Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 11-03-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:1210, 18/3542

2.1.

Belanghebbende is opgericht op 19 oktober 1981. De activiteiten van belanghebbende bestaan uit het beheren, beleggen en exploiteren van gelden, onroerende zaken, effecten en andere vermogensbestanddelen. De aandelen in belanghebbende worden gehouden door [persoon X] (hierna: [persoon X] ).

2.2.

Belanghebbende heeft op 16 april 1982 een lijfrentestamrechtovereenkomst gesloten met [persoon X] betreffende lijfrente-uitkeringen (hierna: de uitkeringen) ingaande op het moment dat [persoon X] de leeftijd van 65 jaar bereikt (te weten [datum] ), of zoveel eerder als tussen partijen overeengekomen.

2.3.

Eind 2012 heeft [persoon X] het plan opgevat om de uitkeringen eerder in te laten gaan dan de beoogde ingangsdatum van [datum] met het oog op het voornemen om al eerder minder te gaan werken waardoor zijn inkomen uit arbeid lager zal worden. In de loop van 2014 is dit concreter geworden. Uiteindelijk is tussen belanghebbende en [persoon X] overeengekomen dat de uitkeringen ingaan op 1 december 2014. De berekende ‘koopsom’ voor de uitkeringen op die datum bedraagt € 619.075 en de jaarlijkse uitkeringen € 25.000 welke per kwartaal achteraf zullen worden betaald.

2.4.

Op de biljetten waarbij de aan belanghebbende opgelegde aanslagen vennootschapsbelasting (hierna: Vpb) voor de jaren 2011 (dagtekening 17 november 2012), 2012 (dagtekening 24 augustus 2013) en 2013 (dagtekening 23 augustus 2014) zijn bekendgemaakt, is onder het kopje ‘Mededeling nog verrekenbare verliezen:’ het volgende vermeld:

2.5.

In de aangifte Vpb voor het jaar 2014 heeft belanghebbende een positief bedrag van € 152.196 in aanmerking genomen ter zake van de vrijval van de lijfrenteverplichting, zijnde het verschil tussen de fiscale boekwaarde van de verplichting per 1 januari 2014 en de op basis van fiscale grondslagen berekende verplichting per 31 december 2014 van € 464.795. Het belastbaar bedrag volgens de aangifte bedraagt € 9.392. Dit bedrag bestaat uit een belastbare winst van € 145.074 verminderd met verliezen uit voorgaande jaren van in totaal € 135.682.

2.6.

De inspecteur is bij het opleggen van de aanslag voor het jaar 2014 afgeweken van de aangifte op het punt van de verliesverrekening. Volgens de inspecteur is slechts een bedrag van € 44.235 aan verliezen verrekenbaar in 2014. Bijgevolg is de aanslag opgelegd naar een belastbaar bedrag van € 100.749. Deze aanslag is bij uitspraak op bezwaar gehandhaafd.

2.7.

Belanghebbende heeft in beroep een herziene berekening ingebracht van de lijfrenteverplichting ultimo 2014, resulterend in een vrijval ten gunste van de belastbare winst van € 109.500 in plaats van € 152.196. Deze berekening wijkt op de volgende onderdelen af van de berekening die ten grondslag heeft gelegen aan de berekening van de uitkeringen en de berekening van de verplichting zoals opgenomen in de aangifte, namelijk:

2.8.

In geschil is het antwoord op de volgende vragen:

Kan de vrijvalwinst van de lijfrenteverplichting voor een lager bedrag in aanmerking worden genomen?

2.9.

Onder verwijzing naar de onder 2.7. genoemde berekening stelt belanghebbende dat de lijfrenteverplichting fiscaal op een hoger bedrag mag worden gewaardeerd, waardoor de vrijvalwinst en daarmee de belastbare winst met € 42.696 dient te worden verlaagd.

2.10.

De Inspecteur stelt zich op het standpunt dat de herziene berekening niet kan worden gevolgd. Volgens de inspecteur wijken de gehanteerde uitgangspunten af van de uitgangspunten die ten grondslag hebben gelegen aan de berekening van de lijfrente-uitkeringen en zijn bepaalde nieuwe uitgangspunten onvoldoende onderbouwd.

2.11.

