Rechtbank Noord-Holland, 15-03-2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:1971, AWB - 16 _ 3835

7. Eiseres stelt zich op het standpunt dat er van privaatrechtelijke of fictieve dienstbetrekkingen geen sprake is omdat niet aan de wettelijke vereisten is voldaan. Eiseres stelt voorts dat de naheffingsaanslag leidt tot schending van Eerste Protocol bij het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EP EVRM) omdat verweerder volstrekt vergelijkbare situaties verschillend beoordeelt. Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar, vernietiging van de naheffingsaanslag en veroordeling van verweerder in de integrale kosten in bezwaar en beroep.

8. Verweerder stelt zich op het standpunt dat er sprake is van, primair, privaatrechtelijke dienstbetrekkingen; subsidiair, fictieve dienstbetrekkingen in de zin van artikel 2c van het Uitvoeringsbesluit; of, meer subsidiair, fictieve dienstbetrekkingen in de zin van artikel 2a van het Uitvoeringsbesluit. Verweerder stelt dat er van schending van artikel 1 van het EP EVRM geen sprake is omdat er geen sprake is van gelijke gevallen. Verweerder stelt dat er geen bijzondere omstandigheden zijn die vergoeding van integrale kosten rechtvaardigen. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

9. Artikel 1 van de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB) luidt:

“Onder de naam 'loonbelasting' wordt van werknemers of hun inhoudingsplichtige, van artiesten, van beroepssporters, van buitenlandse gezelschappen en van bij of krachtens deze wet aan te wijzen andere personen een directe belasting geheven.”

10. Artikel 2, eerste lid, van de Wet LB luidt:

“1. Werknemer is de natuurlijke persoon die tot een inhoudingsplichtige in privaatrechtelijke of in publiekrechtelijke dienstbetrekking staat of van een inhoudingsplichtige loon geniet uit een vroegere privaatrechtelijke of publiekrechtelijke dienstbetrekking van hemzelf of van een ander, dan wel uit een bestaande privaatrechtelijke of publiekrechtelijke dienstbetrekking van een ander.”

11. Artikel 7:610, eerste lid, van het BW luidt:

“De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten.”

12. Het betoog van eiseres dat partijen uitdrukkelijk niet de bedoeling hebben gehad privaatrechtelijke dienstbetrekkingen aan te gaan en dat doorslaggevende betekenis toekomt aan de wil van partijen, ziet eraan voorbij dat de wil van partijen slechts gericht kan zijn op het aangaan van een overeenkomst als zodanig, niet op de juridische kwalificatie daarvan. De rechtbank is gehouden zelfstandig te beoordelen of de Overeenkomst - gelet op de door de rechtbank vast te stellen inhoud daarvan - voldoet aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst (HR 17 juni 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT7633).

13. In zijn arrest van 17 februari 2012, nr. 11/00371, ECLI:NL:HR:2012:BU8926 heeft de Hoge Raad het toetsingskader voor de vraag of er sprake is van een privaatrechtelijke dienstbetrekking als volgt geformuleerd:

14. Volgens vaste rechtspraak zijn de criteria voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst (1) de verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid, (2) het gedurende zekere tijd verrichten van arbeid, (3) de verplichting loon te betalen, en (4) het aanwezig zijn van een gezagsverhouding.

15. Met betrekking tot het antwoord op de vraag of in casu is voldaan aan de verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid spitst de discussie van partijen zich toe op de vraag of de IC’s zich vrijelijk kunnen laten vervangen. Het betoog van eiseres dat sprake is van vrije vervangbaarheid omdat iedereen die dat wenst een overeenkomst met eiseres kan aangaan ziet eraan voorbij dat in dat geval geen sprake is van het uitvoeren van de verplichtingen van een gecontracteerde IC door een derde. Ter zitting heeft eiseres toegelicht dat iedereen die een producttraining heeft gevolgd werkzaamheden kan verrichten, dat dit wordt gecontroleerd bij de uitgiften van badges en dat de degene die werkzaamheden wil verrichten een contract dient te ondertekenen. De rechtbank leidt hieruit af dat eiseres alleen door haar getrainde en contractueel aan haar verbonden personen voor haar werkzaamheden inzet, zodat van vrije vervangbaarheid van de IC’s geen sprake is. Aan de verplichting tot het persoonlijk verrichten van arbeid is dus voldaan.

16. Het betoog van eiseres dat voor de IC’s geen plicht bestaat gedurende zekere tijd arbeid te verrichten als bedoeld in artikel 7:610, eerste lid, van het BW, omdat zij volledig vrij zijn te bepalen wanneer zij werken, faalt. Aan de aanwezigheid van een privaatrechtelijke dienstbetrekking staat de vrijheid van de keuze van de uren of de tijdsduur gedurende welke de werkzaamheden worden verricht immers niet in de weg (HR 28 oktober 1959, nr. 14 061, V‑N 1959, p. 792). Of een bepaalde tijdsduur met betrekking tot de te verrichten werkzaamheden ontbreekt is niet van belang, omdat ‘zekere tijd’ in de zin van voormelde wetsbepaling ‘enige tijd’ en niet ‘bepaalde tijd’ betekent (Gerechtshof Amsterdam 25 januari 1965, nr. 660/1964, ECLI:NL:GHAMS:LJN AX7597). Bij het ontbreken van aanwijzingen voor het tegendeel moet worden aangenomen dat aan de verplichting tot het verrichten van arbeid gedurende zekere tijd is voldaan.

