Gerechtshof Amsterdam, 24-01-2013, BZ0400, 11/00951 tot en met 11/00955

uitspraak van de meervoudige douanekamer

op het hoger beroep met kenmerken 11/00951 tot en met 11/00955 van

alsmede

op het hoger beroep met de kenmerken 11/00956 tot en met 11/00960 van

alsmede op het incidenteel hoger beroep van belanghebbende

tegen de uitspraken met kenmerken AWB 10/5246 en 11/5271 tot en met 11/5274 van de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank) in het geding tussen

belanghebbende

en

de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft de volgende uitnodigingen tot betaling (UTB’s) uitgereikt aan belanghebbende:

1.3. Op 25 augustus 2010 heeft de inspecteur bij in één geschrift vervatte uitspraken de bezwaren gericht tegen de UTB’s 1 tot en met 3 en 5 ongegrond en het bezwaar tegen UTB 4 gegrond verklaard en laatstgenoemde UTB verminderd tot een bedrag van € 1.205,24.

1.4. Bij uitspraak van 4 november 2011 heeft de rechtbank het door belanghebbende ingestelde beroep gegrond verklaard, de uitspraken op bezwaar vernietigd en de UTB’s verminderd tot de volgende bedragen:

Daarnaast heeft de rechtbank de inspecteur veroordeeld in de proceskosten tot een bedrag van € 1.685,75 en gelast dat de inspecteur aan belanghebbende het griffierecht van € 298 vergoedt.

1.5. Het door belanghebbende tegen deze uitspraak ingestelde hoger beroep is bij het Hof ingekomen op 16 december 2011. Het door de inspecteur ingestelde hoger beroep is ingekomen op 19 december 2011. Beide partijen hebben een verweerschrift ingediend, waarbij belanghebbende tevens incidenteel appel heeft ingesteld. De inspecteur heeft schriftelijk zijn zienswijze omtrent het incidenteel hoger beroep naar voren gebracht.

1.6. Op 3 december 2012 zijn nadere stukken ontvangen van de inspecteur. Deze zijn in afschrift verstrekt aan de wederpartij.

1.7. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 11 december 2012. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

1.8. Naar aanleiding van de ter zitting ter sprake gekomen mogelijkheid dat beide partijen hun hoger beroep intrekken en berusten in de uitspraak van de rechtbank, heeft de inspecteur op 18 december 2012 aan het Hof bericht dat hij zijn hoger beroep niet wenst in te intrekken.

2. Feiten

2.1. Belanghebbende heeft in de periode van 19 februari 2004 tot en met 14 september 2004 18 aangiften ingediend voor de invoer van voedingssupplementen. Zij heeft de aangiften gedaan op eigen naam en voor eigen rekening, in opdracht van [B B.V.] In alle aangiften is [C B.V.] als importeur vermeld, doch tussen partijen is niet in geschil dat [C B.V.] haar werkzaamheden op 31 december 2003 heeft gestaakt en dat alle aangiften zijn gedaan in opdracht van [B B.V.]

2.2. [B B.V.] bestelde de goederen bij zustermaatschappij [D Inc.], USA (hierna: [D]), die de goederen op haar beurt bestelde bij een niet-verbonden fabrikant: [E], USA (hierna: [E]).

2.5. [B B.V.] betaalt aan [D] zowel de in het contract of delivery (zie 2.3) overeengekomen prijs van de goederen als de in het supplement (zie 2.4) overeengekomen commissie c.q. provisie. Daarnaast betaalt [B B.V.] maandelijks een ‘handling fee’ van 0,25 procent van het provisiebedrag aan [D], voor de handelingen die [D] moet verrichten met betrekking tot de provisie.

2.8. Naar aanleiding van het onderzoek van de FIOD-ECD zijn de bestreden UTB’s uitgereikt. De UTB’s zijn uitgereikt voor de hierna genoemde aangiften:

2.11. Tot de gedingstukken behoren – per aangifte – de commerciële facturen, de provisiefacturen en de maandelijkse facturen voor de ‘handling fee’. Alle facturen zijn opgemaakt door [D] en gericht aan [B] BV. De facturen vermelden de onder 2.3 en 2.4 genoemde stuksprijzen en provisiebedragen.

