Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 20-12-2016, ECLI:NL:GHARL:2016:10247, 15/01435 en 15/01436

Tot de gedingstukken behoort een afschrift van de Algemene voorwaarden van [E] welke van toepassing zijn op overeenkomsten met de zorgvragers. Hierin is onder andere vermeld:

“ARTIKEL 8 – De intake1. Voorafgaand aan het tot stand komen van de overeenkomst biedt [E] de cliënt schriftelijk informatie aan over tenminste de volgende punten:a. de vormen van zorg die [E] kan bieden, de gevolgen van een nieuwe indicatie als deze lichtere of zwaardere zorg noodzakelijk maakt en de mogelijkheid van beëindiging vóór afloop van de indicatie als de zorg niet langer nodig is;b. de procedure ter verkrijging van een nieuwe indicatie, de mogelijkheid dit door [E] te laten doen en de gevolgen daarvan;c. het doorgeven van een contactpersoon en de mogelijkheid tot het aanstellen van een vertegenwoordiger en de wettelijke regels die daarop betrekking hebben;d. mogelijkheid tot het opstellen van een schriftelijke wilsverklaring waarin de cliënt uit hoe hij wil dat er wordt gehandeld, indien hij in een situatie komt waarin hij niet meer voor zichzelf kan beslissen;e. de procedure rond het opstellen van een zorgplan;(…)h. sleutelbeheer;i. de bereikbaarheid van [E] in geval van een noodsituatie;j. waar de cliënt aan moet voldoen om de zorgverleners en andere personen werkzaam bij of in opdracht van [E] in staat te stellen te werken conform de regelgeving met betrekking tot arbeidsomstandigheden;k. de mogelijkheden om wensen van de cliënt te honoreren;(…)m. het beleid ten aanzien van ethische en levensbeschouwelijke vraagstukken;n. het beleid ten aanzien van vrijheidsbeperking;o. de klachtenregeling;p. deze algemene voorwaarden;q. indien van toepassing de instructies voor eventuele zorgverlening op afstand;r. het privacybeleid;s. het medicatiebeleid.(…)ARTIKEL 9 – Totstandkoming overeenkomst1. [E] doet op basis van de intake een aanbod aan de cliënt waarin de te leveren zorg en alle te leveren diensten nauwkeurig zijn beschreven. (…)ARTIKEL 10 – Totstandkoming van het zorgplan1. [E] stelt in samenspraak met de cliënt een zorgplan op. [E] biedt de cliënt ondersteuning aan bij het overleg over het zorgplan. (…)ARTIKEL 11 - Doel in inhoud van het zorgplan1. Het zorgplan heeft tot doel de kwaliteit van leven van de cliënt te ondersteunen ensluit zoveel mogelijk aan bij diens persoonlijke wensen en mogelijkheden. 2. Het zorgplan beschrijft de gezondheidssituatie van de cliënt ten gevolge van diens aandoeningen, de prognoses daarvan en de daarmee samenhangende risico’s voor diens gezondheid en welzijn, de met de cliënt afgesproken vormen van zorg en, indien er sprake is van geneeskundige handelingen, de uit te voeren verrichtingen.3. In het zorgplan wordt in ieder geval vastgelegd: a. welke disciplines de verschillende onderdelen van het zorgplan uitvoeren enop welke momenten of met welke regelmaat;b. wie binnen [E] het vaste aanspreekpunt is voor de cliënt;c. welke familieleden van de cliënt of anderen bij de zorgverlening wordenbetrokken of over de zorgverlening worden geïnformeerd en hoe datplaatsvindt;d. de momenten van evaluatie van het zorgplan.

ARTIKEL 12 – Naleving van het zorgplan 1. [E] voert de zorg uit volgens de afspraken in het zorgplan. 2. Als [E] afgesproken zorg niet conform het zorgplan kan verlenen, stelt [E] de cliënt daarvan meteen in kennis. Als de cliënt de afgesproken zorg niet conform het zorgplan kan ontvangen, stelt de cliënt [E] daarvan meteen in kennis. 3. Het zorgplan wordt minimaal één keer per jaar in samenspraak met de cliënt geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. De cliënt kan gemotiveerd verzoeken om tussentijdse evaluatie. De evaluatie en de bijstellingen worden schriftelijk vastgelegd. De eerste evaluatie vindt plaats binnen 6 maanden na instemming van cliënt met het zorgplan, of zoveel eerder als nodig is. (…) 5. [E] instrueert individuele zorgverleners over de rechten van de cliënt ten aanzien van zijn zorgplan en stelt de cliënt hiervan op de hoogte. (…)

