Rechtbank Noord-Holland, 06-07-2020, ECLI:NL:RBNHO:2020:8558, AWB - 19 _ 2840

1. Namens [Q] heeft haar gemachtigde de volgende gegevens in de aangiften IB/PVV over de jaren 2012, 2013 en 2014 ingediend.

2. Verweerder heeft geen vragen gesteld over deze aangiften en definitieve aanslagen over 2012, 2013 en 2014 overeenkomstig de aangiften opgelegd op respectievelijk 30 december 2014, 8 mei 2015 en 6 oktober 2016.

3. Met dagtekening 14 maart 2017 heeft verweerder aan [Q] vragenbrieven gestuurd. In deze brieven is, voor zover hier van belang, het volgende vermeld:

4. Verweerder heeft de uitgaven specifieke zorgkosten zoals vermeld onder 1. niet in aanmerking genomen en navorderingsaanslagen ter hoogte van de volgende bedragen opgelegd op grond van hierna te noemen inkomenscorrecties.

5. In de uitspraak op bezwaar heeft verweerder voor elk jaar € 310 in verband met kleding en beddengoed als kosten in aanmerking genomen. Dit heeft niet geleid tot een aftrek omdat de drempel volgens verweerder niet werd overstegen. Daarbij heeft verweerder de drempel gebaseerd op het inkomen van [Q] en [X] , eiser. Verweerder heeft ten aanzien van de jaren 2012, 2013 en 2014 de volgende drempels in aanmerking genomen: € 4.240, € 5.398 en € 5.029.

6. [Q] is op [#] 2019 overleden.

7. In geschil is of de navorderingsaanslagen terecht zijn opgelegd.

8. Eiser stelt van niet. Daartoe voert eiser aan dat de navorderingsaanslag over 2012 in strijd met het eigen beleid van verweerder is opgelegd nu het navorderingsbedrag lager was dan € 450. Ten aanzien van de navorderingsaanslag 2014 stelt eiser zich op het standpunt dat er sprake is van een ambtelijk verzuim. Immers, er was reeds een onderzoek gestart naar het kantoor van gemachtigde. Verweerder had de aangifte niet zonder nader onderzoek mogen vaststellen. Ten aanzien de specifieke zorgkosten voert eiser aan dat [Q] leed aan verschillende handicaps.

9. Eiser concludeert tot gegrondverklaring van de beroepen, vernietiging van de uitspraken op bezwaar en vernietiging van de navorderingsaanslagen. Eiser heeft daarnaast verzocht om toekenning van een proceskostenvergoeding.

10. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van de beroepen.

11. Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

12. Op grond van artikel 16, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen kan, indien enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag ten onrechte achterwege is gebleven of tot een te laag bedrag is vastgesteld, de inspecteur de te weinig geheven belasting navorderen. Een feit, dat de inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, kan geen grond voor navordering opleveren, behoudens in de gevallen waarin de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is. Op verweerder rust de bewijslast aannemelijk te maken dat aan de vereisten van dit artikel is voldaan.

13. Daarbij heeft volgens vaste jurisprudentie te gelden dat verweerder bij het vaststellen van een aanslag in de IB/PVV mag uitgaan van de juistheid van de gegevens die een belastingplichtige in zijn aangifte heeft vermeld. Tot een nader onderzoek is hij in beginsel niet gehouden. Wel is hij tot een nader onderzoek gehouden, indien hij, na met een normale zorgvuldigheid kennis te hebben genomen van de aangifte, aan de juistheid van enig daarin opgenomen gegeven in redelijkheid behoort te twijfelen. De Hoge Raad spreekt ook van ‘een niet onwaarschijnlijke mogelijkheid’. Met andere woorden, verweerder is alleen dan verplicht de aangifte op een punt nader te onderzoeken wanneer het onwaarschijnlijk is dat de aangifte op dit punt juist is.

14. In het onderhavige geval mocht verweerder naar het oordeel van de rechtbank uitgaan van de juistheid van de aangiften IB/PVV 2012, 2013 en 2014 nu daarin geen exorbitant hoge bedragen bij de aftrek van specifieke zorgkosten stonden vermeld. De aangiften zijn dan ook niet zodanig ongebruikelijk dat onmiddellijk duidelijk moest zijn dat deze niet zonder onderzoek naar de juistheid ervan konden worden gevolgd. Nu de aangiften ook verder verzorgd oogden waren er voor verweerder dan ook geen beletselen de aangiften zonder verder onderzoek te volgen. De rechtbank komt tot het oordeel dat aan het vereiste van het nieuwe feit ten aanzien van alle drie de navorderingsaanslagen is voldaan.

