Raad van State, 24-02-2021, ECLI:NL:RVS:2021:369, 201800156/1/R2

2.1.

In artikel 6:19, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) is het volgende bepaald: "Het bezwaar of beroep heeft van rechtswege mede betrekking op een besluit tot intrekking, wijziging of vervanging van het bestreden besluit, tenzij partijen daarbij onvoldoende belang hebben."

2.2.

Gelet op artikel 6:19, eerste lid, van de Awb moeten de beroepen van Agraforce en anderen, [appellant sub 3], [appellant sub 4], [appellante sub 5] en anderen, de Stichting en [appellant sub 8] tegen het besluit van 9 november 2017 worden geacht mede te zijn gericht tegen het herstelbesluit, voor zover dat besluit betrekking heeft op hun gronden en/of op het scoutingterrein "het Poldertje".

2.3.

De beroepen van [appellant sub 2] en [appellant sub 9] zijn gericht tegen plandelen die niet in het herstelbesluit zijn betrokken. [appellant sub 2] en [appellant sub 9] hebben daarom geen beroep van rechtswege tegen het herstelbesluit.

2.4. [

appellante sub 6] en anderen hebben uitsluitend beroep ingesteld tegen het herstelbesluit.

3. De beroepen worden in deze volgorde behandeld:

- de beroepen van [appellant sub 4] en [appellant sub 8] (overwegingen 6-10);

- het beroep van [appellant sub 9] (overwegingen 11-17);

- het beroep van [appellant sub 2] (overwegingen 18-20);

- het beroep van Agraforce en anderen (overwegingen 21-39);

- het beroep van de Stichting (overwegingen 40-52);

- het beroep van [appellante sub 6] en anderen (overwegingen 53-55);

- het beroep van [appellant sub 3] (overwegingen 56-57);

- het beroep van [appellante sub 5] (overwegingen 58-69).

- verzoeken om schadevergoeding vanwege overschrijding van de redelijke termijn (overwegingen 70-75);

- proceskosten (overwegingen 76-79);

- opdracht verwerking op landelijke voorziening (overweging 80).

4. De relevante regelgeving die gold ten tijde van het nemen van de bestreden besluiten is opgenomen in de bijlage bij deze uitspraak. De bijlage maakt deel uit van de uitspraak.

5. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan moet de raad bestemmingen aanwijzen en regels geven die de raad uit een oogpunt van een goede ruimtelijke ordening nodig acht. De raad heeft daarbij beleidsruimte en moet de betrokken belangen afwegen. De Afdeling beoordeelt aan de hand van de beroepsgronden of het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan in overeenstemming is met het recht. De Afdeling stelt niet zelf vast of het plan in overeenstemming is met een goede ruimtelijke ordening, maar beoordeelt aan de hand van die gronden of de raad zich in redelijkheid op het standpunt heeft kunnen stellen dat het plan strekt ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening.

6. [ appellant sub 4] woont aan de [locatie 1] in [woonplaats]. [appellant sub 8] woont aan de [locatie 2] in Veere. Hun gronden grenzen aan het terrein "het Poldertje". Het terrein ligt gedeeltelijk in de gemeente Veere en gedeeltelijk in de gemeente Middelburg. [appellant sub 4] en [appellant sub 8] vrezen overlast door het gebruik van "het Poldertje" als scoutingterrein door Scout Centrum Zeeland.

7. [ appellant sub 4] en [appellant sub 8] zijn het oneens met de gewijzigde planregeling voor "het Poldertje" in het herstelbesluit. Zij stellen dat de raad met het herstelbesluit de scoutingactiviteiten verder heeft uitgebreid en gelegaliseerd. Dit geldt vooral voor het nachtverblijf, kamperen en het stoken van houtvuren.

7.1.

De raad stelt dat "het Poldertje" al vele jaren in gebruik is als scoutingterrein. Hij heeft het huidige gebruik in het plan willen bestemmen. Daarbij heeft de raad zich gebaseerd op de situatie waarvoor in 2011 een gebruiksvergunning is verleend. In de vorige bestemmingsplannen had het terrein wel een subbestemming of aanduiding voor een scoutingterrein, maar die plannen bevatten daar geen regels voor. Met het herstelbesluit heeft de raad de planregeling voor het scoutingterrein willen verduidelijken. Daarnaast zijn er nadere regels gesteld voor het gebruik van het scoutingterrein. Volgens de raad zijn de toegestane scoutingactiviteiten in het herstelbesluit niet uitgebreid ten opzichte van het besluit van 9 november 2017.

7.2.

In het plan zoals dat bij het herstelbesluit is gewijzigd, is aan "het Poldertje" opnieuw de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden" toegekend, met daarnaast voor het grootste deel van het perceel de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - scouting 1" en voor een kleiner deel ook de aanduiding "kampeerterrein". De verbeelding bevat ook aanduidingen voor een kampvuurplaats en een parkeerterrein.

7.3.

Niet in geschil is dat "het Poldertje" sinds 1970 in gebruik is als scoutingterrein. In 2011 is daarvoor een gebruiksvergunning verleend.

7.4.

Voor zover is betoogd dat de raad in de mogelijke verplaatsing van de activiteiten naar een andere locatie aan het Veerse Meer reden had moeten zien om het terrein niet als scoutingterrein te bestemmen, overweegt de Afdeling het volgende. Scout Centrum Zeeland heeft weliswaar het voornemen om de activiteiten te verplaatsen, maar dit is onder meer afhankelijk van de gebiedsvisie die door de provincie Zeeland en de betrokken gemeenten wordt voorbereid. Op het moment dat het herstelbesluit werd genomen was onzeker of verplaatsing in de toekomst mogelijk zal zijn en zoals ter zitting is gebleken was dat ook op het moment van de zitting nog onduidelijk.

7.5.

De beroepsgronden slagen niet.

8.1.

Volgens de raad is op het deel van "het Poldertje" dat in de gemeente Veere ligt geen bebouwing aanwezig. Ter zitting heeft [appellant sub 8] dit bevestigd. Alleen al hierom is met het herstelbesluit geen illegale bebouwing gelegaliseerd. Bovendien is in artikel 3, lid 3.2.1, onder g, van de planregels bepaald dat ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - scouting" geen bebouwing is toegestaan.

9. De beroepen van [appellant sub 4] en [appellant sub 8] tegen het herstelbesluit zijn ongegrond.

10. De beroepen van [appellant sub 4] en [appellant sub 8] tegen het besluit van 9 november 2017 richten zich tegen artikel 3, lid 3.1, onder v, en artikel 1, lid 1.76, van de planregels en de mogelijkheden die die bepalingen bieden voor het gebruik van het scoutingterrein, onder meer voor kamperen. Deze onderdelen van de planregels zijn met het herstelbesluit gewijzigd en vervangen door een nieuwe regeling. Naar het oordeel van de Afdeling hebben [appellant sub 4] en [appellant sub 8] daarom geen belang meer bij een inhoudelijke beoordeling van hun beroepen tegen het besluit van 9 november 2017.

11. Zoals onder 2.3 is overwogen, heeft [appellant sub 9] geen beroep van rechtswege tegen het herstelbesluit. Haar beroep is daarom alleen gericht tegen het besluit van 9 november 2017.

12. [ appellant sub 9] is eigenaar van het perceel [locatie 3] in Biggekerke. In het plan is aan dit perceel de aanduiding "specifieke bouwaanduiding - cultuurhistorisch waardevol 9" toegekend. Op grond van de onderliggende bestemmingsplannen heeft [locatie 3] de bestemming "Wonen" en de aanduiding "recreatiewoning".

13. [ appellant sub 9] is het niet eens met de toekenning van de aanduiding "specifieke bouwaanduiding - cultuurhistorisch waardevol 9" aan [locatie 3]. Volgens haar had de raad het pand niet mogen opnemen in de lijst met cultuurhistorische panden in het buitengebied die als bijlage bij de planregels is gevoegd.

14. De Afdeling begrijpt het betoog over afstemming met de provincie zo, dat [appellant sub 9] van mening is dat de raad haar pand alleen als cultuurhistorisch waardevol pand mag aanmerken als het pand ook volgens de provincie waardevol is. De Afdeling deelt dit standpunt niet. Het staat de raad vrij om eigen gemeentelijk beleid te hanteren voor de bescherming van door hem cultuurhistorisch waardevol geachte panden in de gemeente. Daarbij mag de raad ook een beschermde status toekennen aan panden die de provincie niet waardevol acht. De raad hoefde de inventarisatie door de provincie dan ook niet af te wachten.

15. In de gemeentelijke Structuurvisie cultuurhistorie uit 2015 is bepaald hoe de gemeente Veere wil omgaan met de in de gemeente aanwezige cultuurhistorische waarden. Op 6 juli 2017 heeft de raad een lijst van waardevolle panden vastgesteld. Hierop staan panden, vooral uit de periode 1850-1944, met beeldbepalende kwaliteiten en cultuurhistorische waarden die van betekenis zijn voor de directe omgeving. De panden die op de lijst staan, hebben in het plan een aanduiding "cultuurhistorisch waardevol" gekregen. Dit geldt ook voor [locatie 3]. Voor deze panden zijn in artikel 36, lid 36.5, van de planregels regels voor sloop en verbouwing opgenomen.

