Rechtbank Noord-Holland, 04-03-2015, ECLI:NL:RBNHO:2015:2148, AWB - 14 _ 370

8. Other business

8. Eiser en [B] (hierna: [B]), mededirecteur van [A BEDRIJF], hebben op 24 december 2002 de volgende verklaring ondertekend:

9. Uit de uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam blijkt dat twee exemplaren bestaan van een op 12 april 2005 gedateerde ‘Declaration’. Het ene exemplaar is namens [A BEDRIJF] ondertekend door eiser, het andere is namens de moedermaatschappij ondertekend door [A] (hierna: [A]), mededirecteur van [A BEDRIJF]. Tijdens de getuigenverhoren is naar het door eiser ondertekende exemplaar verwezen als ‘productie D1’; naar het door [A] ondertekende exemplaar als ‘productie D2’. De tekst van de ‘Declaration’ luidt als volgt (met ‘belanghebbende’ wordt [A BEDRIJF] bedoeld):

- foreign exchange exposure

- interest rate protection transaction

- hedging

- strategic investments

10. Tijdens de zitting bij het gerechtshof te Amsterdam heeft eiser onder meer het volgende verklaard (met ‘belanghebbende’ wordt [A BEDRIJF] bedoeld):

11. Tijdens de zitting bij het gerechtshof te Amsterdam heeft [A] onder meer het volgende verklaard (met ‘belanghebbende’ wordt [A BEDRIJF] bedoeld):

12. Eiser is volgens het uittreksel uit het Handelsregister tussen 14 januari 2000 en 24 december 2002 bestuurder van [A BEDRIJF]. Eiser heeft op 23 december 2002 [A] een volmacht gegeven om [A BEDRIJF] te vertegenwoordigen en namens [A BEDRIJF] alle documenten te tekenen.

13. In zijn uitspraak heeft het gerechtshof te Amsterdam onder meer overwogen (met ‘belanghebbende’ wordt [A BEDRIJF] bedoeld):

2. Artikel 41 van de Invorderingswet 1990 (hierna: IW) luidt als volgt:

“1. Hoofdelijk aansprakelijk is voor de vennootschapsbelasting en de dividendbelasting verschuldigd door een lichaam dat aan de heffing van vennootschapsbelasting is onderworpen en waarvan de plaats van vestiging niet langer in Nederland is gelegen: ieder van de met de verplaatsing belaste personen.

2. Degene die op grond van het eerste lid aansprakelijk is, is niet aansprakelijk voor zover hij bewijst dat het niet aan hem is te wijten dat de belasting niet is voldaan.”

3. Tussen partijen is primair in geschil wanneer de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF] zijn verplaatst naar Israël. Eiser stelt zich op het standpunt dat dit in 1999 is gebeurd, terwijl verweerder zich op het standpunt stelt dat dit op 24 december 2002 is gebeurd. Eiser wijst erop dat het grootste deel van de activa van [A BEDRIJF] in 1999 is verkocht en dat het vrijgekomen geld aan de moedermaatschappij is uitgeleend. De beslissingen werden in Israël genomen. Er waren vanaf 1999 geen werknemers meer, behalve één persoon die de administratie deed. Vanaf 14 januari 2000 waren de bestuurders van [A BEDRIJF] in het buitenland gevestigd. Volgens de Nederlandse regels betreffende substance was [A BEDRIJF] niet een in Nederland gevestigde vennootschap. Bovendien was er een gebrek in de aan medebestuurder [B] verstrekte volmacht: de algemene vergadering van aandeelhouders (hierna: AVA) is een dag later gehouden. Verweerder wijst op het uittreksel uit het Handelsregister, de voor de tijdvakken tot 24 december 2002 ingediende aangiften vennootschapsbelasting, een aantal interne stukken van [A BEDRIJF], de uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam en de wijziging van de belastingwetgeving in Israël per 1 januari 2003. De volmacht aan [B] bevat geen ernstig gebrek. Bovendien is daarna uitvoering gegeven aan het besluit om de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF] te verplaatsen. Niet is gebleken dat een belanghebbende zich op het standpunt zou hebben gesteld dat de besluiten die tijdens de AVA zijn genomen dienen te worden vernietigd.

