Rechtbank Den Haag, 06-02-2019, ECLI:NL:RBDHA:2019:1065, C/09/536281 / HA ZA 17-758
Rechtbank Den Haag, 06-02-2019, ECLI:NL:RBDHA:2019:1065, C/09/536281 / HA ZA 17-758
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Den Haag
- Datum uitspraak
- 6 februari 2019
- Datum publicatie
- 11 februari 2019
- Annotator
- ECLI
- ECLI:NL:RBDHA:2019:1065
- Formele relaties
- Hoger beroep: ECLI:NL:GHDHA:2020:2274, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Zaaknummer
- C/09/536281 / HA ZA 17-758
Inhoudsindicatie
Procedure met betrekking tot locaties voor mobiele telefonieantennes ten behoeve van KPN. Zijn er rechtsgeldige rechten van vruchtgebruik van Telecom Vastgoed gevestigd op de vorderingsrechten van de Landlords jegens KPN met betrekking tot huurpenningen en retributies? Is er sprake van misbruik van recht/bevoegdheid door Telecom Vastgoed? Kan veroordeling tot betaling van toekomstige huurpenningen worden gevorderd? Wettelijke rente of handelsrente van toepassing?
Uitspraak
vonnis
Team handel
zaaknummer / rolnummer: C/09/536281 / HA ZA 17-758
Vonnis van 6 februari 2019
in de zaak van
TELECOM VASTGOED B.V., te Amsterdam,
eiseres,
advocaat mr. J.H. Lemstra te Amsterdam,
tegen
KPN B.V., te Rotterdam,
gedaagde,
advocaat mr. M.F. Mesu-Abbekerk te Den Haag.
Partijen zullen hierna Telecom Vastgoed en KPN genoemd worden.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
-
de dagvaarding van 7 juli 2017, met producties;
- -
-
de conclusie van antwoord, met producties;
- -
-
het tussenvonnis van 20 december 2017, waarbij een comparitie van partijen is gelast;
- -
-
twee aktes houdende productie van Telecom Vastgoed van 5 februari 2018, ieder met één productie;
- -
-
de akte houdende nadere producties van KPN van 5 februari 2018, met producties;
- -
-
het buiten aanwezigheid van partijen opgemaakte proces-verbaal van comparitie van 5 februari 2018, de daarin genoemde pleitnotities en de opmerkingen over het proces-verbaal van KPN bij brief van 14 januari 2019 en van Telecom Vastgoed bij brief van 22 januari 2019.
Ten slotte is een datum voor vonnis bepaald.
2 De feiten
Telecom Vastgoed is een Nederlandse dochtervennootschap van APWireless Infrastructure Partners LLC, een Amerikaanse vennootschap gevestigd in Philadelphia en San Diego, Verenigde Staten (hierna: APWireless). Laatstgenoemde vennootschap drijft een beleggingsonderneming die wereldwijd investeert in kasstromen in verband met vastgoedlocaties ten behoeve van de installatie van mobiele-telefonieantennes (hierna: antennelocaties).
Om een landelijk dekkend netwerk te kunnen exploiteren, heeft KPN verspreid over heel Nederland antennelocaties nodig voor haar telecommunicatiemasten. Deze masten met bijbehorende antennesystemen (antennes en schotels), apparatuurkasten en apparatuurhuisjes, kabel- en wandgoten, doorvoeren en stijgpunten en dergelijke worden geplaatst op en in percelen grond maar ook aan, in en op gebouwen.
Om te beschikken over voldoende antennelocaties sluit KPN met grond- en gebouweigenaren (die de rechtbank in navolging van partijen hierna aanduidt als Landlords) huurovereenkomsten of overeenkomsten tot het vestigen van een opstalrecht met gebruiksrecht, op grond waarvan KPN huurpenningen of retributies betaalt aan de Landlords.
APWireless investeert in kasstromen in verband met antennelocaties door, in de regel, met een Landlord af te spreken dat APWireless gedurende een bepaalde periode gerechtigd is tot alle kasstromen in verband met de antennelocaties in ruil voor betaling door APWireless van een afkoopsom, die ineens of in termijnen wordt voldaan.
Met elf Landlords die met KPN onder 2.3 bedoelde huurovereenkomsten hebben gesloten, heeft Telecom Vastgoed een overeenkomst gesloten, op grond waarvan notariële akten zijn verleden met als kop “akte houdende de overeenkomst tot en de vestiging van een kwalitatieve verplichting en de vestiging van vruchtgebruik op huurpenningen” . In deze akten is de Landlord aangeduid als “Eigenaar” en KPN als “Telecom Operator”. De akten vermelden, voor zover thans van belang, tenminste het volgende:
“Considerans
(…)
Telecom Vastgoed wenst de huurpenningen te verkrijgen die voortvloeien uit de Huurovereenkomst, met ingang van vandaag voor een duur van (…) jaren, omvattende de looptijd van de Huurovereenkomst, alsmede eventuele wijzigingen en verlengingen daarvan. Ter verkrijging van de huurpenningen zijn Partijen overeengekomen dat Eigenaar daartoe een vruchtgebruik op de —
huurpenningen zal vestigen ten behoeve van Telecom Vastgoed.