15.1.

De lijst van cultuurhistorische panden in het buitengebied maakt als bijlage 7 bij de planregels deel uit van het plan. Uit de stukken en het verhandelde ter zitting blijkt dat de raad de gemeentelijke lijst die in 2017 is vastgesteld beschouwt als beleidsdocument en dat tegen de vaststelling daarvan in 2017 geen beroep openstond. De raad heeft de plaatsing van panden op de lijst bij de vaststelling van het plan opnieuw beoordeeld. Anders dan [appellant sub 9] veronderstelt, heeft de raad zich op dit punt niet zonder nadere afweging gebaseerd op de in 2017 vastgestelde gemeentelijke lijst.

16. Het plan is voorbereid met toepassing van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 van de Awb. De lijst van cultuurhistorische panden in het buitengebied maakt deel uit van het plan en is met het ontwerpplan ter inzage gelegd. [locatie 3] stond daar toen al op. De lijst is gebaseerd op de in 2017 vastgestelde lijst van waardevolle panden, maar de raad heeft bij de vaststelling van het plan de plaatsing van [locatie 3] op de lijst opnieuw beoordeeld. Voor zover [appellant sub 9] in 2017 niet of niet tijdig zou zijn geïnformeerd over de plaatsing op de lijst, kon zij dat in ieder geval vanaf de terinzagelegging van het ontwerpplan weten. Zij heeft daarover naar aanleiding van het ontwerpplan ook een zienswijze naar voren gebracht.

17. Het beroep van [appellant sub 9] tegen het besluit van 9 november 2017 is ongegrond.

18. Zoals onder 2.3 is overwogen, heeft [appellant sub 2] geen beroep van rechtswege tegen het herstelbesluit. Haar beroep is daarom alleen gericht tegen het besluit van 9 november 2017.

19. [ appellant sub 2] woont aan de [locatie 6] in Veere. Zij is van mening dat het plan te veel vormen van dagrecreatie mogelijk maakt op de gronden die aan haar perceel grenzen. Volgens haar is dat het gevolg van de verruiming van de definitie van "dagrecreatie" in artikel 1, lid 1.30, van de planregels. [appellant sub 2] heeft in het bijzonder bezwaar tegen dagrecreatie waarbij gebruik wordt gemaakt van verbrandingsmotoren, zoals motorcross, en tegen een speel- of klimbos op de aangrenzende gronden van Staatsbosbeheer. Dit veroorzaakt volgens haar overlast en aantasting van haar woongenot. [appellant sub 2] ondervindt nu ook al hinder door motorcross.

19.1. [

appellant sub 2] doelt op de gronden met de bestemming "Natuur" en de aanduiding "dagrecreatie" in de omgeving van haar woning. De bestemmingen en aanduidingen van deze gronden zijn opgenomen in de vorige plannen.

19.2.

Volgens de raad zijn de door [appellant sub 2] genoemde vormen van recreatie niet beoogd en maakt het plan deze activiteiten niet mogelijk. De raad heeft toegelicht dat de definitie in het vorige plan te beperkt bleek te zijn voor de activiteiten van de Stichting. De raad heeft de definitie van dagrecreatie daarom verruimd, zodat ook andere vormen van rustige dagrecreatie mogelijk zijn die ondergeschikt zijn aan de natuur.

19.3.

De Afdeling is van oordeel dat het plan de door [appellant sub 2] bedoelde activiteiten niet mogelijk maakt op de gronden met de bestemming "Natuur" en de aanduiding "dagrecreatie". De planregels bevatten daarvoor voldoende waarborgen.

19.4.

Nu het plan de door [appellant sub 2] bedoelde activiteiten niet mogelijk maakt, is er geen grond voor het oordeel dat de raad vanwege de overlast van die activiteiten een bufferzone van 100 m had moeten hanteren tussen het perceel van [appellant sub 2] en de gronden met de bestemming "Natuur" en de aanduiding "dagrecreatie". Het betoog slaagt niet.

20. Het beroep van [appellant sub 2] tegen het besluit van 9 november 2017 is ongegrond.

21. Het beroep van Agraforce en anderen richt zich in de eerste plaats tegen de planregeling voor het perceel Kraaienestweg 1/1A in Veere. Hier is onder meer minicamping "De Heksenketel" gevestigd. In het plan zoals dat bij het besluit van 9 november 2017 is vastgesteld is aan een deel van het perceel de bestemming "Wonen" toegekend. Dit deel heeft daarnaast onder meer de aanduidingen "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen", "specifieke vorm van recreatie - recreatiewoning 4", "maximum aantal standplaatsen=15" en "maximum aantal permanente standplaatsen=5". De minicamping bevindt zich grotendeels op het deel van het perceel dat een agrarische bestemming heeft. Agraforce en anderen zijn betrokken bij de exploitatie van de minicamping, de recreatiewoningen en voorheen de agrarische activiteiten op het perceel. Het perceel is eigendom van [eigenaar].

22. Hierna worden eerst de beroepsgronden behandeld die specifiek gericht zijn tegen het herstelbesluit. Vervolgens worden in het kader van het beroep tegen het besluit van 9 november 2017 de overige beroepsgronden behandeld. Die beroepsgronden betreffen planonderdelen waarop het herstelbesluit geen betrekking heeft.

23. Agraforce en anderen hebben in hun nadere stukken van 3 maart 2020 en 24 augustus 2020 nieuwe beroepsgronden aangevoerd. Deze beroepsgronden gaan onder meer over de paardenbak en stapmolen, de landbouwschuur, de opslag van stro en ruwvoer, het begrip dagrecreatie en beperkende bepalingen over het aantal bijbehorende onderkomens bij een hoofdkampeermiddel en over de onderlinge afstand tussen hoofdkampeermiddelen. Daarnaast hebben zij ter zitting voor het eerst aangevoerd dat in artikel 21, lid 21.2.4, onder k, van de planregels ten onrechte is bepaald dat de afstand van een kleinschalig kampeerterrein tot woonbestemmingen ten minste 50 m moet bedragen.

24. Met het herstelbesluit zijn de regels voor toepassing van de wijzigingsbevoegdheid voor kleinschalige kampeerterreinen bij agrarische bestemmingen gewijzigd. De quota voor het aantal kleinschalige kampeerterreinen in de gemeente en het totaal aantal kampeerplaatsen op die terreinen zijn verwijderd uit de artikelen 3.7.11, 3.7.12, 4.7.12 en 4.7.13 van de planregels. Daarnaast is in de plantoelichting in verband met de Dienstenrichtlijn alsnog een motivering gegeven voor het aantal bij recht toegestane standplaatsen per kleinschalig kampeerterrein.

25. Agraforce en anderen voeren aan dat het plan met het herstelbesluit zo ingrijpend is gewijzigd, dat de raad het herstelbesluit had moeten voorbereiden met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb en een nieuw ontwerpplan ter inzage had moeten leggen. Het gaat hun om de wijziging van de regeling voor kleinschalige kampeerterreinen. In het herstelbesluit zijn de quota voor het aantal kleinschalige kampeerterreinen in de gemeente en het totaal aantal kampeerplaatsen op die terreinen uit de planregels verwijderd. Agraforce en anderen wijzen er ook op dat de raad in de wijzigingsregels heeft bepaald dat een wijzigingsplan voor de nieuwvestiging of uitbreiding van een kleinschalig kampeerterrein met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb moet worden voorbereid.

25.1.

De raad heeft afdeling 3.4 van de Awb niet toegepast bij de voorbereiding van het herstelbesluit. Volgens de raad volgt uit de uitspraak van de Afdeling van 22 februari 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BV6546, dat afdeling 3.4 van de Awb niet altijd hoeft te worden toegepast op een besluit als bedoeld in artikel 6:19 van de Awb waarmee een bestemmingsplan wordt gewijzigd. Door het verwijderen uit de planregels van de quota voor het aantal kleinschalige kampeerterreinen en voor het aantal standplaatsen op kleinschalige kampeerterreinen ontstaat volgens hem geen wezenlijk ander plan. Voor de in het plan bij recht toegekende mogelijkheden voor het exploiteren van een kleinschalig kampeerterrein heeft het herstelbesluit geen gevolgen. Het vervallen van de quota heeft alleen gevolgen voor potentiële toekomstige nieuwvestigingen of uitbreidingen, maar die situaties zullen per geval worden getoetst aan de wijzigingsvoorwaarden uit het plan. Volgens de raad hoefde daarom geen nieuw ontwerpbesluit ter inzage te worden gelegd.

25.2.

Uit de rechtspraak van de Afdeling, waaronder de uitspraak van 22 februari 2012, volgt dat een bestuursorgaan een besluit als bedoeld in artikel 6:19 van de Awb dat strekt tot wijziging van een besluit tot vaststelling van een bestemmingsplan in beginsel dient voor te bereiden met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb indien het oorspronkelijke besluit met toepassing van die afdeling is voorbereid. Hierop zijn naar het oordeel van de Afdeling uitzonderingen mogelijk. De raad kan na de vaststelling van het bestemmingsplan alsnog besluiten tot een aanpassing van het plan zonder dat afdeling 3.4 opnieuw behoeft te worden toegepast, mits deze aanpassing naar aard en omvang niet zodanig groot is dat een wezenlijk ander plan wordt vastgesteld.