4. De rechtbank leidt uit de uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam en de aanwezige gedingstukken af dat de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF] op 24 december 2002 naar Israël zijn verplaatst. Deze datum staat geregistreerd in het Handelsregister en [A BEDRIJF] heeft voor de tijdvakken tot deze datum aangiften vennootschapsbelasting in Nederland ingediend en jaarstukken laten opmaken in overeenstemming met Nederlands recht. In de ‘notes’ bij de jaarstukken van 2002 staat vermeld dat [A BEDRIJF] haar ‘seat’ op 24 december 2002 naar Israël heeft verplaatst en dat daarom de jaarstukken voor de periode tot deze datum zijn opgemaakt. Dit alles wordt bevestigd door de verklaring die [B] en eiser op 24 december 2002 hebben ondertekend (onder 8, onder het kopje ‘Feiten’). Tevens beschikte [A BEDRIJF] tot 24 december 2002 over een officieel adres in [PLAATSNAAM 2]. Ook beschikte [A BEDRIJF] over één werknemer, die de boekhouding verzorgde. In de procedures over de aanslagen vennootschapsbelasting voor de jaren 2001 en 2002 heeft [A BEDRIJF] zich niet op het standpunt gesteld dat de feitelijke werkzaamheden eerder waren verplaatst, terwijl een dergelijk standpunt wel voor de hand had gelegen indien dit wel het geval was geweest. Hetgeen eiser daartegen inbrengt, is niet voldoende om aan te nemen dat de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF] op een eerder tijdstip zijn verplaatst. Het is algemeen bekend dat houdster- en financieringsmaatschappijen weinig activiteiten hebben en over weinig (of zelfs geen) personeel beschikken. Toch is een groot aantal van deze vennootschappen (al dan niet doelbewust) in Nederland gevestigd. De rechtbank leidt uit de onder 7 en 8 (kopje ‘Feiten’) opgenomen stukken af dat de belangrijkste vergadering van [A BEDRIJF], zijnde een besloten vennootschap, (de AVA) in Nederland werd gehouden en dat [A BEDRIJF] vanuit Nederland werd bestuurd. Bovendien volgt uit de onder 6 (kopje ‘Feiten’) opgenomen volmacht dat de verplaatsing naar Israël op 18 december 2002 nog niet had plaatsgevonden, aangezien daartoe juist opdracht wordt gegeven. De omstandigheid dat de AVA een dag later is gehouden, is geen ernstig gebrek en kan niet tot ongeldigheid van de volmacht leiden. Eiser beroept zich vergeefs op de in Nederland geldende substance-regels, aangezien deze op [A BEDRIJF] niet van toepassing zijn. De rechtbank verwerpt het primaire standpunt van eiser en gaat ervan uit dat de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF] op 24 december 2002 zijn verplaatst.

5. Tussen partijen is subsidiair in geschil of eiser een van de met de verplaatsing belaste personen is. Eiser bestrijdt dat hij bij de verplaatsing was betrokken. De beslissingen werden door de moedermaatschappij genomen. [B] is door de moedermaatschappij gemachtigd om de AVA in Nederland te houden. Achteraf is gebleken dat de volmacht niet correct is, omdat de AVA op een andere datum is gehouden. De handelingen die op basis van de volmacht zijn verricht, binden alleen de aandeelhouder, namelijk de moedermaatschappij, en niet eiser. De wijze waarop de AVA is georganiseerd (met volmacht) wijst erop dat de besluiten al enige tijd in Israël werden genomen. Aan eiser was niet opgedragen om zich met de verplaatsing te belasten. Eiser werd op 24 december 2002 ontslagen als bestuurder van [A BEDRIJF]. Eiser kon zich niet tegen het ontslag verzetten. Dit had ook geen gevolgen gehad voor de vennootschapsbelasting of de betaling daarvan. Verweerder wijst erop dat eiser tot 24 december 2002 de volledig bevoegde directeur van [A BEDRIJF] is, en verwijst naar de uitlatingen die eiser en zijn mededirecteur blijkens de uitspraak van het gerechtshof te Amsterdam hebben gedaan. Eiser was actief betrokken bij het beleid en de activiteiten van [A BEDRIJF] en bij het programma om de feitelijke werkzaamheden naar Israël te verplaatsen. Eiser heeft [A] een ruime volmacht gegeven om [A BEDRIJF] per 24 december 2002 te vertegenwoordigen en namens haar alle documenten te tekenen.

