Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 30-06-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:3308, AWB - 18 _ 4144

2.1.

Belanghebbende heeft in zijn aangifte IB/PVV over 2012 een aftrek in verband met contante giften in aanmerking genomen. Het gaat om giften aan de [universiteit] (hierna: [universiteit] ) voor een totaalbedrag van € 6.000, vóór toepassing van het drempelbedrag.

2.2.

Naar aanleiding van de aangifte heeft de inspecteur belanghebbende bij brief van 7 mei 2015 verzocht om schriftelijke bewijsstukken te verstrekken waaruit blijkt dat hij de in de aangifte opgenomen giften heeft gedaan.

2.3.

Belanghebbende heeft op voornoemd verzoek gereageerd in zijn brief, ontvangen door de inspecteur op 20 mei 2015. Bij deze brief heeft belanghebbende kopieën overgelegd van drie kwitanties van de [universiteit] (genoemd ‘Donatieformulieren’) waarop zijn naam is vermeld en waarop staat dat hij op 16 maart 2012, 5 juli 2012 respectievelijk 13 november 2012 contante bedragen van respectievelijk € 1.000, € 4.000 en € 1.000 aan de [universiteit] heeft gegeven. Ook heeft belanghebbende daarbij een kopie overgelegd van een transactieoverzicht van de ING Bank over de periode van 1 januari 2012 tot en met 13 november 2012 van een bankrekeningnummer op zijn naam waarop onder andere contante geldopnamen te zien zijn en girale overboekingen naar zijn echtgenote, [echtgenote] (hierna: de echtgenote).

2.4.

Met dagtekening 12 juni 2015 heeft de inspecteur de aanslag IB/PVV 2012 opgelegd conform de ingediende aangifte en de giftenaftrek daarbij geaccepteerd.

2.5.

De [universiteit] stond in het jaar 2012 geregistreerd als [instelling] (hierna: [instelling] ).

2.6.

2.7.

Het onderzoek [onderzoek 3] richtte zich op het valselijk opmaken van kwitanties en/of donatieverklaringen voor giften aan de [universiteit] en het gebruik van deze bescheiden bij het doen van aangiften inkomstenbelasting. Belanghebbende is in dit onderzoek niet aangemerkt als verdachte en is daarin ook niet als getuige gehoord. Zijn naam komt, voor zover bekend, niet voor in het FIOD-p-v. Uit het FIOD-p-v komt, onder meer, naar voren dat:

-

aan de hand van de jaarstukken van de [universiteit] en de bij de Belastingdienst ingediende aangiften inkomstenbelasting is vastgesteld dat in de jaarstukken van de [universiteit] over de jaren 2009 tot en met 2014 een totaalbedrag van € 3.006.120 aan giften/donaties door particulieren is opgenomen, terwijl uit de ingediende aangiften inkomstenbelasting over diezelfde jaren voor een bedrag van € 11.480.820 aan giften/donaties aan de [universiteit] in aftrek is gebracht.

-

aan de hand van de inbeslaggenomen administratie van de [universiteit] is vastgesteld dat 22% van de ontvangen giften is verwerkt in het kasboek van de [universiteit] .

-

door de [universiteit] op grote schaal kwitanties zijn verkocht voor 10 à 12% van het daarop vermelde bedrag.

-

diverse personen de handel in kwitanties hebben bevestigd.

-

de penningmeester van de [universiteit] heeft verklaard dat van alle kwitanties die in de jaren vanaf 2011 tot en met 2014 zijn uitgegeven slechts een klein deel ook daadwerkelijk volledig is betaald voor de daarop genoemde bedragen en dat door de donateurs geen bedragen van meer dan € 500 daadwerkelijk zijn betaald.

2.8.

De Officier van Justitie heeft op 16 maart 2017 toestemming verleend de bevindingen uit het strafrechtelijk onderzoek naar de [universiteit] te gebruiken voor fiscale doeleinden.

2.9.

Bij brief van 2 oktober 2017 heeft de inspecteur aan belanghebbende te kennen gegeven dat hij over het jaar 2012 een navordering IB/PVV zal opleggen waarbij de eerder verleende giftenaftrek zal worden gecorrigeerd. Verder heeft de inspecteur daarin te kennen gegeven dat hij voornemens is een vergrijpboete op te leggen als bedoeld in artikel 67e van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR). Ook heeft de inspecteur te kennen gegeven dat mogelijk heffingsrente dan wel belastingrente in rekening zal worden gebracht.

2.10.

Bij brief van 24 oktober 2017 heeft belanghebbende gereageerd op voormelde brief van 2 oktober 2017. Bij brief van 23 november 2017 heeft de inspecteur aan belanghebbende medegedeeld dat belanghebbendes reactie zijn standpunt niet heeft veranderd en dat hij overgaat tot oplegging van de navorderingsaanslag met boete.

2.11.

Met dagtekening 9 december 2017 heeft de inspecteur conform voormelde brieven de onderhavige navorderingsaanslag en boetebeschikking opgelegd. Belanghebbende heeft daartegen bezwaar gemaakt.

2.12.

Met dagtekening 19 april 2018 heeft belanghebbende de inspecteur in gebreke gesteld vanwege het niet-tijdig beslissen op zijn bezwaar. De inspecteur heeft binnen twee weken na deze ingebrekestelling uitspraak op bezwaar gedaan.

2.13.

