Rechtbank 's-Gravenhage, 25-05-2009, BI6850, AWB 09/563

Procedurenummer: AWB 09/563

Uitspraakdatum: 25 mei 2009.

Uitspraak als bedoeld in afdeling 8.2.6 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in het geding tussen

en

Eiser wordt hierna belanghebbende genoemd en verweerder inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft aan belanghebbende voor het jaar 2004 een aanslag inkomstenbelasting opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 63.890. In de aanslag zijn geen premies volksverzekeringen begrepen.

1.2. De inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar van 10 juli 2008 de aanslag verminderd, waarbij hij het belastbaar inkomen uit werk en woning nader heeft vastgesteld op € 71.616 en waarbij hij tevens aftrek ter voorkoming van dubbele belasting heeft verleend over een bedrag van € 19.911.

1.3. Belanghebbende heeft daartegen bij brief van 29 juli 2008, ontvangen bij de rechtbank op 30 juli 2008, beroep ingesteld. Bij brief van 23 september 2008, ontvangen bij de rechtbank op 24 september 2008, heeft belanghebbende zijn beroepschrift nader gemotiveerd. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 39.

1.4. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5. Het onderzoek ter zitting door de enkelvoudige kamer heeft plaatsgevonden op 14 april 2009 te [woonplaats]. Aldaar zijn verschenen en gehoord de gemachtigde van belanghebbende, alsmede de inspecteur. De inspecteur heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan de rechtbank en aan de gemachtigde van belanghebbende. De gemachtigde heeft ter zitting een overzicht verstrekt van de ondernemingen die deel uitmaken van het concern waartoe ook de werkgever van belanghebbende behoort. De rechtbank rekent dit overzicht en de pleitnota tot de stukken van het geding.

1.6. Na sluiting van het onderzoek door de enkelvoudige kamer is de zaak verwezen naar de meervoudige kamer. Partijen hebben aangegeven af te zien van een nadere mondelinge behandeling.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het verhandelde ter zitting staat het volgende vast:

2.1. Belanghebbende is getrouwd, heeft twee kinderen en woont in [woonplaats]. Niet in geschil is dat belanghebbende dient te worden aangemerkt als binnenlands belastingplichtige en dat hij niet premieplichtig is voor de volksverzekeringen.

2.2. Sinds september 2003 is belanghebbende in dienst van [firma], gevestigd te Singapore. Hij werkt voor dit bedrijf op het boorschip “[schip]”. Dit boorschip opereerde het gehele jaar 2004 buiten Nederland.

2.3. Het door belanghebbende in het jaar 2004 genoten loon bedroeg US$ 89.520, ofwel omgerekend € 71.616. Belanghebbende heeft dit loon in (de territoriale wateren van) diverse landen verdiend. Belanghebbende heeft daarvan het volgende overzicht verstrekt.

Periode aantal gewerkte dagen inkomsten

2.4. Ter zitting heeft de inspecteur aangegeven zich in dit overzicht te kunnen vinden. Tussen partijen staat vast dat voor wat betreft de landen waarmee Nederland belastingverdragen heeft gesloten, de wateren waarin de werkzaamheden zijn verricht behoren tot het grondgebied van de die landen als omschreven in de met die landen gesloten belastingverdragen.

2.5. Tussen partijen is niet in geschil dat ter zake van het in Singapore verdiende loon ad € 19.911 recht bestaat op aftrek ter voorkoming van dubbele belasting. Ter zitting heeft de gemachtigde van belanghebbende verklaard zich te kunnen vinden in het niet verlenen van aftrek ter voorkoming van dubbele belasting ter zake van het in Myanmar verdiende loon ad € 4.496.

3. Geschil

3.1. In geschil is het antwoord op de vraag of belanghebbende recht heeft op aftrek ter voorkoming van dubbele belasting voor zijn inkomsten ter zake van werkzaamheden in de territoriale wateren van India, Indonesië en Maleisië. Belanghebbende vindt van wel, de inspecteur is van oordeel dat een dergelijk recht niet bestaat.

3.2. Partijen doen hun standpunten steunen op de gronden die daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken.

3.3. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vermindering van de aanslag inkomstenbelasting tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 71.616 met aftrek ter voorkoming van dubbele belasting voor een inkomen van € 67.120.

3.4. De inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

4. Beoordeling van het geschil

4.2. Tussen partijen staat vast dat belanghebbende in geen der werkstaten meer dan 183 dagen verbleven heeft.

Met betrekking tot de vraag of de beloning wordt betaald door of namens een persoon die inwoner is van de werkstaat.

Met betrekking tot de vraag of de beloning ten laste komt van een vaste inrichting die de werkgever heeft in de werkstaat.

4.5. De rechtbank merkt allereerst op dat artikel 5, tweede lid, van deze verdragen slechts voorbeelden geeft van mogelijke vaste inrichtingen en geen uitbreidingen. Alleen indien voldaan is aan de eisen die daaraan in artikel 5, eerste lid gesteld worden kan gesproken worden van een vaste inrichting. Artikel 5, tweede lid van de genoemde belastingverdragen heeft aldus geen zelfstandige betekenis.