6. De rechtbank stelt voorop dat uit de tekst van artikel 41 van de IW niet volgt dat uitsluitend bestuurders van de verplaatste vennootschap aansprakelijk kunnen worden gesteld. Eiser had als een van de bestuurders van [A BEDRIJF] de bevoegdheid om tot verplaatsing van [A BEDRIJF] naar Israël te besluiten. Eiser heeft zich hier niet tegen verzet. Uit de uitspraak van het gerechtshof en de gedingstukken blijkt dat de verhuizing een minutieus geplande operatie was, die was ingegeven door fiscale motieven. [A BEDRIJF] en, via haar, haar bestuurders, waren daarbij net zo betrokken als de moedermaatschappij en haar bestuurders. De rechtbank acht de verklaring van eiser dat hij niet met de verplaatsing belast was, niet geloofwaardig. In het onder 5 (onder het kopje ‘Feiten’) opgenomen stappenplan wordt aan eiser in verband met de verplaatsing een aantal taken toebedeeld (eiser is aangeduid als ‘[C]’). Eiser was dan ook feitelijk betrokken bij het regelen van de verplaatsing van de feitelijke werkzaamheden van [A BEDRIJF]. De verplaatsing van de vestigingsplaats van een vennootschap is bovendien dermate ingrijpend (zowel juridisch, fiscaal, uitvoerend als praktisch) dat niet geloofwaardig is dat eiser daarmee niet was belast, in de zin dat hij daarvoor geen enkele verantwoordelijkheid droeg. Naar het oordeel van de rechtbank is voorts cruciaal dat eiser met de verplaatsing heeft ingestemd en kennelijk verantwoordelijkheid heeft aanvaard voor de uitvoering van het ten behoeve van de verplaatsing opgestelde stappenplan (zie onder 5 onder het kopje ‘Feiten’) en een correcte afwikkeling van de aangelegenheden van [A BEDRIJF] in Nederland. De rechtbank verwerpt het subsidiaire standpunt van eiser.

7. Tussen partijen is meer subsidiair in geschil of artikel 41 van de IW ziet op vennootschapsbelastingschulden zoals de onderhavige. Eiser stelt zich op het standpunt van niet. Artikel 41 van de IW heeft geen betrekking op reguliere belastingschulden, omdat anders sprake is van discriminatie of van ten minste onevenwichtigheid. De regeling gaat verder dan nodig. Bovendien is er geen sprake van belasting die als gevolg van de verplaatsing verschuldigd is. Incasso van de bedragen was tot 2008 mogelijk geweest, totdat de moedermaatschappij in financiële moeilijkheden kwam te verkeren. De incassoproblemen zijn ook niet het gevolg van de verplaatsing. Verweerder bestrijdt het standpunt van eiser. Artikel 41 van de IW ziet op alle vennootschapsbelastingschulden die het lichaam na de verplaatsing onbetaald laat.

8. De rechtbank verwerpt het meer subsidiaire standpunt van eiser. Uit de tekst van artikel 41, eerste lid, van de IW kan niet worden afgeleid dat de aansprakelijkheid alleen betrekking heeft op belastingschulden die als gevolg van de verplaatsing zijn ontstaan c.q. oninbaar zijn geworden. De bepaling strekt ertoe te voorkomen dat een vennootschap haar feitelijke werkzaamheden (en daarmee de activa waarop verhaal mogelijk is) verplaatst en zodoende de invordering van niet-betaalde belastingschulden bemoeilijkt of onmogelijk maakt, zonder dat de hierbij betrokken personen na hoeven denken over enige mogelijke gevolgen voor henzelf. Het gaat erom dat betrokkenen zich rekenschap geven van de belangen van de Staat der Nederlanden. In die zin is artikel 41 van de IW preventief bedoeld. De regeling is niet onevenredig, maar beoogt een evenwicht aan te brengen tussen het algemeen belang van de Staat der Nederlanden als schuldeiser van een bijdrage aan de algemene middelen en de private belangen van de betrokken vennootschap en de verantwoordelijkheid van de daarmee belaste personen. Bovendien heeft eiser de mogelijkheid zich te disculperen en/of de beslissing van verweerder te betwisten bij de rechter. De gevallen die eiser noemt, zijn geen gelijke gevallen.