ARTIKEL 15 – Bewaren van gegevens 1. Als [E] zorginhoudelijke gegevens over de cliënt vastlegt, blijven deze gegevens te allen tijde beschikbaar voor zowel [E] als de cliënt. 2. Bij beëindiging van de overeenkomst bewaart [E] de gegevens en krijgt de cliënt een kopie als hij dat wil. (…)

ARTIKEL 16 – Gegevensverstrekking en verlening van inzage door de [E] aan derden (…) 4. [E] instrueert individuele zorgverleners over hun geheimhoudingsplicht en stelt de cliënt hiervan op de hoogte. (…)

ARTIKEL 18 – Zorg 1. [E] levert zorg met inachtneming van de normen zoals die door representatieve organisaties van in ieder geval zorgaanbieders en cliënten in overleg met de Inspectie Gezondheidszorg zijn vastgesteld. 2. [E] zorgt ervoor dat alle zorgverleners die binnen de organisatie van [E] of in opdracht van [E] zorg verlenen aan de cliënt: a. hiertoe te allen tijde bevoegd en bekwaam zijn; b. handelen overeenkomstig de voor de zorgverleners geldende professionele standaarden waaronder de richtlijnen van de beroepsgroep. Afwijking van de professionele standaard moet [E] motiveren en aan de cliënt uitleggen. [E] maakt aantekening van de afwijking en van de uitleg aan de cliënt in het zorgplan. 3. [E] zorgt voor continuïteit van de zorg. (…) ARTIKEL 20 – Afstemming (één cliënt meer zorgverleners) A. Binnen de organisatie van [E] 1. Als een cliënt te maken heeft met twee of meer zorgverleners die binnen de organisatie van [E] of in opdracht van [E] werken, zorgt [E] dat alle betrokken zorgverleners: a. elkaar informeren en bevragen over relevante gegevens van cliënt; b. de cliënt tijdig doorverwijzen naar een andere zorgverlener voor zover de zorg buiten de bevoegdheid of deskundigheid van [E] valt, of op verzoek van de cliënt; c. met elkaar periodiek overleggen over de cliënt; d. bij overdracht van de cliënt aan een andere zorgverlener, alle relevante gegevens doorgeven en de cliënt daarover informeren. 2. [E] zorgt ervoor dat voor de cliënt te allen tijde duidelijk is: a. wie voor welke handelingen verantwoordelijk is; b. wie het aanspreekpunt is voor vragen van de cliënt, diens vertegenwoordiger en familieleden. B. Binnen en buiten [E] 3. Als een cliënt te maken heeft met twee of meer zorgverleners waarvan tenminste één niet binnen [E] of in opdracht van [E] werkt, zorgt [E] ervoor dat: a. de taken en verantwoordelijkheden rond de zorgverlening aan de cliënt tussen de betrokken zorgverleners zijn verdeeld; b. afstemming en informatie-uitwisseling tussen de betrokken zorgverleners met toestemming van de cliënt plaatsvindt, waarbij de ervaringen van de cliënt worden meegenomen.

ARTIKEL 21 – Incidenten 1. Zo spoedig mogelijk na een incident informeert [E] de betreffende cliënt over: a. de aard en de oorzaak van het incident; b. of en welke maatregelen zijn genomen om soortgelijke incidenten te voorkomen. 2. Als een incident gevolgen heeft voor de gezondheidstoestand van de cliënt, bespreekt [E] de voor de aanpak daarvan mogelijke behandelingsalternatieven met de cliënt en maakt afspraken over de aanvang van de gekozen behandeling en het vervolg. [E] wijst de cliënt hierbij uitdrukkelijk op de mogelijkheid van een second opinion binnen of buiten [E] . 3. [E] verleent adequate zorg teneinde de gevolgen van het incident voor de cliënt te beperken. In geval van spoedeisende zorg betekent dit dat aan het genoemde in lid 2 2 niet hoeft te worden voldaan.

ARTIKEL 22 – Zorg voor persoonlijke eigendommen [E] zorgt ervoor dat degenen die onder haar verantwoordelijkheid betrokken zijn bij de zorg voor de cliënt, zorgvuldig omgaan met diens eigendommen. (…)

ARTIKEL 33 – Klachtenregeling 1. [E] beschikt over een op de wet gebaseerde en voldoende bekend gemaakte regeling voor de opvang en afhandeling van klachten en behandelt de klacht overeenkomstig deze klachtenprocedure. 2. Klachten over de uitvoering van de overeenkomst moeten zo snel als mogelijk, volledig en duidelijk omschreven, worden ingediend bij [E] , nadat de cliënt de gebreken heeft geconstateerd.

