Rechtbank Haarlem, 01-11-2007, BB7712, AWB 06-11006

Uitspraakdatum: 1 november 2007

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

P, verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Eiseres heeft in haar aangifte omzetbelasting voor het tweede kwartaal van 2001 om een teruggaaf van f. 499.578 verzocht.

1.4. Eiseres heeft in haar aangifte omzetbelasting voor het eerste kwartaal van 2002 om een teruggaaf van € 3.505 verzocht.

1.5. Eiseres heeft in haar aangifte omzetbelasting voor het tweede kwartaal van 2002 om een teruggaaf van € 743 verzocht.

1.6. Naar aanleiding van een onderzoek heeft verweerder de verzoeken om teruggaaf afgewezen.

1.7. Verweerder heeft bij uitspraken op bezwaar van 8 september 2006 de beslissing om geen teruggaaf te verlenen, gehandhaafd.

1.8. Eiseres heeft daartegen bij brief van 19 oktober 2006, ontvangen bij de rechtbank op 20 oktober 2006, beroep ingesteld.

1.9. Verweerder heeft vijf verweerschriften ingediend.

1.10. Eiseres heeft, na daartoe door de rechtbank in de gelegenheid te zijn gesteld, schriftelijk gerepliceerd, waarna verweerder schriftelijk heeft gedupliceerd.

1.11. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 22 oktober 2007 te Haarlem. Namens eiseres is verschenen haar gemachtigde, mr. A, bijgestaan door zijn kantoorgenoot drs. B. Namens verweerder zijn verschenen mr. C en D. Partijen hebben ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan elkaar. Van het ter zitting verhandelde is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift aan deze uitspraak is gehecht.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.2. De aandeelhouder van eiseres is sinds 15 januari 2001 de Stichting E. Deze stichting heeft drie bestuursleden, van wie één adjunct-directeur bedrijfsvoering is van Stichting F (hierna: het Ziekenhuis). De directeur van eiseres voert zijn werkzaamheden onbezoldigd uit en is tevens stafmedewerker van het Ziekenhuis.

2.4. Eiseres en het Ziekenhuis hebben op 1 november 2001 tevens een overeenkomst van geldlening (hierna: de Leenovereenkomst) gesloten. Eiseres leent van het Ziekenhuis een bedrag dat gelijk is aan het netto geïnvesteerde bedrag inclusief omzetbelasting voor de aankoop van de roerende zaken die zijn genoemd in bijlage 3 bij de Huurovereenkomst. Blijkens de considerans van de Leenovereenkomst strekt deze uitsluitend ter financiering van deze roerende zaken. Het bedrag dat strekt ter financiering van de omzetbelasting begrepen in de aankoop wordt onverwijld na de teruggaaf daarvan door de fiscus aan eiseres door eiseres aan het Ziekenhuis voldaan als eerste aflossing van de lening. In totaal heeft eiseres f. 3.745.000 van het Ziekenhuis geleend. De lening is renteloos verstrekt. Eiseres heeft zich verbonden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ziekenhuis geen verplichtingen tegenover andere geldschieters aan te gaan, noch enige zekerheid voor andere schulden te verlenen.

2.5. Eiseres en het Ziekenhuis hebben op 1 november 2001 een overeenkomst van verpanding (hierna: de Pandovereenkomst) gesloten. Eiseres wordt in deze overeenkomst aangeduid als “Pandgever” en het Ziekenhuis als “Pandhouder”. De Pandovereenkomst strekt tot zekerheid voor de nakoming van de verplichtingen die eiseres heeft tegenover het Ziekenhuis uit hoofde van de Leenovereenkomst. In de Pandovereenkomst is, voor zover van belang, het volgende opgenomen:

“Artikel 3 – Verplichtingen Pandhouder

3.1 Pandgever heeft de Zaken verhuurd aan Pandhouder, conform de bepalingen van de Huurovereenkomst. Pandhouder verbindt zich gedurende de looptijd van de Huurovereenkomst de Zaken met inachtneming van het bepaalde in deze overeenkomst te zullen houden voor Pandgever. Zodra de Huurovereenkomst eindigt en de Zaken uit dien hoofde buiten de macht van Pandhouder geraken, zal het bij deze overeenkomst gevestigde pandrecht als een bezitloos pandrecht in de zin van artikel 3:237 BW gelden. Pandhouder zal daartoe in een dergelijk geval zorgdragen voor registratie van deze overeenkomst.”

“Artikel 4 – Verplichtingen Pandgever

4.1 Pandgever is niet bevoegd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Pandhouder de Zaken te verkopen of daarover anderszins te beschikken, anders dan de verhuur als bedoeld in artikel 3.1 van deze overeenkomst.”

