Gerechtshof Amsterdam, 05-07-2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:2286, 21/01820

1. De heffingsambtenaar heeft bij nota met dagtekening 22 januari 2020 (hierna: de legesnota) van belanghebbende een bedrag van € 22,25 aan leges geheven voor het in behandeling nemen van een aanvraag om twee dagen standplaats in te nemen (hierna: de aanvraag).

2. De heffingsambtenaar heeft het daartegen door belanghebbende gemaakte bezwaar bij uitspraak op bezwaar ongegrond verklaard. Het tegen die uitspraak ingestelde beroep is door de rechtbank ongegrond verklaard.

3. De rechtbank heeft in haar uitspraak de volgende feiten vastgesteld (in de uitspraak van de rechtbank wordt belanghebbende aangeduid als ‘eiser’ en de heffingsambtenaar als ‘verweerder’):

4. Ter zitting van het Hof heeft belanghebbende verklaard dat het geschil in hoger beroep beperkt is tot de volgende gronden:

- belanghebbendes bezwaarschrift betrof slechts een pro forma bezwaarschrift en kende geen gronden. De heffingsambtenaar had belanghebbende uit hoofde van artikel 6:6 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) in de gelegenheid moeten stellen dit gebrek te herstellen alvorens uitspraak op het bezwaar te doen (de formele grond); en

- de [gemeente] had de aanvraag niet in behandeling moeten nemen nu zij het besluit daarover pas nam nadat de twee standplaatsdagen, waarop deze betrekking had, waren verstreken. De [gemeente] heeft belanghebbende in een eerder stadium de mogelijkheid geboden om, ter voorkoming van legesheffing, de aanvraag in te trekken; dit had de gemeente echter (ook) moeten doen toen bleek dat zij pas na 24 en 31 december 2019 een besluit zou nemen. Het was onredelijk de aanvraag in deze omstandigheden toch in behandeling te nemen en daarvoor leges te heffen. Dit maakt het opleggen van de legesnota onrechtmatig (de inhoudelijke grond).

In aanvulling op deze gronden heeft de gemachtigde van belanghebbende eerst ter zitting van het Hof het standpunt ingenomen dat de werkzaamheden gemoeid met het besluit op de aanvraag onvoldoende substantieel waren om een legesheffing van € 22,25 te rechtvaardigen. De hoogte van de legesnota is, zo verstaat het Hof belanghebbende, niet in verhouding tot de (beperkte) werkzaamheden van de gemeente bij de beoordeling van de aanvraag.

5. De heffingsambtenaar heeft als grond van het bezwaar beschouwd de klacht dat de legesheffing niet rechtmatig was. De hiervoor onder 4 vermelde inhoudelijke grond heeft de heffingsambtenaar in zijn uitspraak op bezwaar geadresseerd door daarin het volgende op te nemen:

6. Het Hof overweegt over de formele grond als volgt. Het Hof stelt voorop dat – anders dan belanghebbende kennelijk meent – op de heffingsambtenaar niet zonder meer de verplichting rust om de indiener van een bezwaar de gelegenheid te bieden een verzuim te herstellen, maar dat het bieden van deze gelegenheid moet worden gezien als een voorwaarde om tot niet-ontvankelijkverklaring te kunnen overgaan. Dit blijkt uit de tekst van artikel 6:6 Awb en daarnaast ook uit de parlementaire geschiedenis (zie MvA, Kamerstukken II 1990/91, 21 221, nr. 5, punt 2.159). Nu de heffingsambtenaar niet is overgegaan tot het niet-ontvankelijk verklaren van het bezwaar, maar dit – na een inhoudelijke beoordeling van de hiervoor genoemde grond – ongegrond heeft verklaard, rustte op de heffingsambtenaar niet de plicht belanghebbende de gelegenheid te geven het (in zijn ogen niet bestaande) verzuim te herstellen.

