Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 31-01-2022, ECLI:NL:RBZWB:2022:405, 19/4118 t/m 19/1347

“- [heer X] is in contact gekomen met [heer Z] via zijn dochter;

(…)

(…)

Volgens [heer X] gedroeg [heer Z] zich als werkgever die zijn arbeidskrachten aanstuurde daar waar nodig. Met dhr. [belanghebbende] heeft hij verder geen contact gehad alles liep via [heer Z] .”

Het verslag van het gesprek met vertegenwoordigers van [opdrachtgever 2] op 12 april 2017 vermeldt onder meer het volgende:

“- Alle contacten liepen via [heer Z] die zich presenteerde als eigenaar van de onderneming;

(…)

(…)

Volgens [opdrachtgever 2] zijn het werknemers van [heer Z] doch [opdrachtgever 2] heeft daarna niet geïnformeerd.”.

“Vraag 2

Welke werkzaamheden voert uzelf uit binnen de onderneming?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik heb toezicht op de bouwen en lever materialen op de bouw. Ik heb geen tijd om zelf mee te werken.

Vraag 3

Hoe verwerft u uw opdrachten in Nederland

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik moet het hebben van mond tot mond reclame. Met klanten communiceer ik in de Duitse taal als het om de bouwwerkzaamheden gaat.

Vraag 4

Maakt u reclame voor uw werkzaamheden in Nederland? Zo ja op welke manier?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Mijn reclame is de goede uitvoering van de werkzaamheden. Daardoor krijg ik nieuwe klanten. Ik

heb een eigen website (aangegeven door [heer Z] ) namelijk www. [website] .com

Aanvankelijk wist hij niet dat hij een website had.

(…)

Vraag 9

Verricht uzelf alle werkzaamheden alleen?

Antwoord van [belanghebbende]

Alle werkzaamheden voor mijn onderneming voer ik zelf uit.

(…)

Vraag 12

Wie voert voor u de dagelijkse administratie?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Dagelijkse administratie wordt door dhr. [belanghebbende] uitbesteed aan [heer Z] . (…) De facturen worden gemaakt door [heer Z] . (…) Er is sprake van een aanneemsom. Indien de heer [belanghebbende] verkeerd heeft gecalculeerd dan krijgt hij te weinig betaald voor de uitgevoerde werkzaamheden. (…) [belanghebbende] geeft aan [heer Z] door wat gefactureerd moet worden.

(…)

Vraag 15

Heeft u een eigen (zakelijk/prive) bankrekening(en) in Nederland? Nummer(s)

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik heb maar één bankrekening. Dit is zowel zakelijk als privé. Het nummer van deze bankrekening ken ik niet uit het hoofd.

Vraag 16

Heeft u een eigen pasje van de bankrekening en bent u de enige die beschikt over een pasje voor uw bankrekening?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik heb zelf een bankpasje, maar die heb ik niet bij me. Niemand anders heeft een bankpasje van mijn rekening.

(…)

Vraag 18

Hoe komt u aan de buitenlandse arbeidskrachten die de werkzaamheden verrichten samen met u?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik neem telefonisch contact op met deze personen of ik ga langs in Polen. Aldaar heb ik een groep mensen waarop ik een beroep kan doen voor het uitvoeren van werkzaamheden in Nederland.

Vraag 19

Indien u gebruik maakt van buitenlandse arbeidskrachten hoe wordt bepaalt wat zij mogen factureren?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Met de arbeidskrachten wordt op basis van een uurprijs afgerekend ik denk tussen de € 20 en € 23. Elk uur van de Poolse ondernemers wordt betaald. Nadat [heer Z] had aangegeven dat dhr. [belanghebbende] zich had vergist werd de uurprijs bijgesteld na € 15 per uur onder de restrictie dat het mede afhankelijk was van leeftijd, ervaring etc.

(…)

Vraag 21

Indien een klant niet betaalt hoe wordt geregeld dat hij betaald?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Komt niet voor volgens dhr. [belanghebbende] . Doet er alles aan dat de klant wel betaalt. Alle klanten hebben alles betaald. Bij nader inzien, aangegeven door [heer Z] , komt het wel eens voor en wordt dit doorgegeven aan [heer Z] die dan ve[r]der zorgt voor incasso maatregelen

(…)

Vraag 25

Maakt u een urenregistratie op van de verrichte uren werk? Indien ja kunt u deze overleggen?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Ik houd geen urenregistratie bij van mij gewerkte uren. Deze kan ik niet in rekening brengen bij de klant. (…) Als [belanghebbende] in Polen is voor zaken gaan de werkzaamheden in Nederland gewoon door. Dhr. [belanghebbende] geeft aan dat hij de arbeidskrachten voldoende heeft geïnformeerd zodat ze zonder leiding verder kunnen werken.