2.12. Tot de stukken van het geding behoort een overzicht van de mutaties welke in het jaar 2004 hebben plaatsgevonden op een bankrekening van [D] bij de [ naam bank]. In dit overzicht zijn betalingen opgenomen van [B] BV, onder verwijzing naar factuurnummers welke zijn vermeld op de onder 2.11 genoemde facturen.

3. Geschil in hoger beroep

3.2. De inspecteur stelt in zijn hoger beroep dat, anders dan de rechtbank heeft geoordeeld, ook de betaalde provisie en de maandelijkse handling fee van 0,25% tot de douanewaarde behoren, hetgeen belanghebbende betwist.

3.3. In haar incidenteel hoger beroep heeft belanghebbende nogmaals gesteld dat de UTB’s volledig dienen te worden vernietigd. Zij heeft daartoe de onder 3.1 genoemde gronden aangevoerd en ter motivering overigens verwezen naar haar principale beroepschrift.

3.4. Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende in aanmerking komt voor een immateriële schadevergoeding, vanwege de lange duur van de bezwaarbehandeling.

4. Standpunten van partijen

Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de gedingstukken. Voor het verhandelde ter zitting wordt verwezen naar het proces-verbaal van zitting.

5. De overwegingen van de rechtbank

4.2. Dit beginsel vereist, voor zover hier van belang, dat de (potentiële) adressaat van een besluit dat zijn belang aanmerkelijk raakt, in staat wordt gesteld naar behoren zijn standpunt kenbaar te maken over de elementen waarop de administratie haar besluit wil baseren. Deze procedurele verplichting rust op de autoriteiten van de lidstaten wanneer zij voornemens zijn dergelijke bezwarende besluiten te nemen, voor zover die besluiten binnen de werkingssfeer van het unierecht vallen. Ook uit eerdere jurisprudentie van het HvJ blijkt dat het recht van verdediging vereist dat een ieder tegen wie een bezwarend besluit dreigt te worden genomen naar behoren de gelegenheid krijgt zijn standpunt kenbaar te maken (arrest van 24 oktober 1996, Commissie-Lisrestal), C-32/95, arrest van 21 september 2000, Mediocurso/Commissie, C-462/98, en het arrest van 12 december 2002, Cipriani, C-395100). Het recht om te worden gehoord voordat een nadelige individuele maatregel wordt genomen is daarenboven vastgelegd in artikel 41 van het op 7 december 2000 geproclameerde Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (Pb C 364/1 van 18 december 2000), alsmede in het op 1 december 2009 in werking getreden nieuwe Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (Pb. C 303/1 van 14 december 2007).

4.3. De bestreden besluiten betreffen boekingen achteraf van douanerechten, gebaseerd op artikel 220 van het CDW. Deze besluiten zijn aan eiseres meegedeeld in overeenstemming met het bepaalde in artikel 221 van het CDW en vallen daarom binnen de werkingssfeer van het recht van de Europese Unie. Tussen partijen is niet in geschil dat de utb’s de belangen van eiseres aanmerkelijk raken.

4.4. Nu vaststaat dat de utb’s zijn uitgereikt zonder dat eiseres in staat is gesteld naar behoren haar standpunt kenbaar te maken over de elementen waarop de administratie de boekingen achteraf wil baseren, heeft verweerder niet voldaan aan het unierechtelijke vereiste van eerbieding van de rechten van de verdediging. Hieraan doet niet af dat twee medewerkers van eiseres, haar importmanager en de coördinator afdeling declaraties op 5 juli 2006 door de FIOD als verdachten zijn gehoord (zie 2.4) en daarbij vernomen hebben dat het strafrechtelijk onderzoek betrekking had op de door eiseres aangegeven douanewaarde van aangiften gedaan in opdracht van haar klant All Research.

