Rechtbank Den Haag, 14-12-2020, ECLI:NL:RBDHA:2020:13267, AWB - 19 _ 3926

25. Eiseres stelt dat het pand van meet af aan was bestemd om volledig te worden gebruikt voor haar bedrijfsactiviteiten en dat het pand op 14 december 2013 ook overeenkomstig die bestemming in gebruik is genomen. Pas in januari 2014 is besloten het woongedeelte van het pand tegen vergoeding ter beschikking te stellen aan de dga en zijn echtgenote. Er dient daarom in dat jaar een herziening van de aftrek plaats te vinden. Eiseres stelt dat vanaf januari 2014 61% van het pand wordt gebruikt voor haar bedrijfsactiviteiten. Tot slot is eiseres van mening dat de verzuimboetes ten onrechte aan haar zijn opgelegd omdat zij een pleitbaar standpunt heeft.

26. Verweerder stelt dat eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat het pand van meet af aan was bestemd om geheel te worden gebruikt voor haar (belaste) bedrijfsactiviteiten. De voorbelasting is daarom ten onrechte geheel in aftrek gebracht. De lunch op 14 december 2013 maakt niet dat de voorbelasting alsnog geheel in het vierde kwartaal van 2013 in aftrek kan worden gebracht. Vanwege het eenmalige en kortstondige karakter kan deze feestelijke lunch niet worden aangemerkt als de eerste ingebruikneming van het pand en zo dit wel als de eerste ingebruikneming heeft te gelden, dan nog maakt dit niet dat het pand bij die eerste ingebruikneming geheel voor de bedrijfsactiviteiten van eiseres werd gebruikt. Verweerder stelt dat het gebruik van het pand voor bedrijfsactiviteiten in redelijkheid is vastgesteld op 14% van het totale vloeroppervlak. Verder zijn de verzuimboetes terecht aan eiseres opgelegd. Van een pleitbaar standpunt is geen sprake.

27. Het is aan eiseres om aannemelijk te maken dat zij de gehele voorbelasting terecht in aftrek heeft gebracht. Daartoe dient zij primair aannemelijk te maken dat het pand van meet af aan geheel was bestemd voor bedrijfsactiviteiten waarvoor recht op aftrek van voorbelasting bestaat. Uit de feiten blijkt dat de aanvraag van een omgevingsvergunning betrekking had op een vrijstaand huis en uitdrukkelijk niet op een bedrijfswoning. Het bouwen van een bedrijfswoning zou ook in strijd zijn met de op het perceel rustende bestemming. Op diverse tekeningen van het architectenbureau, de bouwmaatschappij en de interieurontwerper wordt gesproken over een woning/woonhuis. Ook in de communicatie tussen de dga en de architect spreekt de dga over “ons huis” en “het huis”. Het huurcontract van de tijdelijke woning liep tot uiterlijk 15 december 2013. Tegenover de Belastingdienst heeft de dga verklaard dat er niet is gezocht naar een nieuwe woning. Uit facturen van het verhuisbedrijf blijkt dat er op 6, 10, 16 en 17 december 2013 verhuiswerkzaamheden hebben plaatsgevonden van de tijdelijke woning en de opslaghal van het verhuisbedrijf naar het nieuwe adres. Weliswaar hebben er op 6 januari 2014 ook nog verhuiswerkzaamheden plaatsgevonden, maar dit betreft slechts verpakt kleingoed. De meubels of in ieder geval de meeste meubels van de dga en zijn echtgenote waren kennelijk al in december 2013 overgebracht naar het pand. Ook blijkt uit de feiten dat op verzoek van de dga de benamingen op de tekeningen van de architect zijn gewijzigd ten behoeve van de fiscale afhandeling van deze kwestie. Op de eerste verdieping zijn ook drie slaapkamers, twee badkamers en een achterzijkamer. Eiseres heeft weliswaar gesteld dat bij de feestelijke ingebruikname op 14 december 2013 de zakenrelaties ook feitelijk op de eerste verdieping hebben overnacht, maar gesteld noch gebleken is dat ook de hele eerste verdieping van aanvang af was bestemd voor overnachtingen van zakenrelaties. Voor welke andere bedrijfsactiviteiten deze slaapkamers en badkamers dan zouden zijn bestemd, is ook niet duidelijk geworden. Uit al het voorgaande volgt dat het pand van meet af aan (mede) was bestemd voor gebruik als woning en daarmee niet uitsluitend voor bedrijfsdoeleinden waarvoor recht op aftrek van voorbelasting bestaat.

