Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 29-07-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:3867, BRE 20/7330 en 20/8118

2.1.

Belanghebbende exploiteert in de jaren 2016 en 2017 een eenmanszaak. Hij verricht onder andere metsel-, stuc- loodgieters-, timmer- en tegelwerkzaamheden voor bedrijven en particulieren. Verder geniet hij in de voornoemde jaren inkomsten uit de verhuur van twee in [plaats] gelegen woningen.

2.2.

Belanghebbende heeft voor het jaar 2016, met uitzondering van de maanden oktober en november, nihilaangiften omzetbelasting ingediend. Voor de maanden oktober en november heeft hij € 818 respectievelijk € 342 aan verschuldigde omzetbelasting opgegeven.

2.3.

Ook voor de maand januari 2017 heeft belanghebbende een nihilaangifte omzetbelasting ingediend. Voor de overige maanden van 2017 heeft belanghebbende geen aangiften omzetbelasting gedaan. Door de inspecteur zijn voor deze overige maanden, wegens het niet doen van aangifte, geautomatiseerd naheffingsaanslagen omzetbelasting opgelegd van € 250 per maand.

2.4.

Aan belanghebbende is verder, conform de door hem ingediende aangifte, een aanslag IB/PVV voor het jaar 2016 opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 43.820 negatief. Gelijktijdig is door de inspecteur een verliesvaststellingsbeschikking genomen van € 43.820 verlies uit werk en woning, waarvan € 37.949 ondernemersverlies.

2.5.

De inspecteur heeft onderzoek gedaan naar de aanvaardbaarheid van de aangiften omzetbelasting over het tijdvak 1 januari 2016 tot en met 31 december 2017. Na afronding van het onderzoek zijn de bevindingen vastgelegd in een rapport dat aan belanghebbende is toegezonden. In dat rapport is onder meer het volgende vermeld:

2.6.

Na afronding van het boekenonderzoek heeft de inspecteur een naheffingsaanslag omzetbelasting opgelegd over tijdvak 1 januari 2016 tot en met 31 december 2017, waarbij € 6.862 (€3.955 over 2016 en € 2.907 over 2017) aan omzetbelasting is nageheven (hierna: de naheffingsaanslag). Tevens is een vergrijpboete opgelegd van € 2.761 en belastingrente tot een bedrag van € 761 bij belanghebbende in rekening gebracht.

2.7.

Verder heeft de inspecteur na afronding van het boekenonderzoek de verliesvaststellingsbeschikking, als bedoeld in 2.4, herzien tot een verlies uit werk en woning van € 27.623, waarvan € 21.752 ondernemersverlies (hierna: de herziene verliesvaststellingsbeschikking).

2.8.

De inspecteur heeft zowel de opgelegde naheffingsaanslag met vergrijpboete en in rekening gebrachte belastingrente als de herziene verliesvaststellingsbeschikking in bezwaar gehandhaafd.

2.9.

2.10.

De inspecteur stelt zich op het standpunt dat voor de beoordeling van zowel de naheffingsaanslag als de herziene verliesvaststellingsbeschikking omkering en verzwaring van de bewijslast geldt, omdat belanghebbende niet de vereiste aangiften heeft gedaan.

2.11.

Omdat belanghebbenden de aangiften omzetbelasting over de maanden februari tot en met december 2017 niet heeft gedaan, geldt voor die maanden sowieso omkering van de bewijslast. Voor de overige maanden voor de omzetbelasting en voor het jaar 2016 voor de IB/PVV wordt pas aan omkering van de bewijslast toegekomen indien komt vast te staan dat de door belanghebbende gedane aangiften voor die perioden niet de vereiste aangiften zijn. Daarvoor gelden de normale regels van de stelplicht en bewijslast.

2.12.

De rechtbank zal eerst de correcties beoordelen op basis van de normale bewijslast(verdeling).

2.13.