4.6. Eiseres voert aan dat zij door het handelen van verweerder wezenlijk in haar verdedigingsbelangen is geschaad. Eiseres was geen partij bij de commerciële koop/verkooptransacties. Zij kon daardoor geen wetenschap hebben van de geldstromen binnen het concern waartoe haar opdrachtgever behoort. Door het rauwelijks uitreiken van de utb’s kon eiseres voor het uitreiken van de utb’s bij haar opdrachtgever geen opheldering vragen over de feiten die tot de navordering hebben geleid. Eiseres kon niet tijdig een zekerheid of garantie eisen van haar opdrachtgever om een eventuele navordering af te dekken.

4.7. De rechtbank stelt vast dat de feiten en gegevens waarop de utb’s zijn gebaseerd, alle afkomstig zijn uit het FIOD-onderzoek en niet van eiseres. Kennisgeving van het voornemen om de utb’s uit te reiken zou eiseres weliswaar de gelegenheid hebben geboden navraag te doen bij haar opdrachtgever, maar zou aan de bij het onderzoek bevonden gegevens niets hebben kunnen veranderen. Eiseres heeft ook na het opleggen van de utb’s geen nieuwe feiten aangedragen. Eiseres verschilt wel met verweerder van mening over de waardering en interpretatie van deze feiten. Dit zijn echter geschillen van juridische aard die kunnen worden getoetst in de bezwaar- en beroepsfase. De enkele omstandigheid dat deze toetsing na en niet vóór het uitreiken van de utb’s plaatsvindt, vormt op zichzelf geen wezenlijke schending van de verdedigingsbelangen van eiseres (vgl. Hof Amsterdam 28 april 2011, 10/00166, LJN-nummer: LJN BQ7221). De rechtbank ziet dan ook geen aanleiding enig gevolg te verbinden aan het feit dat een procedurele fout is gemaakt bij het opleggen van de utb’s.

4.8. De stelling van eiseres dat zij is benadeeld omdat zij pas vanaf het moment van opleggen van de utb’s navraag bij haar opdrachtgever heeft kunnen doen en dat door het opleggen van de utb’s de verhouding met haar opdrachtgever zodanig was verstoord dat onderzoek bij haar niet meer zinvol was, volgt de rechtbank niet. De rechtbank merkt hierover op dat de FIOD op 31 mei 2006 ten kantore van eiseres onder andere een vordering tot inbeslagneming op grond van artikel 81 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen heeft gedaan en aldaar voorwerpen in beslag heeft genomen. Voorts merkt de rechtbank op dat op 5 juli 2006 twee van haar medewerkers door de FIOD zijn verhoord (zie 4.4 hiervoor). In verband hiermee mag worden aangenomen dat eiseres op de hoogte was van het FIOD-onderzoek en dat dit onderzoek betrekking had op de douanewaarden van de goederen in de aangiften die zij ten behoeve van haar opdrachtgever had gedaan. Eiseres, een professioneel marktdeelnemer, moet hebben kunnen bevroeden dat een dergelijk onderzoek ook voor haar consequenties zou kunnen hebben ten aanzien van haar aansprakelijkheid voor de douanerechten. Reeds vanaf dat moment was er voor haar alle aanleiding om bij haar opdrachtgever navraag te doen over de feiten en zekerheid en garantie te eisen. Eiseres heeft dit nagelaten, hetgeen voor haar rekening en risico dient te blijven.

4.9. Eiseres klaagt er voorts over dat verweerder haar in de bezwaarfase niet alle gegevens en bescheiden heeft verstrekt. Nu verweerder onvoldoende weersproken heeft aangevoerd dat aan eiseres, zij het met enige haperingen, alle gevraagde gegevens zijn verstrekt, verbindt de rechtbank hieraan de conclusie dat de rechten van de verdediging niet in zodanige mate zijn geschonden dat de utb’s niet in stand kunnen blijven.

4.12. Ter zitting heeft de gemachtigde de klacht ingetrokken dat de facturen die zijn uitgereikt op grond van het onder 2.3.2 genoemde contract of delivery geen deel uitmaken van de douanewaarde. De gemachtigde heeft bevestigd dat deze facturen de juiste facturen zijn en niet de bij de aangifte gebruikte facturen. De rechtbank volgt partijen hierin. Het gelijk is in zoverre aan verweerder.

