Rechtbank Noord-Holland, 24-10-2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:9192, AWB - 16 _ 3231
Rechtbank Noord-Holland, 24-10-2018, ECLI:NL:RBNHO:2018:9192, AWB - 16 _ 3231
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Noord-Holland
- Datum uitspraak
- 24 oktober 2018
- Datum publicatie
- 29 oktober 2018
- ECLI
- ECLI:NL:RBNHO:2018:9192
- Zaaknummer
- AWB - 16 _ 3231
- Relevante informatie
- Wet op de vennootschapsbelasting 1969 [Tekst geldig vanaf 01-01-2023] art. 28, Wet op de vennootschapsbelasting 1969 [Tekst geldig vanaf 01-01-2023] art. 9, Wet op de vennootschapsbelasting 1969 [Tekst geldig vanaf 01-01-2023] art. 17, Wet op de vennootschapsbelasting 1969 [Tekst geldig vanaf 01-01-2023] art. 13
Inhoudsindicatie
Uitgaven (emissiekosten) die zijn gedaan voor de uitgave van obligaties ter financiering van een ruilaanbod kunnen ten laste van de belastbare winst worden gebracht. In de gegeven omstandigheden is er een zodanig verband aanwezig tussen de obligaties en de ondernemingsactiviteiten van de vaste inrichting in Nederland, dat de emissiekosten dienen te worden toegerekend aan de vaste inrichting.
Uitspraak
Zittingsplaats Haarlem
Bestuursrecht
zaaknummers: HAA 16/3231 en HAA 16/3232
(gemachtigde: mr. M. Sanders),
en
Procesverloop
HAA 16/3231
Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2007 een aanslag vennootschapsbelasting (Vpb) opgelegd, berekend naar een belastbaar bedrag van negatief € 1.191.906. Hierbij is het verlies vastgesteld op € 1.191.906 (hierna: de verliesvaststellingsbeschikking).
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar de aanslag en de verliesvaststellingsbeschikking gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
HAA 16/3232
Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2008 een aanslag Vpb opgelegd, berekend naar een belastbaar bedrag van € 107.780.142. Hierbij is het volgens de verliesvaststellingsbeschikking 2007 vastgestelde verlies ten bedrage van € 1.191.906 verrekend (hierna: de verliesverrekeningsbeschikking).
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar de aanslag en de verliesverrekeningsbeschikking gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 12 september 2018 te Haarlem. De zaken zijn gelijktijdig behandeld. Namens eiseres is verschenen [A] , bijgestaan door de gemachtigde en mr. [B] . Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. drs. G. Kolsté en R.G. Paternotte.
Overwegingen
Feiten
1. Eiseres is een Societas Europaea, een Europese vennootschapsvorm ingesteld bij verordening van 8 oktober 2001 van de Europese Raad betreffende het statuut van de Europese vennootschap (EG 2157/2001). Tot 14 mei 2009 was eiseres een société anonyme, vergelijkbaar met een Nederlandse naamloze vennootschap, en had zij de naam [C] SA. De activiteiten van eiseres bestaan uit verhuur van onroerend goed (niet van woonruimte).
2. Eiseres heeft haar statutaire zetel in [Z] (Frankrijk) en heeft met ingang van 1 juli 2007 een vaste inrichting in Nederland (hierna ook: de vaste inrichting). De vestiging van eiseres in Frankrijk zal hierna worden aangeduid als het hoofdhuis.
3. Eiseres heeft in 2007 een openbaar ruilbod uitgebracht op de aandelen [D] NV, op dat moment een fiscale beleggingsinstelling in de zin van artikel 28 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (hierna: de Wet Vpb). Ter financiering van het ruilbod worden door eiseres maximaal 46.818.602 nieuwe aandelen uitgegeven en maximaal 9.363.720 in nieuwe of bestaande aandelen in eiseres in te ruilen obligaties, genaamd Obligations Remboursable en Actions (hierna: de ORA’s). De aandeelhouders van [D] NV konden kiezen voor ORA’s in plaats van nieuwe aandelen in eiseres als tegenprestatie voor alle of een deel van hun aandelen [D] NV. Eiseres heeft ervoor gekozen om naast aandelen ook ORA’s uit te geven omdat de vergoedingen op de ORA’s (hierna aangeduid als Cash Amount) niet zijn onderworpen aan Franse bronheffing.
4. De uitgifteprijs van een nieuw aandeel in eiseres is gelijk aan de slotkoers van het aandeel in eiseres op de Eurolistmarkt van Euronext Parijs op de sluitingsdatum van het ruilbod. De ORA’s worden uitgegeven tegen een nominale waarde die gelijk is aan de uitgifteprijs van de nieuwe aandelen in eiseres.
5. Er zijn in totaal 9.363.708 ORA’s uitgegeven. De nominale waarde van de ORA en de waarde van een gewoon aandeel van eiseres op het moment van de fusie is € 196,60. Voor de uitgifte van de ORA’s heeft eiseres kosten gemaakt ten bedrage van
€ 9.424.557 (hierna: de emissiekosten). De meeste van de uitgegeven ORA’s zijn na uitgifte in 2007 geconverteerd (ingeruild voor aandelen in eiseres) en volgens het ‘Financial Report’ over het eerste half jaar 2015 stonden er per 30 juni 2015 nog 6.269 open.
6. Het aandelenbelang in [D] NV is toegerekend aan de vaste inrichting van eiseres in Nederland. Ten aanzien van het inkomen uit de vaste inrichting is eiseres buitenlands belastingplichtige in Nederland.
7. De ORA’s hebben in beginsel een looptijd van 50 jaar. Eiseres heeft het
recht om na het verstrijken van een periode van 12 jaar volgend op de datum van uitgifte van de ORA’s, inruiling van de ORA’s af te dwingen (ieder jaar daaropvolgend op het moment dat het dividend wordt uitgekeerd). Die inruiling zal alleen plaatsvinden in aandelen in eiseres; aflossing in geld is niet mogelijk. Houders van ORA’s kunnen na het verstrijken van een periode van drie maanden na uitgifte van de ORA’s om inruiling vragen, ook weer alleen tegen aandelen in eiseres. Als de looptijd van 50 jaar is verstreken, kunnen de ORA’s ook slechts worden ingeruild tegen aandelen in eiseres. Op het moment dat de ORA’s worden ingeruild voor gewone aandelen dan kunnen de gewone aandelen een lagere waarde hebben dan de nominale waarde van de ORA’s. Er vindt in die situatie geen vergoeding plaats voor het verschil. Aan de ORA’s zijn geen aandeelhoudersrechten, zoals stemrecht, verbonden.
8. Tot de gedingstukken behoort een zogenoemde ‘note d’operation’ met een prospectus van [..] mei 2007, waarin informatie en voorwaarden met betrekking tot de ORA’s zijn opgenomen. De prospectus vermeldt - voor zover hier van belang - het volgende:
“Risks Relating to the ORA for Which the Application for Admission to Trading is Made
Comparison of the ORA with Other Financial Instruments Representing Debt and Limitation of the Rights Linked to the Shares.
The characteristics and terms of the ORA differ from those of other debt financial instruments, insofar as the value of the [X] shares that the holders of ORA will receive on the redemption date is not fixed (see Chapter 5 “Information on ORA to be issued and admitted to trading on Eurolist by Euronext Paris and Amsterdam”). The ORA are different insofar as the ORA principal amount is only repayable in [X] shares. Neither [X] nor the holders of ORA have the right, respectively, to pay or to receive the reimbursement of the principal amount of the ORA in cash save in the event of compulsory liquidation. No warranty can be given that the value of the [X] shares received by the holders of ORA on the redemption date will be equal to or higher than the issue price of the ORA. If the value of the [X] shares on the redemption date is lower than the issue price of the ORA, the investment could result in a loss for the investor. Consequently, the holders of ORA assume the risk that the price of the [X] shares could fall, possibly substantially.
(…)
Limitations on the Rights Associated to the Shares
The holders of ORA will not be entitled to exercise the rights attached to the shares (and, in particular, voting rights) before and until [X] has delivered the [X] shares to them on the redemption date.
(…)
5 INFORMATION ON ORA TO BE ISSUED AND TO BE LISTED ON EUROLIST BY EURONEXT PARIS AND AMSTERDAM
(…)
ORA Ranking and Security
Seniority
The ORA in respect of principal and as the case may be, the attached Cash Amount (...) if
any, will constitute unsecured, direct, unconditional, subordinated obligations of [X] . The ORA will rank senior to [X] shares and, if applicable, participating loans (prêts
participatifs).
