Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 12-05-2015, ECLI:NL:GHARL:2015:3505, 13/01073

De heer [A] en mevrouw [B], in wettelijke gemeenschap van goederen met elkaar gehuwd, zijn de ouders van belanghebbende (hierna: de ouders). De ouders zijn de certificaathouders en bestuurders van de Stichting [J]. Deze stichting houdt 100% van de aandelen in [K] BV. Het geplaatste kapitaal van [K] BV bestaat uit 50 aandelen.

De ouders hebben op 31 december 2009 aan belanghebbende een schenking gedaan van een honderdste deel van een certificaat. In de aangifte recht van schenking is vermeld dat deze schenking een waarde vertegenwoordigt van € 20.000, hetgeen is gebaseerd op een totale waarde van [K] BV van € 100.000.000, waarbij de waarde van de schenking vervolgens is berekend op € 100.000.000 gedeeld door 50 certificaten, maal een honderdste is € 20.000. In de aangifte is beroep gedaan op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit als bedoeld in hoofdstuk IIIA van de Successiewet 1956 (hierna: de faciliteit; SW).

Bij het vaststellen van de aanslag heeft de Inspecteur geen rekening gehouden met een aan de schenking verbonden last. Volgens de akte van schenking geschiedt de schenking onder de last voor belanghebbende tot betaling van € 5.000. In de schenkingsakte is voorts een fiscale glijclausule opgenomen voor het geval de waarde van de schenking hoger zou worden vastgesteld dan € 20.000. De omvang van de uit de fiscale glijclausule voortvloeiende verhoging van evenbedoelde last bedraagt € 3.941. De totale last bedraagt derhalve € 8.941.

[K] BV is voor 100% aandeelhouder in [L] BV, [M] BV, [N] BV, [O] BV en [P] BV (met 100% dochtermaatschappijen [Q] BV en [R] BV). Daarnaast heeft [K] BV belangen van respectievelijk 31,5% in [S] BV (met 100% dochtermaatschappij [T] BV), 30% in [U] BV en 31,43% in [V] BV. Deze vennootschappen zullen hierna tezamen worden aangeduid als: de [K]-tak.

Belanghebbende heeft bij brief van 3 maart 2011 ten behoeve van de Inspecteur het volgende overzicht opgesteld met betrekking tot de activiteiten van de [K]-tak:

De Inspecteur heeft bij brief van 7 juni 2012 aan belanghebbende over de activiteiten van de [K]-tak geschreven:

In de aangifte vennootschapsbelasting 2009 van [K] BV (waarin niet de gehele [K]-tak is begrepen) is een huuropbrengst van € 15.340.873 vermeld. De fiscale boekwaarde van de onroerende zaken bedraagt volgens de balans € 122.148.393. De personeelskosten bedragen € 206.015.

Volgens de geconsolideerde balans per 31 december 2009 van [K] BV bedragen de boekwaarden van de onroerende zaken € 145.100.100, de langlopende schulden € 126.839.846 en de aflossingsverplichtingen aan kredietinstellingen € 2.868.765. De reële waarde van de onroerende zaken wordt door de directie op € 271.000.000 geschat. In de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2009 is aan huuropbrengsten € 15.340.873 en aan lonen en salarissen € 167.335 vermeld.

Naast de hiervoor als de [K]-tak aangeduide deelnemingen is [K] BV voor 50% aandeelhouder in [W] BV. [W] BV is al dan niet indirect aandeelhouder van een groot aantal rechtspersonen naar Nederlands of buitenlands recht alsmede deelnemer in een aantal personenvennootschappen. Deze (personen)vennootschappen zullen hierna tezamen worden aangeduid als: de [W]-tak.

Belanghebbende heeft bij brief van 3 maart 2011 ten behoeve van de Inspecteur het volgende overzicht opgesteld met betrekking tot de activiteiten van de [W]-tak, waarbij niet alle tot de [W]-tak behorende (personen)vennootschappen staan vermeld:

De Inspecteur heeft bij brief van 7 juni 2012 aan belanghebbende over de activiteiten van de [W]-tak onder meer geschreven:

Volgens de geconsolideerde balans per 31 december 2009 van [W] BV bedragen de boekwaarden van de onroerende zaken € 349.970.939, de langlopende schulden € 350.294.420 en de aflossingsverplichtingen aan kredietinstellingen € 20.650.694. De reële waarde van de onroerende zaken wordt door de directie op € 435.000.000 geschat. In de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2009 is aan huuropbrengsten € 29.307.147 en aan salarissen € 1.003.881 vermeld. Van de totale personeelskosten van € 1.142.508 is een bedrag van € 958.735 doorbelast aan de [K]-tak.

De [K]-tak en [W]-tak hebben samen 350 onroerende zaken, met bijna 900 huurcontracten op 143 locaties.

In 2009 waren zestien personen in dienst van [W] BV. Er was een commerciële, een juridische en een administratieve afdeling (onder andere huurincasso) en een eigen technische dienst. Bedoelde personen hebben ook voor de [K]-tak gewerkt, waarvoor de kosten werden doorbelast.

Het klein tot middelgroot onderhoud van de onroerende zaken werd door de eigen technische dienst uitgevoerd. Verbouwingen vonden niet in eigen beheer plaats, doch werden uitbesteed, waarbij toezicht werd gehouden door medewerkers van de [K]-tak en de [W]-tak. Verder werden op projectbasis externe deskundigen ingehuurd voor advisering.

Bij de korte termijnhandel in onroerende zaken betrof het tot 2009 20 tot 30 ABC-transacties per jaar. Door de recessie werd dit aantal minder vanaf 2009.

In de uitspraak op bezwaar is het bezwaar afgewezen. De Rechtbank heeft – kort gezegd – geoordeeld dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat [K] BV met haar volledige vermogen een materiële onderneming drijft.