15. De namens eiser geschetste omstandigheid dat het kantoor van zijn gemachtigde, [D] , vanaf april 2015 onderwerp is van een strafrechtelijk onderzoek en aan een verscherpt onderzoek werd onderworpen omdat gebleken zou zijn dat medewerkers van het kantoor in de door hen verzorgde aangiften gefingeerde aftrekposten zouden hebben opgevoerd, rechtvaardigt niet de conclusie dat in die gevallen waarin een verscherpte controle achterwege is gebleven reeds daarom kan worden gesproken van een ambtelijk verzuim dat aan de bevoegdheid tot navordering in de weg staat. Verweerder heeft dienaangaande verklaard dat naar aanleiding van de gerezen verdenking in eerste instantie een beperkt onderzoek is ingesteld naar de juistheid van 173 door het kantoor van de gemachtigde ingediende aangiften IB/PVV. Op basis van de beantwoording van de in die zaken met dagtekening 30 juni 2015 verzonden vragenbrieven en het onderzoek naar de juistheid daarvan is vervolgens geconcludeerd dat een uitgebreider onderzoek naar de juistheid gerechtvaardigd was. Vanaf begin 2016 werden dan ook de digitaal ingediende aangiften die zijn voorzien van het beconnummer van gemachtigde en waarvan de aftrekposten boven een bepaald bedrag uitkwamen aan een onderzoek onderworpen. In de loop van 2016 werden ook de papieren aangiften in het onderzoek betrokken. Daarbij werden onderzoeksmethoden ontwikkeld om de papieren aangiften afkomstig van het kantoor van de gemachtigde te identificeren. Immers, het kantoor van gemachtigde diende papieren aangiften in zonder vermelding van haar betrokkenheid. In maart 2017 werd het bedrag vanaf welke een nadere controle zou plaatsvinden aangepast. In het kader van dit bredere onderzoek zijn ook de vragenbrieven van 14 maart 2017 aan [Q] toegezonden. De rechtbank acht deze werkwijze van verweerder zorgvuldig en voldoende voortvarend.

16. De rechtbank stelt voorop dat de aangiften IB/PVV 2012, 2013 en 2014 op papier zijn ingediend op respectievelijk 8 mei 2013, 29 april 2013 en 29 april 2015. De stelling van de gemachtigde dat er nader onderzoek moest plaatsvinden omdat de aangiften afkomstig waren van zijn kantoor faalt in beginsel. Immers, in de aangiften heeft de gemachtigde niets vermeld over de betrokkenheid van hem of zijn kantoor. Pas na additioneel onderzoek is gebleken van betrokkenheid van de gemachtigde, waarna de aangiften aan een nader onderzoek zijn onderworpen.

17. De vraag rijst wanneer het verweerder duidelijk werd dat gemachtigde betrokken was bij de aangiften van [Q] . In dat kader heeft de gemachtigde van eiser ter zitting twee uitspraken op bezwaar overgelegd afkomstig van de Belastingdienst, kantoor Amsterdam van 22 april 2020 respectievelijk 8 mei 2020 betreffende andere cliënten van gemachtigde. In de uitspraken is het volgende vermeld: “De dagtekening van de aanslag IB/PVV 2014 is gelegen nadat de afwijkende behandeling op 29 april 2016 is ingebracht, zodat mogelijk sprake zou kunnen zijn van een ambtelijk verzuim.” In beide uitspraken op bezwaar wordt de navorderingsaanslag vernietigd in verband met ambtelijk verzuim. Gemachtigde heeft onweersproken gesteld dat die uitspraken op bezwaar zien op aangiften die op papier zijn ingediend, zoals ook in deze zaak het geval is. Verweerder heeft ter zitting verklaard dat zij zich conformeert aan het oordeel dat sprake is van een ambtelijk verzuim indien de primitieve aanslag is opgelegd ná 29 april 2016.

18. Aangezien verweerder zich op het standpunt stelt dat zij zich conformeert aan het oordeel dat sprake is van een ambtelijk verzuim als de aanslag is opgelegd ná 29 april 2016, en er in het dossier onvoldoende aanwijzingen aanwezig zijn die duidelijkheid verschaffen over wanneer het verweerder duidelijk werd wanneer verweerder in deze zaak op de hoogte raakte van de betrokkenheid van gemachtigde (en zijn kantoor), ziet de rechtbank geen aanleiding om daarover anders te oordelen.

19. Op grond van het voorgaande komt de rechtbank tot het oordeel dat ten aanzien van de navorderingsaanslagen over de jaren 2012 en 2013 geen sprake is van een ambtelijk verzuim omdat deze zijn opgelegd vóór 29 april 2016. Ten aanzien van de navorderingsaanslag 2014 neemt de rechtbank aan dat er wel sprake is van een ambtelijk verzuim omdat de definitieve aanslag is opgelegd ná 29 april 2016.