9. Tussen partijen is nog meer subsidiair in geschil of [A BEDRIJF] de belasting materieel verschuldigd is. Eiser stelt zich op het standpunt dat het bedrag van de aansprakelijkstelling niet klopt. Het bedrag wijkt af van het totale bedrag aan openstaande belastingschulden van [A BEDRIJF]. In het bijzonder is niet duidelijk waarom de ambtshalve vermindering van de aanslag van 22 maart 2003 van € 665.470 niet is meegenomen. Verweerder zal moeten aantonen welk bedrag niet is betaald en waarvoor [A BEDRIJF] in gebreke is. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de belasting gedurende het jaar verschuldigd wordt en dat artikel 41 van de IW toepassing vindt op alle materiële en formele belastingschulden ten tijde van de verplaatsing. Verweerder heeft in een bijlage bij het verweerschrift de verschillen tussen de hoogte van de openstaande belastingschulden en de aansprakelijkstelling toegelicht. Eiser is niet aansprakelijk gesteld voor de vergrijpboete bij de aanslag van 2002 en de invorderingsrente. Voor 2001 zijn twee aanslagen opgelegd, een met een dubbeltelling voor een deel van de winst die ook aan 2002 was toegerekend. Deze dubbeltelling is op de andere aanslag (die zonder de dubbeltelling) in mindering gebracht. Het uiteindelijke bedrag van de aansprakelijkstelling klopt.

10. De gemachtigden hebben ter zitting desgevraagd toegelicht dat dit geschilpunt zich toespitst op de verrekening van de dubbeltelling van € 665.470. Het is niet duidelijk of de vermindering van de aanslag met het nummer [NUMMER 1] daadwerkelijk een verkeerde verwerking van de ambtshalve vermindering van de aanslag met het nummer [NUMMER 2] betreft. De rechtbank heeft, gelet op de inhoud van bijlage 12 bij het verweerschrift, de toelichting daarop en de constatering dat de vermindering van de eerstgenoemde aanslag exact overeenkomt met het te verminderen bedrag, geen aanleiding om eraan te twijfelen dat het bedrag van de aansprakelijkstelling klopt. De rechtbank verwerpt het nog meer subsidiaire standpunt van eiser.

11. Tussen partijen is nog meer subsidiair in geschil of eiser zich met vrucht kan beroepen op de disculpatiemogelijkheid van artikel 41, tweede lid, van de IW. Eiser beantwoordt deze vraag bevestigend. De wetgever gebruikt de term ‘wijten aan’, hetgeen betekent ‘toeschrijven aan’. Het gaat bovendien om het niet voldoen van de belasting, dus het niet betalen. Het gaat dus niet om verwijtbaarheid ten aanzien van het ontstaan van de belastingschulden. Verwijtbaarheid van een handelen of nalaten is niet relevant. De accountant vond het niet nodig om in 2002 een voorziening op te nemen. Tot 2008 konden de schulden worden betaald, voordat de moedermaatschappij door haar belang in [H BEDRIJF] in de problemen kwam. Tegen de aanslagen van 2000 en 2001 was bezwaar gemaakt en er was uitstel van betaling verleend. Tegen de aanslag van 2002 liep een procedure. Eiser was niet op de hoogte. De fiscaliteit werd door [I] geregeld en direct met de moedermaatschappij besproken. Eiser is als werknemer van [A BEDRIJF] beperkt op de hoogte gebracht. Het uiteindelijk niet voldoen van de belastingschulden, in de zin van niet betalen, is niet aan het handelen van eiser te wijten. Eiser kon de verplaatsing van de vennootschap niet tegenhouden. Indien hij dit wel had gekund, had dit niet tot een lagere aanslag of tot het wel of niet betalen van de belastingschulden. Kortom, elk handelen of nalaten van eiser was zinloos. In ieder geval bestond er tot het aftreden van eiser geen enkele aanleiding om te veronderstellen dat [A BEDRIJF] niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen. Eiser heeft hieraan toegevoegd dat het verlenen van uitstel aan [A BEDRIJF] zonder het eisen van zekerheid voor rekening en risico van verweerder dient te komen. Vóór 2008 had [A BEDRIJF] de schulden kunnen betalen. Verweerder geeft niet aan welke maatregelen eiser had kunnen treffen. Verweerder beantwoordt de vraag ontkennend. Eiser wist als directeur van de belastingschulden of behoorde dat te weten. In de balansen van [A BEDRIJF] stonden de belastingschulden vermeld. Op instructie van eiser zijn valutaverliezen aangebracht in de boekhouding van 2002. Deze zouden leiden tot een groot terug te wentelen verlies. De Hoge Raad heeft deze verliezen uiteindelijk niet geaccepteerd. Hiermee staat vast dat [A BEDRIJF] in 2002 vennootschapsbelasting verschuldigd was. [A BEDRIJF] heeft geen voorzieningen of maatregelen getroffen om de belasting te kunnen betalen. De lening aan de moedermaatschappij is alleen maar toegenomen.

