Rechtbank Haarlem, 15-02-2011, BR6722, AWB 09 /5496

Uitspraak in het geding tussen

[X], wonende te [Z], eiser,

en

de inspecteur van de Belastingdienst/Amsterdam, verweerder.

Ontstaan en loop van het geding

1.1. Verweerder heeft, gedagtekend 21 februari 2009, aan eiser voor het jaar 2006 een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 44.269. Tevens is bij beschikking een bedrag van € 2.506 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.2. Verweerder heeft, gedagtekend 5 oktober, bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar de navorderingsaanslag IB/PVV, evenals de daarbij genomen beschikking gehandhaafd.

1.3. Eiser heeft daartegen bij brief van 5 november 2009 beroep ingesteld.

1.4. Verweerder heeft de op de zaken betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend. Eiser heeft vervolgens nog een nader stuk ingediend. Alle stukken zijn in afschrift aan de wederpartij gezonden.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 december 2010 te Haarlem. Verschenen zijn eiser en zijn gemachtigden: mr. [A] en mr. [B]. Namens verweerder zijn verschenen: [C] en mr. [D].

Tussen partijen vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde is, als tussen partijen niet in geschil, dan wel door een van hen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, het volgende komen vast te staan:

2.1. Eiser is in contact gekomen met de aandeelhouder van [E] B.V. (hierna: de vennootschap), de heer [F]. De vennootschap was actief op de Russische koffiemarkt. De handel in koffie bleek in de periode eind 2004 - begin 2005 te weinig onderscheidend te zijn ten opzichte van oprukkende concurrentie. In 2005 is de vennootschap in contact gekomen met de wit- en bruingoed producent [G]. In samenwerking met [G] is besloten een totaal koffieconcept, inclusief een Senseo-kloon, de Diretto, te introduceren op de Russische markt. De vennootschap is met [G] een joint-venture aangegaan, waarbij de vennootschap zou zorgen voor de marketing en de verkoop van koffiepads, en [G] verantwoordelijk was voor de productie van de Diretto. Van de joint-venture is een letter of intent opgesteld, maar deze is nooit ondertekend. Tijdens de voortgang van de ontwikkeling van de Diretto ontstonden problemen. Halverwege 2006 was de Diretto klaar. De apparaten bleken echter niet bestand tegen vervoer in een drukcabine en voorts bleken de apparaten onbetrouwbaar wegens ontploffingsgevaar. Eiser heeft in de loop van 2006 zijn aandelenpakket in de vennootschap verkocht aan [F] voor minder dan de verkrijgingsprijs.

2.2. Eiser heeft op de navolgende data de navolgende bedragen aan de vennootschap verstrekt:

2.3. Eiser heeft op 23 september 2004 43 van de 180 aandelen in de vennootschap verkregen voor € 4.300. Tot dat moment had eiser een bedrag van € 296.300 aan de vennootschap uitgeleend. Hierdoor kreeg eiser een belang van 23 percent in de vennootschap.

2.4. Het eigen vermogen, de omzet en de inkoopwaarde daarvan van de vennootschap bedroeg in de jaren:

2.5. De vennootschap had in die jaren geen materiële vaste activa met stille reserves en had geen liquide middelen. Volgens een ”Valuation Study” opgemaakt door [H] B.V., gedagtekend 22 juli 2005, zou de waarde van de onderneming van de vennootschap kunnen oplopen tot twaalf miljoen euro. In de disclaimer staat vermeld:

”Please note that this valuation report is based on assumptions and forecasts that to a great extend are not based on a existing business. The extend to which these assumptions and forecasts are actually realised materially influence the content of this valuation report and therefore any direct and/or indirect opinion of conclusion recorded therein.”

2.6. Eiser heeft aangifte gedaan naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 907.397. In de aangifte is onder de rubriek ”Ter beschikking gesteld vermogen”, in het onderdeel ”Aftrekbare kosten en lasten” een bedrag opgenomen van negatief € 958.644 ter zake van de afwaardering van vorderingen op de vennootschap. De aangifte heeft zonder nadere controle van de zijde van verweerder geleid tot een primitieve aanslag die is opgelegd conform de aangifte.

Geschil, standpunten en conclusies van partijen

3.1 In geschil is of verweerder terecht eiser niet heeft toegestaan de afwaardering van de vordering op de vennootschap op zijn belastbaar inkomen uit werk en woning in mindering te brengen.

3.3. Verweerder stelt zich primair op het standpunt dat de voorwaarden waaronder de geldverstrekkingen hebben plaatsgevonden onzakelijk zijn en dat de afwaardering daarvan daarom niet ten laste van het inkomen uit werk en woning kan worden gebracht. Subsidiair stelt verweerder zich op het standpunt dat de inbrengwaarde van de vorderingen ten tijde van de verwerving van het aanmerkelijk belang in de vennootschap nihil bedroeg.

3.4. Eiser concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar, en vernietiging van de navorderingsaanslag en heffingsrentebeschikking.

3.5. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

Beoordeling van het geschil

4.2. De terbeschikkingstelling van het bedrag van in totaal € 958.644 moet in civielrechtelijke zin als een geldlening worden aangemerkt. Voor de vennootschap bestond een verplichting tot terugbetaling van de ter beschikking gestelde bedragen. De rechtbank acht deze civielrechtelijke vorm in dit geval echter niet beslissend voor de fiscale gevolgen omdat de leningen zijn verstrekt onder zodanige voorwaarden dat de schuldeiser met de door hem uitgeleende bedragen in zekere mate deel heeft in de onderneming van de schuldenaar (deelnemerschapslening). Daartoe overweegt de rechtbank als volgt.

4.3. Blijkens de vaststaande feiten heeft eiser gelden aan de vennootschap overgemaakt en in nagenoeg alle gevallen pas achteraf een overeenkomst van lening opgesteld. Blijkens deze leningovereenkomsten heeft eiser geen zekerheden gevorderd en de vennootschap heeft deze ook niet gesteld. De vennootschap had in die jaren geen materiële vaste activa met stille reserves, geen liquide middelen en een oplopend negatief eigen vermogen. Eiser heeft ook geen zekerheden gevraagd van de heer [F]. Een onafhankelijke derde zou onder voormelde omstandigheden niet bereid zijn geweest de door eiser verstrekte bedragen ten titel van lening aan de vennootschap ter beschikking te stellen. Daarbij acht de rechtbank mede van belang dat ABN-AMRO, naar verweerder onweersproken heeft gesteld, het krediet aan de vennootschap heeft beperkt tot een bedrag van € 75.000 en hiervoor een persoonlijke borgstelling van de aandeelhouder heeft geëist.

4.5. Gelet op al het vorenstaande, in onderlinge samenhang bezien, is de rechtbank van oordeel dat de leningen zijn verstrekt onder zodanige voorwaarden dat eiser met de door hem uitgeleende bedragen in zekere mate deel heeft in de onderneming van de vennootschap (deelnemerschapslening). Dit leidt de rechtbank tot de conclusie dat in zoverre sprake is van informeel kapitaal, dat is gestort op het aanmerkelijk belang dat eiser in de vennootschap had. Mitsdien dient te worden beslist als volgt.

Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan op 15 februari 2011 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door de mrs. Chr.Th.P.M. Zandhuis, als voorzitter, W.M.G. Visser en H.A.J. Kroon als leden, in tegenwoordigheid van mr. J.H.R. Massmann, als griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.