Gerechtshof Amsterdam, 08-12-2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:5691, 14/00385, 14/00386
Gerechtshof Amsterdam, 08-12-2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:5691, 14/00385, 14/00386
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 8 december 2015
- Datum publicatie
- 3 februari 2016
- ECLI
- ECLI:NL:GHAMS:2015:5691
- Formele relaties
- Eerste aanleg: ECLI:NL:RBAMS:2014:2203, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Cassatie: ECLI:NL:HR:2017:600, (Gedeeltelijke) vernietiging met verwijzen
- Zaaknummer
- 14/00385, 14/00386
Inhoudsindicatie
Riool- en afvalstoffenheffing; overschrijding opbrengstlimiet? immateriële schadevergoeding? Anders dan de rechtbank is het Hof van oordeel dat de opbrengstlimiet voor de afvalstoffenheffing niet is overschreden. De opbrengstlimiet voor de rioolheffing is evenmin overschreden; de opbouw van een voorziening om te komen tot een ideaalcomplex past in de voor de gemeente geldende comptabiliteitvoorschriften. Het hoger beroep van de heffingsambtenaar is gegrond en dat van belanghebbende ongegrond.
Uitspraak
Kenmerken 14/00385 en 14/00386
8 december 2015
uitspraak van de meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
[X] te [Z], belanghebbende
alsmede op het hoger beroep van
de heffingsambtenaar van de gemeente [Z], de heffingsambtenaar,
tegen de uitspraak in de zaak met kenmerk AWB 12/3727 van de rechtbank Amsterdam (hierna: de rechtbank) in het geding tussen
belanghebbende
en
de heffingsambtenaar.
1 Ontstaan en loop van het geding
De heffingsambtenaar heeft bij de “woonlastennota 2012” met dagtekening
29 februari 2012 aan belanghebbende voor het jaar 2012 een aanslag rioolheffing opgelegd ten bedrage van € 210 alsmede een aanslag afvalstoffenheffing ten bedrage van € 290,52.
Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de heffingsambtenaar bij uitspraak, gedagtekend 28 juni 2012, het bezwaar afgewezen en beide aanslagen gehandhaafd.
Bij uitspraak van 24 april 2014 heeft de rechtbank op het daartegen door belanghebbende ingestelde beroep als volgt beslist, waarbij de heffingsambtenaar wordt aangeduid als “verweerder” en belanghebbende als “eiser”:
“De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt de uitspraak op bezwaar;
- vermindert de aanslag in de afvalstoffenheffing tot een bedrag van € 264,10;
- handhaaft de aanslag rioolrechten;
- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser ten bedrage van € 210,80 en
- gelast dat verweerder het door eiser betaalde griffierecht van € 42 vergoedt.”
Het tegen deze uitspraak door de heffingsambtenaar ingestelde hoger beroep is bij het Hof ingekomen op 3 juni 2014 en het door belanghebbende ingestelde hoger beroep op 4 juni 2014, aangevuld bij brief ontvangen op 4 juli 2014. Partijen hebben een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 27 oktober 2015. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.
2 Feiten
De rechtbank heeft in haar uitspraak de volgende feiten vastgesteld. Belanghebbende wordt daarin aangeduid als ‘eiser’ en de heffingsambtenaar als ‘verweerder’:
“2.1. Eiser bewoont met zijn gezin een eigen woning in de gemeente [Z]. Verweerder heeft hem de in geding zijnde aanslagen in de rioolheffing en in de afvalstoffenheffing opgelegd.
Eiser heeft een aantal bladzijden uit het Gemeentelijk Rioleringsplan [Z] 2009-2014 overgelegd. Dit plan vermeldt dat de gemeente [Z] sinds 1997 een financieringsmethodiek volgt waarbij de gemeente overgaat naar "ideaalcomplex", een systeem waarbij door middel van het vormen van een voorziening de boekwaarde van de riolering in de toekomst kan worden afgeboekt en toekomstige investeringen uit de jaarlijkse exploitatie betaald kunnen worden.
Tot de stukken behoren ook de volgende documenten:
- een bladzijde uit de gemeentelijke begroting met vermelding van gegevens uit de jaarrekening over 2010, de begroting voor 2011 en de begroting voor 2012; de posten baten en lasten voor riool en rioolgemalen laten bij een opbrengst aan rioolrechten van € 8.685.000 voor 2012, per saldo een tekort zien van € 412.000 (post 722 en 726); de begrotingsgegevens laten op de posten voor vuilophaal en –afvoer per saldo een overschot zien van € 697.000 (post 721 en 725);
- een "Bijlage 11 Kostenonderbouwing afvalstoffenheffing" met een bedrag "Totaal Bijdrage Gemeenten" vanuit de aangesloten gemeenten van € 23.043.359; dit stuk is onderdeel van de begroting voor 2012 van de Gewestelijke Afvalstoffendienst (GAD) en ook opgenomen bij de begrotingsstukken van de gemeente [Z];
- een raadsvoorstel van 31 oktober 2011 waarin staat verwoord dat de tarieven voor de rioolheffing voor het belastingjaar 2012 moeten leiden tot een opbrengst van € 8.705.000 om uit te komen op 100%-dekking voor de met het riool samenhangende lasten; op basis van die geraamde opbrengst is het tarief per rioolaansluiting berekend;
- een raadsvoorstel van 31 oktober 2011 waarin staat verwoord dat de tarieven voor de afvalstoffenheffing 2012 gelijk zullen zijn aan die in 2011 en dat € 374.468 zal worden onttrokken aan de Egalisatiereserve Afvalstoffen; rekening houdend met die onttrekking is in het voorstel het dekkingspercentage berekend op 100%; bij de berekening van de stand van de egalisatiereserve maakt het raadsvoorstel melding van een overschot op de bijdrage aan de GAD over 2010 van € 1.314.000, maar geen positief resultaat over enig later jaar; het raadsvoorstel vermeldt de volgende tarieven voor een meerpersoonshuishouden: 2009 € 226,56, 2010 € 239,76, 2011 € 290,52 en 2012 € 290,52;
- deze beide raadsvoorstellen bevatten een uitgewerkte berekening ter onderbouwing van het vast te stellen tarief, rekening houdend met de kosten van kwijtschelding, mutaties in de reserves en de toerekening van rente.