4.13. Ten aanzien van de facturen bij de 18 aangiften uitgereikt op grond van het onder 2.3.3 genoemde supplement bij het contract of delivery, is de rechtbank van oordeel dat deze niet tot de douanewaarde kunnen worden gerekend. De facturen verwijzen weliswaar naar de ingevoerde goederen, maar deze verwijzing moet worden gezien als een rekeneenheid op grond waarvan de provisie (commission) voor de teampartners, de verkopers, kan worden berekend. Dit blijkt duidelijk uit het supplement. De commissie gaat via [D] naar [D1] GmbH in Duitsland. Laatstgenoemde heeft de speciale taak om binnen de [D] groep centraal de commissie te berekenen en uit te betalen voor alle [D] partners wereldwijd. Voor [D] is deze commissie louter een doorlooppost, die geen invloed heeft op de winst- en verliesrekening. Verweerder erkent dat op basis van de stukken de betalingen op deze facturen bestemd zijn om de [D]partners voor de daadwerkelijke verkopen aan consumenten te belonen en dat dit kosten zijn ten behoeve van diensten na de invoer, maar dat hij bij gebrek aan wetenschap eraan twijfelt of deze betalingen ook daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. De rechtbank zal verweerder daarin niet volgen. Nu er verder geen aanwijzingen zijn om af te wijken van de bedoeling van partijen zoals deze uit het supplement bij het contract of delivery blijkt, moet van de daarin geschetste gang van zaken worden uitgegaan. Dit brengt mee dat deze betalingen niet als een betaling voor de ingevoerde goederen kunnen worden aangemerkt, maar als betalingen ten behoeve van de beloning voor de verkopen door de [D]partners. De subsidiaire stelling van verweerder dat de facturen een commissie betreffen als bedoeld in artikel 32, eerste lid, sub a, onder i, van het CDW volgt de rechtbank evenmin. Uit niets blijkt dat het hier een dergelijke commissie betreft. De in dit artikel bedoelde commissies zijn immers vergoedingen die aan personen (bemiddelaars, agenten, commissionairs) voor hun medewerking bij het afsluiten van het koopcontract tussen twee partijen betaald worden. In het onderhavige geval is geen sprake van bemiddeling tussen koper en verkoper. De hier bedoelde commissie wordt aan de verkoper betaald.

4.14. Verweerder heeft ter zitting verklaard dat de onder 2.8 genoemde “handling fee” het lot van de betalingen op de facturen uitgereikt op grond van het supplement bij het delivery contract moet volgen, aangezien de “handling fee” geen betrekking heeft op de ingevoerde goederen, maar een vergoeding is voor de hiervoor genoemde dienst die [D] voor de opdrachtgever van eiseres verricht. De rechtbank zal verweerder hierin volgen nu deze zienswijze geen blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting. Gelet op hetgeen onder 4.13 is overwogen kan de betaling voor de “handling fee” evenmin tot de douanewaarde worden gerekend.

6. Beoordeling van het geschil

Beginsel van eerbiediging van de rechten van de verdediging

6.1. Uit het arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ) van 18 december 2008 in zaak C-349/07 (Sopropé) volgt dat ‘eerbiediging van de rechten van de verdediging’ een algemeen beginsel van gemeenschapsrecht vormt dat ook van toepassing is wanneer de administratie voornemens is een bezwarend besluit ten opzichte van een bepaalde persoon vast te stellen.

6.2. Dit beginsel vereist, voor zover hier van belang, dat de (potentiële) adressaat van een besluit dat zijn belang aanmerkelijk raakt, in staat wordt gesteld naar behoren zijn standpunt kenbaar te maken over de elementen waarop de administratie haar besluit wil baseren. Deze procedurele verplichting rust op de autoriteiten van de lidstaten wanneer zij voornemens zijn dergelijke bezwarende besluiten te nemen, voor zover die besluiten binnen de werkingssfeer van het gemeenschapsrecht vallen. Dit recht is niet alleen neergelegd in de artikelen 47 en 48 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, die de eerbiediging van de rechten van de verdediging garanderen alsmede het recht op een eerlijk proces in het kader van elke procedure in rechte, maar ook in artikel 41 ervan, dat het recht op behoorlijk bestuur waarborgt (vgl. HvJ EU 22 november 2012, C-277/11, punt 82).

