Rechtbank Haarlem, 21-06-2012, ECLI:NL:RBHAA:2012:1878 BW9718, 11/3125

Zaaknummer: AWB 11/3125

Uitspraakdatum: 21 juni 2012

Uitspraak in het geding tussen

en

de inspecteur van de Belastingdienst/[P], verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Verweerder heeft aan eiser voor het jaar 1999 met dagtekening 27 november 2002 een navorderingsaanslag vermogensbelasting (hierna: vb) opgelegd ten bedrage van ƒ 135.625 (€ 61.544). Deze aanslag behelst bedragen aan na te vorderen inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen over de jaren 1990 tot en met 2000 en bedragen aan vermogensbelasting over de jaren 1991 tot en met 2000, alsmede boetes ten bedrage van € 18.478 en een bedrag van € 6.347 aan heffingsrente.

1.2. Verweerder is bij uitspraak op bezwaar van 29 april 2011 in zoverre tegemoetgekomen aan het bezwaar dat de in de navorderingsaanslag begrepen boete wegens overschrijding van de redelijke termijn met 20% is verminderd tot € 14.782. Voor het overige is het bezwaar afgewezen.

1.3. Eiser heeft beroep ingesteld tegen de uitspraak op bezwaar. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.4. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 10 mei 2012. Namens verweerder zijn verschenen H.K. Kippersluis en L. Nijmeijer. Eiser en zijn gemachtigde zijn met bericht daarvan aan de rechtbank niet verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt, welke aan deze uitspraak is gehecht.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1. In 1994 hebben (ex-)medewerkers van [BEDRIJF A] te [LAND] (hierna: [BEDRIJF A]) documenten en microfiches van deze bank ontvreemd. Op 27 oktober 2000 zijn de gegevens welke betrekking hebben op de microfiches door de Belgische autoriteiten op basis van richtlijn 77/799/EEG in het kader van zogenoemde spontane uitwisseling van inlichtingen aan het Nederlandse Ministerie van Financiën verstrekt.

2.2. Verweerder heeft met betrekking tot eiser een renseignement ontvangen inzake een bij [BEDRIJF A] aangehouden rekening met nummer [NUMMER A]. Volgens dit renseignement was eiser de eerste rekeninghouder van deze rekening, was de echtgenote van eiser ([A]) de tweede rekeninghouder en bedroeg het saldo per 31 januari 1994 ƒ 2.394,63.

2.3. Bij brief van 8 januari 2002 heeft verweerder eiser medegedeeld dat uit onderzoek naar voren is gekomen dat hij houder is (geweest) van in het buitenland aangehouden bankrekeningen en is eiser verzocht om op het bijgevoegd formulier “Verklaring buitenlandse bankrekeningen” (hierna: de Verklaring) gegevens te verstrekken ter zake van in het buitenland aangehouden tegoeden. Eiser wordt in de brief gewezen op zijn verplichtingen om ingevolge artikel 47, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: de Awr) informatie te verstrekken, alsmede op de zogenoemde omkering en verzwaring van de bewijslast (artikel 25, zede lid, en artikel 27e, van de Awr) in het geval niet aan die verplichting wordt voldaan. Voorts wordt eiser erop gewezen dat indien hij de gevraagde gegevens niet, onjuist of onvolledig verstrekt, hij een strafbaar feit pleegt als omschreven in artikel 68 en 69 van de Awr.

2.4. Eiser heeft op de Verklaring ingevuld dat hij na 1 januari 1990 houder is geweest van een rekening met nummer [NUMMER A] bij [BEDRIJF A], welke rekening is geopend in 1987. De Verklaring is op 11 januari 2002 door eiser ondertekend en daarna retour gezonden naar verweerder.

2.5. Eiser heeft verweerder bij brief van 3 maart 2002 overzichten verstrekt van bij [BEDRIJF A] aangehouden tegoeden vanaf 1992 tot en met 2001 en de daarmee verband houdende opbrengsten en kosten. Voorts zijn hierbij diverse rekeningafschriften en andere van [BEDRIJF A] ontvangen documenten toegezonden.

2.6. Tussen 26 maart 2002 en 8 november 2002 hebben eiser en verweerder diverse malen over en weer gecorrespondeerd over met name de renteopbrengsten en kosten in verband met bij [BEDRIJF A] aangehouden tegoeden, alsmede over een mogelijk te sluiten vaststellingsovereenkomst.

2.7. Op 18 april 2002 heeft een hoorgesprek plaatsgevonden waarvan door verweerder een verslag is opgemaakt. Eiser heeft dit verslag op 11 augustus 2002 met enkele handgeschreven aanvullingen/wijzigingen ondertekend retour gezonden aan verweerder. In dit verslag is - voor zover van belang - opgenomen:

“In verband met het onderzoek naar de schuld en de boete is aan belanghebbende medegedeeld dat hij niet verplicht is om op de volgende vragen te antwoorden. Tevens is medegedeeld dat hij recht heeft op bijstand van een gemachtigde.

- Wat is de reden dat u de bankrekening in het buitenland heeft aangehouden.

In het verleden heb ik een aantal vervelende ervaringen gehad, met name het overlijden van mijn eerste echtgenote en een inbraak in mijn woning. Dit heeft mij toen veel geld gekost. (…) Om voor dit soort gebeurtenissen een soort buffer op te bouwen heb ik geprobeerd een zo groot mogelijk kapitaal op te bouwen. Nadat een aantal collega’s aan het einde van de jaren 80 hoge navorderingsaanslagen hadden gekregen heb ik besloten mijn geld in het buitenland onder te brengen. Hierdoor zou ik een hoger rendement behalen. Wanneer ik mijn geld in Nederland had laten staan dan zou ik als gevolg van de belastingdruk en de inflatie [onmogelijk] een waardevast vermogen kunnen opbouwen.

