Rechtbank Gelderland, 15-05-2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:2075, AWB - 18 _ 6130

1. In beroep is in geschil of eiser terecht niet-ontvankelijk is verklaard in zijn bezwaar tegen de verrekeningen voorlopige teruggaaf 2017. Ook is in geschil of eiser vanwege de niet tijdige afhandeling van zijn bezwaar tegen de verrekening recht heeft op een dwangsom. Tot slot heeft eiser beroepsgronden ingediend ten aanzien het afwijzen van uitstel van betaling en de verschuldigdheid van een boete en heeft verweerder om een proceskostenveroordeling van eiser verzocht.

2. Eiser komt op tegen de door verweerder toegepaste verrekeningen. Tegen de toegepaste verrekeningen staat geen bezwaar en beroep open. De belastingrechter is hierover niet bevoegd een oordeel te geven. Alleen de civiele rechter mag hierover oordelen. Verweerder heeft het bezwaar daarom terecht niet-ontvankelijk verklaard. Het beroep is op dit punt ongegrond. De rechtbank zal dit oordeel hierna toelichten.

3. Volgens artikel 8:1, eerste lid van de Awb kan een belanghebbende tegen een besluit beroep instellen bij de rechtbank. In de artikelen 8:2 tot en met 8:6 van de Awb is geregeld waartegen geen beroep bij de rechtbank ingesteld kan worden. De mededeling verrekening is geen beslissing waartegen beroep openstaat bij de bestuursrechter. In artikel 8:5, eerste lid van de Awb is immers bepaald dat geen beroep kan worden ingesteld tegen een besluit, genomen op grond van een wettelijk voorschrift dat is opgenomen in de bijlage die bij deze wet behoort. In bijlage 2 bij de Awb inzake de Bevoegdheidsregeling bestuursrechtspraak (de zogenoemde negatieve lijst) wordt onder meer de Invorderingswet 1990, met uitzondering van de artikelen 30, 49 en 62a, genoemd. Dat betekent dat ingevolge de Awb alleen tegen beslissingen op grond van de artikelen 30, 49 en 62a van de Invorderingswet 1990 beroep bij de belastingrechter kan worden ingesteld. Een beslissing over het verrekenen van uit te betalen en te innen bedragen wordt genomen door de ontvanger van de Belastingdienst op grond van artikel 24 van de Invorderingswet 1990. Ter zake van een zodanig besluit is de bestuursrechter dus niet bevoegd. Met betrekking tot de verrekeningen kan slechts een vordering bij de burgerlijke rechter worden ingesteld (zie artikel 8:71 van de Awb).

4. Voor de beoordeling van de afwijzing van de dwangsom geldt het arrest van de Hoge Raad van 20 december 2013 (ECLI:NL:HR:2013:1797). Daaruit volgt dat bij een beroep inzake een dwangsombeschikking de rechter bevoegd is die ook bevoegd is het beroep inzake het onderliggende besluit te behandelen. Daarbij is geoordeeld dat de proceseconomie ermee gediend is dat dezelfde rechter kennis kan nemen van beide geschillen. Omdat de bestuursrechter niet bevoegd is om het besluit van de ontvanger tot verrekening te behandelen, is de bestuursrechter dus ook niet bevoegd om het verzoek om een dwangsom te behandelen dat hiermee samenhangt. Die bevoegdheid ligt bij de burgerlijke rechter. Bovendien heeft verweerder er terecht op gewezen dat de dwangsomregeling niet van toepassing is op zaken die de Invorderingswet 1990 betreffen, zoals de verrekening door de ontvanger. De rechtbank is dus niet bevoegd om te oordelen over de afwijzing van de dwangsom.

5. Eiser heeft in zijn beroep ook opmerkingen gemaakt over het afwijzen van zijn verzoek om uitstel van betaling van 29 september 2017. Daarbij heeft hij om een boete verzocht in verband met het niet verlenen van uitstel van betaling. De rechtbank is niet bevoegd hierover te oordelen en licht dat hierna toe.

6. Invordering van belastingen door de ontvanger gebeurt met toepassing van de Invorderingswet 1990. Alleen bepaalde beslissingen van de ontvanger worden in de Invorderingswet 1990 aangemerkt als voor bezwaar vatbaar. Een beslissing van de ontvanger op een verzoek om uitstel van betaling, is niet als zodanig aangemerkt. Er staat daarom daartegen geen beroep open bij de belastingrechter. Ook staat daartegen geen beroep open bij de bestuursrechter, gelet op artikel 8:5, eerste lid, van de Awb en de Bevoegdheidsregeling bestuursrechtspraak (bijlage 2 bij de Awb). Aangezien tegen de beslissing op het verzoek om uitstel geen beroep openstaat bij de (fiscale) bestuursrechter, is de bestuursrechter op dit punt onbevoegd. Of eiser bezwaar heeft ingediend tegen de afwijzing van de het verzoek om uitstel van betaling van 29 september 2018 kan daarom in het midden blijven. Ook op dit punt geldt dat eiser bij de burgerlijke rechter moet zijn voor een oordeel op de afwijzing van zijn verzoek om uitstel van betaling en de door hem verzochte boete.

7. Gelet op het voorgaande dient het beroep tegen de niet-ontvankelijkverklaring van het bezwaar ongegrond te worden verklaard.

8. De rechtbank verklaart zich voor het overige onbevoegd.

9. Verweerder heeft verzocht om een veroordeling van eiser in de kosten van de procedure. Uit artikel 8:75 van de Awb volgt dat een eiser slechts in de kosten kan worden veroordeeld in geval van kennelijk onredelijk gebruik van procesrecht. Daarvan is sprake als verwijtbaar onnodig wordt geprocedeerd bijvoorbeeld om financiële gevolgen uit te stellen.

10. Hoewel de rechtbank wel de indruk heeft gekregen dat eiser veel en onnodig procedeert bij de bestuursrechter, terwijl daar geen rechtsgang voor openstaat, is het verzoek van verweerder onvoldoende concreet onderbouwd. Met name het aantal zaken waar het om gaat, is niet uitgewerkt. De rechtbank heeft geen inzicht in het aantal zaken. De verklaring van verweerder ter zitting is onvoldoende, mede in het licht van het niet verschijnen van eiser ter zitting. Bovendien heeft eiser geschreven dat de beslissingen voor hem verwarrend en tegenstrijdig zijn.

11. De rechtbank zal dus nu geen kostenvergoeding ten laste van eiser toewijzen. Maar de rechtbank waarschuwt eiser wel dat dit in een latere zaak anders kan worden. Doordat hij steeds beroep instelt tegen verrekeningsbesluiten waartegen geen bezwaar en beroep openstaat, belast hij de Belastingdienst en de rechtbank onnodig en dit kan niet zo doorgaan.

12. De rechtbank ziet ook geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling van verweerder.