6.3. De bestreden besluiten zijn gebaseerd op artikel 221 van het CDW en vallen derhalve binnen de werkingssfeer van het gemeenschapsrecht. Tussen partijen is niet in geschil dat de UTB’s de belangen van belanghebbende aanmerkelijk raken. Het Hof gaat daar in het navolgende van uit.

6.4. De inspecteur heeft bepleit dat in het Nederlandse rechtssysteem het beginsel van eerbiediging van de rechten van de verdediging is gewaarborgd door de bezwaarprocedure en de daaraan verbonden hoorprocedure, alsmede door de beroepsprocedure, zodat reeds daarom van een schending van het beginsel van eerbiediging van de rechten van de verdediging geen sprake is. Naar ’s Hofs oordeel vindt deze stelling geen steun in de rechtspraak van het HvJ. Het HvJ overweegt in voornoemd arrest Sopropé uitdrukkelijk dat het beginsel van toepassing is wanneer de administratie voornemens is een bezwarend besluit vast te stellen. Op de opmerking van de Italiaanse regering dat het Hof zich moet beperken tot de bevestiging dat een belanghebbende het recht heeft te worden gehoord, hetzij in de administratieve hetzij in de contentieuze fase, wordt door het HvJ niet ingegaan. Het Hof overweegt voorts dat tussen het vooraf horen en het horen in de bezwaarfase een aanzienlijk verschil bestaat, in ieder geval wat implicaties betreft ? het besluit is namelijk reeds genomen met alle gevolgen van dien ? en voorts wat mogelijkheden tot het verrichten van onderzoek betreft.

6.5. Naar ’s Hofs oordeel is belanghebbende niet in staat gesteld om naar behoren haar standpunt kenbaar te maken over de elementen waarop de inspecteur zijn voorgenomen navorderingen wilde baseren. Hieraan doet niet af dat het belanghebbende uit het strafrechtelijke verhoor van haar medewerkers, (mogelijk) duidelijk moet zijn geweest dat er een aanmerkelijke kans aanwezig was dat een navordering zou gaan plaatsvinden.

6.6. Gelet op het onder 6.4 en 6.5 overwogene is naar ’s Hofs oordeel sprake van een schending van het beginsel van eerbiediging van de rechten van de verdediging, welke schending is gelegen in het procedurele gebrek van het niet vooraf horen alvorens de UTB’s werden uitgereikt.

6.9. Gelet op het vorenoverwogene dient aan het procedurele gebrek, inzake het niet horen alvorens de UTB’s werden uitgereikt, voorbij te worden gegaan. Wel ziet het Hof in voormeld gebrek aanleiding om de door de rechtbank toegekende proceskostenvergoeding en vergoeding van griffierechten in stand te laten.

Bewijs; relatie tussen facturen en aangiften

6.11. Zo dit anders mocht zijn is het Hof van oordeel dat de inspecteur voldoende aannemelijk heeft gemaakt dat de overgelegde facturen, genoemd onder 2.11, betrekking hebben op de aangiften welke het onderwerp vormen van de bestreden navorderingen.

6.12. Uit het vorenoverwogene volgt dat het gelijk met betrekking tot dit geschilpunt aan de inspecteur is.

Douanewaarde; verschil tussen aangegeven waarde en factuurprijs

6.14. Zo dit anders mocht zijn is het Hof van oordeel dat geen aanleiding bestaat om, zoals belanghebbende heeft bepleit, het verschil tussen de aangegeven waarde en de waarde vermeld op de commerciële facturen als ‘inkoopcommissie’ in de zin van artikel 33, sub e, van het CDW buiten de douanewaarde te laten, reeds omdat uit het onder 2.3 genoemde ‘contract of delivery’ volgt dat [B B.V.] de goederen heeft gekocht van [D], en [D] daarbij niet als inkoopcommissionair is opgetreden. Ook het beroep van belanghebbende op de voorafgaande transacties tussen [E] en [D] kan niet slagen, daar zij in haar aangiften geen beroep op deze transacties heeft gedaan. Het eerst ter zitting bij het Hof gedane verzoek om herziening van de aangiften op de voet van artikel 78 van het CDW dient te worden verworpen, nu een dergelijk verzoek niet in een lopende beroeps- of hoger beroepsprocedure kan worden geïnsereerd, nog daargelaten dat belanghebbende tegenover de betwisting door de inspecteur niet aannemelijk heeft gemaakt dat de in de aangiften vermelde douanewaarden berusten op een fout of een onbedoelde vergissing als bedoeld in HvJ EU 20 oktober 2005, C-468/03, Overland II.

