Rechtbank 's-Gravenhage, 30-03-2007, ECLI:NL:RBSGR:2007:BW2724 ECLI:NL:RBSGR:2007:9097 BA3957, AWB 05/9253 OB

Uitspraakdatum: 30 maart 2007

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

de inspecteur van de Belastingdienst te [P.], verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Verweerder heeft bij beschikking het verzoek van eiseressen om hen voor de heffing van omzetbelasting aan te merken als één ondernemer afgewezen. Verweerder heeft de beschikking bij uitspraak op bezwaar van 2 november 2005 gehandhaafd.

1.2. Eiseressen hebben daartegen bij brief van 13 december 2005, ontvangen bij de rechtbank op 14 december 2005, beroep ingesteld. Verweerder heeft de op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Eiseressen zijn, met uitzondering van de stichting [stichting 1] (hierna: [stichting 1]), alle actief op het gebied van de verzorging, inclusief de bijbehorende dienstverlening, van mensen met een verstandelijke handicap. Als zodanig zijn zij alle ondernemer in de zin van artikel 7, eerste lid, van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: de Wet). De door hen verrichte prestaties op het gebied van de verzorging zijn vrijgesteld van omzetbelasting.

2.2. Eiseressen hebben op enig moment besloten te gaan samenwerken op niet-zorginhoudelijke gebieden als administratie, huisvesting en automatisering. Ter verwezenlijking van de samenwerking biedt [stichting 1] een dienstenpakket aan de overige eiseressen (hierna: de aangesloten stichtingen) aan. De verantwoordelijkheid op niet-zorginhoudelijk gebied berust bij [stichting 1]. De aangesloten stichtingen blijven verantwoordelijk op zorginhoudelijk gebied. De contracten op dit gebied worden afgesloten door de aangesloten stichtingen zelf en eventuele budgetkortingen komen te hunne laste.

2.3. [stichting 1] verricht haar diensten jegens de aangesloten stichtingen tegen doorbelasting van de in dit verband door [stichting 1] gemaakte kosten.

2.4. Eiseressen beschikken niet over een gezamenlijke bankrekening waarover zij elk vrijelijk kunnen beschikken. Zij zijn niet statutair aansprakelijk voor elkaars schulden.

2.5. De aangesloten stichtingen hebben elk een eigen bestuur en een eigen raad van toezicht. Elk bestuur is zelfstandig en bij uitsluiting bevoegd ten aanzien van de eigen stichting; zij besluiten ten aanzien van door [stichting 1] te verlenen diensten bij meerderheid van stemmen. Enige bestuursmacht als bedoeld in artikel 2:291 BW is door hen niet overgedragen. Het bestuur van [stichting 1] wordt gevormd uit de besturen van de aangesloten stichtingen. De raad van toezicht van [stichting 1] wordt gevormd door de voorzitters van de raden van toezicht van de aangesloten stichtingen.

3. Geschil

3.1. Het geschil betreft de vraag of tussen eiseressen sprake is van de voor de vorming van een fiscale eenheid vereiste financiële en organisatorische verwevenheid in de zin van artikel 7, vierde lid, van de Wet.

3.2. Eiseressen stellen zich op het standpunt dat sprake is van de vorenbedoelde financiële en organisatorische verwevenheid, terwijl verweerder zulks bestrijdt. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden welke daartoe door hen in de stukken en ter zitting zijn aangevoerd. Tussen partijen is niet in geschil dat sprake is van economische verwevenheid in de zin van artikel 7, vierde lid, van de Wet.

4. Beoordeling van het geschil

4.1. Voor financiële verwevenheid in de zin van artikel 7, vierde lid, van de Wet is vereist dat de financiële positie en/of de financiële gedragingen van de aangesloten stichtingen rechtstreeks afhankelijk zijn van de financiële positie van [stichting 1] dan wel de financiële positie van [stichting 1] rechtstreeks van invloed is op de aangesloten stichtingen.

