Rechtbank Gelderland, 24-02-2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:953, AWB - 21 _ 2717

1. Eiser woont samen met [naam partner] te [woonplaats]. Zij zijn in 2018 fiscaal partner van elkaar.

2. Tot de bezittingen van eiser en zijn fiscaal partner behoren banktegoeden tot bedragen van € 503.323 (in Nederland) en € 5.855 (in buitenland), beleggingen tot een bedrag van € 1.324.016 en onroerend goed in het buitenland tot een bedrag van € 145.367.

3. In geschil is of het inkomen uit sparen en beleggen (box 3) zoals die is vastgesteld bij de verminderingsbeschikking juist is.

4. Eiser stelt zich op het standpunt dat de aanslag verder vermindert dient te worden. Verweerder concludeert tot handhaving van de verminderingsbeschikking.

5. De Hoge Raad heeft in het hiervoor genoemde arrest van 24 december 2021 (het kerstarrest) geoordeeld dat, ook met inachtneming van de ruime beoordelingsmarge die de wetgever toekomt, in redelijkheid niet kan worden gezegd dat het sinds 2017 geldende geldende forfaitaire stelsel de uit artikel 1 van het Eerste Protocol (EP) bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) voortvloeiende proportionaliteitstoets kan doorstaan. Voor dit forfaitaire stelsel is dus geen toereikende rechtvaardiging aan te wijzen. Voor degene die door dit forfaitaire stelsel wordt geconfronteerd met een heffing naar een voordeel uit sparen en beleggen dat hoger is dan het werkelijk behaalde rendement leidt dit tot een schending van zijn door artikel 1 EP, in samenhang met artikel 14 EVRM, gewaarborgde rechten. De Hoge Raad heeft zich dan ook genoodzaakt gezien om belanghebbenden adequate rechtsbescherming te bieden tegen de geconstateerde schending van hun fundamentele rechten. Deze rechtsbescherming vergt een op rechtsherstel gerichte compensatie, waarvan de rechter de omvang in het algemeen slechts naar redelijkheid zal kunnen vaststellen. De Hoge Raad heeft dat rechtsherstel in die zaak geboden door te bepalen dat alleen het werkelijke rendement in de heffing wordt betrokken.

6. Uit het arrest van de Hoge Raad van 20 mei 2022² (het mei-arrest) volgt dat de feitenrechter vanaf de datum waarop de collectieve uitspraak op bezwaar is gedaan bij de behandeling van het (hoger) beroep dat betrekking heeft op het individuele bezwaar, de gevolgen van de collectieve uitspraak in zijn oordeel kan betrekken, met inbegrip van een krachtens artikel 25e, vierde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen genomen besluit inzake vermindering.

7. Verweerder heeft met inachtneming van het door de staatssecretaris van Financiën genomen Besluit rechtsherstel³ het box 3 inkomen van eiser als volgt herberekend.

8. Op grond van de aanslag bedraagt de inkomstenbelasting box 3 € 10.213, zodat eiser op grond van het rechtsherstel een bedrag van € 354 (€ 10.213 -/- € 9.859) terugontvangt.

9. De vraag ligt voor of aan eiser in afwijking van het Besluit rechtsherstel meer compensatie moet worden geboden. De bewijslast hiervoor ligt bij eiser.

10. Eiser heeft in dit verband aangevoerd dat de opbrengsen op bank- en spaartegoeden van hem en zijn partner € 1.923,37 hebben bedragen en dat hij en zijn partner aan beleggingsopbrengsten slechts een bedrag van € 30.387,47 (€ 43.764,50 -/- € 13.377,03 kosten) heeft ontvangen. Daarnaast stelt eiser dat de beleggingen in 2018 een waardedaling van 9% hebben ondergaan. Ter zitting heeft eiser nog verklaard dat de inkomsten uit buitenlandse tegoeden € 71 hebben bedragen en dat het appartement in Canada geen huurinkomsten heeft gegenereerd. Onbekend is of het appartement een waardevermeerdering heeft ondergaan, maar mocht dit het geval zijn dan staat dit in geen verhouding tot het rendement waar verweerder mee rekent. Mede gelet ook op het geleden verlies op beleggingen is eiser van mening dat uit dient worden gegaan van de daadwerkelijk ontvangen rente- en dividendinkomsten.

11. Verweerder heeft zich op de zitting afgevraagd of met de verminderingsbeschikking gebaseerd op de het Besluit rechtsherstel niet reeds uitvoering is gegeven aan het door de Hoge Raad geboden rechtsherstel. Mocht niettemin toetsing aan het werkelijk rendement geboden zijn dan is hij van mening dat er geen inzage is gegeven in het geleden verlies op beleggingen en in een eventuele waardestijging of daling van de onroerende zaken in Canada en Frankrijk. Bij gebreke hiervan betwist verweerder hetgeen eiser op dit punt heeft gesteld.

12. De rechtbank stelt voorop dat zij op grond van het kerstarrest en het daaropvolgende mei-arrest dient te beoordelen of verweerder met het Besluit rechtsherstel in dit geval adequaat rechtsherstel aan eiser heeft geboden. Voor de op rechtsherstel gerichte compensatie dient te worden aangesloten bij het werkelijk behaalde rendement. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft in zijn uitspraak van 7 februari 2023⁴ geoordeeld dat dat bij het belasten van inkomsten uit sparen en beleggen op basis van het werkelijk behaalde rendement geen plaats is voor het in aanmerking nemen van (ongerealiseerde) verliezen ter zake van aandelen waarvan het in het geheel niet zeker is dat een verlies zich daadwerkelijk voor zal doen. Gelet hierop is het gelijk aan eiser en dient uit te worden gegaan van de daadwerkelijk ontvangen rente- en dividendinkomsten. Het komt de rechtbank aannemelijk voor dat deze inkomsten voor eiser en zijn partner € 32.381,84 (€ 1.923,37 + € 30.387,47 + € 71) hebben bedragen. Aan eiser dient dan een inkomen van € 16.087 (€ 32.381,84 x € 953.194/€ 1.918.561) te worden toegerekend.

13. Het vorenstaande betekent dat aanleiding bestaat de belastingaanslag verder te verlagen dan reeds bij de verminderingsbeschikking is gedaan. Het inkomen uit sparen en beleggen dient te worden vastgesteld op € 16.087.

14. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dient het beroep gegrond te worden verklaard en dient te worden beslist zoals hieronder weergegeven.

15. Eiser stelt zich op het standpunt dat er recht bestaat op een rentevergoeding over de onverschuldigd betaalde belasting. De rechtbank kan eiser niet volgen in dit betoog. Op grond van artikel 30fe van de Algemene wet inzake rijksbelastingen wordt over de terugbetalingen van de box 3-heffing geen belastingrente vergoed. Aan de vraag of er op andere gronden recht bestaat op een rentevergoeding wordt naar het oordeel van de rechtbank niet toegekomen, omdat in de verminderingsbeschikking geen voor bezwaar vatbare rentebeschikking is opgenomen.⁵

16. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding. Er zijn geen voor vergoeding in aanmerking komende proceskosten. Omdat het beroep gegrond wordt verklaard, dient verweerder het griffierecht te vergoeden.