(…)
Vestiging vruchtgebruik
Artikel 2
Eigenaar verklaart door middel van deze akte, ter uitvoering van vermelde overeenkomst, te vestigen ten behoeve van Telecom Vastgoed, die verklaart deze vestiging te aanvaarden, het recht van vruchtgebruik met betrekking tot de hierna omschreven goederen, zulks met ingang van (…) voor een duur van (…) jaren, omvattende de looptijd van de Huurovereenkomst alsmede eventuele verlengingen en vernieuwingen daarvan.
(…)
Omschrijving goederen waarop het recht van vruchtgebruik rust
Artikel 3
Het recht van vruchtgebruik rust op de periodieke huurpenningen, alsmede op alle andere geldelijke verplichtingen welke als vorderingsrechten van de Eigenaar voortvloeien uit de Huurovereenkomst.
(…)
Bepalingen betreffende het recht van vruchtgebruik
Artikel 4
Met betrekking tot het recht van vruchtgebruik gelden de volgende bepalingen:
a. Telecom Vastgoed heeft het recht om de goederen waarop het vruchtgebruik rust, te gebruiken, te verpanden en daarvan de vruchten te genieten. Telecom Vastgoed komen derhalve alle vruchten toe, die tijdens het vruchtgebruik afgescheiden of opeisbaar worden. Als vruchten worden beschouwd de goederen die als zodanig zijn omschreven in artikel 3:9 van het Burgerlijk Wetboek, waaronder in ieder geval begrepen de periodieke huurpenningen, alsmede alle andere geldelijke verplichtingen welke als vorderingsrechten voortvloeien uit de Huurovereenkomsten. (…)
c. Telecom Vastgoed is bevoegd om in en buiten rechte nakoming te eisen van de aan het vruchtgebruik onderworpen vorderingen en tot het in ontvangst nemen van betalingen.
(…).
e. Eigenaar zal zich onthouden van activiteiten die leiden tot opzegging of ontbinding van de Huurovereenkomst waaruit de vorderingsrechten belast met het vruchtgebruik voortvloeien, tenzij Eigenaar daartoe schriftelijk toestemming van Telecom Vastgoed of een machtiging van de kantonrechter heeft verkregen.
(…)”
Met vier Landlords die met KPN onder 2.3 bedoelde overeenkomsten tot het vestigen van een opstalrecht met gebruiksrecht hebben gesloten, heeft Telecom Vastgoed overeenkomsten gesloten, op grond waarvan notariële akten zijn verleden met als kop “akte houdende de overeenkomst tot en de vestiging van een kwalitatieve verplichting en de vestiging van vruchtgebruik op retributie/andere geldelijke verplichtingen”. In deze akten is de Landlord aangeduid als “Eigenaar” en KPN als “Telecom Operator”. De akten vermelden, voor zover thans van belang, onder meer het volgende:
“Considerans
(…)
Telecom Vastgoed wenst de retributies alsmede alle andere geldelijke verplichtingen te verkrijgen die voortvloeien uit het Recht van Opstal, met ingang van vandaag, voor een duur van (…) jaren, omvattende de looptijd van het Recht van Opstal, alsmede eventuele wijzigingen en verlengingen daarvan. Ter verkrijging van de retributies alsmede alle andere geldelijke verplichtingen zijn Partijen overeengekomen dat Eigenaar daartoe een vruchtgebruik op de retributies alsmede alle andere geldelijke verplichtingen zal vestigen ten behoeve van Telecom Vastgoed.
(…)
Vestiging vruchtgebruik
Artikel 2
Eigenaar verklaart door middel van deze akte, ter uitvoering van vermelde overeenkomst, te vestigen ten behoeve van Telecom Vastgoed, die verklaart deze vestiging te aanvaarden, het recht van vruchtgebruik met betrekking tot de hierna omschreven goederen, zulks met ingang van (…), voor een duur van (…) jaren, omvattende de looptijd van het Recht van Opstal alsmede eventuele
verlengingen en vernieuwingen daarvan.
(…)
Omschrijving goederen waarop het recht van vruchtgebruik rust
Artikel 3
Het recht van vruchtgebruik rust op de retributies, alsmede op alle andere geldelijke verplichtingen welke als vorderingsrechten van de Eigenaar voortvloeien uit het Recht van Opstal.