12. De rechtbank is van oordeel dat eiser er niet in is geslaagd om te bewijzen dat niet aan hem te wijten is dat de belastingschulden niet zijn voldaan. De rechtbank stelt voorop dat uit de tekst, de samenhang en doel en strekking van artikel 41 van de IW als geheel geen andere conclusie kan worden getrokken dan dat de disculpatiemogelijkheid anders moet worden uitgelegd dan eiser voorstaat. Niet alleen moet eiser bewijzen dat niet aan hem is te wijten dat de belastingschulden onbetaald zijn gelaten, maar ook dat hem ten aanzien van het ontstaan daarvan geen verwijt kan worden gemaakt. Indien dit anders was, zou een bestuurder eenvoudig aan de aansprakelijkstelling kunnen ontkomen door direct na de verplaatsing ontslag te nemen. De wetgever heeft artikel 41 van de IW preventief bedoeld, om bestuurders ertoe aan te zetten om de belangen van de Staat der Nederlanden niet te veronachtzamen of te schaden na het fysieke vertrek uit Nederland. Dat [A BEDRIJF] als gevolg van de deconfiture van de moedermaatschappij na 2008 niet aan haar betaalverplichting kon voldoen, disculpeert eiser dan ook niet. Dit klemt te meer nu eiser er sinds 2005 van op de hoogte was dat de inspecteur de door hem achteraf aangebrachte valutawijzigingen niet accepteerde. Ook ten aanzien van deze manipulaties valt eiser, zo heeft het gerechtshof te Amsterdam geoordeeld, een verwijt te maken. Voorafgaand aan de verplaatsing waren al belastingschulden onbetaald gebleven. [A BEDRIJF] heeft de aangifte vennootschapsbelasting 2002 onjuist ingediend. [A BEDRIJF] had rekening moeten houden met alle mogelijke schulden en – bijvoorbeeld door te reserveren – de betaling zeker moeten stellen. Eiser kan het op verzoek van [A BEDRIJF] verleende uitstel niet aan verweerder tegenwerpen. [A BEDRIJF] was zelf verantwoordelijk voor de betaling van alle belastingschulden en had ermee rekening moeten houden dat (het grootste deel van) de aanslagen (zou) zouden moeten worden betaald. Dat verweerder geen zekerheid heeft geëist, maakt dit niet anders. De rechtbank leidt overigens uit bijlage 12 bij het verweerschrift af dat verweerder wel degelijk een aantal keer om zekerheden heeft verzocht. Door het maken van bezwaar of beroep hoefde [A BEDRIJF] niet aan dit verzoek te voldoen. De rechtbank acht aannemelijk dat het uitstel van betaling voor de overige aanslagen verband hield met de mogelijke carry-back van het in 2002 aangegeven verlies. De rechtbank verwerpt het nog meer subsidiaire standpunt van eiser.

13. Tussen partijen is nog meer subsidiair in geschil of artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM wordt geschonden. Eiser stelt zich op het standpunt dat dit het geval is. Gelijke gevallen worden verschillend behandeld. Bestuurders van in Nederland gevestigde vennootschappen worden niet met artikel 41 van de IW geconfronteerd, die van verplaatste vennootschappen wel. De regeling is disproportioneel, omdat ook belastingschulden die zonder verplaatsing ook niet geïnd hadden kunnen worden, ook onder de aansprakelijkheid worden gebracht. Ieder heeft recht op het ongestoord genot van zijn eigendom en dit eigendom mag niet worden ontnomen behalve in het algemeen belang en onder voorwaarden voorzien in de wet en in de algemene beginselen van internationaal recht. De aansprakelijkstelling is disproportioneel, aangezien er geen algemeen belang wordt gediend terwijl eiser zelf niet bevoordeeld (verrijkt) is. Eiser heeft een minimale betrokkenheid bij [A BEDRIJF] en beschikt niet over voldoende middelen om de schulden te voldoen. De valutaverschillen zijn al in Israël in de heffing betrokken. Verweerder neemt het tegenovergestelde standpunt in. Artikel 41 van de IW is een met waarborgen omklede procedure en bevat een disculpatiemogelijkheid. Artikel 41 van de IW valt binnen de wijde beoordelingsmarge die Nederland heeft. Gezien het belang om vastgestelde en verschuldigde belastingbedragen te innen, is de aansprakelijkstelling van eiser een legitieme doelstelling in het algemeen belang.