28. Met de lunch op 14 december 2013 is het pand voor het eerst in gebruik genomen. Anders dan verweerder stelt, maakt het enkele feit dat die lunch en de overnachting door de zakenrelaties een eenmalig en kortstondig karakter hebben niet dat er geen sprake is van een eerste ingebruikneming. Een situatie als aan de orde was in de door verweerder genoemde arresten¹ doet zich hier niet voor. In die arresten was er sprake van het testen en het gereedmaken voor het gebruik van bedrijfsmiddelen. Gesteld noch gebleken is dat het pand op 14 december 2013 nog niet gereed was voor gebruik.

29. Eiseres stelt dat, zo al niet aannemelijk is gemaakt dat het pand van meet af aan volledig was bestemd om te worden gebruikt voor haar bedrijfsactiviteiten, dan in ieder geval met de feestelijke lunch en overnachting door enkele zakenrelaties het pand op

14 december 2013 alsnog geheel voor haar bedrijfsactiviteiten in gebruik is genomen. De rechtbank volgt eiseres hierin niet. Zoals hiervoor onder de feiten en onder 27 reeds is vermeld, blijkt uit facturen van het verhuisbedrijf dat de meubels van de dga en zijn echtgenote al geheel, althans grotendeels in december 2013 waren verhuisd naar het pand. Het pand was derhalve al in december 2013 ingericht om mede te worden gebruikt als woning. Verweerder heeft ook onweersproken gesteld dat uit foto’s die zijn genomen tijdens de feestelijke ingebruikneming blijkt dat de inrichting van de woning nadien niet wezenlijk is gewijzigd. De enkele stelling van eiseres ter zitting dat er in januari 2014 nog een tweepersoonsbed is overgebracht naar het pand is onvoldoende om het tegendeel aannemelijk te maken. De feestelijke ingebruikneming op 14 december 2013 maakt derhalve niet dat alsnog de gehele voorbelasting in het vierde kwartaal van 2013 in aftrek zou kunnen worden gebracht.

30. Partijen zijn het erover eens dat indien de voorbelasting slechts gedeeltelijk voor aftrek in aanmerking komt, de mate van het gebruik voor de bedrijfsactiviteiten dient te worden uitgedrukt in een percentage van het totale vloeroppervlak van het pand. Hierbij gaat eiseres uit van een vloeroppervlak van 423,3m2 waarvan 257,2 m2 zakelijk wordt gebruikt en verweerder van 411,4m2 waarvan 209,8m2 geheel of gedeeltelijk zakelijk wordt gebruikt. Eiseres komt aldus tot een aftrekpercentage van 61%, verweerder komt aldus tot een aftrekpercentage van 14%. Ter zitting hebben beide partijen desgevraagd verklaard dat zij zijn uitgegaan van de bouwtekeningen. Een verklaring voor het verschil in vierkante meters is er niet. De rechtbank heeft daarom aan de hand van de laatste versie van de bouwtekeningen van 21 september 2012 het aantal vierkante meters vastgesteld op 402,2m2. De rechtbank zal uitgaan van dit aantal vierkante meters.

31. Partijen zijn het erover eens dat het bijgebouw en de bibliotheek geheel voor de bedrijfsactiviteiten van eiseres worden gebruikt. Ook zijn partijen het erover eens dat de eerste verdieping van het pand geheel voor privégebruik van het personeel is. Wat betreft de overige ruimtes zijn partijen verdeeld.

