stelling dat zij zich met haar levensbeschouwelijke opvattingen primair richt op de bevordering van de democratische rechtsorde. Dat eiseres zich daarbij in eerste instantie richt tot hen, die zich tot haar gedachtegoed voelen aangetrokken, maakt - anders dan verweerder stelt - niet dat eiseres niet uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt als bedoeld in artikel 5b van de Awr.

Van de ter verwezenlijking van haar doelstelling voorgenomen activiteiten zoals die blijken uit onder meer het beleidsplan van (laatstelijk) 24 maart 2014, heeft eiseres in de hier relevante periode er drie gerealiseerd, te weten het opzetten van een website, het vervaardigen van een flyer en het organiseren van de conferentie. Deze activiteiten kunnen op zichzelf worden geacht te zijn gericht op verwezenlijking van de doelstelling van eiseres. Of daarmee ook gesteld kan worden dat de activiteiten van eiseres voor meer dan 90% zijn gericht op de verwezenlijking van die doelstelling, is afhankelijk van de vraag of en in hoeverre eiseres nog andere, mogelijk op het particulier belang gerichte, activiteiten heeft verricht.

Eiseres heeft bij haar conclusie van repliek een overzicht verstrekt van de mutaties van haar bankrekening over de periode van datum oprichting tot en met 6 maart 2014. Dit overzicht luidt als volgt: