Home

Kwalificatie Duitse Sondervermögen per 2025

Kwalificatie Duitse Sondervermögen per 2025

Gegevens

Kenmerk
KG:211:2024:16
Publicatiedatum
4 december 2024
Bron
Kennisgroepen Standpunten
Status
Geldig

Aanleiding

In recente arresten heeft de Hoge Raad een Sondervermögen met meerdere participanten als vergelijkbaar met een niet transparant fonds voor gemene rekening (hierna: fgr) aangemerkt en een Sondervermögen met slechts één participant als transparant gekwalificeerd (o.a. HR 14 juni 2024, ECLI:NL:HR:2024:862, HR 20 september 2024, ECLI:NL:HR:2024:1244, en HR 24 januari 2020, ECLI:NL:HR:2020:115). Met ingang van 2025 is het kwalificatiebeleid voor buitenlandse rechtsvormen opgenomen in (onder andere) de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (hierna: Wet Vpb 1969). Tevens wijzigt met ingang van 2025 de definitie van fgr in de Wet Vpb 1969. Sondervermögen, gevestigd in Duitsland, vragen bij de Belastingdienst zekerheid vooraf over de vraag of zij voor de vennootschapsbelasting buitenlands belastingplichtig zijn in Nederland met ingang van 1 januari 2025. Dit betreft Sondervermögen met meerdere participanten, maar ook Sondervermögen met slechts één participant.

Vragen

  1. Kan een Sondervermögen met meerdere participanten, dat is gevestigd in Duitsland, met ingang van 1 januari 2025 kwalificeren als een fonds voor gemene rekening in de zin van artikel 2, vierde lid, Wet Vpb 1969?

  2. Kwalificeert een Sondervermögen met slechts één participant, dat is gevestigd in Duitsland, met ingang van 1 januari 2025 als fiscaal transparant, waardoor de bezittingen en de schulden alsmede de opbrengsten en de uitgaven, onderscheidenlijk de kosten worden toegerekend aan de participant?

Antwoorden

  1. Ja.
    Een Sondervermögen met meerdere participanten kwalificeert als een fgr, als wordt voldaan aan alle voorwaarden van de fgr-definitie (wettekst vanaf 1 januari 2025).

  2. Nee.
    Een in Duitsland gevestigd Sondervermögen met slechts één participant kwalificeert met ingang van 1 januari 2025 als niet-vergelijkbare rechtsvorm. Voor niet in Nederland gevestigde niet-vergelijkbare rechtsvormen geldt de symmetrische methode, hetgeen betekent dat de fiscale regelgeving van Duitsland mede bepalend is voor de kwalificatie voor Nederlandse belastingdoeleinden. Duitsland behandelt een Sondervermögen met slechts één participant als een aan de Körperschaftsteuer (Duitse vennootschapsbelasting) onderworpen lichaam, waaraan in beginsel de bezittingen en schulden, alsmede de opbrengsten en uitgaven worden toegerekend.

    Op grond van artikel 3, eerste lid, onderdeel b, juncto artikel 3, tweede lid, Wet Vpb 196 wordt een dergelijk Sondervermögen aangemerkt als buitenlands belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting, indien het Nederlands inkomen geniet.

    In de Duitse fiscale regelgeving bestaat voor bepaalde typen Sondervermögen de mogelijkheid om onder voorwaarden voor hun binnenlandse inkomsten gebruik te maken van de zogenoemde Transparenzoption. Als nadere beoordeling uitwijst dat het gebruik maken van de Transparenzoption invloed heeft op de Nederlandse belastingheffing van het betreffende Sondervermögen zal de kennisgroep daarop ingaan in een apart standpunt.

Beschouwing

Bij deze beschouwing kon worden beschikt over:

1.1 Algemeen: Sondervermögen

Duitsland heeft de EU-richtlijnen RL 2009/65/EG (ziende op instellingen voor collectief beleggen in effecten: icbe-richtlijn) en RL 2011/61/EU (ziende op alternatieve beleggingsinstellingen: abi-richtlijn) geïmplementeerd in het Kapitalanlagegesetzbuch (hierna: KAGB) en de Investmentsteuergesetz (hierna: InvStG). In het KAGB wordt een Sondervermögen als volgt gedefinieerd (§ 1 (10) KAGB):

“Sondervermögen sind inländische Investmentvermögen in Vertragsform, die von einer Verwaltungsgesellschaft für Rechnung der Anleger nach Maßgabe dieses Gesetzes und den Anlagebedingungen, nach denen sich das Rechtsverhältnis der Verwaltungsgesellschaft zu den Anlegern bestimmt, verwaltet werden.”