Tot de stukken behoort ook een verslag van de raadsvergadering van 9 november 2011, de vergadering waarop de gemeenteraad van [Z] de verordeningen en de tarieven voor het heffingsjaar 2012 heeft vastgesteld. Dit verslag bevat passages met de volgende strekking:
- vanuit de raad: de GAD heeft in de jaren 2007, 2008, 2009 en 2010 aanzienlijke exploitatievoordelen behaald die zich voor de gemeente [Z] vertaalden in positieve resultaten van respectievelijk € 1.579.000, € 1.027.000, € 683.0000 en € 1.314.000; deze overschotten zijn deels teruggegeven aan de Hilversumse burger, deels niet; het patroon van deze positieve resultaten zou kunnen leiden tot een verlaging van 11,3% van het tarief;
- vanuit B&W: de GAD begroot jaarlijks een te hoog bedrag en dit resulteert in een jaarlijkse terugbetaling aan de gemeente [Z] van € 1 mio tot € 1,5 mio; B&W zijn hierover in overleg met de GAD met het oog op een scherpere begroting.
De gemeenteraad heeft de Verordening rioolheffing 2012 en de Verordening afvalstoffenheffing 2012 op 9 november 2011 vastgesteld en deze zijn op de juiste wijze bekendgemaakt.”
Nu de hiervoor vermelde feiten door partijen op zichzelf niet zijn bestreden zal ook het Hof daarvan uitgaan. In aanvulling daarop stelt het Hof de volgende feiten vast.
De heffingsambtenaar heeft een tot het onder 2.2. genoemde Gemeentelijk Rioleringsplan [Z] 2009-2014 behorende doorrekening van de exploitatie riolen en rioolgemalen in het kader van de herziening naar het “ideaalcomplex” overgelegd. Uit dit stuk volgt dat tot het jaar 2026 de tarieven rioolrechten zijn gesteld op € 201 en jaarlijks gelijk zijn, en vanaf 2027 met 39,98% dalen tot € 120,64 en vervolgens tot 2040 gelijk blijven.
Het onder 2.3. genoemde raadsvoorstel van 31 oktober 2011 voor het vaststellen van de Verordening Afvalstoffenheffing 2012 bevat de volgende opstelling (in €):
“Onttrekking aan en verloop van egalisatiereserve afvalstoffen
In onderstaande kostenopzet is de onttrekking aan de egalisatiereserveafvalstoffen de “sluitpost” en wordt geraamd op € 374.000.
lasten
721.1 Kosten Gewestelijke afvalstoffendienst (GAD) 7.994.000
721.1 Overdekking ivm. BTW-compensatiefonds 748.000
614.4 Kosten kwijtschelding 430.000
721.1 Administratiekosten Afdeling Belastingen 39.000 +/+
9.211.000
baten
725.1 Geraamde opbrengsten afvalstoffenheffing 8.836.532
980.4 Onttrekking aan de Egalisatiereserve Afvalstoffen 374.468 +/+
9.211.000 -/-
Netto ten laste van de gemeente komende kosten 0
Dekkingspercentage: 100%
Het geraamde verloop van de egalisatiereserve Afvalstoffen ziet er dan als volgt uit:
a stand reserve per 1.1.2011 392.000
b af: benodigd voor tarief 2011 457.000 -/-
c bij: overschot GAD 2010 1.314.000 +/+
d stand reserve per 31.12.2011 1.249.000 =
e af: benodigd voor tarief 2012 374.000 -/-
f bij: resultaat GAD 2011 ? +/-
g stand reserve per 31.12.2012 875.000 =
(…)”
3 Geschil in hoger beroep
In hoger beroep is in geschil of de bestreden aanslagen terecht en voor het juiste bedrag aan belanghebbende zijn opgelegd. Meer in het bijzonder houdt partijen verdeeld of de Verordening rioolheffing 2012 en de Verordening afvalstoffenheffing 2012 algeheel dan wel partieel onverbindend zijn omdat de geraamde baten van de rioolheffing en de afvalstoffenheffing de geraamde lasten ter zake overtreffen (overschrijding van de opbrengstlimiet).
3.2.Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in het proces-verbaal van de zitting.