De inspecteur heeft, onder verwijzing naar de bevindingen in het rapport boekenonderzoek, gesteld dat belanghebbende een aantal transacties heeft verricht, waarvan de betreffende middelen niet te verklaren zijn met de door belanghebbende opgegeven inkomsten uit zijn eenmanszaak of inkomsten uit verhuur. Belanghebbende betwist niet dat de transacties waarop de correcties zijn gebaseerd, hebben plaatsgevonden. Tussen partijen is slechts in geschil wat de herkomst van de gebruikte middelen is. De inspecteur neemt het standpunt in dat deze middelen afkomstig zijn uit niet opgegeven omzet verdiend met ondernemingsactiviteiten. Belanghebbende stelt dat de herkomst van de middelen is gelegen in de opbrengsten van het besnijdenisfeest van zijn zoon. Belanghebbende heeft over de herkomst van de middelen verklaard dat deze zijn ontvangen van gasten van een besnijdenisfeest van zijn zoon in 2008 en hij die middelen van zijn zoon had geleend. De rechtbank is van oordeel dat deze verklaring van belanghebbende, zonder nadere onderbouwing met enige bewijs, onvoldoende gemotiveerd is, mede gelet op de hoogte van het bedrag. Bij gebrek aan een andere plausibele verklaring acht de rechtbank daarom aannemelijk dat de betreffende middelen door belanghebbende zijn verdiend met zijn ondernemingsactiviteiten.

2.14.

Voor het jaar 2016 geldt daarmee dat de rechtbank reeds op basis van de normale bewijslast(verdeling) van oordeel is dat zowel de naheffingsaanslag omzetbelasting voor het dat jaar betreft als de herziene verliesvaststelling voor dat jaar kan worden gehandhaafd.

2.15.

Dit ligt anders voor de nageheven omzetbelasting over het jaar 2017. De rechtbank heeft namelijk in de stukken geconstateerd dat de inspecteur reeds wegens het niet doen van aangiften omzetbelasting maandelijks een naheffingsaanslag van € 250 aan belanghebbende heeft opgelegd (zie 2.3). De inspecteur heeft ter zitting bepleit dat hetgeen maandelijks reeds is nageheven (in totaal € 2.750) niet in mindering dient te komen op hetgeen wordt nageheven door middel van de in geschil zijnde naheffingsaanslag (€ 2.907). De inspecteur bepleit aldus eigenlijk dat de totale materiële belastingschuld voor het jaar 2017 hoger is, te weten in totaal € 5.657, dan de correctie van € 2.907 wegens ‘meer omzet’ die hiervoor aannemelijk gemaakt is geacht. Of de door de inspecteur bepleite materiële belastingschuld van € 5.657 voor het jaar 2017 niet te hoog is, zal de rechtbank beoordelen met omkering en verzwaring van de bewijslast voor de maanden februari tot en met december 2017, reeds omdat voor die maanden geen aangiften omzetbelasting zijn gedaan (zie 2.11).

2.16.

Voor zover sprake is van omkering van de bewijslast, moet de rechtbank beoordelen of de materiële belastingschuld zoals deze door de inspecteur wordt bepleit, een redelijke – niet willekeurige – schatting is, en zo ja of belanghebbende heeft doen blijken dat en in hoeverre de naheffing onjuist is.

2.17.

De rechtbank is van oordeel dat het uitgangspunt van een totale materiële belastingschuld van € 5.657 niet is gebaseerd op willekeur. De correctie van € 2.907 ‘meer omzet’ is voor 2017 in elk geval aannemelijk (zie 2.12). Voor het restant van € 2.750 is het volgende van belang. De inspecteur heeft ter zitting gesteld dat de door belanghebbende aangegeven omzet voor de omzetbelasting in 2017 niet correspondeert met de door belanghebbende aangegeven inkomsten uit werk en woning voor de inkomstenbelasting in 2017. Volgens de inspecteur is dat bedrag aangegeven in de aangifte inkomstenbelasting veel hoger dan hetgeen belanghebbende voor de omzetbelasting heeft aangegeven. Hij verwijst naar onderdeel 3.1. van het controlerapport waarin voor de inkomstenbelasting als omzet voor 2017 € 24.742 is genoemd. (De gemachtigde van) belanghebbende heeft ter zitting gesteld dat hij voor de omzetbelasting een suppletieaangifte zal hebben ingediend, hetgeen door de inspecteur is betwist. De rechtbank constateert dat belanghebbende als zodanig niet betwist dat de voor de inkomstenbelasting wel verantwoorde omzet in 2017 aanvankelijk niet is aangegeven in de aangiften, terwijl er geen aanwijzingen in het dossier zijn dat er wel een suppletieaangifte is gedaan (die heeft geleid tot een betaling van omzetbelasting). Gelet daarop is het bedrag van € 2.750 geenszins onredelijk hoog. De schatting van in totaal € 5.657 is dus niet willekeurig. De schatting zou bovendien ook niet willekeurig zijn indien het een schatting zou zijn voor alleen de maanden februari tot en met december 2017. Daarom kan eraan worden voorbijgegaan dat voor januari 2017 de omkering van de bewijslast niet (zonder meer) van toepassing is.