(…)

Vraag 28

Hoe legt u contact met uw buitenlandse arbeidskrachten?

Antwoord dhr. [belanghebbende]

Zodra er geen werk meer is gaan de Poolse ondernemers terug naar Polen. Ik neem telefonisch contact op indien er weer arbeidskrachten noodzakelijk zijn. Ik heb een bellerslijst met namen van arbeidskrachten die in staat zijn de werkzaamheden te verrichten.

Opmerkingen:

Omdat dhr. [belanghebbende] aangaf de Duitse taal machtig te zijn hebben wij enkele vragen gesteld in het Duits. Het leverde geen reactie op van dhr. [belanghebbende] . Kennelijk kon hij de taal niet verstaan. Daarnaast weet dhr. [belanghebbende] betrekkelijk weinig over zijn onderneming.”.

“2.2. Bedrijfsactiviteiten

(…)

Er zijn 30 á 40 opdrachtgevers per jaar.

(…)

Afspraken met opdrachtgevers worden gemaakt door [heer Z] . [heer Z] is een soort communicatiemanager van de heer [belanghebbende] . Alle gesprekken met potentiële opdrachtgevers zouden worden gevoerd door [heer Z] die daarbij optrad in opdracht van, voor rekening en risico van en namens [eenmanszaak] . Hij helpt met de sturing van de werkzaamheden, neemt de telefoon aan en geeft de vragen en wensen van de opdrachtgevers door aan de heer [belanghebbende] . [heer Z] omschrijft zijn werkzaamheden als tolk en communicatiemanager.

[heer Z] geeft volgens eigen verklaring advies aan klanten van de heer [belanghebbende] c.q. “ [eenmanszaak] ” die werkzaamheden willen laten uitvoeren. (…) Daarnaast voert [heer Z] ook zelf bouwwerkzaamheden uit als een soort meewerkend voorman binnen de onderneming [eenmanszaak] . Hij voert daarnaast geen werkzaamheden uit voor andere opdrachtgevers dan [eenmanszaak] .

De heer [belanghebbende] en belanghebbende [heer Z] gaan samen naar de klant om een opdracht te bespreken. De heer [belanghebbende] maakt een offerte in het Pools. Deze wordt door [heer Z] vertaald in het Nederlands en daarna overhandigd aan de klant. Er is echter geen enkele offerte bewaard gebleven in de administratie. Noch in het Pools noch in het Nederlands.

Volgens [heer Z] wordt er een prijs per opdracht afgesproken met de opdrachtgever. Volgens hem is het uurtarief € 23. Dit blijkt echter niet uit de uitgeschreven facturen. De facturen en de contracten worden door hem opgemaakt. De facturen zijn gebaseerd op de aanneemsom. De heer [belanghebbende] geeft wekelijks aan [heer Z] door wat er gefactureerd moet worden. In principe betalen de klanten de voor het werk overeengekomen prijs. Bij problemen omtrent de betaling verzorgt [heer Z] de incassomaatregelen.

(…)

De heer [belanghebbende] beschikt over een eigen computer die hij echter niet zou gebruiken voor zijn onderneming. Hij geeft alle info door aan [heer Z] . De heer [belanghebbende] besteedt de dagelijkse administratie uit aan [heer Z] . Deze zet de bankafschriften en de inkoop- en verkoopfacturen in ordners en brengt deze naar de adviseur welke de gegevens verwerkt in een boekhoudprogramma. Primaire vastleggingen worden niet bewaard. (…)

De van de opdrachtgevers verkregen klussen worden uitgevoerd door zijn medewerkers (zoals aangegeven op zijn website). Dit zijn Poolse arbeidskrachten die allen werkzaam zouden zijn als ZZP’ers. De buitenlandse arbeidskrachten worden telefonisch benaderd of ter plekke (in Polen). Zij hebben geen VAR overgelegd. Er wordt gedurende 5 dagen per week gewerkt. Met de arbeidskrachten wordt afgerekend op basis van een uurtarief van € 15, een en ander afhankelijk van leeftijd, ervaring etc. (…)

Door ons werd bij twee opdrachtgevers een derdenonderzoek ingesteld en daarbij is ons gebleken dat hetgeen [heer Z] verklaart juist is. De derden hebben ons bevestigd dat [heer Z] alle zaken met betrekking tot de werkzaamheden regelt, maar wel uiteindelijk alles in opdracht van, voor rekening en risico van en namens de heer [belanghebbende] c.q. [eenmanszaak] .