(… )
Cash Amount
Amount, Calculation and Payment of Cash Amount
a) Interest (the “Cash Amount”) will accrue on each outstanding ORA on an annual basis form August 1st of one year to July 31th of the following year or over a period longer than 12 months as is necessary in order to include the payment date of the final dividend on the [X] shares in respect of any fiscal year (the “Accrual Period”).
(...)
b) The Cash Amount for each ORA will be equal to 100% of the dividend paid on each [X] share during the relevant Accrual Period multiplied by the number of [X] share(s) into which one ORA is redeemable on the basis of the Redemption Ratio.
(...)
c) Notwithstanding the above, the minimum Cash Amount due in respect of each Accrual Period will be equal to 1.5% of the nominal value of each ORA (the “Minimum Cash Amount”) and the maximum Cash Amount due in respect of each Accrual Period will be equal to 17.5% of the nominal value of each ORA (the “Maximum Cash Amount”).
(…)
Cash Amount Deferral
Any Deferred Cash Amount must be paid on the Final Cash Amount Payment Date of the
first Accrual Period for which an amount of Interim Dividends and Final Dividend exceeding 0.40 Euro per [X] share has been paid. If no such amount of Interim Dividends and Final Dividends is paid, the Deferred Cash Amount will be paid upon the final maturity of the ORA, upon [X] exercising the Issuer Cali Option (see paragraph 5.9.2), upon Accelerated Redemption (see paragraph 5.9.6) or upon the exercise of the Withholding Tax Option (see paragraph 5.9.8).
Any Deferred Cash Amount must be paid in cash or by delivery of new ORA, at [X] ’s election. The holders of ORA will be notified of this choice at least 20 days before the contemplated date of payment of such Deferred Cash Amount. Notice will be given
by registered letter with acknowledgment of receipt and/or by insertion of a notice published
in a national newspaper in France and the Netherlands, informing holders of the amount in
cash or the number of new ORA that will be transferred to them.
If a Deferred Cash Amount is paid in ORA, the value of the ORA will be equal to the volume-weighted average closing prices of the [X] shares multiplied by the Redemption Ratio, during the 10 Trading Days immediately preceding its payment (but excluding that date). Where the number of ORA calculated in that way would not be a whole number, ORA holders will receive, at their election (of which notice must be given to the Paying Agent no later than 10 days before the contemplated payment date):
• either the immediately lower whole number of ORA, in which case the holder will be paid a cash amount equal to the product of the fractional ORA multiplied by the value of the ORA;
• or the immediately higher whole number of ORA, in which case, the holder will pay a cash
amount to [X] equal to the value of the additional fraction of the ORA thus requested,
valued on the basis for in the preceding paragraph.
Maturity Date, Redemption Conditions and Procedures
5 9.l Maturity Date
The ORA will have a fifty year term as from their issue date. On the redemption date, each
ORA will be fully redeemed in [X] shares on the basis of the Redemption Ratio (see paragraph 5.10 “Anti-Dilution measures”). No cash reimbursement will be possible (without the exception of paragraph 5.9.7).
5.9.2 [X] Call Option
[X] will have the right to demand the redemption of the ORA on the first Final Cash
Amount Payment Date falling after the expiry of a period of 12 years following the ORA issue date and then, on each Final Cash Amount Payment Date (the “Issuer Call Option”).
Redemption will take place in [X] shares on the basis of the Redemption Ratio and may
not take place in cash. (…)
5.9.3 Terms of Exercise of the Redemption Right at any Time
ORA holders may at any time after the expiry of a non-redemption period of three months from the date of issue of the ORA in the context of the first settlement of the Offer, request
the redemption of all or part of their ORA into [X] shares on the basis of the Redemption Ratio (the “Redemption Right”) by sending a written notice to the Paying Agent. (…)
5.9.7 Compulsory or Voluntary Liquidation
In the event of the compulsory liquidation (liquidation judiciaire) of [X] , and only in this case, ORA holders will be entitled to request for payment of the nominal value of the ORA in cash. In the event of the voluntary liquidation (liquidation conventionnelle) of [X] , each ORA holder will be entitled to choose between (i) redemption of the ORA in [X] shares on the basis of the Redemption Ratio and (ii) redemption of the ORA in cash.”
9. Om te voorkomen dat de rechten van de ORA-houders zouden verminderen door
bijvoorbeeld uitgifte van aandelen, uitbetaling van exceptioneel dividend aan de aandeelhouders of op enige andere wijze, is hiervoor een regeling opgenomen in paragraaf 5.10 van de prospectus. Onder punt 9 van paragraaf 5.10 van de prospectus staat het volgende:
“9) Distribution of an Exceptional Dividend by [X]
If [X] distributes an Exceptional Dividend, the new Redemption Ratio will be calculated as set below.
The term “Exceptional Dividend” means any dividend paid in cash or in kind to shareholders, where the total amount of such dividend exceeds by 50% or more the total
annual dividends per share paid in cash or in kind in respect to the previous fiscal year (the
“Total Annual Dividend”). For the avoidance of doubt, the Total Annual Dividend for a given fiscal year shall not include any Exceptional Dividend, distribution of reserves or premiums in cash or in kind. Any dividend which does not meet the definition of an Exceptional Dividend shall be dealt with in accordance with the provisions of paragraph 5.8.1(b).
Any dividend triggering an adjustment of the Redemption Ratio by virtue of the events listed
in sub-sections 1 to 8 above will not lead to an adjustment pursuant to this sub-section 9.
In case of payment by [X] of an Exceptional Dividend, the Redemption Ratio will be adjusted as follows:
NRA = RA X [1 + D/(Share Price - D)]
Where:
• “NRA” means the new Redemption Ratio;
• “RA” means the last Redemption Ratio in effect immediately before the payment of the
Exceptional Dividend; this last Redemption Ratio may have been adjusted on the occurrence
of prior events, in which case it would be the more recent NRA;
• “D” means the Exceptional Dividend in Euro per share; and
• “Share Price” means the average price of the [X] share listed on Euronext Paris on the
trading day immediately preceding the date of payment or distribution of the Exceptional
Dividend.
[X] ’s management bodies will report on the calculation components and on the results of
any adjustment in the annual report following such adjustment.”
10. De ORA’s worden volgens de International Accounting Standards 32 (‘Financial instruments: Presentation’) als ‘equity instruments’ beschouwd, met uitzondering van het zogenoemde contingent Minimum Cash Amounts tot het twaalfde jaar. In (financiële) verslagleggingen van eiseres worden de ORA’s gelijkgesteld met gewone aandelen en aangemerkt als bestanddeel van het kapitaal.
11. Op verzoek van eiseres heeft de Belastingdienst bij brief van 4 september 2008 aan eiseres meegedeeld dat de ORA’s voor de toepassing van de financieringslimieten van artikel 28, tweede lid, aanhef en onderdeel a, van de Wet Vpb worden aangemerkt als eigen vermogen. De brief vermeldt voorts:
“Voor de toepassing van artikel 28 van de Wet wordt in verband daarmee de ORA gelijkgesteld met een aandeel en de beloning voor de ORA met dividend.
In dit kader wijs ik u er, wellicht ten overvloede, voorts nog op dat in artikel 28, lid 2, letter b van de Wet onder meer geëist wordt dat de ter beschikking te stellen winst over alle aandelen gelijkelijk wordt verdeeld.
Hoewel de ORA onder zodanige voorwaarden is uitgegeven dat de beloning voor de houder daarvan zoveel als mogelijk gelijk zal zijn aan het dividend op een aandeel, valt, gezien het minimum en het maximum dat daaraan is gesteld, niet op voorhand uit te sluiten dat in enig jaar niet aan genoemde eis wordt voldaan. Voor dat geval biedt het vierde lid van de Wet de Minister van Financiën de mogelijkheid afwijkingen toe te staan van genoemde eis.”
12. Bij brief 11 mei 2010 vermeldt eiseres in aanvulling op haar aangifte Vpb dat op grond van artikel 9, eerste lid, aanhef en onderdeel d, van de Wet Vpb, oprichtingskosten en kosten van wijziging van kapitaal aftrekbaar zijn. Omdat de ORA voor de toepassing van de Wet Vpb gelijk wordt gesteld met een aandeel, had de commerciële activering niet gevolgd moeten worden en komen de emissiekosten direct ten laste van het fiscale resultaat, aldus de brief van eiseres.
13. Vanuit Frans civielrechtelijk perspectief vormen de ORA’s vreemd vermogen. De emissiekosten worden vanuit Frans fiscaalrechtelijk perspectief toegerekend aan de Nederlandse vaste inrichting. De emissiekosten zijn in Frankrijk niet aftrekbaar.