2.18.

Het is vervolgens aan belanghebbende om te bewijzen dat de materiële belastingschuld in de maanden februari tot en met december 2017 lager is dan € 5.657. Daarin is hij niet geslaagd. Zijn argumenten zijn hiervoor al behandeld (zie 2.12 en 2.17).

2.19.

De rechtbank komt op grond van voorgaande tot de conclusie dat de inspecteur de herziene verliesvaststellingsbeschikking terecht heeft herzien en de naheffingsaanslag terecht aan belanghebbende heeft opgelegd. Dat geldt ook voor de in rekening gebrachte belastingrente, waartegen geen zelfstandige gronden zijn aangevoerd.

2.20.

2.21.

De rechtbank stelt voorop dat op grond van artikel 67f van de Awr de inspecteur een vergrijpboete op kan leggen van ten hoogste 100% van het belastingbedrag dat niet of niet tijdig is betaald, indien het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige of de inhoudingsplichtige is te wijten dat de belasting welke op aangifte moet worden voldaan of afgedragen, niet, gedeeltelijk niet, dan wel niet binnen de in de belastingwet voorziene termijn is betaald. Onder opzet wordt ook verstaan voorwaardelijke opzet: het willens en wetens aanvaarden van de reële kans dat een handelen of nalaten tot gevolg heeft dat te weinig belasting geheven is of kan worden dan wel niet tijdig betaald is.

2.22.

Gelet op de overwegingen in 2.13 waaruit volgt dat aannemelijk is dat belanghebbende omzet heeft gegenereerd met zijn ondernemingsactiviteiten ter zake waarvan hij geen omzetbelasting heeft aangegeven, is de rechtbank van oordeel dat belanghebbende, door het niet aangeven en voldoen van de omzetbelasting, bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat te weinig omzetbelasting wordt geheven. Naar het oordeel van de rechtbank is daarom bij onderdeel i en ii sprake van (in elk geval) voorwaardelijke opzet.

2.23.

Het laatste onderdeel van de boete heeft de inspecteur opgelegd wegens aan belanghebbende te wijten grove schuld. Grove schuld is in dit kader een in laakbaarheid aan opzet grenzende mate van verwijtbaarheid en omvat mede grove onachtzaamheid, waarbij gedacht kan worden aan laakbare slordigheid of ernstige nalatigheid.¹

2.24.

Aan de criteria voor grove schuld is volgens de rechtbank in dit geval voldaan. Belanghebbende heeft kennelijk voor een klant werkzaamheden verricht, daarvoor een factuur opgesteld en verstuurd, die ook door de klant is voldaan, maar door belanghebbende niet als zakelijke inkomsten is aangemerkt. Mede gelet op het feit dat het factuurbedrag van € 7.200, zeker gezien de overige door belanghebbende opgegeven omzet in 2016, niet onaanzienlijk is, is naar het oordeel van de rechtbank sprake van grove onachtzaamheid. Dat de naam van de klant waarvoor belanghebbende werkzaamheden uitvoerde niet overeenkwam met de naam van de bankrekeninghouder door wie zijn factuur was betaald, kan niet tot een ander oordeel leiden.

2.25.

Belanghebbende heeft geen feiten en omstandigheden gesteld die aanleiding geven tot matiging van de opgelegde vergrijpboete. Naar het oordeel van de rechtbank is de boete ook passend en uit het oogpunt van normhandhaving geboden. Wel is de rechtbank van oordeel dat de boete ambtshalve gematigd moet worden wegens overschrijding van de redelijke termijn. De in aanmerking te nemen termijn is aangevangen met de toezending van het concept controlerapport van 11 juli 2019 en eindigt met deze uitspraak. Dat betekent dat afgerond twee jaar en een maand zijn verstreken. De redelijke termijn is als uitgangspunt twee jaar, waardoor de redelijke termijn is overschreden met een maand². De boete wordt daarom gematigd met 5% tot € 2.622³. Omdat dit een ambtshalve vermindering is, leidt dit niet tot een gegrondverklaring van het beroep en evenmin tot een proceskostenvergoeding⁴.

2.26.

Gelet op het vorenstaande zijn de beroepen ongegrond verklaard.

2.27.

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;