Rechtbank Haarlem, 24-02-2010, ECLI:NL:RBHAA:2010:664 BO0128, 09/1839

Procedurenummer: AWB 09/1839

Uitspraakdatum: 24 februari 2010

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

de inspecteur van de Belastingdienst/Utrecht Gooi, kantoor Utrecht, verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1.1. Verweerder heeft aan eiseres met dagtekening 13 december 2006 over het tijdvak 1 januari 2001 tot en met 31 december 2001 een naheffingsaanslag (aanslagnummer XXX) loonbelasting opgelegd van € 37.346, alsmede bij beschikking een boete van € 9.337. Tevens is bij beschikking een bedrag van € 6.792 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.1.2. Verweerder heeft aan eiseres met dagtekening 31 juli 2007 over het tijdvak 1 januari 2002 tot en met 31 december 2005 een naheffingsaanslag (aanslagnummer XXX) loonbelasting opgelegd van € 106.042, alsmede bij beschikking een boete van € 23.339. Tevens is bij beschikking een bedrag van € 13.807 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.2. Verweerder heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar van 26 februari 2009 de naheffingsaanslagen gehandhaafd en de boeten verminderd.

1.3. Eiseres heeft daartegen bij beroepschrift van 7 april 2009, ontvangen bij de rechtbank op 8 april 2009, beroep ingesteld. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend. Eiseres heeft, na daartoe door de rechtbank in de gelegenheid te zijn gesteld, schriftelijk gerepliceerd, waarna verweerder schriftelijk heeft gedupliceerd.

1.4. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 19 januari 2010. Namens eiseres is verschenen haar gemachtigde A, bijgestaan door B en C. Namens verweerder zijn verschenen D en E.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

De mobiele telefoon mag alleen gebruikt worden voor zakelijke doeleinden. De mobiele telefoon mag niet gebruikt worden als een goedkoper alternatief voorhanden is.

Als de medewerker is vrijgesteld van het verrichten van werkzaamheden moet de mobiele telefoon na twee maanden ingeleverd worden.”

2.2. De periodieke abonnements- en de gesprekskosten met betrekking tot de ter beschikking gestelde mobiele telefoons werden betaald door eiseres. Eiseres heeft ter zake van de mobiele telefoons niets tot het loon gerekend.

2.3. Eiseres heeft in het jaar 2003 naast toepassing van de zogenaamde 30%-regeling voor een van haar extraterritoriale werknemers de kosten van een taalcursus Nederlands betaald.

2.4. In het najaar van 2006 is bij eiseres een onderzoek ingesteld naar de aanvaardbaarheid van de aangiften loonbelasting/premie volksverzekeringen over de jaren 2001 tot en met 2005. De bevindingen van het onderzoek zijn vastgelegd in een controlerapport van 10 mei 2007.

2.5. In de naar aanleiding van het controlerapport opgelegde naheffingsaanslagen is voor de ter beschikking gestelde mobiele telefoons een correctie opgenomen van € 29.950 voor het jaar 2001 en van telkens € 15.574 voor de jaren 2002 tot en met 2005.

2.6. Ter zake van de betaalde kosten voor de Nederlandse taalcursus is een correctie opgenomen van € 1.779. Over deze correcties heeft verweerder een boete opgelegd van 25% op grond van artikel 67f van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR).

3. Geschil

3.1. Tussen partijen is uitsluitend nog in geschil het antwoord op de volgende vragen: 1) leidt het ter beschikking stellen van mobiele telefoons tot het genieten van belastbaar loon in de zin van de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB) en zo ja, tot welk bedrag, en 2) is terecht een boete ter zake van de betaalde kosten voor de taalcursus opgelegd?

3.2. Eiseres stelt zich met betrekking tot de mobiele telefoons primair op het standpunt dat geen sprake is van loon, omdat de mobiele telefoons als gevolg van het verbod op privé-gebruik voor de werknemers geen voordeel uit dienstbetrekking vormden. Subsidiair stelt eiseres zich op het standpunt dat de mobiele telefoons nagenoeg geheel zakelijk werden gebruikt. Meer subsidiair voert eiseres aan dat het voordeel ten hoogste mag worden gesteld op de waarde van de privé-besparing. Met betrekking tot de taalcursus voert eiseres aan dat haar standpunt dat de kosten van de taalcursus Nederlands onbelast konden worden vergoed naast de 30%-bewijsregel, pleitbaar was. Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vermindering van de naheffingsaanslagen en de boetebeschikkingen.