De rechtbank stelt voorop dat uit artikel 3.29 Wet inkomstenbelasting 2001 en artikel 8, zesde lid, Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (tekst 2014) volgt dat de waardering van lijfrenteverplichtingen – zoals die van belanghebbende – dient plaats te vinden in overeenstemming met algemeen aanvaarde actuariële grondslagen, met inachtneming van een rekenrente van ten minste 4%. Een waarderingsmethode die overeenstemt met deze uitgangspunten moet derhalve in beginsel toelaatbaar worden geacht. De rechtbank is van oordeel dat belanghebbendes herziene berekening niet kan dienen als basis voor het bepalen van de hoogte van de fiscale waarde van de lijfrenteverplichting per 31 december 2014. Door uit te gaan van betalingen per kwartaal vooraf, kan namelijk niet worden uitgesloten dat – rekening houdende met de wettelijk verplichte rekenrente van 4% – de fiscale verplichting op een hoger bedrag wordt gesteld dan waar de overeenkomst met [persoon X] aanleiding toe geeft. Daarnaast heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat de herziene berekening is gebaseerd op algemeen aanvaarde actuariële grondslagen. Tegenover de betwisting door de inspecteur heeft belanghebbende in het bijzonder onvoldoende onderbouwd dat de gehanteerde leeftijdsterugstelling in combinatie met de gehanteerde sterftetabel aanvaardbaar is. Het gelijk is aan de inspecteur.

2.12.

Tussen partijen is niet in geschil dat op grond van de wettelijke bepalingen¹, een bedrag van € 91.357 aan verliezen niet langer verrekenbaar is met de belastbare winst van het jaar 2014. Belanghebbende betoogt evenwel dat hij aan de in de aanslagbiljetten voor de jaren 2011 en 2012 opgenomen ‘Mededeling nog verrekenbare verliezen’, het in rechte te beschermen vertrouwen mocht ontlenen dat de aldaar genoemde bedragen daadwerkelijk verrekend mochten worden. Mede onder verwijzing naar een drietal aanslagbiljetten Vpb van andere cliënten – waarin wel het daadwerkelijk nog verrekenbare bedrag aan verliezen is vermeld – stelt belanghebbende daarnaast dat de inspecteur kennelijk wel in staat was de relevante informatie juist te verwerken in de op te leggen aanslagen. Door dit in het geval van belanghebbende na te laten heeft de inspecteur belanghebbende bewust op het verkeerde been gezet.

2.13.

2.14.

Tussen partijen is niet in geschil dat de belastingrente is berekend conform de toepasselijke wettelijke regels. Belanghebbende betoogt evenwel dat matiging van de in rekening gebrachte belastingrente op haar plaats is omdat de inspecteur bij het opleggen van de aanslag onvoldoende voortvarend te werk is gegaan en daarmee het zorgvuldigheidsbeginsel heeft geschonden.

2.15.

De rechtbank is van oordeel dat het zorgvuldigheidsbeginsel in het onderhavige geval geen aanleiding geeft tot matiging van de belastingrente. Aan belanghebbende moet worden toegegeven dat er een lange periode zit tussen de aankondiging tot het voornemen van afwijking van de ingediende aangifte (1 februari 2016) en het moment van dagtekening van de aanslag (1 april 2017). Deze enkele omstandigheid is echter onvoldoende om op grond van het zorgvuldigheidsbeginsel van de juiste wetstoepassing af te wijken. Daarbij is van belang dat de inspecteur, binnen de geldende aanslagtermijn, een zekere vrijheid toekomt bij het stellen van prioriteiten.

2.16.

Het beroep is daarom ongegrond verklaard.

2.17.

Belanghebbende heeft verzocht om vergoeding van de door hem geleden schade, bestaande uit bestaande uit belastingrente, kosten voor het voeren van de bezwaar- en beroepsprocedure, liquiditeitsnadeel, directe aansprakelijkheid voor de nabestaandenlijfrente en een lagere lijfrente-uitkering voor [persoon X] . Het verzoek van belanghebbende tot vergoeding van de door hem geleden schade dient te worden beoordeeld aan de hand van artikel 8:88 Awb.⁴ Op grond van deze bepaling is de bestuursrechter bevoegd op verzoek van een belanghebbende het bestuursorgaan te veroordelen tot vergoeding van schade die de belanghebbende lijdt of zal lijden als gevolg van: a) een onrechtmatig besluit; b) een andere onrechtmatige handeling ter voorbereiding van een onrechtmatig besluit; c) het niet tijdig nemen van een besluit; d) een andere onrechtmatige handeling van een bestuursorgaan waarbij een persoon als bedoeld in artikel 8:2, eerste lid, onder a, (Awb) zijn nagelaten betrekkingen of zijn rechtverkrijgende belanghebbende zijn.

2.18.

Aangezien de rechtbank van oordeel is dat geen sprake is van een onrechtmatig besluit van de inspecteur en belanghebbende evenmin heeft gesteld – noch aannemelijk heeft gemaakt – dat een van de andere omstandigheden als bedoeld in artikel 8:88 Awb zich voordoet wijst de rechtbank belanghebbendes verzoek om schadevergoeding af.

2.19.

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;