(…)

In de controlejaren heeft de heer [belanghebbende] volgens zijn verklaring geen personeel in dienst gehad. De heer [belanghebbende] heeft gebruik gemaakt van de diensten van meer dan twintig Poolse arbeidskrachten. De werkzaamheden van deze Poolse arbeidskrachten zijn noch door de heer [belanghebbende] , noch door de heer [toenmalig adviseur] als adviseur, beoordeeld op de aspecten van de loonheffingen en zijn ook niet ter beoordeling voorgelegd aan de Belastingdienst. Volgens [heer Z] beschikken de Poolse arbeidskrachten wel over een A1 verklaring (Poolse sociale wetgeving zou van toepassing blijven tijdens het uitvoeren van werkzaamheden in Nederland), welke ze altijd bij zich zouden hebben. De heer [belanghebbende] heeft daarvan geen kopieën in zijn administratie, ook [heer Z] beschikt niet over deze papieren. In de systemen die ons over de afgegeven A1 ter beschikking staan komen de betrokken Poolse arbeidskrachten niet voor met een afgegeven A1 verklaring met uitzondering van (…).

Werkwijze

(…)

In de jaren 2013, 2014 en 2015 werden de Poolse arbeidskrachten contant betaald door [heer Z]

. Daarvoor kreeg hij geld overgemaakt op zijn privé rekening van [eenmanszaak] .

Volgens [heer Z] werd hier voor gekozen omdat hij een hogere limiet had voor opnames

van zijn bankrekening zodat hij wekelijks op de betaaldag betalingen kon verrichten aan de Poolse

arbeidskrachten. Ondanks het feit dat wij gevraagd hebben welke betaaldag wordt bedoeld,

hebben wij daarop geen antwoord gekregen. Buiten de facturen op naam van de Poolse

arbeidskrachten (en steeds opgemaakt door [heer Z] , zie ook hierna), aanwezig in de

administratie van [eenmanszaak] , is geen administratie bijgehouden van de betalingen aan de

Poolse arbeidskrachten. In de gecontroleerde periode zijn deze contante betalingen in de

jaarstukken verantwoord voor een totaalbedrag van € 390.910. Er zijn betreffende de diverse

jaren de volgende bedragen verantwoord: € 78.800 (2013), € 123.615 (2014) en € 188.495

(2015). De facturen werden ook niet afgetekend voor akkoord dat het geldbedrag betaald was aan

de betreffende Poolse arbeidskracht. Er is geen kasboek aanwezig.

(…)

[heer Z] maakt de facturen op voor de Poolse arbeidskrachten. De Poolse

arbeidskrachten zijn de Nederlandse taal niet machtig en krijgen daarom een voorbeeld van [heer Z]

hoe ze een factuur op moeten maken, welke hij dan vervolgens opmaakt. Op de

door [heer Z] opgemaakte facturen van de Poolse arbeidskrachten staat het afgesproken

bedrag dat moet worden betaald door [eenmanszaak] . [heer Z] doet de betalingen.

De heer [toenmalig adviseur] , adviseur, vertelde dat in de controlejaren [heer Z] geld opnam van de

rekening van [eenmanszaak] om de Poolse arbeidskrachten te betalen. Dit vond de heer [toenmalig adviseur]

vreemd.

In de controlejaren is geen kasadministratie bijgehouden. [heer Z] doet alle contante en

bancaire betalingen van [eenmanszaak] . [heer Z] heeft toegang tot de bankrekening

van de heer [belanghebbende] .

(…)

7 Loonheffingen

(…)

Nader onderzoek karakter werkzaamheden

Wij hebben nader onderzoek verricht naar (het karakter van) de werkzaamheden die de Poolse arbeidskrachten voor [eenmanszaak] hebben uitgevoerd. Daarvoor hebben wij een derdenonderzoek verricht bij 2 opdrachtgevers van [eenmanszaak] . Daarnaast hebben wij de berichten op de website: [website] .com in het onderzoek betrokken en hebben wij de door klanten van [eenmanszaak] in de jaren 2014 en 2015 op Marktplaats.nl geplaatste reviews beoordeeld.

(…)

“Sinds 2006 werkte ik in Nederland.

Aanvankelijk werkte ik onder een Nederlandse (ZZP) en daarna onder een Pools bedrijf

(eenmanszaak).

Nederlandse bedrijven zijn voor ons [voor mij en andere onderaannemers] opgericht door

[heer Z] . [heer Z] bemiddelde bij alle formaliteiten bij de KvK en de Belastingdienst in Nederland.