25.3.

De met het herstelbesluit aangebrachte wijzigingen in het bestemmingsplan zijn naar het oordeel van de Afdeling naar aard en omvang niet zodanig dat moet worden geoordeeld dat een wezenlijk ander plan voorligt.

26.1.

Deze beroepsgrond heeft betrekking op een mogelijke onregelmatigheid van na de datum van het herstelbesluit en kan reeds om die reden de rechtmatigheid van het besluit niet aantasten. Deze mogelijke onregelmatigheid is daarom geen grond voor de vernietiging van het bestreden besluit.

27.1.

Agraforce en anderen hebben deze beroepsgrond niet nader onderbouwd. De Afdeling ziet daarom geen grond voor het oordeel dat het herstelbesluit niet op de juiste manier in de planregels - in het bijzonder artikel 3 daarvan - is verwerkt. Het betoog slaagt niet.

28. In het herstelbesluit is de planregeling voor andere minicampings in het plangebied gewijzigd. Het gaat, zoals hiervoor vermeld, om het vervallen van de quota voor het aantal minicampings en voor het totaal aantal standplaatsen op minicampings in de regels voor de toepassing van de wijzigingsbevoegdheid voor uitbreiding of nieuwvestiging van minicampings bij agrarische bestemmingen.

29. Het beroep van Agraforce en anderen tegen het herstelbesluit is ongegrond.

30. Agraforce en anderen voeren aan dat de raad ten onrechte de bestemming "Wonen" heeft toegekend aan een deel van het perceel. Zij willen voor het hele perceel een agrarische bestemming, onder meer omdat deze bestemming volgens hen ruimere mogelijkheden biedt voor minicampings.

30.1.

De raad heeft het perceel willen bestemmen in overeenstemming met het feitelijk bestaande gebruik. Dit bestaat, voor zover het Agraforce en anderen betreft, uit wonen, de recreatiewoningen en de minicamping. De toegekende bestemming "Wonen" sluit daarbij aan. De raad stelt dat op het moment dat het plan werd vastgesteld al lange tijd geen sprake meer was van een volwaardig agrarisch bedrijf. Hij heeft zich daarbij gebaseerd op het advies van de AAZ.

30.2.

De Afdeling ziet in hetgeen Agraforce en anderen hebben aangevoerd geen aanleiding voor het oordeel dat de raad er ten onrechte van is uitgegaan dat op het perceel geen volwaardig agrarisch bedrijf meer werd uitgeoefend. Bovendien hebben Agraforce en anderen niet aannemelijk gemaakt dat er op het moment van de vaststelling van het plan concrete voornemens bestonden en kenbaar waren gemaakt om weer een volwaardig agrarisch bedrijf te gaan uitoefenen. De verklaring van [appellant sub 5A] doet daar niet aan af, alleen al omdat die verklaring dateert van 9 maart 2020 en dus van geruime tijd na de vaststelling van het besluit van 9 november 2017 en het herstelbesluit. De raad heeft onder deze omstandigheden in redelijkheid kunnen besluiten om de bestemming "Wonen" toe te kennen aan een deel van het perceel.

31. Agraforce en anderen betogen dat de regels die gelden voor de recreatiewoningen onduidelijk zijn, omdat daarin zonder nadere toelichting delen zijn gewijzigd ten opzichte van het vorige plan. Volgens hen is niet duidelijk of de raad daartoe heeft besloten en is het plan in zoverre rechtsonzeker.

u. ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - recreatiewoning 4": verblijfsrecreatie in een recreatiewoning, met dien verstande dat maximaal vier recreatiewoningen zijn toegestaan; […]"

31.1.

In artikel 3, lid 3.1, van de planregels van het vastgestelde plan komt het onderdeel over de recreatiewoningen niet meer voor. Dat is echter geen inhoudelijke wijziging van de planregels. De recreatiewoningen waarvoor de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - recreatiewoning 4" geldt, hebben inmiddels namelijk de bestemming "Wonen" gekregen en in artikel 21, lid 21.1, onder k, van de planregels is hetzelfde bepaald als in artikel 3, lid 3.1, onder u, van de planregels van het vorige plan. Het betoog slaagt niet.

32.1.

Uit artikel 21, lid 21.1, aanhef en onder k, van de planregels volgt dat de gronden met de bestemming "Wonen" ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - recreatiewoning 4" mede zijn bestemd voor verblijfsrecreatie in een recreatiewoning, met dien verstande dat maximaal vier recreatiewoningen zijn toegestaan.

32.2.

Artikel 15, van de Dienstenrichtlijn luidt:

2. De lidstaten onderzoeken of de toegang tot of de uitoefening van een dienstenactiviteit in hun rechtsstelsel afhankelijk wordt gesteld van de volgende niet-discriminerende eisen:

a. a) kwantitatieve of territoriale beperkingen, met name in de vorm van beperkingen op basis van de bevolkingsomvang of een geografische minimumafstand tussen de dienstverrichters;

3. De lidstaten controleren of de in lid 2 bedoelde eisen aan de volgende

a. a) discriminatieverbod: de eisen maken geen direct of indirect onderscheid naar nationaliteit of, voor vennootschappen, de plaats van hun statutaire zetel;

b) noodzakelijkheid: de eisen zijn gerechtvaardigd om een dwingende reden van algemeen belang;

c) evenredigheid: de eisen moeten geschikt zijn om het nagestreefde doel te bereiken; zij gaan niet verder dan nodig is om dat doel te bereiken en dat doel kan niet met andere, minder beperkende maatregelen worden bereikt."

32.3.

In het arrest van het Hof van 30 januari 2018, gevoegde zaken C-360/15 en C-31/16, X, ECLI:EU:C:2018:44 (Visser Vastgoed), heeft het Hof in het kader van overweging 9 van de Dienstenrichtlijn overwogen dat de richtlijn niet van toepassing is op eisen die geen beperking zijn van de vrijheid van vestiging van dienstverrichters en van het vrije verkeer van diensten tussen de lidstaten, omdat zij niet de toegang tot een activiteit in verband met diensten specifiek regelen of daarop specifiek van invloed zijn, maar door dienstverrichters in acht moeten worden genomen in de uitoefening van hun economische activiteit, op dezelfde wijze als door personen die handelen als particulier (punten 121-123). Het Hof heeft over de brancheringsregeling in het bestemmingsplan van de gemeenteraad van Appingedam overwogen dat deze weliswaar is gericht op het behoud van de leefbaarheid en op het voorkomen van leegstand, maar dat deze niettemin als specifiek doel heeft om de geografische zones aan te wijzen waar bepaalde activiteiten in verband met detailhandel zich kunnen vestigen. Daarmee zijn deze bepalingen, aldus het Hof, uitsluitend gericht tot de personen die deze activiteiten in die geografische gebieden willen gaan ontwikkelen, met uitsluiting van personen die handelen als particulier. Deze bepalingen zijn te kwalificeren als eisen in de zin van de Dienstenrichtlijn, aldus het Hof (punt 124).

32.4.

De recreatiewoningen op het perceel van Agraforce en anderen staan op gronden met de bestemming "Wonen" en, voor zover hier van belang, de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - recreatiewoning 4". Het plan maakt hier naast wonen ook verblijfsrecreatie in een recreatiewoning mogelijk met een maximum van vier recreatiewoningen. Agraforce en anderen verhuren de vier recreatiewoningen op hun perceel.

32.5.

Voor zover Agraforce en anderen met hun beroep op de Dienstenrichtlijn beogen aan te voeren dat sprake is van ongelijke behandeling, overweegt de Afdeling het volgende. De raad heeft gesteld dat het plan voor andere gronden met de bestemming "Wonen" nergens uitbreiding van recreatiewoningen mogelijk maakt. Agraforce en anderen hebben geen gevallen genoemd waar dat volgens hen wel zo is en ook overigens is daarvan niet gebleken. De raad vindt uitbreiding van de bebouwing bij woonbestemmingen in het buitengebied niet wenselijk. In het buitengebied moeten volgens de raad agrarische functies centraal staan; voor agrarische bestemmingen kunnen daarom meer bouwmogelijkheden worden toegestaan. Naar het oordeel van de Afdeling heeft de raad bij het toekennen van bouwmogelijkheden in redelijkheid verschil kunnen maken tussen woonbestemmingen en agrarische bestemmingen. Zoals eerder is overwogen, heeft de raad bovendien in redelijkheid een woonbestemming aan het grootste deel van het perceel van Agraforce en anderen kunnen toekennen, omdat daar geen agrarisch bedrijf meer wordt uitgeoefend.

32.6.

Ook voor het overige is de Afdeling van oordeel dat de raad er in redelijkheid toe heeft kunnen besluiten om geen vergroting van de recreatiewoningen mogelijk te maken ten opzichte van de situatie op de datum van de terinzagelegging van het ontwerpplan.

