Rechtbank Noord-Holland, 29-03-2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:2703, AWB - 21_3744

1. Op 9 maart 2017 heeft eiseres als direct vertegenwoordiger van [bedrijf 1] een aangifte tot plaatsing onder de douaneregeling “in het vrije verkeer brengen” gedaan voor 16.050 kilo (= netto massa) van een goed met als omschrijving “Afvallen van tabak. [#] ”. In vak 33 van de aangifte is GN-code 2401 3000 vermeld. Land van oorsprong is Bangladesh.

2. De douane heeft op 10 maart 2017 een (fysieke) controle uitgevoerd op de goederen. De goederen lagen op dat moment in de loods van [bedrijf 2] . Bij de controle zijn monsters van het aangegeven product genomen. De vertegenwoordiger van [bedrijf 2] ter plaatse is schriftelijk akkoord gegaan met de wijze van monsterneming en de grootte van de genomen monsters. De monsters zijn vervolgens ingezonden aan het Douane Laboratorium. De goederen zijn op 14 maart 2017 vrijgegeven om hun bestemming te vervolgen.

3. Op 13 april 2017 heeft het Douane Laboratorium zijn advies met betrekking tot de uitslag monsteronderzoek uitgebracht. Op 24 mei 2017 heeft verweerder de uitslag van het monsteronderzoek medegedeeld aan eiseres. Mede naar aanleiding van een op verzoek van eiseres uitgevoerde zeeftest heeft het Douane Laboratorium op 27 juli 20217 aanvullend advies uitgebracht. Deze aanvullende uitslag vervangt blijkens dit advies het rapport van 13 april 2017, dat daarmee is komen te vervallen. In de uitslag van het monsteronderzoek van het Douane Laboratorium van 27 juli 2017 staat vermeld dat het monster bestaat uit bruin, gedroogd, plantaardig materiaal met tabaksgeur dat bestaat uit kleine stukjes. Verder staat vermeld dat het materiaal onder andere nicotine en neophytadiene bevat en dat de aanwezigheid van glycerol en andere bestanddelen van tabakssaus niet zijn aangetoond. Uit het microscopisch beeld komt naar voren dat het product de microscopische kenmerken bevat van tabak. Voorts is te lezen dat ‘sigaretten die gemaakt zijn met dit product goed rookbaar zijn met behulp van de rookmachine van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (hierna: het RIVM)’ en dat de rooktest is uitgevoerd conform de procedure beschreven in de toelichting van post 2403, bijlage A. Tevens staat naar aanleiding van de bevindingen van de zeeftest die het Douane Laboratorium heeft uitgevoerd vermeld dat de deeltjesgrootte van de tabak goed vergelijkbaar is met de tabak in Marlboro sigaretten. In zijn beschouwing ten aanzien van de indeling van de Gecombineerde Nomenclatuur (GN) concludeert het Douane Laboratorium dat het product bestaat uit tabak en dat het zonder verdere behandeling rookbaar is. Op grond van bijlage A van de EU-toelichting op post 2403 kan dit product aangemerkt worden als rooktabak, aldus het Douane Laboratorium. In zijn beschouwing ten aanzien van de Wet op de Accijns (hierna: WA) geeft hij aan dat de tabak geschikt is om te worden gerookt en kan worden aangemerkt als rooktabak. Het product voldoet aan artikel 32 van de WA. Het Douane Laboratorium heeft geadviseerd de goederen in te delen onder GN-code 2403 1990. Op 31 augustus 2017 heeft verweerder de resultaten van de zeeftest medegedeeld aan de gemachtigde van eiseres en eiseres.

4. Verweerder heeft met inachtneming van de uitslag van het onderzoek van het Douane Laboratorium, de utb aan Resida uitgereikt.

5. In geschil is of de utb aan [bedrijf 1] terecht is uitgereikt. Meer in het bijzonder is in geschil of het ingevoerde tabaksproduct kwalificeert als rooktabak in de zin van de WA, en of verweerder het motiveringsbeginsel en het verdedigingsbeginsel heeft geschonden.

6. Voor de inhoudelijke standpunten van partijen verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

8. Alvorens de rechtbank toekomt aan een inhoudelijke beoordeling van het geschil zal de rechtbank moeten vaststellen of aan eiseres het recht van bezwaar en beroep tegen de utb toekomt.

9. Eiseres en [bedrijf 1] hebben in één geschrift gezamenlijk bezwaar gemaakt tegen de utb. Verweerder heeft beide partijen ontvankelijk geacht in dit bezwaar. In de uitspraak op bezwaar van 2 april 2018 is het gezamenlijk bezwaar in één geschrift afgewezen. Dit maakt dat eiseres ontvankelijk is in haar beroep.

10. De rechtbank is echter van oordeel dat verweerder eiseres ten onrechte in haar bezwaar heeft ontvangen. Op grond van de wettelijke bepalingen en de geldende jurisprudentie (vgl Gerechtshof te Amsterdam van 5 augustus 2021, ECLI:NL:GHAMS:2021:2376) geldt dat eiseres als direct vertegenwoordiger van [bedrijf 1] niet rechtstreeks wordt geraakt door de utb die aan [bedrijf 1] is uitgereikt. Eiseres zou slechts indirect  via de door haar gestelde zekerheid  de financiële gevolgen kunnen ondervinden. Gelet daarop komt haar geen recht van bezwaar en beroep toe tegen de aan [bedrijf 1] uitgereikte utb. Verweerder had het bezwaar van eiseres niet ontvankelijk moeten verklaren. Omdat verweerder dit niet heeft gedaan, kan de uitspraak op bezwaar ten aanzien van eiseres niet in stand blijven.

11. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen dient het beroep gegrond te worden verklaard.

12. Bij deze uitkomst ziet de rechtbank aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiseres met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 1.897,50 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 voor het indienen van een repliek en 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 759 en een wegingsfactor 1).

13. Voor een vergoeding van het griffierecht door verweerder bestaat geen aanleiding, nu aan eiseres in de onderhavige zaak geen griffierecht in rekening is gebracht.