Rechtbank Den Haag, 05-09-2017, ECLI:NL:RBDHA:2017:11834, AWB - 16 _ 7487

1. De vader van eiseres heeft in 2012 het vruchtgebruik van de aandelen [B.V. X] met de nummers twee tot en met vierentwintig aan eiseres geschonken.

2. De waarde van het vruchtgebruik van de even genoemde aandelen bedraagt € 40.762.003. De contante waarde van de latente inkomstenbelastingschuld (IB-latentie) bedraagt € 2.543.777.

3. Eiseres heeft in de aangifte een beroep gedaan op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) van artikel 35b van de Successiewet 1956 (tekst 2012, hierna: SW).

4. Verweerder heeft bij het vaststellen van de aanslag op grond van artikel 20, vijfde lid, van de SW een IB-latentie in aanmerking genomen. De IB-latentie is evenredig toegerekend aan het vrijgestelde deel van de verkrijging en het niet vrijgestelde deel van de verkrijging. De aanslag is vastgesteld naar een belaste verkrijging van per saldo € 6.478.451.

5. In geschil is de hoogte van de in aanmerking te nemen IB-latentie. Voorts is in geschil het antwoord op de vraag of de IB-latentie volledig in aanmerking mag worden genomen, dan wel dat de IB-latentie evenredig moet worden toegerekend aan het belaste deel van de verkrijging en het vrijgestelde deel van de verkrijging.

6. Eiseres stelt zich primair op het standpunt dat moet worden uitgegaan van de nominale waarde van de IB-latentie, derhalve een percentage van 25%, en dat bij de vaststelling van de omvang van de verkrijging op de voet van artikel 5, tweede lid, van de SW, deze IB-latentie volledig in mindering dient te worden gebracht op de waarde van de verkregen aandelen. De belaste verkrijging is dan per saldo nihil.

7. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de aanslag schenkbelasting juist is vastgesteld omdat moet worden uitgegaan van de contante waarde van de IB-latentie en dat deze evenredig moet worden toegerekend aan het op grond van de BOF vrijgestelde deel van de verkrijging en het belaste deel van de verkrijging. De aftrek wordt volgens verweerder alleen toegepast voor zover de verkrijging met schenkbelasting is belast.

8. Eiseres heeft de rechtbank verzocht om prejudiciële vragen te stellen aan de Hoge Raad.

9. De rechtbank ziet geen aanleiding tot het stellen van prejudiciële vragen. Verweerder heeft ter zitting desgevraagd verklaard dat er weinig bezwaarschriften zijn waarin deze kwestie aan de orde is en er dus ook weinig beroepen zijn te verwachten. Het belang bij het stellen van vragen is dan ook gering. Dat van de zijde van eiseres ter zitting is gesteld dat bij de zaken die er zijn, het belang vaak te beperkt is om te procederen, maakt dit niet anders. Verder is er naar het oordeel van de rechtbank, zoals blijkt uit het hierna volgende, ook geen sprake van onduidelijkheid die noopt tot het stellen van prejudiciële vragen.

10. Eiseres stelt primair dat moet worden uitgegaan van de nominale waarde van de IB-latentie. Zij wijst daarbij op het standpunt van de werkgroep Moltmaker zoals dat uiteen wordt gezet onder 8.1.7 van het Rapport van de werkgroep modernisering successiewetgeving van 13 maart 2000. Dit standpunt komt erop neer dat op het tijdstip van de schenking de gehele verkrijging wordt gewaardeerd naar de waarde in het economische verkeer bij een veronderstelde verkoop en dat er geen reden is om voor het overnemen van de IB-latentie daarvan af te wijken.

11. De rechtbank volgt eiseres hierin niet. In artikel 20, zesde lid, onder d, van de SW, is uitdrukkelijk bepaald dat de IB-latentie wordt gesteld op 6,25% van de waarde van de aandelen, voor zover deze de verkrijgingsprijs daarvan in de zin van de Wet IB 2001 overtreft. De tekst van deze bepaling is duidelijk en laat geen ruimte voor interpretatie. Bovendien is er, bezien vanuit de verkrijger, wel reden om uit te gaan van de contante waarde van de IB-latentie. De verkrijger is de inkomstenbelasting immers niet verschuldigd op het tijdstip van de verkrijging, maar pas op een later tijdstip.

12. Eiseres stelt voorts dat uit het arrest van de Hoge Raad van 12 juli 2013, nr. 12/01745, ECLI:NL:HR:2013:26, volgt dat bij het bepalen van de omvang van de schenking op de voet van artikel 5, tweede lid, van de SW rekening dient te worden gehouden met de IB-latentie. De IB-latentie kwalificeert immers als een last of tegenprestatie, zo blijkt uit genoemd arrest. Nu de wetgever in artikel 5, tweede lid, van de SW, de aftrek van schulden en lasten niet heeft beperkt, mag ook de IB-latentie volledig op de waarde van de verkregen aandelen in mindering worden gebracht. Eiseres voegt daaraan toe dat van een samenloop van faciliteiten geen sprake is. Een beroep op het arrest van 26 juni 1996, nr. 30445, ECLI:NL:HR:1996:AA1883, gaat daarom volgens eiseres niet op.

13. Ook deze stelling faalt. Blijkens het arrest van 14 april 2017, nr. 16/02345, ECLI:NL:HR:2017:674, dient de IB-latentie evenredig te worden toegerekend aan het vrijgestelde deel van de verkrijging en het belaste deel van de verkrijging.

14. Naar het oordeel van de rechtbank kunnen de door eiseres aangedragen argumenten niet tot een ander oordeel leiden. Immers, voor haar betoog dat de IB-latentie op de voet van artikel 5, tweede lid, van de SW volledig in aftrek moet worden gebracht, beroept eiseres zich op het arrest van 12 juli 2013. Een beroep op dit arrest kan haar echter niet baten, nu dit arrest betrekking heeft op het vaststellen van de omvang van de BOF. De rechtbank neemt hierbij nog in aanmerking dat in het geval dat aan de orde was in dat arrest tussen schenker en verkrijger overeen was gekomen dat een deel van de overnamesom van de onderneming zou worden betaald door overname van de latente belastingschuld. In het onderhavige geval is geen sprake van een overnamesom en maakt de belastinglatentie deel uit van het door eiseres verkregen ondernemingsvermogen. Met haar opmerking dat geen sprake is van een samenloop van twee faciliteiten, gaat eiseres bovendien voorbij aan de achtergrond van de regeling. De IB-latentie mag in aftrek worden gebracht om een cumulatie van inkomstenbelasting en, in dit geval, schenkbelasting te voorkomen. Om die reden mag op de verkrijging van vrijgesteld vermogen geen latentie in mindering worden gebracht.

15. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

16. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.