Rechtbank Den Haag, 12-04-2018, ECLI:NL:RBDHA:2018:4319, 17_6959

1. Eiseres is 22 december 2014 opgericht en heeft een verlengd eerste boekjaar dat loopt van 22 december 2014 tot en met 31 december 2015 (het boekjaar 2014/2015).

2. Met dagtekening 7 mei 2016 is op verzoek van eiseres aan haar voor het boekjaar 2014/2015 een voorlopige aanslag vennootschapsbelasting (de voorlopige aanslag) opgelegd naar een belastbaar bedrag van € 65.000. De verschuldigde belasting bedraagt € 13.000 en is op 13 mei 2016 betaald.

3. Op 31 maart 2017 heeft eiseres langs digitale weg een bericht aan verweerder verstuurd. Volgens dit bericht bedragen de belastbare winst en het belastbaar bedrag voor een boekjaar van 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015 € 78.452. Daarna heeft eiseres op dezelfde dag een tweede bericht gestuurd. Volgens dit bericht bedragen de belastbare winst en het belastbaar bedrag voor een boekjaar van 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015 € 0. Het opschrift van beide berichten luidt “Vennootschapsbelasting voorlopig (rechtbank: bedoeld zal zijn ‘voorlopige’) aanslag”

4. Op 7 april 2017 heeft eiseres voor het boekjaar 2014/2015 de aangifte vennootschapsbelasting ingediend naar een belastbaar bedrag van € 78.452.

5. Naar aanleiding van het tweede op 31 maart 2017 verstuurde bericht heeft verweerder met dagtekening 22 april 2017 de voorlopige aanslag verminderd naar een belastbaar bedrag van € 0.

6. Met dagtekening 6 mei 2017 is de definitieve aanslag vennootschapsbelasting voor het boekjaar 2014/2015 conform de aangifte vastgesteld naar een belastbaar bedrag van € 78.452 en een te betalen bedrag aan belasting van € 15.690. De teruggaaf van € 13.000 die voortvloeide uit de vermindering van de voorlopige aanslag (zie onder 5) is verrekend met de definitieve aanslag vennootschapsbelasting.

7. Bij de definitieve aanslag vennootschapsbelasting is belastingrente berekend van € 1.211. Dat bedrag is berekend over het gehele bedrag aan verschuldigde belasting van € 15.690; er is geen rekening gehouden met de eerder betaalde belasting van € 13.000.

8. Door [bedrijf] is met betrekking tot – onder meer – belastingrente een verzoek om openbaarmaking op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) gedaan. Het Wob-verzoek richt zich, voor zover hier van belang, op de openbaarmaking van:

“1. Alle documenten die beleid of beleidsstandpunten bevatten met betrekking tot de regeling van (…) belastingrente (…)

2. Alle documenten die beleid of beleidsstandpunten bevatten met betrekking tot ‘onredelijke gevallen’ (…)

3. Alle overige documenten die standpunten bevatten van de Belastingdienst en/of het Ministerie van Financiën met betrekking tot de regeling van de (…) belastingrente (…) die voor de uitleg en/of toepassing van de wettelijke regeling relevant zijn.”

9. Met dagtekening 1 maart 2017 heeft de staatssecretaris van Financiën het Wob-verzoek van [bedrijf] gedeeltelijk toegewezen en zijn de volgende passages uit verslagen van de Landelijke vakgroep Formeel recht openbaar gemaakt:

10. In geschil is of de beschikking belastingrente naar een juist bedrag is vastgesteld.

11. Eiseres stelt zich primair op het standpunt dat de voorlopige aanslag ten onrechte is verminderd tot nihil, omdat zij daarom niet had verzocht. Subsidiair luidt het standpunt dat bij de berekening van de belastingrente ten onrechte geen rekening is gehouden met het bedrag van € 13.000 dat door eiseres al was betaald op de voorlopige aanslag.

12. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de in rekening gebrachte belastingrente tot een juist bedrag is vastgesteld. De wet biedt geen mogelijkheid rekening te houden met het al door eiseres betaalde bedrag van € 13.000 aangezien zij had verzocht de voorlopige aanslag te verminderen tot nihil.

13. Eiseres heeft ter onderbouwing van haar primaire standpunt aangevoerd dat verweerder de berichten van 31 maart 2017 (zie onder 3) ten onrechte heeft aangemerkt als verzoeken tot wijziging of vermindering van de voorlopige aanslag nu in die berichten sprake was van boekjaren die aanvingen op 1 januari 2015. Volgens eiseres is aldus niet om wijziging van de voorlopige aanslag verzocht en dient de beschikking belastingrente reeds om die reden te worden verminderd. De rechtbank kan eiseres niet in deze stelling volgen. Daarbij neemt de rechtbank in aanmerking dat de door eiseres ingezonden digitale berichten bedoeld zijn om op eenvoudige wijze de belastingdienst te verzoeken om voorlopige aanslagen op te leggen. De omstandigheid dat eiseres in haar berichten een onjuiste aanvangsdatum van haar eerste boekjaar heeft vermeld, kan verweerder niet worden tegengeworpen. Evenmin moest verweerder in deze gang van zaken aanleiding vinden om contact met eiseres op te nemen. Verweerder heeft er in redelijkheid niet aan hoeven twijfelen dat eiseres met de vermelding van een boekjaar dat loopt van 1 januari 2015 tot en met 31 december 2015 het verlengde (eerste) boekjaar 2014/2015 heeft bedoeld. Niet valt in te zien welk ander boekjaar eiseres kan hebben beoogd in haar berichten van 31 maart 2017. Daarnaar ook gevraagd ter zitting moest zij het antwoord daarop schuldig blijven. Een en ander leidt tot het oordeel dat het primaire standpunt van eiseres faalt.