3.3. Verweerder stelt zich met betrekking tot de mobiele telefoons op het standpunt dat sprake is van loon en dat eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat het zakelijk gebruik meer dan 90% bedroeg. Volgens verweerder moet voor de hoogte van de bijtelling worden aangesloten bij artikel 39 jo. artikel 22 van de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 (hierna: Urlb). De boete in verband met de mobiele telefoons dient te vervallen. Met betrekking tot de kosten van de taalcursus is verweerder van mening dat geen sprake is van een pleitbaar standpunt en dat terecht een vergrijpboete is opgelegd. Verweerder concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar, handhaving van de naheffingsaanslagen en vermindering van de boeten tot € 1.849 voor het jaar 2001 en € 7.764 voor de jaren 2002-2005.

4. Beoordeling van het geschil

4.1.2. Eiseres heeft ter onderbouwing van haar standpunt dat de verstrekking van de mobiele telefoons aan haar werknemers geen voordeel vormt dat als loon moet worden aangemerkt, aangevoerd dat in het personeelshandboek het hierboven in 2.1 geciteerde verbod op privégebruik is opgenomen, dat eiseres controle uitoefende op de naleving van dat verbod door de telefoonrekeningen te controleren op hoogte en trend en dat het eiseres niet is gebleken dat het verbod op privégebruik werd overtreden. Zij voert in dit verband aan dat zij controleerde of de telefoonrekening niet hoger was dan de bij de functie van de werknemer behorende bovengrens. Het betoog van eiseres slaagt niet. De verstrekking van een mobiele telefoon aan de werknemer vormt in beginsel een voordeel uit dienstbetrekking. Het enkele bestaan van een verbod op privégebruik maakt dat niet anders, omdat eiseres heeft nagelaten een effectieve controle uit te oefenen op de aard van het gebruik van de mobiele telefoons en het verbod op privégebruik niet effectief heeft gehandhaafd. Het controleren of de telefoonrekening niet hoger was dan de door eiseres gestelde bovengrens maakt dat niet anders, omdat een dergelijke controle niet uitsluit dat ook bij gesprekskosten onder de door eiseres aangehouden bovengrens sprake is van privégebruik. Onder deze omstandigheden kan, anders dan eiseres nog heeft aangevoerd, ook niet worden gezegd dat sprake was van een voordeel uit dienstbetrekking waarmee eiseres niet bekend was en dat om die reden niet als loon kan worden aangemerkt. De verstrekking van mobiele telefoons door eiseres dient derhalve als loon in de zin van artikel 10 Wet LB te worden aangemerkt.

4.2.1. Haar subsidiaire standpunt baseert eiseres op artikel 40 Urlb. Zij stelt dat de mobiele telefoons geheel of nagenoeg geheel zakelijk werden gebruikt, zodat om die reden geen voordeel in aanmerking dient te worden genomen.

4.2.3. Ter onderbouwing van haar standpunt dat sprake is van een vrije verstrekking op grond van deze bepaling heeft eiseres zich beroepen op een uitdraai van een gegevensbestand waarin alle in 2003 met de mobiele telefoons gevoerde gesprekken zijn weergegeven. Uit die gegevens kan volgens eiseres worden opgemaakt dat meer dan 90% van de gevoerde telefoongesprekken van zakelijke aard is. Verweerder heeft de stellingen van eiseres gemotiveerd betwist. De rechtbank is met verweerder van oordeel dat eiseres, op wie de bewijslast rust, met die gegevens niet aannemelijk heeft gemaakt dat de mobiele telefoons meer dan 90% zakelijk zijn gebruikt. Eiseres neemt tot uitgangspunt dat alle telefoongesprekken die volgens dat bestand zijn gevoerd tussen 8.00 uur en 20.00 uur zakelijk zijn geweest en dat de buiten deze tijden gevoerde gesprekken niet zakelijk zijn geweest tenzij gebeld is met een collega of met een buitenlandse vestiging van eiseres. De juistheid van dat uitgangspunt blijkt niet uit dat gegevensbestand zelf en heeft eiseres onvoldoende anderszins onderbouwd, zodat van de juistheid hiervan niet kan worden uitgegaan. Uit de gegevens kan bovendien slechts worden afgeleid naar welk nummer er is gebeld en niet vanaf welk nummer, zodat het niet mogelijk is op basis van deze gegevens per mobiele telefoon te bepalen voor welk gedeelte deze zakelijk is gebruikt. Artikel 40 Urlb is derhalve niet van toepassing op de verstrekking van de mobiele telefoons door eiseres. Eiseres had de verstrekking derhalve in de loonheffing moeten betrekken.

4.3.1. Voor de berekening van het in aanmerking te nemen voordeel is tussen partijen niet in geschil dat er voor alle onderhavige jaren van kan worden uitgegaan dat aan 110 werknemers een mobiele telefoon is verstrekt.

