Rechtbank Noord-Nederland, 13-03-2020, ECLI:NL:RBNNE:2020:1311, 20/201

2. Verweerder heeft geen volledig verweerschrift en/of op de zaak betrekking hebbende stukken ingediend bij de rechtbank.

3. Bij gebrek aan een volledig verweerschrift stelt de rechtbank daarom de feiten vast zoals die onder het procesverloop zijn opgenomen en zoals die door eiseres zijn gesteld.

4. De rechtbank begrijpt dat eiseres van mening is dat verweerder alsnog moet beslissen op haar onder 1.2. vermelde bezwaar en dat verweerder alsnog een tweetal dwangsombeschikkingen moet nemen. Tevens verzoekt eiseres de rechtbank om de dwangsom vast te stellen die verweerder moet betalen. Tenslotte verzoekt eiseres om vergoeding van de gemaakte proceskosten.

5. Verweerder heeft in zijn onder 1.15. vermelde brief een summier verweerschrift ingediend en daarin onder meer gesteld dat in dit geval slechts sprake is van één bezwaarprocedure.

6. Ingevolge artikel 6:2, aanhef en letter b, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), kan bezwaar en beroep worden ingesteld tegen het niet nemen van een besluit.

7. Ingevolge artikel 6:12, tweede lid, van de Awb, kan het beroepschrift worden ingediend zodra:

- het bestuursorgaan in gebreke is tijdig een besluit te nemen, en

- twee weken zijn verstreken na de dag waarop belanghebbende het bestuursorgaan schriftelijk heeft medegedeeld dat het in gebreke is.

8. Op grond van artikel 7:10, eerste lid van de Awb beslist het bestuursorgaan binnen zes weken gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift is verstreken.

9. Gelet op de datum van de indiening van het bezwaarschrift (zie 1.2.) had verweerder uiterlijk op 23 mei 2018 op het bezwaar moeten beslissen. De rechtbank overweegt dat verweerder in zijn brief van 19 december 2019 (1.6.) weliswaar eenzijdig de beslistermijn heeft verdaagd, maar dat dit niets afdoet aan de oorspronkelijke beslistermijn, omdat verweerder van deze verdaging niet vóór het einde van die beslistermijn, schriftelijk mededeling heeft gedaan. Van enig uitstel om uitspraak op bezwaar te doen, zoals vermeld in de overige leden van artikel 7:10 Awb, is, naar het oordeel van de rechtbank, niet gebleken en verweerder heeft dit evenmin gesteld.

10. De rechtbank stelt vast dat eiseres in haar brieven van 30 september 2019 en 11 december 2019 (1.10.) verweerder in gebreke heeft gesteld. Eiseres heeft onder verwijzing naar deze ingebrekestelling op 16 januari 2020 beroep ingesteld bij de rechtbank.

11. Eiseres heeft gesteld dat er geen beslissing is gekomen op haar bezwaren, hetgeen verweerder in zijn brief van 25 februari 2020 heeft bevestigd. De rechtbank constateert daarom dat de beslistermijn van artikel 7:10 Awb is overschreden.

12. Gelet op het voorgaande is het beroep gegrond.

13. Ingevolge artikel 8:55d, eerste lid, van de Awb bepaalt de rechtbank, indien het beroep gegrond is en nog geen besluit is bekendgemaakt, dat het bestuursorgaan binnen twee weken na de dag waarop de uitspraak wordt verzonden alsnog een besluit bekendmaakt.

Op grond van het derde lid kan de rechtbank in bijzondere gevallen of indien de naleving van andere wettelijke voorschriften daartoe noopt, een andere termijn bepalen of een andere voorziening treffen. De rechtbank ziet daartoe geen aanleiding en bepaalt de termijn waarbinnen een besluit moet worden bekendgemaakt op twee weken.

14. De rechtbank dient vervolgens met toepassing van artikel 8:55d, tweede lid, van de Awb een nadere dwangsom aan haar uitspraak te verbinden. Tussen partijen is in geschil of sprake is van één bezwaarschrift, dan wel twee samenhangende bezwaarschriften óf dat sprake is van twee afzonderlijke bezwaarschriften. Verweerder bepleit het eerste en eiseres het tweede, waarbij eiseres tevens pleit voor twee dwangsommen.

15. Volgens het arrest van de Hoge Raad van 29 mei 2015, ECLI:NL:HR:2015:1352, is een bestuursorgaan slechts één dwangsom verschuldigd, bij aanvragen of bezwaren die gelijktijdig zijn ingediend en inhoudelijk samenhangen. In het arrest van de Hoge Raad van 25 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:485, vertoonden de aanslag, de boetebeschikking en de beschikking inzake heffings- of belastingrente, die op hetzelfde aanslagbiljet waren vermeld, een zodanige samenhang dat met betrekking tot de uitspraak op daartegen gerichte bezwaren slechts één dwangsom kon worden verbeurd. In de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep van 4 mei 2017, ECLI:NL:CRVB:2017:1815, wordt overwogen dat bij samenhangende zaken een uitzondering moet worden gemaakt op het beginsel dat per niet tijdig genomen besluit een dwangsom verschuldigd is. Tenslotte heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in zijn uitspraak van 28 mei 2014, ECLI:NL:RVS:2014:1870, overwogen dat bij beslissing of één dwangsom is verbeurd, van belang is of meerdere verzoeken in één brief zouden hebben mogen worden en naar mag worden aangenomen zouden zijn afgedaan.

