Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 19-11-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:5939, AWB - 20 _ 8802

1. De heffingsambtenaar heeft in de naheffingsaanslag en de uitspraak op bezwaar gemotiveerd aangegeven waarom de aanslag is opgelegd. Belanghebbende heeft de juistheid ervan niet gemotiveerd betwist. Daarom gaat de rechtbank ervan uit dat de heffingsambtenaar een materieel juist besluit heeft genomen. De omstandigheid dat de heffingsambtenaar uit coulance het bedrag van de naheffingsaanslag niet invordert, maakt het voorgaande niet anders.

2. In de uitspraak op bezwaar is verzuimd te beslissen op het verzoek om een kostenvergoeding voor de bezwaarfase. Het beroep is daarom gegrond.

3. Op grond van artikel 7:15, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) vergoedt de heffingsambtenaar de kosten die belanghebbende redelijkerwijs voor de behandeling van het bezwaar heeft moeten maken uitsluitend op verzoek van belanghebbende voor zover het bestreden besluit wordt herroepen wegens een aan het bestuursorgaan te wijten onrechtmatigheid.

4. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen met betrekking tot de naheffingsaanslag is van een aan de heffingsambtenaar te wijten onrechtmatigheid geen sprake. De rechtbank is van dan ook van oordeel dat onder deze omstandigheden de heffingsambtenaar geen kostenvergoeding voor de bezwaarfase is verschuldigd.

5. Belanghebbende maakt aanspraak op vergoeding van immateriële schade vanwege de overschrijding van de redelijke termijn waarbinnen het onderhavige geschil beslecht had moeten zijn.

6. De redelijke termijn die staat voor de behandeling van bezwaar en beroep is als uitgangspunt 24 maanden, waarvan 6 maanden voor bezwaar en 18 maanden voor beroep. De rechtbank ziet geen redenen om de redelijke termijn in dit geval langer of korter vast te stellen dan twee jaar. De rechtbank neemt daarbij in aanmerking dat de heffingsambtenaar zijn stelling dat herhaaldelijk niet is gereageerd op uitnodigingen voor een hoorgesprek niet met stukken heeft onderbouwd.

7. De rechtbank stelt vast dat het bezwaarschrift op 18 augustus 2015 door de heffingsambtenaar is ontvangen. Bij uitspraak op bezwaar van 22 september 2020 heeft de heffingsambtenaar medegedeeld dat van invordering van de naheffingsaanslag zal worden afgezien. De rechtbank is van oordeel dat daarmee aan de periode van spanning en frustratie die door de over het belastinggeschil lopende procedure werd veroorzaakt, en die de grond vormt voor eventuele vergoeding van immateriële schade, een einde is gekomen. Tussen de ontvangst van het bezwaarschrift en de dagtekening van de uitspraak op bezwaar zijn afgerond 61 maanden verstreken.

8. Dat belanghebbende geen spanning en frustratie heeft ondervonden, omdat hij en zijn gemachtigde de zaak kennelijk vergeten waren en belanghebbende zich van de zaak ook weinig meer kan herinneren, kan anders dan de heffingsambtenaar meent niet leiden tot afwijzing van het verzoek. Volgens het overzichtsarrest van de Hoge Raad wordt de spanning en frustratie namelijk verondersteld.¹ De rechtbank ziet verder in de omstandigheden van het geval onvoldoende reden om bijzondere omstandigheden aan te nemen die zouden kunnen leiden tot afwijking van de door de Hoge Raad gegeven regel, aangezien uit het overzichtsarrest volgt dat van bijzondere omstandigheden niet snel sprake is.

9. De redelijke termijn is derhalve overschreden met (afgerond) 37 maanden. Belanghebbende heeft gelet op het voorgaande recht op een vergoeding van immateriële schade van € 3.500 (zeven keer een half jaar ad € 500).

10. In een geval als het onderhavige, waarin een vernietiging door de rechtbank van de uitspraak heeft geleid tot een hernieuwde behandeling van bezwaar en een tweede beroepsprocedure, wordt de overschrijding van de redelijke termijn in beginsel volledig aan de heffingsambtenaar toegerekend, tenzij in de loop van de hele procedure een of meer keer sprake is geweest van een langere behandelduur bij een rechterlijke instantie dan gerechtvaardigd. Aangezien van een langere behandelduur bij de rechtbank in de eerste beroepsprocedure geen sprake is geweest en aan de spanning en frustratie gelet op hetgeen in overweging 7 is overwogen reeds voorafgaand aan de tweede beroepsprocedure een einde is gekomen, komt de overschrijding van de behandelduur volledig voor rekening van de heffingsambtenaar.

11. Het beroep is gegrond. De uitspraak op bezwaar wordt vernietigd voor zover het de kostenvergoeding voor de bezwaarfase en het verzoek om immateriële schade betreft. De rechtbank bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van het vernietigde deel van de uitspraak op bezwaar.

12. De rechtbank vindt aanleiding de heffingsambtenaar te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op € 374 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, met een waarde per punt van € 748,- en een wegingsfactor 0,5). De wegingsfactor is bepaald op 0,5 omdat in beroep door de gemachtigde van belanghebbende uitsluitend inhoudelijke gronden zijn aangevoerd met betrekking tot de kostenvergoeding voor de bezwaarfase en de vergoeding van immateriële schade.²

13. Aangezien het beroep gegrond is, dient de heffingsambtenaar het door belanghebbende betaalde griffierecht te vergoeden.

14. De gevraagde wettelijke rente over de immateriële schadevergoeding is toewijsbaar vanaf vier weken na dagtekening van deze uitspraak.³