32.7.

De beroepsgrond slaagt niet.

33. Het gedeelte van het perceel met de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kampeerterrein" heeft de bestemming "Wonen". Uit artikel 21, lid 21.5.4, van de planregels volgt dat, indien en voor zover een bestaand kleinschalig kampeerterrein aanwezig is, het kleinschalig kampeerterrein zich ook mag bevinden op gronden met een andere bestemming die direct grenzen aan de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kampeerterrein". In dit geval zijn dat een deel van de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden". Op grond van het plan mag de minicamping maximaal 15 standplaatsen hebben, waaronder maximaal 5 permanente standplaatsen. Dit volgt uit artikel 21, lid 21.2.4, aanhef en onder a en b, van de planregels in samenhang met de aanduidingen op de verbeelding.

34. Agraforce en anderen zijn het niet eens met het aantal standplaatsen dat het plan op hun minicamping mogelijk maakt. De raad heeft de minicamping volgens hen gedeeltelijk onder het overgangsrecht gebracht, terwijl er geen zicht is op beëindiging van de exploitatie. Agraforce en anderen betogen dat de raad 25 standplaatsen had moeten toestaan. Volgens hen is de raad bij de toekenning van het aantal plaatsen ten onrechte uitgegaan van de kampeervergunningen dan wel -ontheffingen (hierna: kampeervergunningen) op grond van de Kampeerverordening 2015 (hierna: de Kampeerverordening). Agraforce en anderen stellen dat door het college van burgemeester en wethouders een omgevingsvergunning is verleend voor 25 standplaatsen. Het aantal van 15 standplaatsen is daarom volgens hen niet gebaseerd op de eerder vergunde situatie, zodat de raad in strijd met zijn eigen uitgangspunt heeft gehandeld.

34.1.

De raad heeft de bedoeling gehad om de ruimtelijk relevante aspecten van kleinschalige kampeerterreinen planologisch te regelen in het bestemmingsplan en de Kampeerverordening op termijn te laten vervallen. Voor bestaande, bij recht bestemde, kleinschalige kampeerterreinen is een maximum aantal standplaatsen in het plan vastgelegd. De raad is daarbij uitgegaan van de omvang waarin die terreinen mochten worden geëxploiteerd op grond van de eerder verleende kampeervergunningen op grond van de Kampeerverordening. De raad wil op kleinschalige kampeerterreinen maximaal 25 standplaatsen toestaan.

34.2.

Voor het perceel Kraaienestweg 1/1A heeft de raad 15 standplaatsen toegekend. De raad stelt zich op het standpunt dat de omgevingsvergunning en de kampeervergunning met elkaar samenhangen en beide nodig waren voor de vergroting van het aantal standplaatsen tot 25. De omgevingsvergunning heeft volgens de raad geen zelfstandige betekenis zonder de kampeervergunning. Agraforce en anderen hebben volgens de raad niet voldaan aan de vereveningsverplichting die in de voorschriften van de kampeervergunning was opgenomen. Alleen als een vereveningsinspanning werd geleverd, mochten Agraforce en anderen de minicamping uitbreiden tot maximaal 25 standplaatsen. Nu dat niet is gebeurd, is de kampeervergunning in zoverre vervallen en mochten Agraforce en anderen de 10 extra standplaatsen volgens de raad niet exploiteren. Op het moment van vaststelling van het plan waren er volgens de raad 15 standplaatsen; voor zover het er meer waren, was dat niet toegestaan en was daarom geen sprake van legaal bestaand gebruik dat onder het overgangsrecht is gebracht.

34.3.

De omgevingsvergunning is bij besluit van 26 maart 2012 verleend voor afwijken van het toenmalige bestemmingsplan en maakt 25 standplaatsen mogelijk. Anders dan de raad betoogt, houdt de omgevingsvergunning naar het oordeel van de Afdeling een zelfstandige planologische toestemming in voor 25 standplaatsen op de minicamping. Deze vergunning is niet ingetrokken en is ook niet komen te vervallen door het vervallen van de kampeervergunning.

b. het aantal standplaatsen op het kleinschalig kampeerterrein niet meer bedraagt dan aanwezig ten tijde van de inwerkingtreding van dit bestemmingsplan doch ten hoogste 25; […]"

35. Agraforce en anderen betogen daarnaast dat het plan ten onrechte bepaalt dat bepaalde kampeermiddelen buiten het kampeerseizoen niet zijn toegestaan en dat kampeermiddelen die wel jaarrond aanwezig mogen zijn, niet het gehele jaar als zodanig in gebruik mogen zijn. Zij vinden deze beperkingen onevenredig. Bovendien wordt volgens hen op dit punt ten onrechte verschil gemaakt tussen kleinschalige kampeerterreinen en reguliere campings. Volgens Agraforce en anderen is het plan in zoverre in strijd met de Dienstenrichtlijn.

35.1.

Agraforce en anderen doelen op artikel 21, lid 21.5.4, onder b, van de planregels. Daarin is, voor zover hier van belang, het volgende bepaald:

1. het ter plaatse ingericht hebben van niet permanente standplaatsen met ondersteuningsvoorzieningen is niet toegestaan buiten het kampeerseizoen;

2. het ter plaatse aanwezig zijn en in gebruik hebben van kampeermiddelen op niet permanente standplaatsen buiten het kampeerseizoen is niet toegestaan;

3. het in gebruik hebben van kampeermiddelen op permanente standplaatsen buiten het kampeerseizoen is niet toegestaan;

35.2.

De raad heeft niet willen toestaan dat buiten het kampeerseizoen op kleinschalige kampeerterreinen gekampeerd wordt. In verband daarmee heeft de raad bovendien niet willen toestaan dat op deze terreinen buiten het kampeerseizoen niet permanente standplaatsen met ondersteuningsvoorzieningen zijn ingericht en dat kampeermiddelen op niet permanente standplaatsen aanwezig zijn. De raad heeft deze beperkingen gesteld ter bescherming van de agrarische functie en het agrarische karakter van het buitengebied, de landschappelijke kwaliteit en openheid en de rust van het buitengebied. Hij wijst er in dit verband op dat kleinschalige kampeerterreinen alleen zijn toegestaan als nevenfunctie bij agrarische bedrijven en in enkele bestaande gevallen, zoals bij Agraforce en anderen, bij wijze van uitzondering ook bij andere bestemmingen. Voor de permanente standplaatsen heeft de raad zich daarbij vanwege de kosten en inspanningen beperkt tot een gebruiksverbod waarbij de kampeermiddelen buiten het kampeerseizoen niet hoeven te worden verwijderd. De raad acht het onderscheid tussen reguliere campings en kleinschalige kampeerterreinen als nevenfunctie bij voornamelijk agrarische bedrijven gerechtvaardigd.

35.3.

De Afdeling zal eerst beoordelen of de bestreden regeling in artikel 21, lid 21.5.4, onder b, van de planregels een eis is in de zin van de Dienstenrichtlijn.

35.4.

Het voorgaande betekent dat moet worden beoordeeld of de regeling in artikel 21, lid 21.5.4, onder b, van de planregels voldoet aan de criteria uit artikel 15, derde lid, van de Dienstenrichtlijn.

35.5.

Het discriminatieverbod in artikel 15, derde lid, onder a, van de Dienstenrichtlijn gaat over de vraag of de regeling geen direct of indirect onderscheid maakt naar nationaliteit of, voor vennootschappen, de plaats van hun statutaire zetel. Agraforce en anderen hebben weliswaar gesteld dat de regeling discriminerend is, maar doelen daarbij op het verschil dat wordt gemaakt tussen exploitanten van kleinschalige kampeerterreinen en exploitanten van reguliere campings. Dat aspect valt niet onder de reikwijdte van artikel 15, derde lid, onder a, van de Dienstenrichtlijn. Voor het overige hebben Agraforce en anderen niets aangevoerd wat aanleiding geeft voor het oordeel dat de regeling direct of indirect onderscheid maakt naar nationaliteit of, voor vennootschappen, de plaats van hun statutaire zetel. De regeling is niet in strijd met artikel 15, derde lid, onder a, van de Dienstenrichtlijn.

35.6.

Vervolgens moet worden beoordeeld of de eisen gerechtvaardigd zijn om een dwingende reden van algemeen belang. In artikel 4, onder 8, van de Dienstenrichtlijn zijn dwingende redenen van algemeen belang omschreven als redenen die als zodanig zijn erkend in de rechtspraak van het Hof van Justitie. Een van de genoemde gronden is de bescherming van het milieu en het stedelijk milieu. Uit overweging 40 van de Dienstenrichtlijn kan worden afgeleid dat de bescherming van het milieu en het stedelijk milieu ook de stedelijke en rurale ruimtelijke ordening omvat.

35.7.

Ter beoordeling staat vervolgens de voorwaarde van evenredigheid. De eisen moeten geschikt zijn om het nagestreefde doel te bereiken. De eisen mogen bovendien niet verder gaan dan nodig is om dat doel te bereiken en dat doel kan niet met andere, minder beperkende maatregelen worden bereikt.

36. De overige beroepsgronden over de minicamping op het perceel Kraaienestweg 1/1A behoeven gelet op het voorgaande geen bespreking.

