Rechtbank Noord-Nederland, 17-04-2017, ECLI:NL:RBNNE:2017:5291, 16/2085 en 16/2639

Eiser, geboren op [datum] , heeft een volledige dienstbetrekking bij een fietsenspeciaalzaak.

Eiser heeft per 1 april 2008 een eenmanszaak ingeschreven bij de Kamer van Koophandel voor Noord Nederland. De bedrijfsomschrijving luidt als volgt: “Im- en export van tweedehands goederen en fietsen. Aan- en verkoop van tweede woningen in binnen- en buitenland annex huur en verhuur”.

Eiser is sinds 2008 opgenomen als BTW-ondernemer en voldoet sindsdien omzetbelasting op aangifte.

Verweerder is op 21 oktober 2014 een boekenonderzoek gestart inzake de aanvaardbaarheid van de aangiften inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 2010 tot en met 2013 en de aangiften omzetbelasting over het tijdvak 1 januari 2011 tot en met 31 juli 2014.

- inkomstenbelasting over de jaren 2011 tot en met 2013;

- omzetbelasting over de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2014;

- In de gecontroleerde jaren 2011 tot en met 2013 zijn geen balansen, verlies en winst, of grootboekrekeningen opgemaakt;

- De op de in de aangifte in aftrek gebrachte voorbelasting is gebaseerd op bedragen die op lijstjes staan opgesomd. Deze lijsten bevatten alleen bedragen. Er is geen omschrijving bij vermeld, geen boeknummer, zonder verwijzing naar een bankboek, kasboek etc. Er is verder geen boekhouding gevoerd;

- De bedragen zijn afgeleid van bonnetjes die overwegend contant betaald zijn. Er is echter geen kasboek bijgehouden!

In het rapport van het boekenonderzoek met dagtekening 2 december 2015 staat – voor zover hier van belang – het volgende vermeld:

- Jaar 2010 € 6.461 - € 500 is € 5.961

- Jaar 2011 € 8.116 - € 500 is € 7.616

- Jaar 2012 € 1.659 - € 500 is € 1.159

- Jaar 2013 € 5.650 - € 500 is € 5.150

- Jaar 2014 € 6.540 - € 500 is € 6.040”.

Bij uitspraak op bezwaar van 24 juni 2017 heeft verweerder wat betreft het jaar 2014 de niet-verantwoorde omzet van € 34.450 aangepast naar een niet-verantwoorde omzet van € 12.500. Het over 2014 na te heffen bedrag aan omzetbelasting is navenant verminderd van € 12.623 naar € 8.813.

2. In geschil is of de naheffingsaanslagen terecht en tot de juiste bedragen aan eiser zijn opgelegd.

3. Ter zitting heeft verweerder verklaard dat hij de vergrijpboetes in beide procedures niet handhaaft.

Verweerder is tot omzetbijtelling overgegaan wegens gestelde onverklaarbare bankstortingen van in totaal € 8.980, waartegenover geen omzet is aangegeven. Verweerder berekent de meeropbrengst op € 7.546 (€ 8.980 x 100/119) waardoor eiser € 1.434 meer aan omzetbelasting verschuldigd is.

Eiser heeft gesteld dat de bedragen waar verweerder op doelt, leningen aan hem betreffen afkomstig van zijn vriendin, [naam] .

Uit het voorgaande volgt dat verweerder naar het oordeel van de rechtbank aannemelijk heeft gemaakt dat de nageheven omzetbelasting ten bedrage van € 1.434 in verband met onverklaarbare bankstortingen juist is.

Onder 1.4. is onder meer opgenomen paragraaf 4.4 van het controlerapport. Daarin zet verweerder uiteen waarom de in aftrek gebrachte voorbelasting voor het jaar 2010 tot een bedrag van € 5.961 wordt gecorrigeerd.

De rechtbank stelt voorop dat op eiser, die voorbelasting in aftrek heeft gebracht, de stelplicht en, in geval van betwisting, de bewijslast rust aannemelijk te maken dat en in hoeverre hij de door hem gestelde kosten daadwerkelijk heeft gemaakt en dat de daarop betrekking hebbende omzetbelasting voor aftrek in aanmerking komt, rekening houdend met de fiscale regels en beperkingen.

Verweerder heeft eiser tegengeworpen, zie eveneens paragraaf 4.4. van het controlerapport, dat hij geen deugdelijke administratie heeft gevoerd en dat hij geen aan hem gerichte facturen heeft overgelegd die zijn opgemaakt op de voorgeschreven wijze.

Eiser heeft in de loop van de bezwaarprocedure een groot aantal stukken, waaronder alsnog opgestelde jaarstukken 2010, overgelegd. De rechtbank stelt echter vast dat hiermee de door verweerder geconstateerde gebreken, in het bijzonder het ontbreken van rechtsgeldige facturen en een onderbouwing van de zakelijkheid van de opgevoerde kosten, niet zijn hersteld. Eiser heeft dus niet voldaan aan de op hem rustende bewijslast dat sprake is van aftrekbare voorbelasting.