7. Voor zover belanghebbende bedoelt te betogen dat de heffingsambtenaar onzorgvuldig heeft gehandeld door uitspraak op het bezwaar te doen zonder belanghebbende eerst in de gelegenheid te hebben gesteld zijn bezwaar met (additionele) gronden aan te vullen faalt dit eveneens. Het Hof overweegt hiertoe dat de heffingsambtenaar uit het bezwaarschrift en de overige correspondentie tussen belanghebbende en de gemeente in redelijkheid niet behoefde te begrijpen dat nog (aanvullende) gronden van het bezwaar zouden volgen. Indien belanghebbende (aanvullende) gronden had willen indienen, dan had het op de weg van belanghebbende gelegen dit aan de heffingsambtenaar kenbaar te maken en hem te vragen hiervoor een termijn te stellen. Ook had belanghebbende – al dan niet daarop gewezen door de professionele gemachtigde die hem ook al bijstond bij het indienen van het bezwaar – kunnen verzoeken om gehoord te worden, zodat hij de gronden van zijn bezwaar zo goed mogelijk voor het voetlicht had kunnen brengen. Dit heeft belanghebbende echter nagelaten. Daar komt bij dat de heffingsambtenaar eerst ruim vijf maanden na zijn ontvangst van het bezwaar zijn uitspraak heeft gedaan, zodat belanghebbende ruim de gelegenheid heeft gehad de gronden van zijn bezwaar aan te vullen, ook al was hij op die gelegenheid niet uitdrukkelijk gewezen door de heffingsambtenaar.

Het Hof voegt hieraan toe dat de heffingsambtenaar belanghebbendes inhoudelijke grond (zie onder 4) in zijn uitspraak op bezwaar heeft behandeld (zie onder 5), terwijl belanghebbende de grond dat het besluit op de aanvraag onvoldoende substantieel was om een legesheffing te rechtvaardigen pas ter zitting van het Hof voor het eerst heeft ingenomen. Onder deze omstandigheden is naar het oordeel van het Hof aannemelijk dat belanghebbende niet is benadeeld door het handelen van de heffingsambtenaar (het doen van uitspraak op bezwaar zonder belanghebbende uitdrukkelijk in de gelegenheid te stellen zijn bezwaar met (additionele) gronden aan te vullen).

8. Aldus leidt de omstandigheid dat de heffingsambtenaar belanghebbende niet uitdrukkelijk in de gelegenheid heeft gesteld de gronden van zijn bezwaar aan te vullen er naar het oordeel van het Hof niet toe dat de uitspraak op bezwaar dient te worden vernietigd. Belanghebbendes formele grond slaagt niet.

9. Ten aanzien van de inhoudelijke grond overweegt het Hof als volgt. De [gemeente] heeft belanghebbende na ontvangst van de aanvraag voorgehouden dat de beoordeling daarvan eerst op een voor belanghebbende ongunstig tijdstip tot een besluit zou leiden en hem gewezen op de mogelijkheid de aanvraag in te trekken om zodoende heffing van leges te voorkomen. Belanghebbende heeft hierop de aanvraag niet ingetrokken en aldus gepersisteerd in zijn verzoek tot behandeling daarvan. Het Hof is van oordeel dat de [gemeente] onder deze omstandigheden redelijkerwijs niet kan worden verweten dat zij de aanvraag daadwerkelijk in behandeling nam. Ook belanghebbendes inhoudelijke grond faalt.

10. Met betrekking tot het eerst ter zitting ingenomen standpunt van belanghebbende dat het bedrag van de legesnota te hoog is, aangezien het niet in verhouding staat tot de (beperkte) werkzaamheden van de gemeente bij de beoordeling van de aanvraag, overweegt het Hof dat een rechtstreeks verband tussen de hoogte van de leges en de omvang van de met de betreffende dienst gemoeide kosten niet is vereist (zie HR 4 februari 2005, nr. 38 860, ECLI:NL:HR:2005:AP1951). Een dergelijk verband geldt op het niveau van de verordening, in de zin dat de geraamde baten van de gezamenlijke heffingen in de verordening niet mogen uitgaan boven de geraamde lasten ter zake (de zogeheten opbrengstlimiet). De in eerste aanleg door de heffingsambtenaar ingenomen en met stukken onderbouwde stelling dat de opbrengstlimiet niet is overschreden is door belanghebbende niet betwist. Ingevolge artikel 3.8 van de Tarieventabel behorende bij de Legesverordening 2019 van de [gemeente] (hierna: de verordening) bedraagt de leges voor het in behandeling nemen van de aanvraag € 22,25, gelijk aan het bedrag van de legesnota.

Op basis van het voorgaande is naar het oordeel van het Hof de legesnota terecht en tot het juiste bedrag opgelegd.

11. Gelet op wat hiervoor is overwogen heeft het Hof de uitspraak van de rechtbank bevestigd.

12. Het Hof ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak gevoegd;

2 - ( alleen bij procederen op papier) het beroepschrift moet ondertekend zijn;

3 - het beroepschrift moet ten minste het volgende vermelden: