Rechtbank Noord-Holland, 28-02-2019, ECLI:NL:RBNHO:2019:1530, AWB - 17 _ 1448

6. Op 6 december 2013 is in werking getreden Uitvoeringsverordening (EU) Nr. 1239/2013 van de Raad van 2 december 2013 tot instelling van een definitief compenserend recht op de invoer van fotovoltaïsche modules van kristallijn silicium en de belangrijkste componenten daarvan (cellen), van oorsprong uit of verzonden uit de Volksrepubliek China (hierna: Uitvoeringsverordening 1239/2013). Het definitief compenserend recht is onder meer ingesteld op goederen die worden ingedeeld onder Taric-code 8541 40 90 21. Artikel 2 en bijlage 3 van Uitvoeringsverordening 1239/2013 zijn gelijkluidend aan artikel 3 en bijlage IV van Uitvoeringsverordening 1238/2013, zij het dat de term compenserend recht wordt gebruikt in plaats van antidumpingrecht.

7. Bij Uitvoeringsbesluit van 2 augustus 2013 (2013/423/EU) heeft de Commissie de aanvaarding bevestigd van een verbintenis die is aangeboden in het kader van de antidumpingprocedure betreffende de invoer van fotovoltaïsche modules van kristallijn silicium en de belangrijkste componenten daarvan (cellen en wafers) van oorsprong uit of verzonden uit de Volksrepubliek China. In de bijlage met de producenten-exporteurs voor wie de verbintenis is aanvaard, wordt [B BEDRIJF] ., Ltd. genoemd (aanvullende TARIC-code B856). Overwegingen 12, 13 en 15 luiden als volgt:

8. Bij Uitvoeringsbesluit van 4 december 2013 (2013/707/EU) heeft de Commissie, na vaststelling van het definitieve antidumpingrecht en het definitieve compenserend recht, de aanvaarding bevestigd van een verbintenis die is aangeboden in het kader van de antidumping- en de antisubsidieprocedure betreffende de invoer van fotovoltaïsche modules van kristallijn silicium en de belangrijkste componenten daarvan (cellen) van oorsprong uit of verzonden uit de Volksrepubliek China voor de periode waarin de definitieve maatregelen worden toegepast. In de bijlage met de producenten-exporteurs voor wie de verbintenis is aanvaard, wordt [B BEDRIJF] ., Ltd. genoemd (aanvullende TARIC-code B856).

9. Eiseres heeft ter zitting verzocht dat de rechtbank verweerder zal gebieden om de communicatie van het Landelijk Kantoor Douane en departementen dan wel andere instanties inzake “zonnepanelen” over te leggen. Als zij naar die stukken vraagt en die stukken bestaan, dan zijn het daarmee op de zaak betrekking hebbende stukken, aldus eiseres. Verweerder heeft ter zitting verklaard dat hij die stukken niet tot zijn beschikking heeft en dat het daarom geen op de zaak betrekking hebbende stukken zijn, zodat hij ze ook niet hoeft over te leggen.

10. De rechtbank stelt voorop dat op grond van vaste jurisprudentie van de Hoge Raad tot de door verweerder over te leggen stukken niet behoren stukken die zich onder derden bevinden en die niet aan hem zijn verstrekt, ook al is hij bekend met het bestaan daarvan (vgl. Hoge Raad 4 mei 2018, ECLI:NL:HR:2018:672, r.o. 3.4.2 onder (i)). Aangezien verweerder heeft verklaard dat hij de door eiseres bedoelde stukken niet tot zijn beschikking heeft, zijn het geen op de zaak betrekking hebbende stukken, zodat verweerder ze niet hoeft over te leggen. Het verzoek van eiseres wordt daarom afgewezen.

11. Tussen partijen is niet in geschil dat ten tijde van de op 12 en 13 oktober 2015 gedane aangiften voor het brengen in het vrije verkeer van de zonnepanelen de vervaldatum van de bijgevoegde verbinteniscertificaten was verstreken.

12. Eiseres stelt zich op het standpunt dat de vervaldatum van het verbinteniscertificaat niet van belang is om te beoordelen of de vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht kan worden toegepast. Aan de voorwaarden van artikel 3 van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en artikel 2 van Uitvoeringsverordening 1239/2013 is voldaan. Het is enkel verplicht om de gegevens genoemd in bijlage IV van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en bijlage 3 van Uitvoeringsverordening 1239/2013 te vermelden op het verbinteniscertificaat, waaronder de vervaldatum. Er zijn geen bepalingen opgenomen waaruit blijkt dat de vrijstelling vervalt na het verstrijken van de vervaldatum. De vervaldatum op het verbinteniscertificaat is louter van belang met betrekking tot de uitvoer van producten uit de Volksrepubliek China, maar niet voor de invoer van die producten in de Europese Unie.

13. Verweerder stelt zich op het standpunt dat als gevolg van de afspraken tussen de producenten-exporteurs, de Chinese Kamer van Koophandel voor de in- en uitvoer van machines en elektronische producten (CCCME) en de Europese Commissie een verbinteniscertificaat na de vervaldatum niet meer geldig is, zodat niet is voldaan aan de voorwaarden van artikel 3, eerste lid, van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en artikel 2, eerste lid, van Uitvoeringsverordening 1239/2013 en op grond van het tweede lid van die bepalingen een douaneschuld is ontstaan.

14. De rechtbank overweegt dat op grond van artikel 3, eerste lid, aanhef en onder c, van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en artikel 2, eerste lid, aanhef en onder c, van Uitvoeringsverordening 1239/2013 één van de voorwaarden om in aanmerking te komen voor de vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht is, dat de zonnepanelen die voor het vrije verkeer worden aangegeven vergezeld gaan van een verbinteniscertificaat. Ingevolge bijlage IV, aanhef en onder 8, van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en bijlage 3, aanhef en onder 8, van Uitvoeringsverordening 1239/2013 dient het verbinteniscertificaat onder meer de vervaldatum van dat certificaat te vermelden. Weliswaar is nergens met zoveel woorden bepaald dat geen vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht wordt verleend als de vervaldatum van het verbinteniscertificaat is verstreken ten tijde van de aangifte voor het brengen in het vrije verkeer van de zonnepanelen waarop het verbinteniscertificaat ziet, maar aard en strekking van een vervaldatum brengen mee dat het verbinteniscertificaat na het verstrijken van de vervaldatum niet meer geldig is. Met het overleggen van een verlopen certificaat is dus niet aan de hiervoor genoemde voorwaarde voldaan, zodat op grond van artikel 3, tweede lid, van Uitvoeringsverordening 1238/2013 en artikel 2, tweede lid, van Uitvoeringsverordening 1239/2013 een douaneschuld ontstaat. Het ligt ook niet in de rede dat de vervaldatum op het verbinteniscertificaat enkel van belang is voor de uitvoer van de zonnepanelen uit de Volksrepubliek China en niet voor de invoer daarvan in de Europese Unie, aangezien het verbinteniscertificaat blijkens overweging 12 van Uitvoeringsbesluit 2013/423/EU dient te worden overgelegd om de Europese Commissie in staat te stellen om een doeltreffend toezicht uit te oefenen op de naleving van de verbintenis. Dat toezicht door de Europese Commissie vindt plaats ten tijde van de inklaring van de zonnepanelen en ziet zowel op de minimuminvoerprijs als op de hoeveelheid van de ingevoerde zonnepanelen en heeft tot doel te waarborgen dat er geen dumping plaatsvindt van zonnepanelen op de Europese markt en dat de zonnepanelen niet zwaarder zijn gesubsidieerd dan de subsidiemarge op basis waarvan het compenserend recht is vastgesteld. Als zonnepanelen die na het verstrijken van de vervaldatum van het bijbehorende verbinteniscertificaat worden aangegeven voor het brengen in het vrije verkeer zouden zijn vrijgesteld van antidumpingrecht en compenserend recht dan zou een doeltreffend toezicht niet mogelijk zijn. Deze grief faalt derhalve.

15. Ten tijde van de twee op 14 oktober 2015 aanvaarde aangiften voor het brengen in het vrije verkeer van zonnepanelen was de vervaldatum van het bijgevoegde verbinteniscertificaat niet verstreken. Ter zake van beide aangiften is aan eiseres een utb uitgereikt van – voor zover van belang – telkens € 3,98 antidumpingrecht en € 1,27 compenserend recht.

16. Eiseres stelt zich op het standpunt dat ook een bedrag onder € 10 dient te worden terugbetaald als het niet wettelijk verschuldigd was. Verweerder bestrijdt dit.

17. De rechtbank overweegt dat op grond van artikel 240, eerste volzin, van het CDW – voor zover thans van belang – tot terugbetaling van rechten bij invoer slechts wordt overgegaan wanneer het terug te betalen bedrag een volgens de procedure van het Comité vastgesteld bedrag overschrijdt. In artikel 898 van de Toepassingsverordening CDW is het in artikel 240 van het CDW bedoelde bedrag vastgesteld op € 10. Aangezien het antidumpingrecht en het compenserend recht per hiervoor onder 15 bedoelde aangifte in totaal € 5,25 bedraagt, heeft verweerder het verzoek om terugbetaling terecht afgewezen.