(…)
Bepalingen betreffende het recht van vruchtgebruik
Artikel 4
Met betrekking tot het recht van vruchtgebruik gelden de volgende bepalingen:
a. Telecom Vastgoed heeft het recht om de goederen waarop het vruchtgebruik rust, te gebruiken, te verpanden en daarvan de vruchten te genieten. Telecom Vastgoed komen derhalve alle vruchten toe, die tijdens het vruchtgebruik afgescheiden of opeisbaar worden. Als vruchten worden beschouwd de goederen die als zodanig zijn omschreven in artikel 3:9 van het Burgerlijk Wetboek, waaronder in ieder geval begrepen de periodieke retributies, alsmede alle andere geldelijke verplichtingen welke als vorderingsrechten voortvloeien uit het Recht van Opstal.
b. Telecom Vastgoed is bevoegd om in en buiten rechte nakoming te eisen van de aan het vruchtgebruik onderworpen vorderingen en tot het in ontvangst nemen van betalingen.
c. Eigenaar zal eventueel aan hem betaalde retributies alsmede alle andere geldelijke verplichtingen die betrekking hebben op de periode vanaf ondertekening van deze akte, direct en zonder toepassing van enige verrekening betalen aan Telecom Vastgoed.
d. Eigenaar zal zich onthouden van activiteiten die leiden tot beëindiging van het Recht van Opstal waaruit de vorderingsrechten belast met het vruchtgebruik voortvloeien, tenzij Eigenaar daartoe schriftelijk toestemming van Telecom Vastgoed of een machtiging van de kantonrechter heeft verkregen.”
Telecom Vastgoed heeft de onder 2.5 en 2.6 bedoelde huurpenningen respectievelijk retributies door middel van facturen in rekening gebracht bij KPN. Deze facturen heeft KPN niet (volledig) voldaan.
Bij vonnis van 7 december 2016 heeft de voorzieningenrechter van deze rechtbank vorderingen van Telecom Vastgoed jegens KPN tot betaling van huurpenningen en retributies afgewezen.
3 Het geschil
Telecom Vastgoed vordert dat de rechtbank bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
I voor recht verklaart voor recht dat KPN gehouden is al haar schulden in verband met vastgoedlocaties ten behoeve van de installatie van mobiele-telefonieantennes ten aanzien waarvan de desbetreffende eigenaren op de tegenover die schulden staande vorderingen een recht van vruchtgebruik hebben gevestigd ten behoeve van Telecom Vastgoed onder akten van vruchtgebruik inhoudelijk in de vorm van de akten van vruchtgebruik overgelegd als productie 12 tot en met productie 26 bij de dagvaarding, rechtstreeks te voldoen aan Telecom Vastgoed;
II voor recht verklaart dat KPN gehouden is al haar schulden in verband met de vastgoedlocaties (ten behoeve van de installatie van mobiele-telefonieantennes) vermeld in het overzicht dat is overgelegd als productie 11 bij de dagvaarding, rechtstreeks te voldoen aan Telecom Vastgoed;
III KPN veroordeelt tot betaling aan Telecom Vastgoed van € 91.626,36 (inclusief wettelijke handelsrente tot de datum van dagvaarding) te vermeerderen met de verschuldigde wettelijke handelsrente over dit bedrag vanaf datum van dagvaarding tot aan de dag van betaling, waarbij geldt dat de wettelijke handelsrente steeds over elk deelbedrag van de gevorderde hoofdsom van € 91.626,36 verschuldigd is vanaf de dag waarop KPN in verzuim is ten aanzien van het desbetreffende deelbedrag;
IV KPN veroordeelt tot betaling aan Telecom Vastgoed van al haar schulden die staan tegenover op dit moment nog toekomstige vorderingen in verband met de vastgoedlocaties (ten behoeve van de installatie van mobiele-telefonieantennes) vermeld in het overzicht dat is overgelegd als productie 11 bij de dagvaarding, voor zover die vorderingen daadwerkelijk zullen ontstaan in het vermogen van de desbetreffende eigenaren;
V KPN veroordeelt tot betaling aan Telecom Vastgoed van de kosten die Telecom Vastgoed heeft gemaakt in een poging voldoening buiten rechte te verkrijgen van€ 18.150;
VI KPN veroordeelt in de kosten van deze procedure.
Aan deze vorderingen legt Telecom Vastgoed, samengevat, ten grondslag dat zij ingevolge de onder 2.5 en 2.6 bedoelde akten rechten van vruchtgebruik heeft verkregen op de vorderingen van de desbetreffende Landlords op KPN. Daarom is KPN gehouden de facturen van Telecom Vastgoed en eventuele toekomstige vorderingen van Telecom Vastgoed als vruchtgebruiker te voldoen.
KPN voert verweer.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.