De rechtbank oordeelt daarom dat verweerder de voorbelasting terecht heeft nageheven. Door een bedrag van € 500 in aftrek toe te laten wegens veronderstelde inkoop van fietsonderdelen, heeft verweerder het bedrag van de na te heffen voorbelasting niet te hoog vastgesteld.

Uit het voorgaande volgt dat verweerder de naheffingsaanslag voor zover deze betrekking heeft op 2010, bestaande uit een correctie wegens onverklaarbare bankstortingen en ten onrechte afgetrokken voorbelasting, terecht en niet tot een te hoog bedrag heeft vastgesteld.

Zoals vermeld onder 1.4., heeft verweerder met dagtekening 6 januari 2015 een informatiebeschikking genomen betreffende de omzetbelasting over de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2014. Verweerder heeft eisers bezwaar tegen de informatiebeschikking ongegrond verklaard bij uitspraak op bezwaar van 5 juni 2015. Nu eiser geen beroep heeft ingesteld, is de informatiebeschikking onherroepelijk geworden.

Eiser heeft in de bezwaar- en beroepsfase alsnog grootboekkaarten over de jaren 2012 tot en met 2014 overgelegd en jaarstukken 2014 opgesteld. Voor zover eiser heeft bedoeld daarmee na het onherroepelijk worden van de informatiebeschikking alsnog aan zijn administratieverplichting te voldoen, overweegt de rechtbank dat aan de hand van de summiere primaire kasgegevens in de administratie van eiser geen reële weergave van het actuele kasverkeer valt te reconstrueren. Daardoor staat geenszins vast dat de achteraf opgestelde kasadministratie recht doet aan de feitelijke situatie in de onderneming van eiser. Dit klemt des te meer nu in eisers onderneming een groot deel van de in- en verkopen contant hebben plaatsgevonden. De door verweerder genoemde inhoudelijke gebreken ten aanzien van de omzetbelasting, te weten het ontbreken van rechtsgeldige facturen en van een onderbouwing van de zakelijkheid van de opgevoerde kosten, zijn met de alsnog overgelegde (jaar)stukken bovendien niet geheeld. Gezien de aard en de ernst van de schending door eiser van de op hem rustende administratieverplichting, is de omkering van de bewijslast naar het oordeel van de rechtbank gerechtvaardigd.

Over eisers stelling (in beroep ingenomen) dat in 2014 sprake zou zijn van omzet die belast is naar het nultarief, merkt de rechtbank in verband met het bovenstaande op dat eiser deze stelling niet heeft onderbouwd met facturen die aan de daarvoor vereiste wettelijke specificaties voldoen.

De omkering van de bewijslast betekent, gezien artikel 27e, eerste lid, van de AWR, dat de rechtbank het beroep ongegrond verklaart, tenzij eiser overtuigend aantoont dat (en in hoeverre) de uitspraken op bezwaar onjuist zijn. Met de door eiser in de bezwaar- en beroepsfase overgelegde stukken heeft eiser, mede bezien in het licht van het hiervoor bij 6.3 overwogene, naar het oordeel van de rechtbank niet aan deze (zware) bewijslast voldaan. Eiser heeft daarmee niet doen blijken dat de naheffingsaanslagen, voor zover zij zien op de jaren 2011 tot en met 2014, tot te hoge bedragen zijn vastgesteld

Ook indien de rechter concludeert tot omkering en verzwaring van de bewijslast, dient de belastingaanslag te berusten op een redelijke schatting. Aan deze door de inspecteur gemaakte schatting kan slechts de eis worden gesteld dat deze niet naar willekeur is vastgesteld. De door verweerder in paragraaf 4 van het controlerapport onderbouwde correcties kunnen naar het oordeel van de rechtbank de toets van de redelijke schatting ruimschoots doorstaan.

8. Gelet op het voorgaande zijn de beroepen tegen de hoogte van de naheffingsaanslagen ongegrond.

9. De beroepen tegen de vergrijpboetes zijn gegrond nu verweerder deze in beroep niet heeft gehandhaafd.

10. De beroepen wordt geacht mede betrekking te hebben op de heffingsrente (LEE 16/2085) en de belastingrente (LEE 16/2639). Eiser heeft geen zelfstandige gronden tegen de in rekening gebrachte rentebeschikkingen aangevoerd. De rechtbank ziet geen aanleiding af te wijken van deze beschikkingen. Hierbij wijst de rechtbank eiser erop dat de bedragen van de rente de bedragen van de aanslagen volgen.

11. Omdat de rechtbank de beroepen gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiser de door hem betaalde griffierechten van twee keer € 168 vergoedt.

12. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiser gemaakte proceskosten. De rechtbank merkt de zaken aan als samenhangende zaken in de zin van artikel 3 van het Besluit proceskosten bestuursrecht. De kosten voor verleende rechtsbijstand stelt de rechtbank op grond van artikel 2, eerste lid, aanhef en onder a, van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 990 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 495 en een wegingsfactor 1). Om vergoeding van de proceskosten in verband met de behandeling van het bezwaar is niet overeenkomstig artikel 7:15, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht verzocht. De verletkosten van eiser stelt de rechtbank, overeenkomstig hetgeen ter zitting is besproken, op € 180.