20. Het door verweerder gehanteerde correctiebeleid van 30 maart 2011, versie 2.1, luidt, voor zover hier van belang, als volgt:

21. Vast staat dat de navorderingsaanslag IB/PVV 2012 minder bedraagt dan € 450, maar dat de inkomenscorrectie meer dan € 1.000 bedraagt, namelijk € 2.398. De navorderingsaanslag IB/PVV 2013 betreft een navordering van meer dan € 450. Uit het vorenstaande vloeit voort dat verweerder bevoegd was tot het opleggen van de in geding zijnde navorderingsaanslagen over 2012 en 2013.

22. Verweerder stelt zich op het standpunt dat er sprake is van kwade trouw. Immers, de gemachtigde van eiser heeft in de aangiften van [Q] aangegeven dat er sprake was van een partner (eiser), maar heeft voor de bepaling van de drempel van de specifieke zorgkosten het inkomen van de partner achterwege gelaten. Daarmee heeft de gemachtigde van eiser bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat er te weinig belasting werd geheven. Ter zitting heeft verweerder zich op het standpunt gesteld dat ook ten aanzien van de jaren 2012 en 2013 sprake is van kwader trouw.

23. Eiser stelt zich op het standpunt dat hij een pleitbaar standpunt heeft ingenomen. Immers, [Q] en eiser leefden duurzaam van elkaar gescheiden. Zij hadden hun eigen aftrekposten en ten aanzien van [Q] is ook altijd de alleenstaande ouderenkorting geaccepteerd door verweerder.

24. De rechtbank stelt voorop dat het standpunt van de kwade trouw ten aanzien van de belastingaangiften 2012 en 2013 pas ter zitting is ingenomen door verweerder. Aangezien dit standpunt ten aanzien van de navorderingsaanslagen IB/PVV een geheel nieuw en verstrekkend standpunt is, merkt de rechtbank dit aan als tardief.

25. De rechtbank stelt voor het jaar 2014 vast dat de gemachtigde van eiser ter zitting heeft gesteld dat hij een pleitbaar standpunt heeft ingenomen en dat hij dit standpunt nader heeft toegelicht. Nu verweerder dit niet heeft weersproken, acht de rechtbank onvoldoende aannemelijk dat sprake is van een situatie dat de gemachtigde van eiser bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat er te weinig belasting zou worden geheven door zijn handelswijze. De rechtbank komt dan ook tot het oordeel dat er geen sprake is van kwade trouw.

26. Het voorgaande brengt met zich dat het beroep ten aanzien van de navorderingsaanslag IB/PVV 2014 gegrond zal worden verklaard en de uitspraak op bezwaar en de navorderingsaanslag zullen worden vernietigd.

27. In het beroepschrift heeft eiser geen concrete inhoudelijke grieven geformuleerd.

28. Op eiser rust de last om aannemelijk te maken dat er recht bestaat op deze deze aftrekposten.

29. De rechtbank acht niet aannemelijk geworden dat eiser – gelet op de gedetailleerde betwisting door verweerder in de uitspraken op bezwaar en ter zitting – is geslaagd in zijn bewijslast. Gelet op verweerders gedetailleerde betwisting mocht van eiser een nadere onderbouwing en toelichting worden verwacht. Eiser heeft dit nagelaten.

30. Eiser heeft ter zitting verzocht om toekenning van een immateriële schadevergoeding voor de schade die hij heeft geleden en lijdt in de vorm van de spanning en frustratie als gevolg van de overschrijding van de redelijke termijn van twee jaar.

31. Het bezwaarschrift is ingediend op 20 oktober 2017, de uitspraak op bezwaar is gedaan op 17 mei 2019, en de rechtbank doet uitspraak op 6 juli 2020, zodat in deze zaak de redelijke termijn is overschreden met (afgerond) negen maanden, welke periode geheel is toe te rekenen aan de bezwaarfase. Bijzondere omstandigheden op grond waarvan de redelijke termijn verlengd zou moeten worden zijn door verweerder niet gesteld. Gelet hierop bedraagt de immateriële schadevergoeding in deze zaak € 1.000 welke geheel door verweerder vergoed dient te worden.

32. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep inzake de navorderingsaanslagen IB/PVV 2012 en 2013 ongegrond te worden verklaard en het beroep ten aanzien van de navorderingsaanslag IB/PVV 2014 gegrond te worden verklaard.

33. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. Deze kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 1.572 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting met een waarde per punt van € 261, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 525 en een wegingsfactor 1).