17. Loon is een vergoeding door de werkgever aan de werknemer verschuldigd ter zake van de bedongen arbeid (vgl. HR 12 oktober 2001, ECLI:NL:HR:2001:ZC3681). De omstandigheid dat de vergoeding volledig afhankelijk is van het resultaat dat de IC met zijn activiteiten behaalt staat niet aan het aannemen van loon uit dienstbetrekking in de weg. Ook indien het behalen van een bepaald resultaat is vereist om voor een vergoeding in aanmerking te kunnen komen blijft immers sprake van een vergoeding voor de bedongen arbeid. De omstandigheden dat de IC geen recht heeft op een vergoeding indien geen overeenkomst tot stand komt, indien wel een overeenkomst tot stand komt maar de administratieve afhandeling gebrekkig is en dat de vergoeding dient te worden terugbetaald indien de klant de overeenkomst ongedaan maakt, doen hier niet aan af. De vergelijking met de uitspraak van Hof Amsterdam van 31 januari 2013, nr. 11/00727 tot en met 11/00729, ECLI:NL:GHAMS:2013:BZ0443 die eiseres voorstaat gaat niet op, omdat daarin een andere vraag heeft voorgelegen, namelijk of een verplichting tot doorbetaling van omzet als verplichting tot betaling van loon kan worden aangemerkt. Ten slotte valt niet in te zien dat van loon alleen sprake kan zijn indien de vergoeding afhankelijk is van de aan de werkzaamheden bestede tijd. De rechtbank concludeert dat aan de verplichting om loon te betalen is voldaan.

18. Voor de aanwezigheid van een gezagsverhouding is reeds voldoende dat de werkgever bevoegd is de werknemer bindende aanwijzingen te geven omtrent het te verrichten werk. Niet noodzakelijk is dat de werkgever in feite van deze bevoegdheid gebruikmaakt (onder meer HR 7 februari 2001, nr. 35 760, BNB 2001/293). Uit artikel 4.1 van de Overeenkomst leidt de rechtbank af dat de IC bij de uitvoering van de werkzaamheden niet alleen de bepalingen van de Overeenkomst, maar ook die van geldende gedragscodes van eiseres of haar opdrachtgevers en specifieke campagnevoorwaarden in acht moet nemen. In artikel 1.4 en 1.5 van Bijlage II bij de Overeenkomst is vastgelegd dat de IC zich dient te onderwerpen aan Disciplinaire Procedures respectievelijk dient te voldoen aan alle instructies met betrekking tot de manier waarop de opdrachtgever van eiseres haar goederen op de markt gebracht wil zien. Ter zitting heeft eiseres toegelicht dat een opdrachtgever soms een verklaring omtrent het gedrag of de beheersing van de Nederlandse taal als campagnevoorwaarde stelt, dat de IC verplicht is voorafgaand aan de werkzaamheden een producttraining te volgen, dat eiseres corrigerend optreedt indien zij van haar opdrachtgever verneemt dat het gedrag van een IC niet in overeenstemming is met haar wensen, en dat dit ertoe kan leiden dat de IC opnieuw een producttraining moet volgen of dat zijn contract wordt beëindigd. De rechtbank leidt hieruit af dat eiseres niet alleen bevoegd is de IC bindende aanwijzingen omtrent het te verrichten werk te geven, maar dat zij hier ook feitelijk gebruik van maakt. Dat de IC volledig vrij is te bepalen wanneer de werkzaamheden worden verricht, wanneer pauze wordt gehouden of niet op te komen dagen is in overeenstemming met de aard van de werkzaamheden en doet aan het bestaan van een instructiebevoegdheid van eiseres niet af. Onder deze omstandigheden moet ook een gezagsverhouding worden aangenomen.

19. Aan alle vereisten voor het aannemen van een privaatrechtelijke dienstbetrekking is voldaan. Voor verdere bewijslevering door eiseres is geen aanleiding.

20. Eiseres stelt dat verweerder artikel 1 EP EVRM schendt door in het geval van belastingplichtigen die vergelijkbare contracten hebben gesloten te concluderen tot afwezigheid van dienstbetrekkingen en in haar geval de tegenovergestelde conclusie te trekken. Eiseres verwijst in dit verband naar de uitspraak van het EHRM van 7 juli 2011 39766/05 (Serkov). De strekking van voormelde uitspraak is - kort gezegd - dat er sprake kan zijn van schending van artikel 1 EP EVRM, meer in het bijzonder op het punt van de voorzienbaarheid van de toepassing van het nationale recht, in het geval verschillende interpretaties aan een wetsbepaling worden gegeven.

21. De vraag die in casu ter beoordeling voorligt is of de feiten tot de conclusie nopen dat er sprake is van een arbeidsrelatie tussen eiseres en de onderscheiden IC’s die moet worden gekwalificeerd als privaatrechtelijke dienstbetrekking in de zin van artikel 7:610 van het BW. Daarbij is zowel de uitleg en de toepassing van het recht, als de kwalificatie van de feiten aan de orde.

22. Eiseres heeft naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende onderbouwd dat er in het onderhavige geval sprake is van een afwijkende toepassing van het recht door verweerder als vorenbedoeld zodat het beroep op artikel 1 EP EVRM faalt. Voor zover het betoog van eiseres tevens moet worden begrepen als een beroep op een schending van het gelijkheidsbeginsel, heeft eiseres onvoldoende onderbouwd dat [A BEDRIJF] B.V. en [B BEDRIJF] B.V. rechtens en feitelijk met haar vergelijkbaar zijn. Reeds daarom faalt het beroep op schending van het gelijkheidsbeginsel.

23. Gelet op het vorenoverwogene heeft verweerder de naheffingsaanslag loonheffingen terecht opgelegd. Nu het bedrag daarvan noch van de in rekening gebrachte heffings- en belastingrente in geschil zijn, dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

24. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;

d. de gronden van het hoger beroep.