18. Eiseres stelt zich op het standpunt dat het verzoek om terugbetaling dient te worden toegewezen, omdat het antidumpingrecht en het compenserend recht in strijd met artikel 220, tweede lid, aanhef en onder b, van het CDW zijn geboekt. [A BEDRIJF] doet vaker in naam en voor rekening van eiseres aangiften voor het brengen in het vrije verkeer die vergelijkbaar zijn met de hiervoor onder 1 vermelde aangiften. Zeven van dergelijke aangiften die op 28 en 30 oktober, 18, 19 en 30 november en 14 en 15 december 2015 zijn aanvaard en waarin de vrijstelling is toegepast terwijl de vervaldatum van het bijgevoegde verbinteniscertificaat was verstreken, zijn fysiek gecontroleerd. Bij minimaal vier van die fysieke controles is verzocht om te controleren op overeenstemming van de goederen met de omschrijving op de verbintenisfactuur en om de bescheiden te controleren. De verbinteniscertificaten zijn dus onderdeel geweest van die fysieke controles. Maar ook als de fysieke controles buiten beschouwing worden gelaten, mocht eiseres erop vertrouwen dat de relevante elementen zijn gecontroleerd om vast te stellen of antidumpingrecht en compenserend recht verschuldigd waren. Bij bescheidcode D017 moeten de bescheiden, waaronder het verbinteniscertificaat, altijd door de douaneautoriteiten worden gecontroleerd om te beoordelen of recht bestaat op vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht. Eiseres kon deze vergissing van de douaneautoriteiten redelijkerwijze niet ontdekken, omdat zij zich nog steeds op het standpunt stelt dat de aangifte voor het brengen in het vrije verkeer niet voor de vervaldatum van het verbinteniscertificaat hoeft te zijn aanvaard. Verder heeft zij te goeder trouw gehandeld en is aan de vereisten van de voorschriften inzake de douaneaangifte voldaan.

19. Verweerder stelt zich op het standpunt dat in het kader van de fysieke controles niet is verzocht om te controleren op de geldigheid van het verbinteniscertificaat. Bovendien had eiseres, althans haar professionele logistiek dienstverlener [A BEDRIJF] , kunnen en moeten weten dat er op het moment van het doen van aangifte een geldig verbinteniscertificaat aanwezig dient te zijn. Aan de voorwaarden van artikel 220, tweede lid, aanhef en onder b, van het CDW is niet voldaan.

20. Volgens artikel 220, tweede lid, aanhef en onder b, van het CDW gaan de douaneautoriteiten niet tot boeking achteraf van douanerechten over indien aan de volgende drie cumulatieve voorwaarden is voldaan. Om te beginnen moet inning van de rechten achterwege zijn gebleven ten gevolge van een vergissing van de bevoegde autoriteiten zelf, vervolgens moet de belastingschuldige deze vergissing redelijkerwijze niet hebben kunnen ontdekken, en ten slotte moet laatstbedoelde te goeder trouw zijn en aan alle bepalingen inzake de douaneaangifte hebben voldaan. Wat de eerste voorwaarde betreft heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie diverse keren beslist dat artikel 220, tweede lid, aanhef en onder b, van het CDW de bescherming beoogt van het gewettigd vertrouwen van de belastingschuldige in de juistheid van alle factoren die een rol spelen bij het besluit om al dan niet tot navordering van douanerechten over te gaan. Het gewettigd vertrouwen van de belastingschuldige is slechts vatbaar voor bescherming uit hoofde van dat artikel, indien het de bevoegde autoriteiten ‘zelf’ zijn geweest die de grondslag hebben gecreëerd voor dat gewettigd vertrouwen. Enkel de vergissingen die aan een actieve gedraging van de bevoegde autoriteiten zijn toe te schrijven, geven recht op niet-navordering van douanerechten (vgl. Hoge Raad 20 juni 2014, ECLI:NL:HR:2014:1468).

21. Op eiseres rust de bewijslast haar stelling aannemelijk te maken dat de voorwaarden voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel zijn vervuld. De stelling van eiseres dat er geen indicaties aanwezig zijn waaruit zij had moeten begrijpen dat er niet zou zijn gecontroleerd op de geldigheid van de verbinteniscertificaten, leidt niet tot een andere bewijslastverdeling.

22. De rechtbank overweegt als volgt. Door het invullen van bescheidcode D017 wordt aangegeven dat men zich op grond van een in het kader van een verbintenis afgegeven handelsfactuur en een door de CCCME afgegeven verbinteniscertificaat op een vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht beroept. In de onderhavige aangiften is bescheidcode D017 niet opgegeven en is antidumpingrecht en compenserend recht geboekt. Aangezien voor de onderhavige aangiften geen beroep op de vrijstelling is gedaan, ziet de rechtbank niet in hoe de douaneautoriteiten de grondslag zouden hebben gecreëerd voor het door eiseres gestelde vertrouwen dat de vrijstelling van antidumpingrecht en compenserend recht niet vervalt na het verstrijken van de vervaldatum van het verbinteniscertificaat. Aangezien de fysieke controles waarop eiseres zich beroept hebben plaatsgevonden nadat de onderhavige aangiften voor het brengen in het vrije verkeer zijn aanvaard, kunnen die controles – wat daar verder ook van zij – reeds daarom niet als vergissing van de douaneautoriteiten worden aangemerkt met betrekking tot de onderhavige aangiften. Nu aan de eerste voorwaarde voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel niet is voldaan, komt de rechtbank niet toe aan de beoordeling van de overige voorwaarden.

23. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard. De rechtbank komt bij die stand van zaken niet toe aan de beoordeling van het verzoek om verweerder te veroordelen in de vergoeding van de invorderingsrente.

24. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.