4.3.3. Omdat artikel 39 Urlb in het jaar 2001 slechts van toepassing was op de verstrekking van een telefoon in de woning van de werknemer, is deze bepaling – zo is tussen partijen ook niet in geschil – naar de letter in het onderhavige geval niet van toepassing voor wat betreft de naheffingsaanslag over het jaar 2001. De rechtbank volgt verweerder daarom niet in zijn standpunt dat ook voor dit jaar voor de bepaling van de waarde van het privé-gebruik kan worden aangesloten bij artikel 39 Urlb. Naar de hoofdregel van artikel 13 Wet LB dient immers de waarde in het economische verkeer van de privégesprekken in aanmerking te worden genomen als loon. Partijen zijn ter zitting overeengekomen dat in dat geval de waarde van het privé-gebruik dient te worden gesteld op € 5 per maand per mobiele telefoon. Omdat verweerder een hogere waarde in aanmerking heeft genomen, is het beroep tegen de naheffingsaanslag 2001 gegrond. Voor het jaar 2001 dient als loon ter zake van de verstrekking van de mobiele telefoons in aanmerking te worden genomen een bedrag van € 5 maal 12 maanden maal 110 mobiele telefoons = € 6.600. Tussen partijen is niet in geschil dat hierop het tarief van 52% van toepassing is, zodat de naheffingsaanslag over het jaar 2001 wat betreft de correctie mobiele telefonie verlaagd moet worden van € 29.950 tot een bedrag van € 3.432. De naheffingsaanslag moet derhalve met € 26.518 verminderd worden tot € 10.828.

4.3.5. In artikel 22 Urlb is bepaald dat wanneer een vrije verstrekking vanaf een bepaald bedrag tot de vrije verstrekkingen behoort en daar beneden niet, een dergelijke verstrekking tot dit bedrag tot het loon wordt gerekend.

4.3.6. Voor de jaren 2002 tot en met 2005 is artikel 39 Urlb niet alleen meer van toepassing op de verstrekking van een telefoon in de woning van de werknemer, maar naar het oordeel van de rechtbank op elke mede voor de dienstbetrekking gebruikte telefoon. De tot het loon te rekenen waarde van de verstrekking van de mobiele telefoons wordt ingevolge artikel 22 Urlb vastgesteld op het in artikel 39 Urlb genoemde bedrag. Het standpunt van eiseres dat het voordeel ten hoogste mag worden gesteld op het bedrag van de privé-besparing kan derhalve niet worden gevolgd. Verweerder heeft terecht voor de jaren 2002 tot en met 2005 een bedrag van € 22,69 per verstrekte mobiele telefoon per maand tot het loon gerekend, zodat de naheffingsaanslag op dit punt juist is.

4.4.4. Uit deze toelichtingen kan worden afgeleid dat zowel de wetgever als de besluitgever er bij de totstandkoming in 2001 van de 30%-regeling - een en ander in feite enigszins afwijkend van de tot 2001 geldende regeling voor extraterritoriale kostenvergoedingen - van uit zijn gegaan dat de kosten van taalcursussen in de taal van het werkland tot de kostenpost extraterritoriale kosten moeten worden gerekend. Over de vraag tot welke categorie dergelijke kosten dienen te worden gerekend heeft noch in de parlementaire geschiedenis noch in de literatuur enige discussie bestaan. Dit betekent dat reeds bij de invoering van de 30%-regeling in 2001 duidelijk is geweest dat de kosten van taalcursussen in de taal van het werkland tot de extraterritoriale kosten worden gerekend. Eiseres heeft derhalve ter zake van de vergoeding van deze kosten geen pleitbaar standpunt ingenomen. Verweerder heeft terecht en – zo is niet in geschil – naar een niet te hoog bedrag een vergrijpboete opgelegd.

4.5. Aangezien tussen partijen niet langer in geschil is dat de boete, voor zover die is opgelegd in verband met het niet in de loonheffing betrekken van de verstrekking van mobiele telefoons, moet komen te vervallen, is het beroep tegen de boetebeschikkingen wel gegrond.

4.6. Het vorenoverwogene leidt tot de navolgende beslissingen.

5. Proceskosten

De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.127 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 161, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor het indienen van de conclusie van repliek, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 322 en een wegingsfactor 1).

6. Beslissing

Deze uitspraak is gedaan op 24 februari 2010 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door mr. M.C. van As, voorzitter, mr. R.H.M. Bruin en mr. T.A. de Hek, rechters, in tegenwoordigheid van mr. S.A. Carter, griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.