In geschil is allereerst of het hoorrecht van belanghebbende in de bezwaarprocedure is geschonden. Verder is in geschil of de giftenaftrek over 2012 terecht is gecorrigeerd. In de beroepsfase heeft de inspecteur zich op het nadere standpunt gesteld dat de vergrijpboete moet komen te vervallen. De rechtbank ziet geen aanleiding om daarover anders te beslissen. Het beroep is reeds daarom gegrond.

2.14.

Artikel 7:2 van de Awb schrijft voor dat voordat een bestuursorgaan op het bezwaar beslist, het belanghebbende in de gelegenheid stelt te worden gehoord. Artikel 25, eerste lid, van de AWR bepaalt dat in afwijking van artikel 7:2 van de Awb slechts een hoorgesprek plaatsvindt indien een belanghebbende daarom verzoekt. Het Besluit Fiscaal Bestuursrecht, onderdeel 9, bepaalt echter dat het initiatief voor het horen – in afwijking van artikel 25, eerste lid, van de AWR – conform artikel 7:2 van de Awb, bij de inspecteur ligt. Op grond van het tweede lid van voornoemd onderdeel 9 kan de inspecteur afzien van horen indien belanghebbende niet binnen een door de inspecteur gestelde redelijke termijn verklaart dat hij gebruik wil maken van het recht om gehoord te worden (zie ook artikel 7:3, onderdeel d, van de Awb).

2.15.

De rechtbank stelt vast dat belanghebbende niet op enig moment tijdens de bezwaarfase expliciet heeft gemeld af te zien van het horen; integendeel, belanghebbende heeft in zijn bezwaarschrift expliciet verwezen naar een nog plaats te vinden hoorzitting. Dat betekent dat de inspecteur belanghebbende had moeten horen. Dat belanghebbende niet binnen de door hem gestelde reactietermijn heeft gereageerd op de uitnodiging tot horen, maakt dat niet anders. In aanmerking genomen dat de inspecteur belanghebbende slechts eenmaal een reactietermijn van een week heeft geboden, waarin bovendien Koningsdag viel, is de rechtbank van oordeel dat de inspecteur uit de omstandigheid dat binnen die week geen reactie werd ontvangen, niet mocht afleiden dat belanghebbende (stilzwijgend) afstand deed van zijn recht om gehoord te worden. Bij twijfel over de vraag of belanghebbende al dan niet toestemming heeft gegeven om van het horen af te zien, blijft de inspecteur gehouden belanghebbende in de gelegenheid te stellen te worden gehoord (vgl. HR 15 mei 2009, ECLI:NL:HR:2009:BI3751). De hoorplicht is daarom geschonden.

2.16.

In geval van schending van de hoorplicht kan de uitspraak op bezwaar in stand worden gelaten indien belanghebbende door die schending niet is benadeeld in de zin van artikel 6:22 van de Awb. Die situatie doet zich hier niet voor. Het geschil ziet immers op de feiten en de waardering daarvan, waarop belanghebbende tijdens het horen had in kunnen gaan. Dat betekent dat de uitspraak op bezwaar vernietigd dient te worden. Het beroep is ook om die reden gegrond. Daarbij geldt als hoofdregel dat de zaak wordt teruggewezen naar de bezwaarfase, waarin alsnog gehoord kan worden. Nu de rechtbank van beide partijen begrijpt dat ze er de voorkeur aan geven dat de rechtbank uitspraak doet, zal de rechtbank zelf in de zaak voorzien.

2.17.

Gelet op het wettelijke systeem zijn als ‘andere giften’ aftrekbaar, giften aan [instelling] ’s¹. Dergelijke ‘andere giften’ zijn aftrekbaar voor zover zij met schriftelijke bescheiden kunnen worden gestaafd en voor zover zij samen zowel € 60 als 1% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek te boven gaan, en vervolgens tot ten hoogste 10% van het verzamelinkomen vóór toepassing van de persoonsgebonden aftrek².

2.18.

De rechtbank stelt voorop dat op belanghebbende de bewijslast rust dat hij in aanmerking komt voor giftenaftrek. Verder stelt de rechtbank voorop dat voor een aftrek van giften zoals hier weliswaar vereist is dat de gift wordt gestaafd met schriftelijke bescheiden, maar dat dit niet meebrengt dat elk schriftelijk bewijsstuk een bepaalde bewijskracht heeft. Of een schriftelijk bewijsstuk voldoende bewijskracht heeft, hangt af van het desbetreffende bewijsstuk en de overige omstandigheden van het geval.

2.19.

2.20.

2.21.

Gelet op het overwogene in 2.13 en 2.16 is het beroep gegrond verklaard wat betreft de schending van het hoorrecht en de boetebeschikking. De navorderingsaanslag blijft in stand.

2.22.

De rechtbank vindt aanleiding de inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Nu sprake is van door een derde beroepsmatig verleende bijstand, zijn deze kosten op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht in zoverre vastgesteld op € 1.068 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 534 en een wegingsfactor 1). Overige op de voet van het Besluit voor vergoeding in aanmerking komende kosten zijn niet gesteld. Voor een vergoeding van de kosten van de onderhavige bezwaarfase bestaat geen aanleiding, omdat niet is gesteld of gebleken dat daarom is verzocht vóór het doen van de uitspraken op bezwaar (artikel 7:15, derde lid, van de Awb).

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;