6.15. Uit het vorenoverwogene volgt dat het gelijk met betrekking tot dit geschilpunt aan de inspecteur is.

Douanewaarde; facturen voor provisie en handling fee

6.16. De douanewaarde van ingevoerde goederen is de transactiewaarde van die goederen, dat wil zeggen de voor die goederen werkelijk betaalde of te betalen prijs indien zij voor uitvoer naar het douanegebied van de Europese Unie worden verkocht. De werkelijk betaalde of te betalen prijs is de totale betaling die door de koper aan de verkoper voor de ingevoerde goederen is of moet worden gedaan en omvat alle betalingen die als voorwaarde voor de verkoop moeten worden gedaan. Naar ’s Hofs oordeel dienen ook de provisiebedragen daaronder te worden begrepen, nu deze blijkens het onder 2.4 aangehaalde ‘supplement’ een voorwaarde voor de verkoop vormen en deze bedragen blijkens de stukken van het geding daadwerkelijk aan de importeur worden gefactureerd en door haar aan [D] worden betaald. Hetzelfde heeft te gelden voor de handling fee van 0,25% welke maandelijks over de provisiebetalingen wordt berekend.

6.17. In genoemd ‘supplement’ is vermeld dat de provisiebedragen via [D] zullen worden overgemaakt aan [D1] GmbH (Duitsland) en dat [D1] GmbH binnen de [D]-groep de taak heeft om centraal en wereldwijd de berekening en uitbetaling van provisie aan alle wederverkopers (‘[D]partners’) te verzorgen. De stelling van belanghebbende dat de provisiebedragen vanwege deze vermeldingen in het ‘supplement’ niet tot de douanewaarde behoren vindt naar het oordeel van het Hof geen steun in het recht. In dit verband merkt het Hof nog op dat uit bedoeld supplement niet kan worden afgeleid dat de desbetreffende provisie per geleverd goed ten goede komt aan de afnemer van dat goed.

6.18. Uit het vorenoverwogene volgt dat het gelijk met betrekking tot dit geschilpunt aan de inspecteur is.

Zorgvuldigheidsbeginsel

6.19. Ingevolge artikel 201, derde lid, tweede alinea, van het CDW kunnen personen die de voor de opstelling van de aangifte benodigde gegevens hebben verstrekt, terwijl zij wisten of redelijkerwijze hadden moeten weten dat die gegevens verkeerd waren, overeenkomstig de geldende nationale bepalingen eveneens als schuldenaar worden beschouwd. Aan deze bepaling is invulling gegeven in artikel 54 Douanebesluit (oud), welke bepaling vrijwel gelijkluidend is aan artikel 201, derde lid, tweede alinea, van het CDW. Belanghebbende heeft bepleit dat op grond van deze bepalingen de importeur ook als schuldenaar kan worden aangemerkt, dat het zorgvuldigheidsbeginsel de inspecteur er toe dwingt om van deze mogelijkheid gebruik te maken en dat, nu de inspecteur dit heeft nagelaten, de UTB’s om die reden dienen te worden vernietigd. Het Hof overweegt ter zake als volgt.

6.20. Twee (of meer) schuldenaren voor eenzelfde douaneschuld zijn op grond van artikel 213 van het CDW hoofdelijk gehouden tot betaling. Artikel 213 van het CDW beoogt daadwerkelijke invordering van de douaneschuld te bereiken en aldus de bescherming van de eigen middelen van de Europese Unie te garanderen. Het mechanisme van de hoofdelijkheid vormt een aanvullend juridisch instrument dat de nationale autoriteiten ter beschikking is gesteld om de doeltreffendheid van hun maatregelen op het gebied van de invordering van de douaneschuld te versterken (HvJ EU 17 februari 2011, C-78/10, Berel e.a, punt 48). Hieruit volgt naar ’s Hofs oordeel dat het de inspecteur vrijstaat om te volstaan met het aanspreken van één schuldenaar, indien de schuld op deze schuldenaar doeltreffend kan worden verhaald.