37. Zoals hiervoor is overwogen, slagen de beroepsgronden over het aantal standplaatsen op de minicamping op het perceel Kraaienestweg 1/1A. De Afdeling zal niet meer ingaan op de beroepsgronden die Agraforce en anderen hebben aangevoerd over de toegekende aantallen standplaatsen op andere minicampings en over de wijzigingsbevoegdheid voor uitbreiding en nieuwvestiging van andere minicampings. Ter zitting is namelijk gebleken dat deze beroepsgronden voor Agraforce en anderen alleen van betekenis zijn wanneer zij op hun eigen minicamping geen 25 standplaatsen mogen exploiteren.

38. Agraforce en anderen hebben zich in het beroepschrift voor het overige beperkt tot het verwijzen naar de inhoud van de zienswijze. In de overwegingen van het bestreden besluit is ingegaan op deze zienswijze. Agraforce en anderen hebben in het beroepschrift, noch ter zitting redenen aangevoerd waarom de weerlegging van de desbetreffende zienswijze in het bestreden besluit onjuist zou zijn.

39. Het beroep van Agraforce en anderen tegen het besluit van 9 november 2017 is gegrond. Het besluit van 9 november 2017 moet worden vernietigd, voor zover daarin een maximum van 15 standplaatsen is opgenomen voor de minicamping op het perceel Kraaienestweg 1/1A.

40. Het beroep van de Stichting is eveneens gericht tegen de planregeling voor het perceel Kraaienestweg 1/1A in Veere. In het plan zoals dat bij het besluit van 9 november 2017 is vastgesteld is aan een deel van het perceel de bestemming "Wonen" toegekend en aan de rest van het perceel de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden" met de aanduiding "dagrecreatie".

41. Hierna wordt eerst de beroepsgrond behandeld die specifiek gericht is tegen het herstelbesluit. Vervolgens worden in het kader van het beroep tegen het besluit van 9 november 2017 de overige beroepsgronden behandeld. Die beroepsgronden betreffen planonderdelen waarop het herstelbesluit geen betrekking heeft.

42. De Stichting voert aan dat het plan met het herstelbesluit zo ingrijpend is gewijzigd, dat de raad het herstelbesluit had moeten voorbereiden met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb en een nieuw ontwerpplan ter inzage had moeten leggen.

42.1.

De Afdeling verwijst op dit punt naar overweging 25.3 van deze uitspraak. De beroepsgrond slaagt niet.

43. Voor het overige heeft de Stichting geen beroepsgronden aangevoerd over het herstelbesluit. Gelet hierop is het beroep van de Stichting tegen het herstelbesluit ongegrond.

44. De raad betoogt dat de Stichting niet tijdig voldoende specifieke beroepsgronden heeft aangevoerd. Het beroep moet daarom volgens de raad niet-ontvankelijk worden verklaard.

44.1.

De Afdeling is van oordeel dat het beroepschrift met onder meer de hierna te bespreken beroepsgrond over de aanduiding "dagrecreatie" zodanig concrete beroepsgronden bevat, dat er geen reden is om het beroep vanwege het ontbreken van beroepsgronden in het beroepschrift niet-ontvankelijk te verklaren.

45. De Stichting stelt dat in de planregels delen zijn weggevallen. Nu zij dit niet nader heeft onderbouwd, kan deze beroepsgrond niet slagen.

46. De Stichting voert aan dat de digitale verbeelding afwijkt van het vaststellingsbesluit van de raad. Volgens haar ontbreekt op de digitale verbeelding de aanduiding "dagrecreatie", die de raad bij het bestreden besluit heeft toegekend aan de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden".

46.1.

De Afdeling stelt vast dat de aanduiding "dagrecreatie" voor de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden" is opgenomen op de digitale verbeelding zoals die op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl, is geplaatst. De digitale verbeelding wijkt op dit punt dus niet af van het vaststellingsbesluit van de raad. Het betoog mist feitelijke grondslag.

47.1.

De raad heeft aan een deel van het perceel een woonbestemming toegekend, omdat daar op het moment dat het plan werd vastgesteld al lange tijd geen volwaardig agrarisch bedrijf meer werd uitgeoefend.

47.2.

Het opstapstation is een gebouw en staat op het deel van het perceel dat in het plan de bestemming "Agrarisch met waarden - landschaps- en natuurwaarden" heeft gekregen. Aan dit deel van het perceel is - anders dan in het voorheen geldende bestemmingsplan "1e herziening bestemmingsplan Buitengebied Veere" - geen bouwvlak toegekend. Uit artikel 3, lid 3.2.1, onder d, van de planregels volgt dat gebouwen alleen binnen een bouwvlak mogen worden gebouwd. Het opstapstation is daarom in strijd met de bouwregels van het plan. Uit de stukken en het verhandelde ter zitting blijkt dat voor het opstapstation in het verleden geen omgevingsvergunning voor bouwen is verleend.

47.3.

Ingevolge artikel 4, aanhef en onder 1, van de Dienstenrichtlijn wordt voor de toepassing van de richtlijn onder "dienst" verstaan: elke economische activiteit, anders dan in loondienst, die gewoonlijk tegen vergoeding geschiedt, zoals bedoeld in artikel 57 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

47.4.

Voor zover het de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - landschaps- en natuurwaarden" betreft, is in de eerste plaats van belang dat het plan hier voornamelijk agrarische activiteiten mogelijk maakt. Ter plaatse van de daarvoor toegekende aanduidingen maakt het plan ook bepaalde diensten mogelijk, zoals de exploitatie van een minicamping of, ter plaatse van de aanduiding "dagrecreatie", onder meer de activiteiten van de Stichting. De beperkingen voor het opstapstation komen voort uit artikel 3, lid 3.2.1, onder d, van de planregels in combinatie met het ontbreken van een bouwvlak voor deze gronden.

47.5.

Voor zover het de gronden met de bestemming "Wonen" betreft, vloeien de beperkingen voor de activiteiten van de Stichting voort uit het feit dat aan dit deel van het perceel, anders dan in het vorige plan, geen aanduiding is toegekend die dagrecreatie mogelijk maakt. Daardoor kan op dit perceelsdeel bijvoorbeeld geen opstapstation voor de huifbedritten worden gerealiseerd en gebruikt. Ook andere gronden in het plangebied met de bestemming "Wonen" hebben geen aanduiding voor dagrecreatie. Dagrecreatie is dan ook niet opgenomen in de doeleindenomschrijving voor de bestemming "Wonen" in artikel 21, lid 21.1, van de planregels. Artikel 21, lid 21.1, van de planregels vermeldt wel enkele andere functies die ter plaatse van de daarvoor toegekende aanduidingen bepaalde diensten mogelijk maken, zoals de exploitatie van een minicamping.

47.6.

Niet in geschil is dat de regeling geen direct of indirect onderscheid maakt naar nationaliteit of, voor vennootschappen, de plaats van hun statutaire zetel en daarom niet in strijd is met artikel 15, derde lid, onder a, van de Dienstenrichtlijn.

47.7.

De Afdeling gaat ervan uit dat de regeling in artikel 21, lid 21.1, van de planregels, in samenhang met de verbeelding, tot doel heeft om het belang van een goede ruimtelijke ordening te beschermen. Op zichzelf is de bescherming van het milieu, waaronder ook de ruimtelijke ordening, zoals onder 35.6 is vermeld, een dwingende reden van algemeen belang. De raad heeft echter niet duidelijk gemaakt welk concreet doel op het gebied van de ruimtelijke ordening hij in het bijzonder heeft willen dienen met de beperking dat dagrecreatie niet langer is toegestaan op het deel van het perceel Kraaienestweg 1/1A met de bestemming "Wonen". Het vorige plan stond op dit gedeelte van het perceel nog wel dagrecreatie toe en de raad achtte die functie bij de vaststelling van dat plan in 2013 nog in overeenstemming met een goede ruimtelijke ordening.

48. Zoals onder 47.2 is vermeld, is voor het huidige opstapstation in het verleden geen omgevingsvergunning voor bouwen verleend. De Stichting heeft gesteld dat een vergunning van rechtswege is ontstaan. De Afdeling heeft in haar uitspraak van 21 december 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3347, echter geoordeeld dat dit niet het geval is. Wat de Stichting naar voren heeft gebracht geeft geen aanleiding voor het oordeel dat de raad ervan had moeten uitgaan dat op een later moment alsnog een vergunning van rechtswege is ontstaan. Daarbij is van belang dat het college van burgemeester en wethouders een of meer vergunningaanvragen wegens onvolledigheid buiten behandeling heeft gelaten. Naar het oordeel van de Afdeling mocht de raad er op het moment van de vaststelling van het plan van uitgaan dat het opstapstation niet legaal is opgericht.

49. Voor zover is betoogd dat de raad niet de bestemming "Wonen" had mogen toekennen aan een deel van het perceel, verwijst de Afdeling in de eerste plaats naar wat hierover bij het beroep van Agraforce en anderen onder 30.2 is overwogen.