16. De rechtbank stelt vast dat in dit geval de primaire aanslagen op één aanslagbiljet staan vermeld en dat eiseres in één brief bezwaar heeft gemaakt. Vervolgens dient te worden beoordeeld of deze bezwaren inhoudelijk samenhangen. De rechtbank is van oordeel dat geen sprake is van samenhang. Daarbij neemt zij in aanmerking dat de grondslag voor de vaststelling van de belastingschuld in de aanslag rioolheffing en de aanslag afvalstoffenheffing verschillend is. De bezwaren van eiseres, die zien op de problematiek van de opbrengstlimiet van de betreffende heffingen, dienen afzonderlijk per aanslag te worden beoordeeld. Om die reden zal verweerder ook niet in één brief – met één en dezelfde motivering – uitspraak op de bezwaren kunnen doen. De verwijzing door verweerder naar de arresten van de Hoge Raad van 12 april 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ6822, en 9 januari 2015, ECLI:NL:HR:2015:19, doen daar, naar het oordeel van de rechtbank, niets aan af, nu deze zien op de vraag of sprake is van samenhang van zaken bij het bepalen van de hoogte van de proceskostenvergoeding.

17. Gelet op het voorgaande stelt de rechtbank vast dat sprake is van twee, niet samenhangende, bezwaarschriften en bepaalt zij dat verweerder per bezwaarschrift een dwangsom van € 100 verbeurt voor elke dag waarmee de hiervoor genoemde termijn wordt overschreden, met een maximum per bezwaarschrift van € 15.000.

18. Eiseres heeft voorts verzocht om vaststelling van een dwangsom in verband met overschrijding van de beslistermijn. Artikel 8:55c van de Awb bepaalt dat, indien het beroep gegrond is, de bestuursrechter desgevraagd tevens de hoogte van de ingevolge afdeling 4.1.3. verbeurde dwangsom vaststelt.

19. De rechtbank overweegt dat eiseres in dit geval bij de ingebrekestelling niet om een dwangsom heeft verzocht en niet een fatale termijn heeft gesteld, maar dat dit niets af doet aan het verzoek om de dwangsom vast te stellen (vgl. Centrale Raad van Beroep, 4 augustus 2015, ECLI:NL:CRVB:2015:2682).

20. Bij een gebrek aan een verweerschrift en stukken gaat de rechtbank er vanuit dat de ingebrekestelling van 11 december 2019 verweerder op 12 december 2019 heeft bereikt. De beslistermijn was toen reeds verstreken. Maandag 30 december 2019 was de laatste dag waarop verweerder uitspraak kon doen zonder dwangsom te verbeuren; op die dag zijn volgens de Algemene termijnenwet veertien dagen verstreken sinds verweerder de schriftelijke ingebrekestelling heeft ontvangen. Dit brengt mee dat verweerder in gebreke is gebleven van 30 december 2019 tot op heden, dat wil zeggen gedurende tenminste 42 dagen. Hierdoor verbeurt hij een (maximale) dwangsom van ((14 x € 23) + (14 x € 35) + (14 x € 45) =) € 1.442 per bezwaarschrift, nu in dit geval geen sprake is van samenhangende bezwaarschriften (zie punt 16. en 17.). De rechtbank merkt nog op dat de hoogte van deze dwangsom niet anders was geweest als was uitgegaan van de ingebrekestelling van 30 september 2019.

21. Nu de rechtbank hiervoor onder punt 20. de dwangsommen heeft vastgesteld die verweerder moet betalen, gaat zij voorbij aan de eis dat verweerder alsnog een tweetal dwangsombeschikkingen moet nemen.

22. De rechtbank veroordeelt verweerder in de door eiseres gemaakte proceskosten. De kosten voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand stelt de rechtbank, op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht, vast op € 262,50 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift en wegingsfactor 0,5). Voor de bepaling van de hoogte van de proceskostenveroordeling gaat de rechtbank, anders dan voor de dwangsom, uit van samenhangende zaken. Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 12 april 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ6822, is voor een proceskostenveroordeling doorslaggevend dat onderhavige aanslagen op één aanslagbiljet zijn vermeld.

23. Nu het beroep gegrond wordt verklaard, zal de rechtbank bepalen dat verweerder het door eiseres betaalde griffierecht van € 48 aan haar dient te vergoeden.