[E] werkt met richtlijnen voor inzet van medewerkers. Hierin is het volgende opgenomen:

“ONZE RICHTLIJNEN VOOR INZET VAN MEDEWERKERS - Altijd de bereikbare dienst informeren, ook al zijn er geringe veranderingen te melden.- Klantgericht aanwezig zijn en tevens zorgdragen voor de directe leefomgeving.- Geen geld lenen en/of aannemen van klanten.- Geen privé telefoongesprekken voeren.- Niet spreken over collega’s en andere cliënten.- Wijzigingen in het rooster doorgeven.- Netjes gekleed zijn.- Altijd buiten roken, ook als de familie binnen rookt.- Geheimhoudingsplicht, niet over andere klanten spreken.- Dienstbaar opstellen en altijd alle handelingen verrichten in samenspraak met de klant en/of aanwezige familie.- Privacy van de klant waarborgen- Geen alcohol of drugs gebruiken.- Op tijd zijn en anders melden dat je te laat komt.- Na overlijden vragen aan de familie wat je nog voor hun kunt betekenen en even melden op welke tijdstip je de woning verlaat.- Inzet is niet mogelijk, indien de medewerker zich niet aan bovenstaande kan houden en bij weigering van onze principes wordt de inzet onmiddellijk stop gezet.- Urenregistratie en facturen:S(…) verzorgt onze urenregistratie op kantoor en heeft daarvoor de geleverde zorguren nodig. In het zorgdossier gebruiken wij register aanwezigheid.In principe hebben wij een digitale urenregistratie die per week door de medewerkers ingevuld dient te worden en die gaat dan per mail naar S(…)@ [E] .nl. Voor vragen hierover kan je S(…) ten alle tijden emailen. De facturen behoren eveneens digitaal verzonden te worden en hebben vaste details nodig. Wij hebben daarvoor een voorbeeld gemaakt en dit kan toegezonden worden. Na controle van de facturen worden deze naar hoofdkantoor van [E] in [I] verzonden en dezelfde week vindt daar de betaling plaats. De bereikbaarheidsdienst kan alleen gebeld worden voor belangrijke mededelingen in de thuissituatie omdat wij overdag op route zijn. (…)”.

Tot de gedingstukken behoort een print van de website van [E] . Hierop staat onder het vacatureaanbod het volgende:

´Teamleider V&V (niveau 5) Functie omschrijving Als teamleider geef je leiding aan één of meer teams. Je bewaakt de continuïteit en de kwaliteit van de te leveren zorg. Je organiseert en coördineert de planning en je draagt zorg voor een efficiënte procesgang. Je coacht, stimuleert en enthousiasmeert de medewerkers in je team. Je organiseert werkoverleg, voert verzuim en functioneringsgesprekken en je lost knelpunten op. Daarnaast verricht je zelf ook verpleegkundige, verzorgende en begeleidende taken bij cliënten in de thuissituatie. Je helpt de cliënt bij het regisseren van zijn zorgvraag en zorgt voor korte lijnen naar huisartsen en andere zorgverlenende instanties. (…) Wie is [E] ? [E] is een innovatieve en ondernemende thuiszorgorganisatie. [E] levert als AWBZ-toegelaten organisatie thuiszorg vanuit locaties in heel Nederland met kleine teams en enthousiaste verpleegkundigen en verzorgenden.”

Tot de gedingstukken behoort een overeenkomst tussen [J] ( [J] ) en [E] over de in 2013 en 2014 te verlenen AWBZ-zorg in natura. In deze overeenkomst zijn onder ander de volgende bepalingen opgenomen.