50. Uit wat onder 47.7 is overwogen volgt dat het besluit van 9 november 2017 niet in stand kan blijven, voor zover daarin op het perceelsgedeelte met de bestemming "Wonen" geen dagrecreatie mogelijk is gemaakt. De Afdeling komt daarom niet toe aan een beoordeling van de overige gronden die de Stichting hierover heeft aangevoerd.

51. De Stichting heeft zich in het beroepschrift voor het overige beperkt tot het verwijzen naar de inhoud van de zienswijze. In de overwegingen van het bestreden besluit is ingegaan op deze zienswijze. De Stichting heeft in het beroepschrift, noch ter zitting redenen aangevoerd waarom de weerlegging van de desbetreffende zienswijze in het bestreden besluit onjuist zou zijn.

52. Het beroep van de Stichting tegen het besluit van 9 november 2017 is gegrond. Het besluit van 9 november 2017 moet worden vernietigd, voor zover het plan geen dagrecreatie mogelijk maakt op de gronden met de bestemming "Wonen" ter plaatse van Kraaienestweg 1/1A te Veere. De Afdeling ziet aanleiding om met toepassing van artikel 8:72, vierde lid, van de Awb de raad op te dragen om voor dit planonderdeel met inachtneming van deze uitspraak een nieuw besluit te nemen en zal daartoe een termijn stellen. Het door de raad te nemen nieuwe besluit behoeft niet overeenkomstig afdeling 3.4 van de Awb te worden voorbereid.

53. [ appellante sub 6] en anderen hebben uitsluitend beroep ingesteld tegen het herstelbesluit van 6 juni 2019. Hun bedrijf is gevestigd aan de [locatie 7] in Veere. Het beroep richt zich tegen de planregeling voor het aangrenzende perceel [locatie 8]. Op grond van het bestemmingsplan "Buitengebied Veere" uit 2013 hebben [locatie 7] en [locatie 8] de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden". In het besluit van 9 november 2017 is aan beide percelen gezamenlijk de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" toegekend met een maximum van 15 standplaatsen.

54. Ingevolge de artikelen 3:11, 3:15 en 3:16 van de Awb wordt het ontwerpplan ter inzage gelegd voor de duur van zes weken en kunnen gedurende deze termijn zienswijzen naar voren worden gebracht bij de raad.

55. Het beroep van [appellante sub 6] en anderen tegen het herstelbesluit is niet-ontvankelijk.

56. [ appellant sub 3] is eigenaar en bewoner van het perceel [locatie 9] in Veere. In het bestemmingsplan "Buitengebied Veere" uit 2013 is aan dit perceel de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden" toegekend. Bij het besluit van 9 november 2017 zijn voor het perceel de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" en een aanduiding voor maximaal 25 standplaatsen op de verbeelding opgenomen. Zoals [appellant sub 3] ter zitting heeft bevestigd, richt zijn beroep zich met name tegen de beperkingen die het plan bevat voor kampeermiddelen zoals vlonders op kleinschalige kampeerterreinen.

57. De raad betoogt dat het beroep van [appellant sub 3] niet-ontvankelijk moet worden verklaard.

57.1. [

appellant sub 3] heeft geen zienswijze naar voren gebracht over het ontwerpplan. Ter zitting heeft [appellant sub 3] toegelicht dat hij op het moment van de terinzagelegging van het ontwerpplan nog geen minicamping exploiteerde op zijn perceel en ook nog niet over een vergunning daarvoor beschikte. Naar het oordeel van de Afdeling is echter niet bepalend of op het moment van de terinzagelegging al een vergunning was verleend. Uit de uitspraak van de Afdeling van 6 november 2019, ECLI:NL:RVS:2019:3715, blijkt dat [appellant sub 3] al vóór de terinzagelegging van het ontwerpplan een vergunning had aangevraagd voor een minicamping. Hij had op dat moment dus concrete plannen voor de exploitatie van een minicamping. Naar het oordeel van de Afdeling kan [appellant sub 3] daarom redelijkerwijs worden verweten dat hij geen zienswijze naar voren heeft gebracht over het ontwerpplan en de daarin opgenomen beperkingen voor kampeermiddelen op kleinschalige kampeerterreinen.

57.2.

Aan het herstelbesluit is hetzelfde ontwerpplan ten grondslag gelegd als aan het besluit van 9 november 2017. Nu [appellant sub 3] redelijkerwijs kan worden verweten dat hij geen zienswijze naar voren heeft gebracht over het ontwerpplan, is zijn het beroep tegen het herstelbesluit alleen ontvankelijk, voor zover het is gericht tegen de wijzigingen die met dat besluit ten opzichte van het ontwerpplan zijn aangebracht en voor zover aannemelijk is dat [appellant sub 3] door die wijzigingen in een ongunstiger positie is geraakt.

58. [ appellante sub 5] en anderen zijn eigenaren en bewoners van het perceel [locatie 10] in Meliskerke. [appellante sub 5] exploiteert daar een kaasboerderij en een minicamping.

59. Hierna wordt eerst de beroepsgrond behandeld die specifiek gericht is tegen het herstelbesluit. Vervolgens worden in het kader van het beroep tegen het besluit van 9 november 2017 de overige beroepsgronden behandeld. Die beroepsgronden betreffen planonderdelen waarop het herstelbesluit geen betrekking heeft.

60. [ appellante sub 5] en anderen voeren aan dat het plan met het herstelbesluit zo ingrijpend is gewijzigd, dat de raad het herstelbesluit had moeten voorbereiden met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb en een nieuw ontwerpplan ter inzage had moeten leggen.

60.1.

De Afdeling verwijst op dit punt naar overweging 25.3 van deze uitspraak. De beroepsgrond slaagt niet.

61. Voor het overige hebben [appellante sub 5] en anderen geen beroepsgronden aangevoerd over het herstelbesluit. Gelet hierop is het beroep van [appellante sub 5] en anderen tegen het herstelbesluit ongegrond.

62. Ter zitting hebben [appellante sub 5] en anderen de beroepsgrond over een tweede bedrijfswoning en appartementen in bestaande gebouwen ingetrokken. Daarnaast hebben zij de beroepsgrond over verschillen in de voorwaarden voor minicampings bij agrarische bestemmingen en kleinschalige kampeerterreinen bij andere bestemmingen ingetrokken.

63. De raad betoogt dat [appellante sub 5] en anderen een aantal beroepsgronden te laat naar voren hebben gebracht. Volgens de raad hebben zij in het beroepschrift alleen gronden naar voren gebracht over de ondersteuningsvoorzieningen voor kampeermiddelen, zoals vlonders. De overige beroepsgronden zijn volgens de raad pas in maart 2020 aangevoerd.

63.1.

De overige beroepsgronden hebben net als het betoog over de ondersteuningsvoorzieningen betrekking op de planregeling voor de minicamping. [appellante sub 5] en anderen hebben deze beroepsgronden naar voren gebracht in een nader stuk van 22 september 2019, dat in maart 2020 opnieuw is ingebracht. Zoals onder 23 is overwogen, kunnen, behoudens in geschillen waar de wet anders bepaalt, ook na afloop van de beroepstermijn en, indien die termijn is gegeven, na de termijn als bedoeld in artikel 6:6 van de Awb, nieuwe gronden worden ingediend, zij het dat die mogelijkheid wordt begrensd door de goede procesorde. Voor het antwoord op de vraag of de goede procesorde zich daartegen verzet, is in het algemeen bepalend een afweging van de proceseconomie, de reden waarom de desbetreffende beroepsgrond pas in een laat stadium is aangevoerd, de mogelijkheid voor de andere partijen om adequaat op die beroepsgrond te reageren en de processuele belangen van de partijen over en weer. Naar het oordeel van de Afdeling verzet de goede procesorde zich niet tegen het indienen van deze beroepsgronden door [appellante sub 5] en anderen, onder meer omdat de raad voldoende gelegenheid heeft gehad om adequaat op deze beroepsgronden te reageren. De Afdeling zal deze beroepsgronden dan ook inhoudelijk behandelen.

64.1.

De door [appellante sub 5] en anderen bedoelde beperkingen volgen uit artikel 4, lid 4.5.2, onder b, van de planregels. Daarin is het volgende bepaald:

1. het ter plaatse ingericht hebben van niet permanente standplaatsen met ondersteuningsvoorzieningen is niet toegestaan buiten het kampeerseizoen;

2. het ter plaatse aanwezig zijn en in gebruik hebben van kampeermiddelen op niet permanente standplaatsen buiten het kampeerseizoen is niet toegestaan;

3. het in gebruik hebben van kampeermiddelen op permanente standplaatsen buiten het kampeerseizoen is niet toegestaan;"

64.2. [

appellante sub 5] en anderen exploiteren een minicamping op hun perceel. De Afdeling stelt vast dat de exploitatie van een minicamping een dienst is in de zin van de Dienstenrichtlijn en dat [appellante sub 5] en anderen daarom kunnen worden aangemerkt als dienstverrichter in de zin van de Dienstenrichtlijn.

