Rechtbank Haarlem, 01-03-2011, BR6772, AWB 10 / 875

Zaaknummer: AWB 10/875 VPB V00

Uitspraakdatum: 1 maart 2011

Uitspraak in het geding tussen

[X] B.V., gevestigd te [Z], eiseres,

en

de inspecteur van de Belastingdienst Utrecht-Gooi, kantoor [P], verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2006 een aanslag in de vennootschapsbelasting opgelegd berekend naar een belastbaar bedrag van negatief € 317.364.

1.2. Bij de uitspraak op bezwaar van 6 januari 2010 heeft verweerder de aanslag gehandhaafd.

1.3. Eiseres heeft daartegen bij brief van 16 februari 2010, ontvangen bij de rechtbank op 18 februari 2010, beroep ingesteld.

1.4. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 11 januari 2011. Namens eiseres is verschenen mr. [A] en namens verweerder is verschenen mr. [B]. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1. Eiseres houdt alle aandelen in [C] B.V. en in [D] B.V. (hierna [D]). Deze vennootschappen vormen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. [D] houdt 65 percent van de aandelen in [E] B.V. (hierna: [E]). De overige aandelen in die vennootschap zijn eigendom van [F] B.V., een niet met eiseres gelieerde partij. [E] houdt 65,3 percent van de aandelen in [G] B.V. (hierna [G]). De overige aandelen in deze vennootschap zijn eigendom van [H] B.V., een niet met eiseres gelieerde partij. [G] is bij rechterlijke uitspraak van 23 mei 2007 in staat van faillissement verklaard.

2.2. Eiseres heeft ten behoeve van [G] kosten tot een bedrag van € 5.559 voldaan. Eiseres heeft zich voorts voor [G] borg gesteld voor de verschuldigde huur van een pand en uit hoofde van die overeenkomst een bedrag van € 20.450 betaald. Voor de vorderingen (hierna: vordering 1 en vordering 2) ad in totaal € 26.009 die eiseres op [G] heeft verkregen is geen schuldbekentenis of leningsovereenkomst opgesteld. De vorderingen zijn in rekening-courant verwerkt.

2.3. Tot 3 april 2006 zijn de aandelen in [I] B.V. (hierna: [I]) in handen van [J] B.V., [K] B.V. en [L] B.V. In een akte, genaamd: “Overeengekomen afspraak d.d. 3 april 2006”, verklaarden voormelde vennootschappen, in de akte aangeduid als “verkopers”, tezamen met [D] en de niet met haar gelieerde partijen [M] B.V. (hierna: [M]) en [N] B.V. (hierna: [N]), in de akte aangeduid als “de investeerders”, dat aandelen in [I] zullen worden overgedragen en dat na overdracht iedere investeerder voor 29,3 percent en [K] B.V. en [J] B.V. ieder voor 6 percent aandeelhouder in [I] zullen zijn.

2.4. In een nadien opgemaakte notariële akte staat onder meer vermeld:

”De partijen genoemd sub 2 en 3 [[D] en [M], rechtbank] betalen voor de verkrijging van de aandelen in [I] ieder een bedrag van EUR 300.000,= ten titel van geldlening en te voldoen als volgt: partij sub 1 [[N], rechtbank] heeft reeds een bedrag van EUR 150.000,= betaald. Daarnaast brengt partij 1 in (…) een pakket diensten (…) met een nettowaarde van EUR 150.000,= (…). De inbreng van partij sub 1 is in totaal te waarden op EUR 300.000 en zal, evenals de bedragen zoals die door partijen sub 2 en 3 zullen worden geleverd, als lening worden aangemerkt. Indien partijen sub 2 en 3 niet het volledige bedrag storten als lening, zal het surplus aan mediapakket dat geleverd zal worden door partij sub 1 (uitgaande van het feit dat partijen sub 1, 2 en 3 gelijke lening verstrekken), binnen [I] beschouwt [bedoeld zal zijn: beschouwd, rechtbank] worden als een crediteur en zal betaling binnen 30 dagen plaatsvinden.”

2.5. Voormelde aandelentransactie maakt deel uit van een reddingsplan voor [I]. Kort nadien is voormeld bedrag van € 300.000 verhoogd tot € 350.000.

