Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 26-06-2020, ECLI:NL:RBZWB:2020:2593, BRE-18_6902

2.1.

De uitspraak op bezwaar roept enige verwarring op omdat in de hoofdtekst wordt gesproken over een auto met code [VIN 2], terwijl in de referentie het nummer [VIN 1] wordt gemeld en het in de hoofdtekst genoemde aangiftenummer ook bij een auto hoort met nummer [VIN 1]. Gelet op de overige stukken van het geding is (echter) duidelijk dat deze procedure ziet op een auto met een VIN eindigend om [VIN 1].¹ Zo heeft de inspecteur het ook bedoeld, gelet op zijn ‘conclusie van dupliek’. En belanghebbende heeft de uitspraak op bezwaar ook zo begrepen dat die betrekking heeft op een auto met voormeld VIN, gelet op haar beroepschrift. Dat de uitspraak daarop betrekking heeft, is als zodanig ook geen geschilpunt.

2.2.

De inspecteur heeft het bezwaar niet-ontvankelijk verklaard omdat (i) belanghebbende niet degene is die de aangifte BPM ter zake van de registratie van de auto heeft gedaan, (ii) belanghebbende niet degene is die de BPM heeft betaald, en (iii) belanghebbende niet de eerste kentekenhouder van de auto is. Deze drie omstandigheden als zodanig zijn door belanghebbende niet bestreden.

2.3.

Als uitgangspunt komt het recht om bezwaar te maken tegen een voldoening van belasting op aangifte alleen toe aan degene die de belasting op aangifte heeft voldaan.² Aangezien niet door of namens belanghebbende de BPM op aangifte is voldaan, betekent dit dat belanghebbende als uitgangspunt niet het recht heeft om bezwaar te maken. Onder omstandigheden komt ook aan een ander dan degene die de BPM heeft voldaan, het recht toe om bezwaar te maken.³ Deze dient daartoe de relevante feiten en omstandigheden te stellen.⁴ Hoewel de inspecteur belanghebbende in de bezwaarfase erop gewezen heeft dat hij van mening is dat belanghebbende niet bevoegd is bezwaar te maken,⁵ heeft belanghebbende daarop niet gereageerd. De rechtbank laat in het midden of het mogelijk is in de beroepsfase alsnog de feiten en omstandigheden aan te voeren waaruit volgt de belanghebbende recht heeft om bezwaar te maken. De gemachtigde van belanghebbende heeft dat namelijk ook in de beroepsfase niet gedaan, ook niet in zijn brief van 2 december 2019. Eerder volgt uit die brief een bevestiging dat belanghebbende inderdaad geen recht had om bezwaar te maken, aangezien (p. 4) de gemachtigde de inspecteur verwijt dat deze hem niet erop gewezen heeft dat het bezwaarschrift op de verkeerde naam is ingediend en dat deze de ‘tenaamstelling’ van het bezwaarschrift niet heeft gewijzigd.

2.4.

Nu niet kan worden vastgesteld dat belanghebbende het recht had om bezwaar te maken, is het bezwaar terecht niet-ontvankelijk verklaard. Het door belanghebbende ingeroepen unierecht kan niet tot een ander oordeel leiden.

2.5.

De inspecteur heeft afgezien van het horen om de reden dat het bezwaar kennelijk niet-ontvankelijk is. Gelet op wat hiervoor is overwogen wat betreft de niet-ontvankelijkheid en gelet op wat in artikel 7:3 van de Awb is bepaald, is de rechtbank van oordeel dat de inspecteur gebruik mocht maken van zijn bevoegdheid om af te zien van het horen.

2.6.

Dat neemt echter niet weg dat het zorgvuldigheidsbeginsel meebrengt dat de inspecteur niet het bezwaar niet-ontvankelijk had mogen verklaren voordat hij belanghebbende in de gelegenheid had gesteld zich uit te laten over de feiten waarop hij de niet-ontvankelijkheid baseerde. De inspecteur heeft dat ook gedaan bij brief van 31 mei 2018. Zo het unierecht al van toepassing is, heeft de inspecteur hiermee ook gehandeld met inachtneming van het verdedigingsbeginsel.

2.7.

De gemachtigde is met ingang van 6 augustus 2018 voor de duur van drie maanden geweigerd op grond van artikel 2:2 van de Awb. Voor zover de klachten van belanghebbende zich inhoudelijk richten tegen die beslissing, kunnen die klachten in deze procedure niet aan de orde komen, omdat die beslissing als zodanig hier niet voorligt. Tegen die beslissing staat een afzonderlijke rechtsingang bij de algemene bestuursrechter open. Voor zover de klachten inhouden dat de hoorplicht of het verdedigingsbeginsel is geschonden omdat de gemachtigde belanghebbende niet heeft kunnen bijstaan, falen ze reeds omdat (a) de inspecteur mocht afzien van horen (zie 2.5) en (b) de brief van 31 mei 2018 dateert van (ruim) vóór de ingangsdatum van de weigering. Voor zover de klachten inhouden dat de weigering van de gemachtigde anderszins leidt tot schending van grondrechten van belanghebbende zoals beschermd door het Handvest van de Grondrechten van de EU, slagen zij evenmin. Niet gesteld of gebleken is dat de weigeringsbeslissing is vernietigd in het bestuursrechtelijke traject bij een onherroepelijke uitspraak. Dit betekent dat de rechtbank in deze procedure moet uitgaan van de werking van die beslissing, ook als tegen die beslissing nog een procedure aanhangig zou zijn. Uitgaande van de rechtmatigheid van die beslissing valt niet in te zien dat een grondrecht van belanghebbende wordt geschonden.⁶

2.8.

Het beroep is dus ongegrond.

2.9.

Gelet op de uitgangspunten in de jurisprudentie van de Hoge Raad⁷, een redelijke termijn van twee jaar in dit geval, de datum waarop het bezwaarschrift is ontvangen (28 mei 2018), de datum van de uitspraak op bezwaar (4 oktober 2018), en de datum van deze uitspraak (26 juni 2020), wordt de door belanghebbende gevraagde vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn toegewezen voor € 500, te betalen door de Minister. De Minister is daarom in zoverre mede aangemerkt als partij in dit geding.

2.10.

De rechtbank vindt aanleiding om de Minister te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 393,75 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor de reactie bij brief van 2 december 2019, met een waarde per punt van € 525 en een wegingsfactor 0,5). De wegingsfactor 0,5 is toegekend omdat een proceskostenvergoeding alleen wordt toegekend in verband met de toekenning immateriëleschadevergoeding. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een hogere dan een forfaitaire vergoeding. Het unierecht dwingt daartoe niet, ook niet wegens de omstandigheid dat de redelijke termijn is overschreden.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;