65. [ appellante sub 5] en anderen beroepen zich met hun betoog over de toezeggingen van de wethouder op het vertrouwensbeginsel. Voor een geslaagd beroep op het vertrouwensbeginsel is vereist dat de betrokkene aannemelijk maakt dat van de zijde van de overheid toezeggingen of andere uitlatingen zijn gedaan of gedragingen zijn verricht waaruit de betrokkene in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs kon en mocht afleiden of en zo ja, hoe het bestuursorgaan in een concreet geval een bevoegdheid zou uitoefenen. Naar het oordeel van de Afdeling is dat hier niet het geval. De uitlatingen van de wethouder zoals die uit de overgelegde verklaringen naar voren komen, gaan over een situatie in 2015. Deze uitlatingen gaan niet over de regeling voor de vlonders in het toekomstige bestemmingsplan en houden dus geen verband met de uitoefening van de bevoegdheid van de raad tot vaststelling van een bestemmingsplan. [appellante sub 5] en anderen mochten uit deze uitlatingen dan ook redelijkerwijs niet afleiden dat het jaarrond laten liggen van de vlonders in het nieuwe plan zou worden toegestaan. Alleen al hierom heeft de raad niet in strijd met het vertrouwensbeginsel gehandeld.

66. [ appellante sub 5] en anderen voeren aan dat voor minicampings bij de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden" ongunstigere voorwaarden gelden dan voor minicampings bij de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschaps- en natuurwaarden". Zij wijzen in dat verband specifiek op het verschil tussen artikel 4, lid 4.1, onder ao, en artikel 3, lid 3.1, onder w, van de planregels.

66.1.

Uit artikel 4, lid 4.1, aanhef en onder ao, van de planregels volgt dat de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden" tevens zijn bestemd voor een kleinschalig kampeerterrein ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen".

66.2.

De raad heeft ter zitting erkend dat de regeling in artikel 4, lid 4.1, onder ao, van de planregels niet juist is. Hierin had volgens hem, net als in artikel 3, lid 3.1, onder w, bepaald moeten zijn dat een kleinschalig kampeerterrein is toegestaan ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" en de direct daarop aangrenzende agrarische gronden. Nu het plan op dit punt anders is vastgesteld dan de raad heeft beoogd, is het besluit van 9 november 2017 in zoverre in strijd met de zorgvuldigheid. Het besluit is op dit punt in strijd met artikel 3:2 van de Awb. Het betoog slaagt.

67.1.

Artikel 4, lid 4.2.1, van de planregels bevat bouwregels voor de gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden". Uit onderdeel d van deze bepaling volgt dat gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, uitsluitend binnen het bouwvlak mogen worden gebouwd, met uitzondering van de gronden ter plaatse van de aanduiding "wetgevingszone - afwijking vergroten bouwvlak" of de aanduiding "wetgevingszone - afwijking vergroten bouwvlak zonder gebouwen".

67.2.

De hoofdregel in het plan is dat op gronden met de bestemming "Agrarisch met waarden - Landschapswaarden" bouwwerken alleen binnen het bouwvlak mogen worden gebouwd. Uit de systematiek van de planregels leidt de Afdeling af dat artikel 4, lid 4.2.5, ertoe strekt om voor het bouwen van de in artikel 4, lid 4.2.5, vermelde bouwwerken ten behoeve van de minicamping een uitzondering te maken en toe te staan dat deze bouwwerken ook buiten het bouwvlak kunnen worden gebouwd. Daarbij is van belang dat de minicampings, zoals [appellante sub 5] en anderen hebben gesteld, niet noodzakelijkerwijs binnen het bouwvlak voor het agrarische bedrijf liggen. Het plan bevat namelijk ook aanduidingen voor minicampings die niet samenvallen met een bouwvlak, waarbij in bepaalde gevallen - zoals bij [appellante sub 5] - ook een aanduiding voor permanente standplaatsen is opgenomen. Daarnaast maakt het plan in bestaande gevallen ook minicampings mogelijk op gronden die direct grenzen aan de gronden met de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen". Dit kunnen ook gronden met een andere bestemming dan de agrarische bestemming zijn, zoals bijvoorbeeld blijkt uit artikel 4, lid 4.5.2, onder a, van de planregels. Ter zitting heeft de raad bevestigd dat artikel 4, lid 4.2.5, op de hierboven beschreven manier moet worden uitgelegd. De Afdeling is echter van oordeel dat de bedoelde uitzondering op de hoofdregel dat alleen binnen het bouwvlak mag worden gebouwd niet duidelijk genoeg blijkt uit artikel 4, lid 4.2.5, van de planregels. Het besluit van 9 november 2017 is in zoverre in strijd met de rechtszekerheid. Het betoog slaagt.

67.3.

Het antwoord op de vraag of een omgevingsvergunning voor bouwen is vereist volgt niet uit het bestemmingsplan, maar rechtstreeks uit de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en het Besluit omgevingsrecht. Het betoog dat ten onrechte een vergunningplicht geldt kan daarom niet slagen.

68. [ appellante sub 5] en anderen hebben zich in het beroepschrift voor het overige beperkt tot het verwijzen naar de inhoud van de zienswijze. In de overwegingen van het bestreden besluit is ingegaan op deze zienswijze. [appellante sub 5] en anderen en anderen hebben in het beroepschrift, noch ter zitting redenen aangevoerd waarom de weerlegging van de desbetreffende zienswijze in het bestreden besluit onjuist zou zijn.

69. Het beroep van [appellante sub 5] en anderen tegen het besluit van 9 november 2017 is gegrond. Het besluit van 9 november 2017 moet worden vernietigd, voor zover het de vaststelling van artikel 4, lid 4.1, onder ao, van de planregels betreft en voor zover in artikel 4, lid 4.2.5, van de planregels niet is vastgelegd dat een uitzondering wordt gemaakt op artikel 4, lid 4.2.1, onder d, van de planregels.

70. Agraforce en anderen, [appellant sub 2], [appellant sub 3], [appellant sub 4], [appellante sub 5] en anderen, [appellante sub 6] en anderen, de Stichting en [appellant sub 8] verzoeken om schadevergoeding wegens overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het EVRM.

71. Ingevolge artikel 6, eerste lid, van het EVRM heeft een ieder bij het vaststellen van zijn burgerlijke rechten en verplichtingen of bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde vervolging recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak, binnen een redelijke termijn, door een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat bij de wet is ingesteld.

72. Met de vaststelling van het bestemmingsplan is ook een beslissing genomen over de burgerlijke rechten en verplichtingen van appellanten als bedoeld in artikel 6 van het EVRM (vgl. de uitspraak van de Afdeling van 23 mei 2007, ECLI:NL:RVS:2007:BA5515). Voor een zaak die door de Afdeling zonder voorafgaande bezwaarfase in eerste en enige aanleg wordt behandeld, is het uitgangspunt dat binnen een termijn van twee jaar uitspraak moet zijn gedaan. Die termijn begint in een zaak over een bestemmingsplan, dat is voorbereid met toepassing van afdeling 3.4 van de Awb, te lopen op het moment dat de betrokkene beroep instelt tegen het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan.

73. [ appellante sub 6] en anderen hebben geen beroep ingesteld tegen het besluit van 9 november 2017. Zij hebben bij brief van 31 juli 2019 beroep ingesteld tegen het herstelbesluit van 6 juni 2019. De Afdeling heeft het beroepschrift op diezelfde datum ontvangen. Sinds dat moment zijn nog geen twee jaar verstreken. De redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het EVRM is in hun geval niet overschreden. Het verzoek om schadevergoeding van Loondorsbedrijf en anderen moet worden afgewezen.

74. Agraforce en anderen, [appellant sub 2], [appellant sub 3], [appellant sub 4], [appellante sub 5] en anderen, de Stichting en [appellant sub 8] hebben in december 2017 respectievelijk in januari 2018 beroep ingesteld tegen het besluit van 9 november 2017. Voor deze appellanten zijn meer dan twee jaar verstreken sinds het moment waarop zij beroep hebben ingesteld.

74.1.

De zaak zou oorspronkelijk op 8 augustus 2019 ter zitting door de Afdeling worden behandeld. Naar verwachting zou de Afdeling dan binnen een termijn van twee jaar uitspraak hebben kunnen doen. De raad heeft echter op 6 juni 2019 het herstelbesluit genomen. De Afdeling heeft de raad daar geen opdracht toe gegeven. Het herstelbesluit moet op grond van artikel 6:19 van de Awb in deze procedure worden betrokken. De zitting van 8 augustus 2019 is uitgesteld om partijen de gelegenheid te bieden om te reageren op het herstelbesluit. Daarnaast diende het verstrijken van de nieuwe beroepstermijn van zes weken te worden afgewacht. Binnen die beroepstermijn konden andere partijen (belanghebbenden) die geen beroep hadden ingesteld tegen het op 9 november 2017 vastgestelde plan, beroep instellen tegen het herstelbesluit. Een en ander betekende dat de betreffende ontwikkelingen dienden te worden afgewacht voordat met inachtneming van de oproeptermijn van artikel 8:56 van de Awb een nieuwe zittingsdatum kon worden bepaald.

74.2.