32. Noch eiseres, noch verweerder is erin geslaagd het door hen bepleite percentage aannemelijk te maken. De rechtbank neemt daarbij onder meer in aanmerking dat niet aannemelijk is dat de bergruimte en de technische ruimte in het souterrain, de carport en de parkeerplaatsen alleen voor bedrijfsdoeleinden worden gebruikt. Aangenomen mag worden dat de bergruimte evengoed wordt gebruikt voor de opslag van privéspullen van de dga en zijn echtgenote. De technische ruimte met daarin onder meer de cv-ketel staat verder ten dienste van het gehele pand en wordt daarmee zowel voor privé- als bedrijfsdoeleinden gebruikt. Ook zullen de parkeerplaatsen en/of de carport evengoed worden gebruikt voor de auto’s van de dga en zijn echtgenote en niet-zakelijke visite. Verder is het door eiseres bepleite percentage van 50% voor de entree, toilet op de begane grond, keuken, bijkeuken, gangen op de begane grond, tuin en oprit erg hoog gelet op het feit dat er, ook volgens de overigens niet met feitelijke gegevens onderbouwde stelling van eiseres, slechts twee maal per maand zakenrelaties worden ontvangen en slechts drie à vier keer per jaar zakenrelaties blijven overnachten en de werknemers van eiseres bovendien allemaal parttime in loondienst zijn. Aan de andere kant is het door verweerder bepleite percentage van 10% voor de keuken en de ontvangstkamer op de begane grond aan de lage kant nu in beide ruimtes een bureau staat en daar dus kennelijk wordt gewerkt en er op de eerste verdieping nog een tweede woonkamer is die in ieder geval geheel voor privédoeleinden wordt gebruikt. Ook valt niet in te zien dat, zoals verweerder aanneemt, de berging, de archiefruimte en de technische ruimte geheel voor privédoeleinden worden gebruikt. Een archief wordt doorgaans juist zakelijk gebruikt. In de berging kunnen ook goederen voor de bedrijfsactiviteiten van eiseres zijn opgeslagen en, zoals hiervoor al is opgemerkt, wordt de technische ruimte zowel voor privé- als bedrijfsdoeleinden gebruikt.

33. Nu geen van de partijen het door hen bepleite percentage aannemelijk heeft gemaakt, stelt de rechtbank het gebruik van het pand voor de bedrijfsactiviteiten van eiseres, met inachtneming van hetgeen hiervoor onder 32 is overwogen, in goede justitie vast op 20% van het totale vloeroppervlak. Dat betekent dat de correctie van de voorbelasting betrekking hebbend op de realisatiekosten moet worden verminderd tot 80% van de ter zake afgetrokken voorbelasting. De naheffingsaanslagen moeten daarom worden verminderd tot:

34. Aan eiseres zijn op de voet van artikel 67c, eerste en vierde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen juncto paragraaf 24 van het Besluit Bestuurlijke boeten Belastingdienst 1998 betaalverzuimboetes opgelegd van 10% van de nageheven belasting.

Eiseres stelt dat de boetes ten onrechte aan haar zijn opgelegd, omdat zij een pleitbaar standpunt heeft. Gelet op de hiervoor vermelde feiten en wat de rechtbank hiervoor onder 27 heeft overwogen, kon eiseres zich in redelijkheid niet op het standpunt stellen dat het pand van meet af aan geheel was bestemd voor haar (belaste) bedrijfsactiviteiten. Van een pleitbaar standpunt is daarom geen sprake. De boetes zijn terecht aan eiseres opgelegd. De boetes zijn na bezwaar door verweerder verminderd wegens verzachtende omstandigheden. Afgezien van hetgeen hierna wordt overwogen omtrent de overschrijding van de redelijke termijn, ziet de rechtbank geen aanleiding om de boetes verder te matigen.

35. Op 14 december 2017 en 16 januari 2018 is het conceptrapport van het boekenonderzoek met eiseres besproken. De rechtbank gaat ervan uit dat in het conceptrapport de boetes reeds zijn aangekondigd. Aangenomen mag worden dat het conceptrapport kort voor de eerste bespreking aan eiseres zal zijn uitgereikt. Vaststaat dat er sindsdien meer dan twee jaar zijn verstreken. Ervan uitgaande dat het conceptrapport begin december 2017 aan eiseres is uitgereikt, stelt de rechtbank de overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het EVRM vast op één jaar. De rechtbank ziet hierin aanleiding de boetes ambtshalve te verminderen met tien percent, derhalve tot bedragen van € 3.600 (2012), € 3.600 (2013) en € 1.800 (2014).

36. Eiseres heeft geen afzonderlijke gronden aangevoerd tegen de beschikkingen belastingrente. Ook overigens is niet gebleken dat de rente in strijd met het bepaalde in hoofdstuk VA van de Algemene wet inzake rijksbelastingen is berekend. Wel dienen de rentebeschikkingen te worden verminderd overeenkomstig de vermindering van de naheffingsaanslagen.

37. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dienen de beroepen gegrond te worden verklaard.

38. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiseres gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.572 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 261, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 525 en een wegingsfactor 1 voor de zwaarte van de zaken en een factor 1 wegens samenhang).