6.21. Uit het vorenoverwogene volgt dat het gelijk met betrekking tot dit geschilpunt aan de inspecteur is.

Artikel 220, lid 2, onder b, CDW

6.22. Door het overleggen van onjuiste facturen en het achterhouden van de facturen voor de provisie en de handling fee, is de inspecteur misleid en heeft hij de onjuiste waardevermelding in de aangiften als juist aanvaard, hetgeen onder deze omstandigheden niet als vergissing van de inspecteur kan worden aangemerkt. Anders dan belanghebbende heeft betoogd voert de omstandigheid dat ten aanzien van vijf van de achttien aangiften een daadwerkelijke opname van de goederen heeft plaatsgevonden niet tot een ander oordeel, omdat door middel van een daadwerkelijke opname van de goederen geen verificatie van de douanewaarde mogelijk is. De voor de goederen werkelijk betaalde of te betalen prijs kan niet van de goederen worden afgelezen. Het Hof verwerpt de stelling van belanghebbende dat bij waarneming van de goederen voor de inspecteur duidelijk had moeten zijn dat de aangegeven waarde niet kon kloppen, nu van de inspecteur een dergelijke specifieke waardekennis van voedingssupplementen niet mag worden verlangd.

6.23. Op 12 februari 2004, een week voordat belanghebbende de eerste van de onder 2.8 genoemde aangiften indiende, heeft de inspecteur te Eindhoven bij een aangifte van [F] voor voedingssupplementen, bestemd voor dezelfde importeur ([B] BV), zowel een hoge als een lage factuur aangetroffen. Desondanks heeft de inspecteur te Rotterdam de onder 2.8 genoemde aangiften aanvaard. Anders dan belanghebbende heeft betoogd is daarmee naar ’s Hofs oordeel geen sprake van een vergissing in de zin van artikel 220 van het CDW. Zulks kan – mutatis mutandis – worden afgeleid uit het arrest HvJ EU 7 september 1999, C-61/98, De Haan Beheer BV, waarbij overigens dient te worden aangetekend dat het Hof aannemelijk acht dat de inspecteur in het onderwerpelijke geval – anders dan in de De Haan-casus kennelijk het geval was – niet weloverwogen heeft nagelaten de aangever in kennis te stellen van mogelijke fraude.

6.24. Door het vermelden van een te lage douanewaarde in de aangiften, het overleggen van onjuiste facturen en het achterhouden van de facturen voor provisie en handling fee, is evenmin de derde voorwaarde van artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW vervuld, dat dient te zijn voldaan aan alle voorschriften van de geldende douaneregeling.

6.25. Gelet op het vorenoverwogene zijn de cumulatieve voorwaarden voor het afzien van navordering op de voet van artikel 220, lid 2, onder b, van het CDW niet vervuld.

Slotsom

6.26. De slotsom is dat het principale en het incidentele hoger beroep van belanghebbende ongegrond zijn en dat het hoger beroep van de inspecteur gegrond is. De uitspraak van de rechtbank wordt vernietigd en het beroep wordt ongegrond verklaard. Hieruit volgt dat aan de toekenning van een materiële schadevergoeding op de voet van artikel 8:73 Awb niet wordt toegekomen.

6.27. Niet in geschil is dat termen aanwezig zijn voor toekenning van immateriële schadevergoeding vanwege de lange duur van de bezwaarbehandeling. Het Hof zal partijen hier in volgen.

7. Kosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de kosten op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

8. Beslissing

De uitspraak is gedaan door mrs. B.A. van Brummelen, voorzitter, E.M. Vrouwenvelder en D.B. Bijl, leden van de douanekamer, in tegenwoordigheid van mr. R.J.M. Bosch, als griffier. De beslissing is op 24 januari 2013 in het openbaar uitgesproken.