“DEEL II: REGIOGEBONDEN AFSPRAKEN(…) Artikel 1. Zorglevering1. De zorgaanbieder verbindt zich zorgprestaties te leveren aan verzekerden met inachtneming van de betreffende aanvullende leveringsvoorwaarden, zoals vermeld in de [J] inkoopdocumenten AWBZ 2014 W&T, GZ en GGZ.2. De zorgaanbieder waarborgt dat de beroepsbeoefenaren bij de zorgverlening de eisen in acht nemen die voortvloeien uit de voor de beroepsgroep geldende wet- en regelgeving. Als richtsnoer voor het toetsen van de geleverde kwaliteit kan [J] gebruik maken van de erkende professionele standaarden van de beroepsgroepen waaronder de landelijke kwalificaties MBO voor Verpleeg- en Verzorgingshuiszorg en Thuiszorg en de bijbehorende beroepscompetentieprofielen, alsmede van de normen die volgens de stand van wetenschap en de gangbare opvattingen binnen de beroepsgroepen gelden binnen de verschillende sectoren.3. De zorgaanbieder verleent de geïndiceerde zorg zonder enige betaling of enige aanvullende betaling door de verzekerde, tenzij het Bijdragebesluit zorg of de Bijdrageregeling A WBZ anders bepaalt. De zorgaanbieder neemt daarbij de CVZ- brochure ‘Daar hebt u recht op in een AWBZ-instelling’ in acht aangaande de diensten zonder bijbetaling.(…)Artikel 5. Kwaliteit van zorgverlening1. De zorgaanbieder is, ook wat betreft zijn personeel, verantwoordelijk voor een correcte bejegening van verzekerden.2. De zorgaanbieder draagt er zorg voor dat zijn personeel bevoegd is en beschikt over de kennis en kunde die voor de verlening van kwalitatief verantwoorde zorg noodzakelijk is en dat de opleiding en bijscholing zodanig is dat zij over een kwalitatief verantwoorde kennis en kunde kunnen (blijven) beschikken. 3. De zorgaanbieder staat er voor in dat- voor zover van toepassing- inrichting, instrumentarium en hygiëne aan de algemeen aanvaarde standaarden voldoen.4. De zorgaanbieder zorgt - voor zover van toepassing - voor een geldige gebruikersvergunning.5. De zorgaanbieder draagt in overleg en afstemming met de cliëntenraad zorg voor een systematische bewaking, beheersing en verbetering van de kwaliteit.(...)Artikel 7. Declaratie zorg(…)Artikel 14. Managementinformatie/geleverde zorg(...)Artikel 16. ControleIndien sprake is van geconstateerde onrechtmatigheid en/of ondoelmatigheid (waaronder het niet voldoen aan de overeengekomen kwaliteitseisen) van de geleverde zorg, kan [J] hier consequenties aan verbinden. Afhankelijk van de ernst en zwaarte van de geconstateerde feiten kan [J] besluiten één of meer van de volgende maatregelen te nemen:(…)Artikel 21. Onderaanneming[J] zal alleen toestemming geven voor het inschakelen van derden voor de uitvoering van de overeenkomst voor meer dan:- 5% van de extramurale productieafspraak, indien de zorgaanbieder een extra korting van 1% op de NZa beleidswaarden extramurale zorg wil geven, boven op het op basis van de inkoopprocedure door [J] vastgestelde tarief,(…)Deze verplichte korting geldt niet indien de in te schakelen derde onderdeel uitmaakt van de economische eenheid waartoe ook de contractant behoort.(…)Artikel 26. VitaliteitsbeleidDe intramurale zorgaanbieder beschikt over een actueel vastgesteld en geïmplementeerd vitaliteitsbeleid waarin in elk geval de volgende onderwerpen zijn opgenomen:(…)Artikel 27. ValpreventieDe zorgaanbieder met productieafspraken binnen het kavel Intramurale zorg, extramurale zorg en / of volledig pakket thuis, beschikt over een recent vastgesteld en geïmplementeerd beleid waaruit blijkt dat valpreventie een vast onderdeel uitmaakt van het zorgplan.Artikel 28. WijkgerichtheidDe zorgaanbieder die extramurale zorg en / of dagactiviteiten & vervoer levert beschikt over een recentelijk vastgesteld en geïmplementeerd beleid omtrent wijkgerichtheid. De zorgaanbieder heeft in elk geval de sociale kaart van de wijk (buurt, buurtschap, dorp) op haar website gepubliceerd en voorafgaand aan de zorglevering met de cliënt besproken.(…)DEEL III: ALGEMEEN DEELIntentie en afbakeningHet doel van deze overeenkomst is het maken van afspraken over de levering van voldoende kwalitatief goede, doelmatige en doeltreffende Zorg aan de AWBZ-verzekerden in de desbetreffende Zorgkantoorregio. (…)Artikel 12 Kwaliteitssystemen1. De Zorgaanbieder draagt er zorg voor dat de Zorgverleners binnen zijn organisatie handelen volgens tenminste de standaard die binnen de kring der beroepsgenoten algemeen aanvaard is. Dat betekent dat de Zorg wordt verleend volgens de meest recent beschikbare wetenschappelijke kennis en conform best practices. De Zorgaanbieder en de bij of voor de Zorgaanbieder werkzame personen werken volgens landelijke c. q. regionaal vastgestelde kwaliteitsstandaarden en protocollen en met inachtneming van de voor de Zorgaanbieder geldende wettelijke verplichtingen. De Zorgaanbieder beschikt over aantoonbaar bekwaam en/of gekwalificeerd personeel.(…)Artikel 13 Cliëntenraad1. De Zorgaanbieder borgt dat de centrale cliëntenraad en lokale cliëntenraden zowel inhoudelijk als secretarieel voldoende ondersteund worden bij het uitvoeren van hun werkzaamheden.