- Waarom heeft u gekozen voor het aanhouden van een bankrekening in [LAND].

Om te voorkomen dat het rendement zou worden wegbelast heb ik het geld ondergebracht in [LAND] waar het uit het zicht blijft vanwege het in dat land geldende bankgeheim.

- Waarom heeft u de ontvangen rente en het bedrag van het spaartegoed niet in uw aangiftes inkomstenbelasting vermeld.

Omdat dit het rendement aanzienlijk zou verlagen (…).”

2.8. Bij vaststellingsovereenkomst door eiser getekend op 3 november 2008 en door verweerder op 8 november 2008 is - voor zover van belang - het volgende tussen verweerder en eiser overeengekomen:

Ad 1. Partijen zijn het er over eens dat de correctiebedragen enkelvoudige belasting zoals vermeld in bijlage 1 (enkelvoudige inkomstenbelasting f 72.936 en enkelvoudige vermogensbelasting f 8.515) juist zijn berekend op basis van de beschikbare feiten, te weten de afschriften van de betreffende banktegoeden en de door partij 1 [eiser] desgevraagd verstrekte informatie over stortingen en opnamen van die rekeningen.

Ad 2. Partijen geven, uitsluitend uit praktische overweging, de voorkeur aan het opleggen door partij 2 van één navorderingsaanslag vermogensbelasting 1999 in plaats van diverse belastingaanslagen met heffingsrente en boete(beschikkingen) over de periode 1990 tot en met 2000. Uit bijlage 1 blijkt de samenstelling van de op te leggen navorderingsaanslag vermogensbelasting 1999 op zodanige wijze dat voor partijen duidelijk is hoe het bedrag van die navorderingsaanslag tot stand is gekomen.

Partij 1 behoudt zich nadrukkelijk het recht voor om in bezwaar en/of beroep te komen tegen de op te leggen navorderingsaanslag vermogensbelasting 1999. Het bezwaar en/of beroep kan geen betrekking hebben op de omvang van de correctiebedragen enkelvoudige belasting en/of de vorm waarin de heffing heeft plaatsgevonden (één navorderingsaanslag vermogensbelasting 1999).

(…)”

3. Geschil en standpunten van partijen

4. Beoordeling van het geschil

4.3. Vooropgesteld moet worden dat ook indien de microfiches door de Belgische overheid op strafrechtelijk onrechtmatige wijze verkregen zijn, dit voor verweerder geen beletsel hoeft te zijn daarvan gebruik te maken. Gebruik van dergelijke bewijsmiddelen door de Belastingdienst is slechts dan niet toegestaan, indien zij zijn verkregen op een wijze die zozeer indruist tegen hetgeen van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht, dat dit gebruik onder alle omstandigheden ontoelaatbaar moet worden geacht (vgl. HR 21 maart 2008, nr. 43050, LJN BA8179). De stellingen van eiser en de stukken van het geding bevatten geen enkele aanwijzing dat Belgische of Nederlandse overheidsdienaren op enigerlei wijze direct of indirect betrokken zijn geweest bij de onrechtmatige verkrijging van de informatie van [BEDRIJF A] door de ex-werknemers van die bank of op enigerlei andere wijze frauduleus gedrag van ex-werknemers van [BEDRIJF A] hebben geïnitieerd of gefaciliteerd. Een dergelijke betrokkenheid wordt ook niet gesteld middels het door eiser gedane getuigenaanbod, zodat de rechtbank daaraan voorbij gaat. Dit overigens voor zover moet worden aangenomen dat eiser zijn getuigenaanbod nog gestand doet, aangezien zijn gemachtigde bij zijn bericht dat hij niet ter zitting zal verschijnen heeft gemeld dat de rechtbank na de zitting uitspraak mocht doen. Ook is niet gesteld dat er redenen bestonden voor de Nederlandse Belastingdienst om aan te nemen dat bij de verkrijging van de gegevens een zo fundamenteel recht van de daarin vermelde personen was geschonden dat het instellen van een nader onderzoek naar de fiscale relevantie van die gegevens ontoelaatbaar moest worden geoordeeld. Aldus is niet aannemelijk geworden dat de gegevens door de Nederlandse Belastingdienst op een wijze zijn verkregen die zozeer indruist tegen wat van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht, dat het gebruik van die gegevens in deze procedure ontoelaatbaar moet worden geacht. Deze beroepsgrond faalt aldus.

4.5. Ter zake van de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen voor de jaren 1990 tot en met 1996 en de vermogensbelasting voor de jaren 1991 tot en met 1997, is de navorderingsaanslag opgelegd met gebruikmaking van de navorderingstermijn van twaalf jaar van artikel 16, vierde lid, van de Awr. Eiser heeft gesteld dat verweerder de termijn voor oplegging van de navorderingsaanslag verder heeft overschreden dan noodzakelijk was. Eiser heeft zijn stelling, tegenover de gemotiveerde betwisting van verweerder, op geen enkele wijze onderbouwd, terwijl uit de door verweerder geschetste gang van zaken voorafgaand aan het opleggen van de aanslag ook niet blijkt van onvoldoende voortvarendheid in de hiervoor onder 4.4 bedoelde zin. De stelling faalt daarom.

4.8. De rechtbank acht de opgelegde vergrijpboete van 50% (vóór vermindering in bezwaar in verband met overschrijding van de redelijke termijn) in het onderhavige geval passend en geboden.

4.10. Op grond van al het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. H. de Jong, voorzitter, mr. A.A. Fase en mr. J.M. van Kempen, rechters, in tegenwoordigheid van mr. B.J.E. Lodder, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 21 juni 2012.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (belastingkamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.