“Whilst the practices followed by Member countries have not been consistent in so far as time requirements are concerned, experience has shown that permanent establishments normally have not been considered to exist in situations where a business had been carried on in a country through a place of business that was maintained for less than six months (conversely, practice shows that there were many cases where a permanent establishment has been considered to exist where the place of business was maintained for a period longer than six months). (…) For ease of administration, countries may want to consider these practices when they address disagreements as to whether a particular place of business that exists only for a short period of time constitutes a permanent establishment.”

De internationale praktijk is, aldus de OESO, dat normaal gesproken een bedrijfsinrichting minimaal een periode van zes maanden in een bepaald land aanwezig moet zijn om als “vast” of voldoende duurzaam te kunnen worden aangemerkt. De rechtbank ziet geen reden om daar in dit geval in belangrijke mate van af te wijken. Nu het schip in het jaar 2004 in of bij vijf verschillende landen werkzaamheden heeft verricht waarbij de langste verblijfsperiode in één land (Indonesië) slechts ruim vier maanden bedroeg, kan, gelet op het vorenoverwogene niet van een voldoende duurzame band gesproken worden.

4.8. De rechtbank concludeert op grond van het vorenoverwogene dat het boorschip geen vaste inrichting vormt in de zin van artikel 5 van de belastingverdragen tussen Nederland en India, respectievelijk Maleisië en Indonesië.

4.9. Voor wat betreft de werkzaamheden in Indonesië doet de gemachtigde van belanghebbende nog een beroep op artikel 25 van het belastingverdrag tussen Nederland en Indonesië, dat een specifieke regeling geeft voor verdeling van de heffingsbevoegdheid bij werkzaamheden buitengaats en waarin tevens een specifieke omschrijving wordt gegeven van het begrip ‘vaste inrichting’ bij dat soort werkzaamheden.

4.9.1. Op grond van het zesde lid van artikel 25 verleent Nederland aftrek ter voorkoming van dubbele belasting indien belanghebbende zijn dienstbetrekking buitengaats in Indonesië uitoefent én de werkzaamheden worden verricht door middel van een vaste inrichting in Indonesië. Voor wat betreft het begrip ‘vaste inrichting’ verwijst belanghebbende naar het derde lid van artikel 25 waarin bij fictie een vaste inrichting wordt aangenomen indien een onderneming in een kalenderjaar meer dan 30 dagen werkzaamheden buitengaats verricht in een andere staat.

4.9.2. De rechtbank stelt voorop dat tussen partijen niet in geschil is dat sprake is van werkzaamheden buitengaats zoals omschreven in het belastingverdrag.

4.9.4. Echter, artikel 25, zevende lid, van het verdrag stelt nog een extra voorwaarde aan toewijzing van de heffing aan Indonesië, namelijk dat aan de hand van bewijsstukken wordt aangetoond dat in Indonesië inkomstenbelasting is betaald over de genoten arbeidsbeloningen. Als bewijs hiervoor heeft de gemachtigde van belanghebbende een verklaring overgelegd van de Indonesische overheid. De inspecteur heeft betoogd dat het door de gemachtigde van belanghebbende overgelegde bewijsstuk een zogenaamde exit tax betreft. Deze belasting moet worden betaald door iedereen die vanuit Indonesië naar het buitenland wil reizen. Bij vertrek met het vliegtuig is een tarief van Rp. 1.000.000, ofwel € 66 verschuldigd. Naar het oordeel van de inspecteur kan deze exit tax niet aangemerkt worden als een belasting over het inkomen en is mitsdien niet voldaan aan de eis die artikel 25, zevende lid stelt voor toewijzing van de heffing aan Indonesië. De gemachtigde heeft niet ontkend dat sprake is van een exit tax, echter hij stelt zich op het standpunt dat deze belasting wel degelijk aangemerkt dient te worden als een belasting over het inkomen zoals bedoeld in artikel 25, zevende lid van het belastingverdrag.

4.9.5. De rechtbank is van oordeel dat de exit tax niet gezien kan worden als een belasting over het inkomen nu deze (bescheiden) heffing volledig onafhankelijk is van de vraag of, en zo ja, hoeveel inkomen iemand in Indonesië genoten heeft. De enkele omstandigheid dat deze heffingsbepaling is opgenomen in de Indonesische inkomstenbelasting leidt niet tot een andersluidende opvatting.

4.10. Gelet op al hetgeen hiervoor is overwogen, concludeert de rechtbank dat het heffingsrecht met betrekking tot de inkomsten van door belanghebbende in Indonesië, India en Maleisië verrichte werkzaamheden toekomt aan Nederland en dat ter zake geen recht bestaat op aftrek ter voorkoming van dubbele belasting. Het beroep is ongegrond.

5. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Aldus gedaan door mr. drs. M.M. de Werd, voorzitter, mr. A.F.M.Q. Beukers-van Dooren en mr. D. Hund rechters, en door de voorzitter en mr. M. Jansen, griffier, ondertekend.

De griffier, De voorzitter,

Uitgesproken in het openbaar op 25 mei 2009.

Afschrift aangetekend verzonden aan partijen op:

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te ‘s-Gravenhage (belastingkamer), Postbus 20021, 2500 EA Den Haag.