Het Investmentvermögen wordt als volgt gedefinieerd (§ 1 (1) KAGB):

Investmentvermögen ist jeder Organismus für gemeinsame Anlagen, der von einer Anzahl von Anlegern Kapital einsammelt, um es gemäß einer festgelegten Anlagestrategie zum Nutzen dieser Anleger zu investieren und der kein operativ tätiges Unternehmen außerhalb des Finanzsektors ist.

Een Sondervermögen is een Duits beleggingsfonds dat tot stand komt door een gezamenlijke (gemeinsame) overeenkomst tussen een beheerder (Kapitalverwaltungsgesellschaft, KVG) en de participanten (Anleger) in het Sondervermögen op het moment dat er daadwerkelijk is ingelegd door de eerste participant. De werkzaamheden worden door de beheerder verricht voor rekening en risico van de participanten. Een Sondervermögen vormt een afzonderlijk vermogen dat is afgescheiden van het (overige) vermogen van de beheerder (§ 92 (1) KAGB). De winsten, verliezen, verplichtingen, kosten en uitgaven als gevolg van de werkzaamheden van een Sondervermögen komen ten bate of ten laste van de participanten. De participanten dragen het risico op verplichtingen die betrekking hebben op een Sondervermögen tot het bedrag van hun participatie. Het economische belang bij de beleggingen ligt dus bij de participanten. Het juridisch eigendom van de activa is in handen van de beheerder van het Sondervermögen (KVG). Op basis van het Duitse recht heeft een Sondervermögen geen rechtspersoonlijkheid (§ 17 (2) en § 245 KAGB).

Een Investmentvermögen is een Organismus für gemeinsame Anlagen in Wertpapieren (OGAW;in het Nederlands: icbe) of een alternativer Investmentfonds (AIF; in het Nederlands: abi). Een Investmentvermögen belegt kapitaal van een groep beleggers in overeenstemming met een bepaalde beleggingsstrategie. Daarnaast dient het Investmentvermögen geen operationeel actieve onderneming te zijn buiten de financiële sector.

Een alternativer Investmentfonds is een (kleinschalig) beleggingsfonds waaronder fondsen voor individuele beleggers en Steuerfreie passive Kapitalgesellschaften vallen. Hieronder vallen echter niet personenvennootschappen die geen icbe zijn en evenmin pensioenfondsen en fondsen die onder een speciale Duitse regelgeving vallen. Het gaat hier bijvoorbeeld om regelgeving over: “best. Holdinggesellschaften, best. Einrichtungen der Altervorsorge, best. öffentliche Einrichtungen, best. Unternehmensbeteiligungsgesellschaften, öffentliche Kapitalbeteiligungsgesellschaften, REIT-Aktiengesellschaften“.

Een Sondervermögen is dus altijd een Investmentvermögen. Een Investmentvermögen kan daarnaast ook een Investmentfonds zijn. Hieruit kan worden afgeleid dat een Sondervermögen altijd een OGAW/icbe of een AIF/abi is. Daarnaast kan een Sondervermögen worden vormgegeven als een publiek investeringsfonds (Publikums-Investmentfonds) of als een binnenlands speciaal investeringsfonds (Spezial-Investmentfonds).

1.2 Soorten investeringsfondsen

1.3 Fiscale behandeling Sondervermögen in Duitsland

1.3.1 Körperschaftsteuergesetz (KStG)

Vanaf 1 januari 2020

1.3.2 Einkommensteuergesetz (EStG)

1.4 Transparenzoption

1.5 Algemeen: definitie fgr

1.6 Icbe-richtlijn

1.7 Abi-richtlijn

1.8 Algemeen: fiscaal kwalificatiebeleid buitenlandse rechtsvormen met ingang van 2025

Conclusies

Algemeen: Sondervermögen met meerdere participanten

Bijzondere situatie: Sondervermögen met slechts één participant