2.6. Artikel 15.2 van de Huurovereenkomst bepaalt dat de Leenovereenkomst en de Pandovereenkomst een integraal onderdeel vormen van de Huurovereenkomst.

2.8. Het Ziekenhuis stelt jaarlijks een investeringsbegroting op. In overleg met de diverse artsen wordt de begroting ingevuld met te investeren apparatuur. Het hoofd inkopen van het Ziekenhuis benadert mogelijke leveranciers, beoordeelt de apparatuur en vraagt offertes op. Aan de hand van de offertes beslist het hoofd inkopen van welke leveranciers het Ziekenhuis de apparatuur wil betrekken. Vervolgens treedt hij in onderhandeling over voorwaarden, specificaties en prijs. De bestelling wordt op zijn besluit geplaatst bij eiseres. Eiseres bestelt de apparatuur bij de leverancier. De apparatuur wordt rechtstreeks afgeleverd bij het Ziekenhuis. De leverancier stuurt de factuur naar eiseres, die de factuur ter ondertekening aan het hoofd inkopen van het Ziekenhuis voorlegt. Tevens tekent het hoofd inkopen van het Ziekenhuis een acceptatieverklaring, waarin hij verklaart dat het Ziekenhuis de apparatuur in goede orde heeft ontvangen en in gebruik genomen. Bij de ondertekening van deze verklaring vangt de verhuur volgens de overeenkomst huur en verhuur van roerende zaken aan.

2.9. In haar aangiften omzetbelasting voor de tijdvakken tweede, derde en vierde kwartaal van 2001 en het eerste en tweede kwartaal van 2002 heeft eiseres aanspraak gemaakt op aftrek van voorbelasting die is vermeld op facturen voor de levering van medische apparatuur (hierna: de apparatuur). In de aangifte van het tweede kwartaal 2001 is een bedrag van f. 215.065 begrepen dat betrekking heeft op het eerste kwartaal van 2001 en het jaar 2000.

2.10. Op 25 januari 2007 heeft het Ziekenhuis, wiens naam is gewijzigd in Stichting G, verweerder verzocht bij beschikking te bepalen dat met ingang van 12 april 2006 tussen hem en eiseres een fiscale eenheid voor de omzetbelasting bestaat als bedoeld in artikel 7, vierde lid, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: de Wet).

3. Geschil

3.1. Primair is in geschil of eiseres recht heeft op aftrek van voorbelasting met betrekking tot de levering van medische apparatuur. Voorts is in geschil of eiseres de voorbelasting voor het eerste kwartaal 2001 en het jaar 2000 in het juiste tijdvak heeft teruggevraagd. Voor de standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de gedingstukken en naar het aangehechte proces-verbaal van de zitting.

3.2. Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen, vernietiging van de uitspraken op bezwaar en tot verlening van de gevraagde teruggaven omzetbelasting.

3.3. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van de beroepen.

4. Beoordeling van het geschil

4.1. Volgens vaste jurisprudentie moet artikel 5, lid 1, van de Zesde richtlijn aldus worden uitgelegd, dat als “levering van een goed” wordt beschouwd de overdracht van de macht om als eigenaar over een lichamelijke zaak te beschikken, ook indien geen overdracht van de juridische eigendom van die zaak plaatsvindt en dat de beoordeling daarvan aan de hand van de feitelijke omstandigheden dient te worden bepaald.

4.2. De rechtbank is van oordeel dat de apparatuur niet is geleverd aan eiseres maar aan het Ziekenhuis. De rechtbank baseert dit oordeel op de volgende omstandigheden:

4.3. Uit de onder 4.2. vermelde feiten leidt de rechtbank af dat het Ziekenhuis en niet eiseres van de leverancier de macht heeft gekregen om als eigenaar over de apparatuur te beschikken. De overige omstandigheden, zoals de tussen partijen gesloten overeenkomsten, de tenaamstelling van de bestelling en de factuurstroom, doen hier niet aan af nu deze omstandigheden niet in overeenstemming zijn met de fiscale realiteit maar tot doel hebben een verhuursituatie in het leven te roepen die de overdracht van de beschikkingsmacht door de leverancier aan het Ziekenhuis miskent.

4.4. Gelet op het vorenoverwogene dienen de beroepen ongegrond te worden verklaard.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart de beroepen ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan op 1 november 2007 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door mr. A. van Dongen, voorzitter, mrs. A.J. Roke en E. Polak, rechters, in tegenwoordigheid van mr. L.H.W. Verdegaal, griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.