14. Gelet op het subsidiaire standpunt van eiseres ziet de rechtbank zich vervolgens voor de vraag gesteld of verweerder bij het vaststellen van de beschikking belastingrente terecht is voorbijgegaan aan de belasting ten bedrage van € 13.000 die eiseres op 13 mei 2016 reeds had betaald op de voorlopige aanslag. Bij de beantwoording van deze vraag zal de rechtbank allereerst toetsen aan de van belang zijnde wettelijke bepalingen met betrekking tot de belastingrenteregeling.

15. Artikel 15 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr) luidt:

“De voorlopige aanslagen en de in de belastingwet aangewezen voorheffingen worden verrekend met de aanslag, dan wel – voor zoveel nodig – bij een door de inspecteur te nemen voor bezwaar vatbare beschikking.”

16. Artikel 30fc van de Awr luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

“1. Indien met betrekking tot de (…) vennootschapsbelasting na het verstrijken van een periode van 6 maanden te rekenen vanaf het einde van het tijdvak waarover de belasting wordt geheven een aanslag (…) met een door de belastingplichtige te betalen bedrag aan belasting wordt vastgesteld, wordt met betrekking tot die aanslag, (…), aan de belastingplichtige rente – belastingrente – in rekening gebracht.

2. De belastingrente wordt enkelvoudig berekend over het tijdvak dat aanvangt 6 maanden te rekenen vanaf het einde van het tijdvak waarover de belasting wordt geheven en eindigt op de dag voorafgaand aan de dag waarop de aanslag, (…), invorderbaar is (…) en heeft als grondslag het te betalen bedrag aan belasting.

(…).

7. Voor de toepassing van dit artikel geldt als het te betalen bedrag aan belasting: het bedrag na de verrekening ingevolge:

a. artikel 15;”

17. De rechtbank stelt vast dat verweerder in beginsel in lijn met het bepaalde in de artikelen 15 en 30fc van de Awr heeft gehandeld door bij het vaststellen van de verschuldigde belastingrente rekening te houden met de voorlopige aanslag van 22 april 2017. Daarbij dient echter de kanttekening te worden gemaakt dat met het bepaalde in artikel 30fc, zevende lid, van de Awr er niet in is voorzien dat een voorlopige aanslag is opgelegd, deze nadien – al dan niet tot nihil – wordt verminderd, en daarna een definitieve aanslag naar een hoger bedrag wordt opgelegd. Artikel 30fc, zevende lid, van de Awr voorziet namelijk alleen in situaties waarin opeenvolgende voorlopige aanslagen de definitieve aanslag steeds meer benaderen. De rechtbank wijst in dit verband op de beantwoording door de staatssecretaris van Financiën op 9 september 2016 van vragen van het Tweede Kamerlid Bashir van 5 juli 2016 over (onder meer) de belastingrenteregeling:

18. Voorts volgt uit de beantwoording van het voormelde Wob-verzoek dat op grond van de redelijke wetstoepassing en bezien in het licht van doel en strekking van de belastingrenteregeling geen belastingrente dient te worden berekend over de periode dat de voorlopige aanslag al aan de Belastingdienst was betaald. Dat de beantwoording van het Wob-verzoek, zoals verweerder stelt, niet Belastingdienst-breed wordt gedragen en er voor gekozen is geen passage op te nemen over beperking van de belastingrente bij het ontbreken van een liquiditeitsnadeel door de Belastingdienst in het Besluit Fiscaal Bestuursrecht, maakt niet dat geen sprake is van beleid waaraan ook verweerder zich heeft te houden. Voor zover verweerder stelt dat het antwoord op het Wob-verzoek is achterhaald door de beantwoording van vragen van het kamerlid De Vries van 31 maart 2017, kan de rechtbank hem niet volgen. Deze vragen zien op vergoeding van belastingrente op teveel betaalde belasting en niet op het in rekening brengen van belastingrente over perioden waarin de Belastingdienst de belasting reeds had ontvangen.

19. Gelet op het voorgaande komt de rechtbank tot het oordeel dat de beschikking belastingrente tot een te hoog bedrag is vastgesteld en dient het beroep gegrond te worden verklaard. Naar het oordeel van de rechtbank dient de belastingrente berekend te worden over het verschil tussen het bij de definitieve aanslag vennootschapsbelasting vastgestelde bedrag aan te betalen belasting (€ 15.690) en de op de voorlopige aanslag van 7 mei 2016 reeds betaalde belasting (€ 13.000), rekening houdend met de periode waarop het reeds betaalde bedrag op rekening van de Belastingdienst heeft gestaan. Nu tussen partijen niet in geschil is dat uit deze berekening een bedrag aan belastingrente resulteert van € 207 en de rechtbank ook overigens niet is gebleken dat dit bedrag onjuist is, zal de rechtbank de beschikking belastingrente verminderen tot dit bedrag.

20. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.251 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift met een waarde per punt van € 249, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 501 en een wegingsfactor 1).