Belanghebbende heeft met [G] een “ZZP-overeenkomst” gesloten, waarin belanghebbende is aangeduid als opdrachtnemer en [G] als opdrachtgever. Hierin is onder meer het volgende bepaald:

“ Artikel 1 Overeenkomst van opdracht Opdrachtgever is met opdrachtnemer bij overeenkomst van opdracht overeengekomen om met ingang van 21/6/2012 in opdracht van opdrachtgever diensten te verrichten. In verband met bovengenoemde overeenkomst verklaart opdrachtgever te hebben opdragen aan opdrachtnemer, gelijk opdrachtnemer verklaart te hebben aangenomen van opdrachtgever, de uitvoering van de onder artikel 2 genoemde opdracht. Artikel 2 De opdracht 2.1 Opdrachtnemer zal werkzaamheden verrichten conform de omschrijving van opdrachtnemers KvK-inschrijving en bij cliënten van opdrachtgever. 2.2 Deze overeenkomst is een raamovereenkomst van opdracht ex artikel 7:400 BW. Partijen beogen uitdrukkelijk géén arbeidsovereenkomst tot stand te laten komen. Iedere aanspraak op een arbeidsovereenkomst ex artikel 7:610 e.v. BW wordt dan ook zowel gedurende het bestaan van deze overeenkomst als na beëindiging hiervan uitgesloten. 2.3 Opdrachtnemer voert de werkzaamheden naar eigen inzicht en vaardigheden en voor eigen verantwoordelijkheid en volgens de codes die voor de beroepsgroep gebruikelijk zijn en zonder toezicht of leiding van opdrachtgever uit. Daarbij dient de opdrachtnemer zich te houden aan de eisen en regels zoals die worden gesteld in de van toepassing zijnde wet- en regelgeving. 2.4 Opdrachtnemer is bereid deze werkzaamheden te verrichten, terwijl Opdrachtnemer vrij is concrete aanbiedingen tot het uitvoeren van werkzaamheden te weigeren. 2.5 Opdrachtnemer heeft het recht zijn/haar werktijden zelf vast te stellen, met dien verstande dat de omvang en werktijden in overleg met opdrachtgever zullen plaatsvinden.2.6 Opdrachtnemer niet volledig en alleen afhankelijk is van Opdrachtgever en in ieder geval in de regel voor meer dan twee andere opdrachtgevers vergelijkbare werkzaamheden verricht;Artikel 3 Ingangsdatum en duur van de overeenkomst(…)3.5 Opdrachtnemer dient bij ondertekening van deze overeenkomsten en bij voortzettingdaarvan vóór aanvang van de werkzaamheden en vóór 1 november voorafgaande aanieder volgend kalenderjaar een Verklaring Arbeids Relatie (VAR) te overleggen, waaruit blijkt dat de inkomsten van Opdrachtnemer uit de opdracht als ‘winst uit onderneming’ worden aangemerkt (VAR-WUO).(…)Artikel 4 Honorering4.1 Voor de door de opdrachtnemer te verrichten diensten geldt het tarief zoals overeengekomen bij aanname van een individuele opdracht. 4.2 Opdrachtnemer verklaart de overeengekomen werkzaamheden uit te voeren in de zelfstandige uitoefening van zijn/haar beroep.4.3 Facturen worden een keer per maand in behandeling genomen. 4.4 Opdrachtgever voldoet deze factuur binnen drie weken na het in behandeling nemen. 4.5 Opdrachtgever doet per opdracht een schriftelijk opdrachtspecificatie aan pdrachtnemer toekomen, welke in ieder geval bevat: - de naam van de cliënt van Opdrachtgever;- contactpersoon bij die cliënt;- werkzaamheden;- duur van de werkzaamheden;- het afgesproken tarief.(…)Artikel 6 Verplichtingen opdrachtnemer(…)6.2 Opdrachtnemer voldoet aan de in het huishoudelijk reglement genoemde eisen voor het lidmaatschap van de coöperatie dan wel het aspirant-lidmaatschap.6.3 Opdrachtnemer heeft een beroepsaansprakelijkheidsverzekering afgesloten enoverlegd jaarlijks een betalingsbewijs hiervan.(…)Artikel 7 AansprakelijkheidOpdrachtnemer is aansprakelijk voor alle schade voortvloeiende uit de door hem te verrichten werkzaamheden en zal opdrachtgever en/of aan opdrachtgever gelieerde onderneming vrijwaren voor eventuele vorderingen van derden.