14. De rechtbank stelt vast dat artikel 41 van de IW op democratische wijze tot stand is gekomen en dat er een disculpatiebepaling in is opgenomen (het tweede lid). Het artikel strekt ertoe om het algemeen belang van de Staat der Nederlanden te beschermen, die zich beroofd ziet van hem toekomende belastinginkomsten door de beslissing om de feitelijke werkzaamheden en de daarmee samenhangende activa naar het buitenland te verplaatsen om verhaal door de ontvanger te bemoeilijken of onmogelijk te maken. De rechtbank acht deze regeling in haar geheel niet disproportioneel. De vraag of eiser voldoende verhaal biedt, is een invorderingskwestie die losstaat van de vraag of eiser terecht op de voet van artikel 41 van de IW aansprakelijk is gesteld. Er is evenmin sprake van een excessieve, individuele last. Eiser wist of had moeten weten hoeveel belasting [A BEDRIJF] de Staat der Nederlanden schuldig bleef en had er als bestuurder voor moeten zorgen dat er voldoende verhaalsmogelijkheden zouden zijn. Op het moment van de verplaatsing was artikel 41 al in de IW opgenomen. Eiser had daarmee rekening kunnen en moeten houden. De rechtbank verwerpt dit nog meer subsidiaire standpunt van eiser.

15. Tussen partijen is nog meer subsidiair in geschil of artikel 47 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie is geschonden, dat het recht op een doeltreffende voorziening in rechte en op een onpartijdig gerecht garandeert.

16. De rechtbank is van oordeel dat het nog meer subsidiaire standpunt van eiser faalt. Om te beginnen is artikel 41 van de IW een via de democratische weg vastgestelde procedure, met een disculpatiemogelijkheid en de mogelijkheid om bezwaar en beroep aan te tekenen. De rechtbank ziet niet in hoe artikel 47 van het Handvest is geschonden. Eiser heeft de gelegenheid gekregen om zijn zaak voor deze rechtbank, een onafhankelijk gerecht, te bepleiten. De rechtbank heeft de aansprakelijkstelling aan de algemene beginselen van Unierecht getoetst. In het arrest van 21 december 2011, zaak C-499/10, Vlaamse Oliemaatschappij N.V. heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie onder meer het volgende overwogen:

“24 Het Hof heeft reeds geoordeeld dat nationale maatregelen die de facto leiden tot een systeem van onvoorwaardelijke aansprakelijkheid, verder gaan dan noodzakelijk is voor de bescherming van de rechten van de schatkist (zie arrest Federation of Technological Industries e.a., reeds aangehaald, punt 32). Wanneer de aansprakelijkheid voor betaling van de btw bij een andere persoon dan de schuldenaar ervan wordt gelegd hoewel deze persoon een erkend houder van een belastingentrepot is en dus de bij richtlijn 92/12 opgelegde specifieke verplichtingen moet nakomen, zonder dat hem de mogelijkheid wordt geboden aan deze aansprakelijkheid te ontkomen door te bewijzen dat hij volledig buiten de handelingen van deze schuldenaar staat, is dit in strijd met het evenredigheidsbeginsel. Het zou immers kennelijk onevenredig zijn om deze persoon onvoorwaardelijk aan te spreken voor een tekort aan belastinginkomsten dat is veroorzaakt door de handelingen van een derde belastingplichtige waarop hij geen enkele invloed heeft (zie in die zin arrest Netto Supermarkt, reeds aangehaald, punt 23).

25 Het is daarentegen niet in strijd met het Unierecht om van de andere persoon dan de schuldenaar van de btw te verlangen dat hij alles doet wat redelijkerwijs van hem kan worden verlangd om ervoor te zorgen dat hij door de handeling die hij verricht niet betrokken raakt bij belastingfraude (zie in die zin reeds aangehaalde arresten Federation of Technological Industries e.a., punt 33; Teleos e.a., punt 65, en Netto Supermarkt, punt 24).

