Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 24-03-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:1458, BRE 19/5719 en 19/5720, 19/5724 t/m 19/5730 en 20/72

2.1.

Belanghebbende woont in [plaats] samen met zijn partner. De partner is vanaf 11 juli 2013 ingeschreven op hetzelfde adres. Er is geen sprake van fiscaal partnerschap.

2.2.

Belanghebbende heeft zijn aangiften IB/PVV en Zvw 2013 tot en met 2017 voor zover van belang als volgt gedaan:

2.3.

De inspecteur heeft de aanslagen IB/PVV en Zvw 2013 tot en met 2015 conform de aangiften opgelegd.

2.4.

Naar aanleiding van een onderzoek heeft de inspecteur een controlerapport opgesteld en opstellingen gemaakt van de inkomsten en uitgaven van belanghebbende in de jaren 2013, 2014 en 2015 (de opstellingen). De inspecteur heeft geconcludeerd dat belanghebbende meer inkomsten uit overige werkzaamheden heeft genoten dan hij heeft aangegeven (de ROW-correctie).

2.5.

Met dagtekening 14 mei 2019 heeft de inspecteur de (navorderings)aanslagen als volgt opgelegd:

Tevens heeft de inspecteur bij de belastingaanslagen IB/PVV vergrijpboetes opgelegd van 50 percent.

2.6.

De inspecteur heeft bij uitspraken op bezwaar de navorderingsaanslag IB/PVV 2014 verminderd tot een naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 88.228 en de vergrijpboete en de belastingrente heeft hij dienovereenkomstig verminderd. De overige belastingaanslagen en beschikkingen heeft de inspecteur bij uitspraken op bezwaar gehandhaafd.

2.7.

In geschil is het antwoord op de vraag of de (navorderings)aanslagen en de boetebeschikkingen terecht en niet naar te hoge bedragen zijn opgelegd. Meer specifiek:

1. Zijn de navorderingsaanslagen 2013 binnen de wettelijke termijn opgelegd en is voor de navorderingsaanslagen over de jaren 2013, 2014 en 2015 voldaan aan de eis van nieuw feit en/of kwader trouw?

2. Zijn de belastingaanslagen te hoog?

3. Zijn de vergrijpboetes terecht en niet naar te hoge bedragen opgelegd?

4. Heeft belanghebbende recht op een vergoeding van de gemaakte kosten in verband met de behandeling van de bezwaren?

2.8.

De rechtbank ziet aanleiding om eerst in te gaan op de vraag of de ROW-correcties terecht zijn. De inspecteur beroept zich voor alle jaren op omkering en verzwaring van de bewijslast omdat belanghebbende niet de vereiste aangiften heeft gedaan.

2.9.

Artikel 27e, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) bepaalt dat indien de vereiste aangifte niet is gedaan het beroep ongegrond wordt verklaard, tenzij is gebleken dat en in hoeverre de uitspraak op het bezwaar onjuist is (‘omkering en verzwaring van de bewijslast’).

2.10.

Bij inhoudelijke gebreken in een aangifte kan slechts dan worden aangenomen dat de vereiste aangifte niet is gedaan, indien aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast is vastgesteld dat sprake is van één of meer gebreken die ertoe leiden dat de volgens de aangifte verschuldigde belasting verhoudingsgewijs aanzienlijk lager is dan de werkelijk verschuldigde belasting. Tevens is vereist dat het bedrag van de belasting dat als gevolg van de gebreken in de aangifte niet zou zijn geheven, op zichzelf beschouwd aanzienlijk is. Inhoudelijke gebreken in de aangifte worden daarbij slechts in aanmerking genomen indien de belastingplichtige ten tijde van het doen van de aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat daardoor een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven. Ook dit moet worden vastgesteld aan de hand van de normale regels van stelplicht en bewijslast.¹

2.11.

De inspecteur heeft de opstellingen overgelegd en stelt op grond daarvan dat belanghebbende meer inkomsten moet hebben genoten dan hij heeft aangegeven. De rechtbank stelt voorop dat een dergelijke opstelling een geschikte methode kan zijn om aannemelijk te maken dat er niet-aangegeven, maar wel (contant) verdiend, inkomen is. Indien een adequaat opgesteld overzicht erin resulteert dat er sprake is van een kastekort, betekent dat immers dat er nog een andere bron moet zijn die een verklaring vormt voor het ter beschikking hebben van gelden ter hoogte van het kastekort. Een kastekort is namelijk uit de aard van de zaak niet mogelijk. Indien er geen andere plausibele bron is, is als uitgangspunt aannemelijk dat werkzaamheden zijn verricht waarmee inkomen (in contanten) is verdiend.