Vervolgens is de op 20 maart 2020 geplande zitting uitgesteld als gevolg van de naar aanleiding van de uitbraak van het coronavirus met ingang van 16 maart 2020 getroffen ingrijpende maatregelen. De zaak is hierna en na opheffing van de meest beperkende maatregelen op 4 september 2020 alsnog ter zitting behandeld. Naar het oordeel van de Afdeling is de coronacrisis een uitzonderlijke en onvoorzienbare situatie die voldoende reden geeft om in gevallen waarin de zitting was gepland in de periode dat de gerechtsgebouwen gesloten waren een langere redelijke termijn dan een termijn van twee jaar te hanteren. De termijn wordt met vier maanden verlengd. Daarbij is rekening gehouden met de periode waarin de gerechtsgebouwen gesloten waren en een termijn van twee maanden voor het opnieuw inplannen van verdaagde zittingen (vergelijk CBb 16 februari 2021, ECLI:NL:CBB:2021:158).

74.3.

De conclusie is dat vanwege de maatregelen naar aanleiding van de uitbraak van het coronavirus in dit geval een langere redelijke termijn moet worden aangehouden dan een termijn van twee jaar. Deze termijn bedraagt twee jaar en vier maanden.

74.4.

Zoals hiervoor is overwogen, zijn 32 weken van de overschrijding van de redelijke termijn toe te rekenen aan de raad. Voor zover de overschrijding meer dan 32 weken bedraagt, is die overschrijding toe te rekenen aan de rechter. De raad en de Staat zullen naar rato tot vergoeding van de schade worden veroordeeld.

75.1.

De Afdeling komt tot de volgende bedragen voor de schadevergoeding.

76. De raad en de Staat dienen ten aanzien van Agraforce en anderen, [appellant sub 2], [appellant sub 3], [appellant sub 4], [appellante sub 5] en anderen, de Stichting en [appellant sub 8] op na te melden wijze tot vergoeding van de proceskosten te worden veroordeeld.

77. Zoals onder 10 is vermeld, zijn de beroepen van [appellant sub 4] en [appellant sub 8] tegen het besluit van 9 november 2017 niet-ontvankelijk vanwege het vervallen van het procesbelang. De Afdeling ziet in de omstandigheden van het geval aanleiding om voor deze beroepen toch over te gaan tot een proceskostenveroordeling, met analoge toepassing van het in artikel 8:75a van de Awb opgenomen criterium, en om de raad te gelasten het griffierecht aan [appellant sub 4] en [appellant sub 8] te vergoeden. Naar het oordeel van de Afdeling is de raad met het herstelbesluit namelijk tegemoet gekomen aan wat [appellant sub 4] en [appellant sub 8] in hun beroepen tegen het besluit van 9 november 2017 hebben aangevoerd over de onduidelijkheid van de artikelen 1, lid 1.76, en 3, lid 3.1, onder v, van de planregels.

78. Voor de vergoeding van de proceskosten van het verzoek om schadevergoeding geldt het volgende.

79. Ten aanzien van [appellante sub 6] en anderen en [appellant sub 9] bestaat voor een proceskostenveroordeling geen aanleiding.

80. Uit een oogpunt van rechtszekerheid en gelet op artikel 1.2.3 van het Besluit ruimtelijke ordening, ziet de Afdeling aanleiding de raad op te dragen de hierna in de beslissing nader aangeduide onderdelen van deze uitspraak binnen vier weken na verzending van de uitspraak te verwerken in het elektronisch vastgestelde plan dat te raadplegen is op de landelijke voorziening, www.ruimtelijkeplannen.nl.

a. aan de gronden met de bestemming "Wonen" en de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" ter plaatse van Kraaienestweg 1/1A te Veere de aanduiding "maximum aantal standplaatsen=15" is toegekend;

b. het plan geen dagrecreatie mogelijk maakt op de gronden met de bestemming "Wonen" ter plaatse van Kraaienestweg 1/1A te Veere;

c. het de vaststelling van artikel 4, lid 4.1, onder ao, van de planregels betreft;

d. in artikel 4, lid 4.2.5, van de planregels niet is vastgelegd dat een uitzondering wordt gemaakt op artikel 4, lid 4.2.1, onder d, van de planregels;

a. aan de gronden met de bestemming "Wonen" en de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" ter plaatse van Kraaienestweg 1/1A te Veere op de verbeelding de aanduiding "maximum aantal standplaatsen=25" wordt toegekend;

b. onderdeel ao van artikel 4, lid 4.1, van de planregels als volgt komt te luiden: "ao. ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" en de direct daarop aangrenzende agrarische gronden: een kleinschalig kampeerterrein.";

c. de aanhef van artikel 4, lid 4.2.5, van de planregels wordt gewijzigd in "Op een kleinschalig kampeerterrein ter plaatse van de aanduiding "specifieke vorm van recreatie - kleinschalig kamperen" en de aangrenzende gronden waar een bestaand kleinschalig kampeerterrein aanwezig is, gelden in afwijking van het bepaalde in 4.2.1, onder d, de volgende regels:";

a. een vergoeding van € 201,51 (zegge: tweehonderdeen euro en eenenvijftig cent) aan elk van de volgende appellanten: AGRAforce Take 1 C.V., AGRAforce Take 2 C.V., AGRAforce Take 3 C.V., ALPfund B.V., [eigenaar] en [persoon];

b. een vergoeding van € 756,50 (zegge: zevenhonderdzesenvijftig euro en vijftig cent) aan [appellant sub 2];

c. een vergoeding van € 818,41 (zegge: achthonderdachttien euro en eenenveertig cent) aan [appellant sub 3];

d. een vergoeding van € 788,18 (zegge: zevenhonderdachtentachtig euro en achttien cent) aan [appellant sub 4];

e. een vergoeding van € 204,60 (zegge: tweehonderdvier euro en zestig cent) aan elk van de volgende appellanten: [appellante sub 5], [appellant sub 5A], [appellant sub 5B], [appellant sub 5C], [appellant sub 5D] en [appellant sub 5E];

f. een vergoeding van € 826,87 (zegge: achthonderdzesentwintig euro en zevenentachtig cent) aan Stichting Huifbedrijden Walcheren;

g. een vergoeding van € 788,18 (zegge: zevenhonderdachtentachtig euro en achttien cent) aan [appellant sub 8];

a. een vergoeding van € 48,49 (zegge: achtenveertig euro en negenenveertig cent) aan elk van de volgende appellanten: AGRAforce Take 1 C.V., AGRAforce Take 2 C.V., AGRAforce Take 3 C.V., ALPfund B.V., [eigenaar] en [persoon];

b. een vergoeding van € 243,50 (zegge: tweehonderddrieënveertig euro en vijftig cent) aan [appellant sub 2];

c. een vergoeding van € 181,59 (zegge: honderdeenentachtig euro en negenenvijftig cent) aan [appellant sub 3];

d. een vergoeding van € 211,82 (zegge: tweehonderdelf euro en tweeëntachtig cent) aan [appellant sub 4];

e. een vergoeding van € 45,40 (zegge: vijfenveertig euro en veertig cent) aan elk van de volgende appellanten: [appellante sub 5], [appellant sub 5A], [appellant sub 5B], [appellant sub 5C], [appellant sub 5D] en [appellant sub 5E];

f. een vergoeding van € 173,13 (zegge: honderddrieënzeventig euro en dertien cent) aan Stichting Huifbedrijden Walcheren;

g. een vergoeding van € 211,82 (zegge: tweehonderdelf euro en tweeëntachtig cent) aan [appellant sub 8];

a. € 1.108,05 (zegge: elfhonderdacht euro en achtendertig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor AGRAforce Take 2 C.V. en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

b. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 2];

c. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 3];

d. € 1.186,16 (zegge: elfhonderdzesentachtig euro en zestien cent), waarvan € 1.134,75 is toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 4];

e. € 1.108,05 (zegge: elfhonderdacht euro en achtendertig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellante sub 5] en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

f. € 1.108,05 (zegge: elfhonderdacht euro en achtendertig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor Stichting Huifbedrijden Walcheren;

g. € 1.134,75 (zegge: elfhonderdvierendertig euro en vijfenzeventig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 8];

a. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor AGRAforce Take 2 C.V. en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

b. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 2];

c. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 3];

d. € 66,75 (zegge: zesenzestig euro en vijfenzeventig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 4];

e. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellante sub 5] en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

f. € 40,05 (zegge: veertig euro en vijf cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor Stichting Huifbedrijden Walcheren;

g. € 66,75 (zegge: zesenzestig euro en vijfenzeventig cent), geheel toe te rekenen aan door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand, voor [appellant sub 8];

a. € 338,00 (zegge: driehonderdachtendertig euro) voor AGRAforce Take 2 C.V. en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

b. € 170,00 (zegge: honderdzeventig euro) voor [appellant sub 4];

c. € 338,00 (zegge: driehonderdachtendertig euro) voor [appellante sub 5] en anderen, met dien verstande dat bij betaling van genoemd bedrag aan een van hen het bestuursorgaan aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan;

d. € 338,00 (zegge: driehonderdachtendertig euro) voor Stichting Huifbedrijden Walcheren;

e. € 170,00 (zegge: honderdzeventig euro) voor [appellant sub 8];