2.6. Op 22 september 2006 hebben eiseres, [N] en [M] een overeenkomst van geldlening gesloten, waarbij aan [I] een lening verstrekt wordt van € 350.000. Het aandeel van eiseres in deze lening bedraagt € 116.670. De voorwaarden waaronder de lening tot stand is gekomen zijn vastgelegd in een overeenkomst van geldlening van 27 september 2006 en een akte van verpanding van 27 september 2006. De rentevergoeding bedraagt negen percent en de lening heeft een looptijd tot uiterlijk 1 januari 2008. Ter zekerheid is een stil pandrecht verstrekt.

2.7. Ter zake van de aan [I] verstrekte bedragen heeft eiseres ultimo 2006 een rentevordering van € 18.426 op [I].

2.8. Op 17 november 2006 is [I] voor € 25.000 ex BTW verkocht aan [O] BV.

2.9. [I] is bij rechterlijke uitspraak van 12 juni 2007 in staat van faillissement verklaard.

3. Geschil, standpunten en conclusies van partijen

3.1. In geschil is of verweerder terecht voormelde correcties heeft aangebracht, hetgeen eiseres stelt, doch verweerder gemotiveerd betwist. Voor de standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

3.3. Verweerder stelt dat het door eiseres aanvaarde debiteurenrisico onzakelijk is, zodat een afwaardering van de vorderingen gelet op het arrest HR 9 mei 2008, 43.849, LJN BD1108, BNB 2008/191 niet ten laste van de winst kan worden gebracht. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

4. Beoordeling van het geschil

Geldverstrekkingen aan [G]

4.1. Bij de beantwoording van de vraag of de vorderingen uit geldlening op [G] zakelijke leningen betreft, zal de rechtbank – verweerder heeft het tegendeel niet gesteld ervan uitgaan dat de vorderingen ten tijde van het ontstaan daarvan naar de rechtbank aanneemt in de loop van 2006 volwaardig waren.

4.2. Verweerder stelt dat de afwaardering op de vorderingen niet in mindering op de winst van eiseres kan worden gebracht, aangezien het door haar aanvaarde debiteurenrisico onzakelijk is. Een redelijke verdeling van de bewijslast brengt mee dat verweerder aannemelijk maakt dat door eiseres een debiteurenrisico is aanvaard dat een onafhankelijke derde niet zou hebben genomen.

4.3. Vaststaat (i) dat eiseres twee geldvorderingen heeft op [G], (ii) dat de aandelen van [G] slechts voor een deel in handen zijn van eiseres, (iii) dat er geen schriftelijke leningsovereenkomsten zijn opgesteld tussen eiseres en [G], (iv) dat ultimo 2006 – aan de vooravond van het faillissement van [G] – door eiseres geen zekerheden zijn gevraagd aan [G], (v) dat er ook anderszins geen afspraken over aflossing zijn gemaakt, (vi) dat er nimmer aflossingen zijn verricht, (vii) dat [G] op 23 mei 2007 in staat van faillissement is verklaard en (viii) dat eiseres bij de geldverstrekkingen ten behoeve van [G] geen voordeel realiseert ter dekking van haar risico’s.

4.4. Onder de hiervoor genoemde omstandigheden acht de rechtbank het aannemelijk dat eiseres ten tijde van de geldverstrekkingen ten behoeve van [G] een debiteurenrisico heeft aanvaard, dat een onafhankelijke derde niet zou hebben genomen. Dat de bedragen in rekening-courant zijn verwerkt, maakt zulks niet anders. Gelet daarop acht de rechtbank het aannemelijk dat eiseres dat debiteurenrisico bewust heeft aanvaard uit aandeelhoudersmotieven. Dit brengt mee dat sprake is van onzakelijke leningen. Derhalve moet worden aangenomen dat eiseres het volle debiteurenrisico heeft aanvaard met de bedoeling het belang van [G] in haar hoedanigheid van aandeelhouder te dienen. Aangezien de geldverstrekkingen niet zijn aan te merken als zakelijke leningen kan een afwaardering niet ten laste van de winst worden gebracht.

Geldverstrekkingen aan [I]

4.6. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan op 1 maart 2011 en op dezelfde dag in het openbaar uitgesproken door mrs. Chr.Th.P.M. Zandhuis als voorzitter, P.J.J. Vonk en W.M.G. Visser als leden, in tegenwoordigheid van mr. J.H.R. Massmann, als griffier.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.