2.12.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft de inspecteur een kastekort in dit geval niet aannemelijk gemaakt. De inspecteur heeft - desgevraagd naar de methode - ter zitting verklaard dat hij bij de opstellingen de methode heeft gebruikt waarbij hij het totaal van de ontvangsten en de uitgaven in kaart heeft gebracht, dus niet alleen de contante ontvangsten en uitgaven maar ook de ontvangsten en uitgaven per bank. De rechtbank heeft ter zitting diverse vragen gesteld over de wijze van toepassing van deze methode en de onderbouwing. Gelet op de antwoorden zijn de volgende kanttekeningen te plaatsen bij de opstellingen:

-

Het is wat betreft de ontvangstenkant niet duidelijk of eventuele ontvangsten per bank zijn meegenomen. Dat blijkt niet uit de opstelling. De inspecteur heeft gemeld daarop geen reactie te kunnen geven, hoewel belanghebbende gesteld had dat de ontvangen zorgtoeslag en een ontvangen bedrag van Stichting Rechtsbijstand niet zijn meegenomen in de overzichten;

-

Onduidelijk is of rekening is gehouden met een mutatie van een eventuele debetstand van een bankrekening;

-

Het lijkt erop dat sprake is van een (gedeeltelijke) dubbeltelling ten aanzien van de hypotheekuitgaven (zowel afzonderlijk meegenomen in de opstelling als meegeteld bij de Nibud-schatting onder de noemer huisvestingskosten);

-

De in aanmerking genomen uitgaven voor de voertuigen zijn gebaseerd op schattingen, maar een onderbouwing daarvan ontbreekt in de stukken;

-

Met betrekking tot bepaalde voertuigen heeft belanghebbende aangevoerd dat de voertuigen van zijn vader waren voordat deze op zijn naam zijn gesteld. De inspecteur heeft in de stukken vermeld dat de voertuigen volgens RDW-gegevens op naam van ‘een derde’ stonden, maar kon ter zitting niet duidelijk maken of ‘een derde’ wellicht ook de vader van belanghebbende zou kunnen zijn. Overigens zijn de RDW-gegevens niet ingebracht. Een en ander is relevant in het licht van de stelling van belanghebbende dat hij de desbetreffende voertuigen niet heeft gekocht maar heeft gekregen.

-

De inspecteur heeft de uitgaven voor de vaste lasten gebaseerd op Nibud-cijfers en aldus becijferd op bedragen van ruim € 30.000 per jaar. Nibud-cijfers kunnen weliswaar bruikbaar zijn bij een opstelling als in dit geval gebruikt, maar door alle vaste lasten zo te schatten is sprake van een zeer ruwe methode. Het is bovendien onduidelijk of ermee rekening is gehouden dat de hoogte van de vaste lasten mede afhankelijk kan zijn van de hoogte van het inkomen. Het is verder niet duidelijk waarom de inspecteur niet meer maatwerk heeft geleverd, bijvoorbeeld waarom de inspecteur bij de vaste lasten die per bank zijn betaald (zoals – naar aangenomen kan worden – verzekeringen) niet van de werkelijk betaalde bedragen is uitgegaan (maar van de Nibud cijfers).

2.13.

2.14.

Belanghebbende heeft geklaagd dat hij geen vergoeding voor de gemaakte kosten in verband met de behandeling van het bezwaar heeft ontvangen. Deze beroepsgrond faalt. Voor een vergoeding van de kosten in bezwaar is in dit geval geen aanleiding aangezien daar in de bezwaarfase niet om is verzocht en dit wel een wettelijke eis is.²

2.15.

Gelet op het voorgaande zijn de beroepen gegrond.

2.16.

Belanghebbende heeft de rechtbank gevraagd ervoor te zorgen dat hij niet meer met bepaalde belastingambtenaren te maken krijgt in de toekomst. De rechtbank is niet bevoegd hiertoe te oordelen.

2.17.

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van de beroepen redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 2.003 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 0,5 punt voor het indienen van repliek, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 534, 1 punt voor het gewicht van de zaken en een wegingsfactor van 1,5 in verband met samenhang op basis van het aantal gegronde beroepen). Ter zitting is besproken dat de vergoeding van de gemaakte kosten voor het indienen van repliek wordt toegekend naar aanleiding van de klacht van belanghebbende in verband met het niet tijdig indienen van het verweerschrift.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;