4.3. Verweerder heeft hiertegen onder meer aangevoerd dat de aangesloten stichtingen elk over eigen inkomsten beschikten, die zij op eigen bankrekeningen ontvingen en die zij naar eigen inzicht en ten eigen bate kunnen aanwenden. Hij heeft voorts gemotiveerd gesteld dat eiseressen niet vrijelijk gebruik kunnen maken van de gezamenlijke geldmiddelen en niet hoofdelijk aansprakelijk zijn voor elkaars schulden.

4.4. Eiseressen hebben deze stellingen naar het oordeel van de rechtbank niet of althans onvoldoende weerlegd, zodat van de juistheid daarvan moet worden uitgegaan. Voorts hebben zij ter zitting verklaard dat, indien bij een aangesloten stichting moet worden ingegrepen, dit uiteindelijk geschiedt door de raad van toezicht van de betreffende stichting. Op grond van het vorenstaande ontvalt naar het oordeel van de rechtbank de feitelijke grondslag aan de onder 4.2, sub a, d en j, weergegeven stellingen van eiseressen.

4.5. Gelet op het overwogene onder 4.4, in samenhang met de vaststaande feiten, hebben eiseressen met al hetgeen zij voor het overige hebben aangevoerd tegenover de gemotiveerde betwisting door verweerder niet aannemelijk gemaakt dat de financiële positie en/of de financiële gedragingen van de aangesloten stichtingen rechtstreeks afhankelijk zijn van de financiële positie van [stichting 1] dan wel de financiële positie van [stichting 1] rechtstreeks van invloed is op de aangesloten stichtingen. De rechtbank acht weliswaar aannemelijk dat [stichting 1] op financieel gebied een belangrijke beleidsbepalende en coördinerende rol vervult, maar niet dat die rol zo groot is dat sprake is van rechtstreekse financiële afhankelijkheid c.q. invloed in de vorenbedoelde zin.

4.6. Voor organisatorische verwevenheid in de zin van artikel 7, vierde lid, van de Wet is vereist dat de aangesloten stichtingen onder een gezamenlijke, althans als een eenheid functionerende, leiding van [stichting 1] staan, dan wel de leiding van de aangesloten stichtingen ten opzichte van die van [stichting 1] in een positie van feitelijke ondergeschiktheid verkeert.

4.8. Verweerder heeft hiertegen onder meer aangevoerd dat, mede gelet op de onder 2.5 vermelde feiten, van ondergeschiktheid van de besturen van de aangesloten stichtingen aan het bestuur van [stichting 1] geen sprake is en voorts dat de besturen van de aangesloten stichtingen beslissen bij meerderheid van stemmen, zodat het bestuur van [stichting 1] geen doorslaggevende invloed heeft binnen het bestuur van een aangesloten stichting. Verweerder gemotiveerd gesteld dat evenmin sprake is van een gemeenschappelijk leiding of van bestuurlijke invloed. In dit verband verwijst verweerder naar de brochure van [stichting 1] die hij als bijlage 12 bij het verweerschrift heeft overgelegd. Hierin staat expliciet vermeld dat [stichting 1] bestaat uit "zelfstandige, regionaal werkende organisaties".

4.9. Gelet op het overwogene onder 4.8, in samenhang met de vaststaande feiten, hebben eiseressen met al hetgeen zij hebben aangevoerd tegenover de gemotiveerde betwisting door verweerder niet aannemelijk gemaakt dat de aangesloten stichtingen onder een gezamenlijke, althans als een eenheid functionerende, leiding van [stichting 1] staan, dan wel de leiding van de aangesloten stichtingen ten opzichte van die van [stichting 1] in een positie van feitelijke ondergeschiktheid verkeert. De rechtbank acht weliswaar aannemelijk dat [stichting 1] op organisatorisch gebied een belangrijke beleidsbepalende en coördinerende rol vervult op niet-zorginhoudelijk gebied, maar niet dat die rol zo groot is dat sprake is van een gezamenlijke leiding dan wel feitelijke ondergeschiktheid in de vorenbedoelde zin.

4.10. Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

5. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

6. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te 's-Gravenhage (belastingkamer), Postbus 20021, 2500 EA Den Haag.