Eerst betaalde [heer Z] me contant, daarna maakte hij het geld over naar onze Poolse rekeningen. Ik heb nooit een Nederlandse bankrekening gehad.

De overboekingen zijn gedaan vanaf verschillende Nederlandse rekeningen - o.a. van

[belanghebbende] , [naam] .

[heer Z] stuurde text-berichten met werkinstructies, zoals waar te gaan, op welke opdrachten.

Op de bouwplaats heeft [heer Z] aangegeven welke werkzaamheden er moeten

gebeuren.

[belanghebbende] heeft vele malen met mij in Nederland gewerkt. We reisden vaak samen en logeerden

samen op bouwplaatsen.

[belanghebbende] werkte voornamelijk met ons [andere onderaannemers], wij voerden hetzelfde werk

uit.

Toen ik een Nederlands bedrijf had, kwam ik niet in aanraking met mijn administratie. Net

zoals [heer Z] mijn zaak registreerde, voerde hij waarschijnlijk de hele administratie, Ik heb in ieder geval nooit facturen uitgeschreven.

Toen ik een Pools bedrijf opende, instrueerde [heer Z] op welke factuur ik moest opmaken

en aan wie. Er waren geen dergelijke instructies van [belanghebbende] .

In het begin, toen ik een Nederlands bedrijf had, gebruikten ik en andere onderaannemers

van [heer Z] , auto’s met Nederlands kenteken. Ik weet niet op wie deze auto’s

geregistreerd waren, maar zeker niet op [belanghebbende] . [heer Z] stelde mij deze auto’s ter

beschikking (hij overhandigde de sleutels en vertelde waar ik heen moest). Later had ik mijn

eigen auto voor mijn Poolse bedrijf.

Noch ik, noch [belanghebbende] hebben met de opdrachtgevers gesproken. [heer Z] gaf instructies

over de uitvoering van het werk.

Bij de start van elke opdracht was [heer Z] samen met de opdrachtgever aanwezig.

Vervolgens gaf [heer Z] instructies wat te doen. Tijdens het werk kwam hij soms langs om

aan te geven wat er verbeterd of veranderd moest worden.

Aanvankelijk hadden we alle gereedschappen van [heer Z] . Later hadden sommigen van

ons hun eigen gereedschap, toen we ons Poolse bedrijf oprichtten. Maar toch gebruikte

ongeveer de helft van de onderaannemers gereedschappen van [heer Z] .

De administratie (documenten) werd naar het huis van [heer Z] gebracht. [heer Z] deed

de facturatie zelf, Nederlandse facturen heb ik nooit met eigen ogen gezien.

Vertrek voor opdrachten, retours en eerdere oproepingen dan afgesproken zijn door

[heer Z] bepaald.

Meestal waren het eerdere oproepingen om te werken, minder vaak zei hij dat het mogelijk is

om eerder te eindigen.

Vanuit mijn perspectief was [heer Z] de baas. De dingen die ik van [heer Z] hoorde, heb

ik nooit van [belanghebbende] gehoord.

(…)

De brieven van de Belastingdienst, de blauwe enveloppen, zijn aan [heer Z] gegeven en ik

weet niet wat hij ermee deed. Ik kende hun inhoud niet. [heer Z] heeft mij niet op de

hoogte gesteld van de inhoud van deze brieven. De laatste brief die kwam was waarschijnlijk

de informatie over de beëindigde procedure, het was ongeveer een halfjaar geleden, mijn

dochter vertaalde de inhoud via Google Translate. Deze laatste brief heb ik niet aan

[heer Z] geven omdat ik niet meer met hem samenwerkte. Ik heb deze brief niet bewaard.

Ik weet niet precies op welk adres mijn Nederlandse bedrijf stond ingeschreven, maar het

was waarschijnlijk het eerste adres van [heer Z] of zijn moeder. [heer Z] heeft dit adres

aan mij en anderen ter beschikking gesteld. Wij [de onderaannemers] waren niet echt op dat

adres aanwezig, we woonden er niet en bewaarden onze documenten daar niet. Van daaruit

hebben we [heer Z] ’s gereedschappen voor het werk opgehaald. We hadden geen vaste

woonplaats, we woonden op bouwplaatsen.

(…)

Ongeveer 4 jaar geleden merkte [heer Z] , in het bijzijn van mij en andere mensen, tijdens

een van de gesprekken op dat [belanghebbende] niet alles hoeft te weten wat [heer Z] doet, want als

er iets misgaat, dan “is [belanghebbende] zijn lanbouwgrond ontereikend” [d.w.z. als gevolg daarvan

zou [belanghebbende] zijn boerderij kunnen verliezen].”.