Getoetst aan deze overwegingen, kan niet worden gezegd dat artikel 41 van de IW in strijd is met het Unierecht. De aansprakelijkstelling is niet onvoorwaardelijk, maar is bedoeld om de met de verplaatsing van de feitelijke werkzaamheden van een lichaam belaste personen bewust te maken dat zij zelf een risico lopen indien zij gemakzuchtig of roekeloos voorbij gaan aan de belangen van de Staat der Nederlanden. Deze personen hebben het zelf in de hand om de belastingaangelegenheden in Nederland netjes af te wikkelen. Het gerechtshof te Amsterdam heeft geoordeeld dat eiser achteraf de cijfers van [A BEDRIJF] heeft aangepast en zo de boekhouding heeft gemanipuleerd. Onder dergelijke omstandigheden kan eiser geen beroep doen op de bescherming van het Unierecht.

17. Tot slot is in geschil of eiser aansprakelijk kan worden gesteld voor de heffingsrente. Eiser stelt zich op het standpunt dat hij vóór 2002 geen enkele aanwijzing had dat de belastingschuld anders zou worden vastgesteld. Het belopen van de heffingsrente is niet aan eiser te wijten. Het uitstel van betaling dat tijdens de procedure is verkregen maakt dit niet anders. Eiser mocht er tot 2008 op rekenen dat [A BEDRIJF] de belasting met rente zelf kon dragen. Verweerder meent van wel, aangezien eiser als bestuurder verantwoordelijk is voor het financiële beleid van [A BEDRIJF], het opmaken van de jaarstukken en het indienen van de aangiften vennootschapsbelasting. Doordat de jaarstukken en de aangiften een onjuist beeld lieten zien, is de belastingschuld pas veel later geformaliseerd. Hierdoor heeft de Staat een rentenadeel geleden. Dit nadeel is aan eiser te wijten.

18. Voor de vraag of eiser voor de heffingsrente terecht aansprakelijk is gesteld, rust de bewijslast of het aan hem te wijten is dat de belastingschuld niet is voldaan op verweerder. De rechtbank is van oordeel dat verweerder in dat bewijs niet is geslaagd. De rechtbank stelt voorop dat de heffingsrente wordt berekend tot aan de dag dat de aanslag wordt vastgesteld. Verweerder heeft desgevraagd geen enkele aan eiser te wijten omstandigheid kunnen noemen die tot verlenging van de periode tot aan het vaststellen van de aanslagen heeft geleid. Dat het gerechtshof te Amsterdam heeft geoordeeld dat eiser de cijfers van [A BEDRIJF] heeft gewijzigd, is niet als een dergelijke omstandigheid aan te merken. Deze handelwijze is ontdekt tijdens het boekenonderzoek dat de inspecteur bij [A BEDRIJF] heeft uitgevoerd. Het uitvoeren van een boekenonderzoek en de daarmee gepaard gaande besprekingen leveren weliswaar vertraging op bij het vaststellen van de daaruit voortvloeiende aanslagen, maar deze vertraging hoeft niet aan eisers op zich laakbare handelwijze zijn te wijten. In dit verband speelt mee dat eiser per 24 december 2002 was ontslagen als bestuurder van [A BEDRIJF]. Verweerder heeft het tegendeel niet aangetoond. Ieder verschil van inzicht kan leiden tot vertraging in de aanslagregelende fase en eiser was ten tijde van het opleggen van een deel van de aanslagen geen bestuurder meer van [A BEDRIJF]. De rechtbank zal de beschikking aansprakelijkstelling verminderen met € 357.323 tot € 3.297.817. Dit standpunt van eiser slaagt.

19. Aangezien de rechtbank binnen twee jaar na het vaststellen van de beschikking uitspraak doet, wijst de rechtbank het verzoek om immateriëleschadevergoeding af.

20. Gelet op hetgeen onder 18 is overwogen dient het beroep gegrond te worden verklaard.

- verklaart het beroep gegrond;

- vernietigt de uitspraak op bezwaar;

- vermindert de beschikking aansprakelijkstelling met € 357.323 tot € 3.297.817;

- wijst het verzoek om immateriëleschadevergoeding af;

- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 486,67;

- draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 45 aan eiser te vergoeden.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;

d. de gronden van het hoger beroep.