Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 29-11-2016, ECLI:NL:GHARL:2016:9612, 15/01467

Artikel 122g Waterschapswet bepaalt dat het aantal vervuilingseenheden wordt berekend met behulp van door meting, bemonstering en analyse verkregen gegevens, overeenkomstig bij algemene maatregel van bestuur te stellen regels. Bij deze maatregel kan worden bepaald dat ter uitvoering van die maatregel nadere regels worden gesteld bij verordening van het algemeen bestuur.

Blijkens artikel 6.12, lid 1, Waterschapsbesluit geschiedt voornoemde meting, bemonstering en analyse, door de heffingsplichtige gedurende elk etmaal van het kalenderjaar overeenkomstig de door het algemeen bestuur bij belastingverordening gegeven nadere regels.

In artikel 6.12, lid 2, Waterschapsbesluit is bepaald dat de heffingsambtenaar op aanvraag van de gebruiker, onder nader te stellen voorwaarden, toestaat dat voor het aantal etmalen dat meting, bemonstering en analyse geschieden, wordt afgeweken van het eerste lid indien door de gebruiker aannemelijk wordt gemaakt dat voor de berekening van de vervuilingswaarde met gegevens over meting, bemonstering en analyse van een beperkt aantal etmalen kan worden volstaan. Ingevolge artikel 6.12, lid 3, Waterschapsbesluit wordt dit besluit genomen bij voor bezwaar vatbare beschikking.

Ingevolge artikel 123, lid 2, Waterschapswet geschieden de heffing en invordering van waterschapsbelastingen met toepassing van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR), de Invorderingswet 1990 en de Kostenwet invordering rijksbelastingen als waren die belastingen rijksbelastingen.

Blijkens het bepaalde in artikel 113 Waterschapswet wordt de zuiveringsheffing, zoals geregeld in artikel 122d Waterschapswet, gerekend tot de waterschapsbelastingen. Gelet op het bepaalde in artikel 123, lid 2, Waterschapswet is de AWR – waaronder het bepaalde in artikel 26 AWR – mitsdien van toepassing op de heffing van zuiveringsheffing.

Ingevolge artikel 26 AWR kan tegen een ingevolge de belastingwet genomen besluit slechts beroep bij de bestuursrechter worden ingesteld indien het betreft een belastingaanslag of een voor bezwaar vatbare beschikking.

Het besluit van de heffingsambtenaar op grond artikel 6.12, lid 3, Waterschapsbesluit (de meetbeschikking) kan als een ingevolge de belastingwet genomen besluit worden aangemerkt. Nu blijkens diezelfde bepaling dit besluit wordt genomen bij voor bezwaar vatbare beschikking, kan daartegen beroep worden ingesteld bij de bestuursrechter (in belastingzaken). Het Hof is bevoegd om in hoger beroep over het onderhavige geschil te oordelen.

De onderwerpelijke meetbeschikking is afgegeven voor de periode van 1 mei 2014 tot en met 31 december 2014 (zie 2.13). Ten tijde van het instellen van beroep was deze periode reeds verstreken, zodat het processuele belang van het beroep daarmee is komen te ontvallen. Dit wordt niet anders als belanghebbende een buiten de onderhavige meetbeschikking liggend belang heeft bij de beantwoording van de door haar aangevoerde twistpunten. Voor zover dit belang zich manifesteert bij meetbeschikkingen voor andere jaren, kan belanghebbende desgewenst tegen die beschikkingen opkomen (vgl. HR 23 maart 2012, nr. 11/01321, ECLI:NL:HR:2012:BV0655). De Rechtbank had het beroep derhalve niet-ontvankelijk moeten verklaren.

Gelet op het hiervoor overwogene, overweegt het Hof het volgende ten overvloede.

Een waterschap is binnen het wettelijke kader van de Waterschapswet autonoom ten aanzien van het heffen van waterschapsbelastingen. Het algemeen bestuur van een waterschap kan daartoe belastingverordeningen vaststellen (artikel 110 Waterschapswet). Het dagelijks bestuur van een waterschap kan met betrekking tot de hem toekomende bevoegdheid tot belastingheffing beleidsregels vaststellen.

Twee of meer waterschappen kunnen voor de heffing van waterschapsbelastingen een gemeenschappelijke regeling treffen waarbij een openbaar lichaam wordt ingesteld en een daartoe aangewezen ambtenaar van dat openbaar lichaam wordt aangewezen als heffingsambtenaar. In het onderhavige geval werken meerdere waterschappen op het gebied van belastingheffing samen in de gemeenschappelijke regeling GBLT.

Het dagelijks bestuur van GBLT heeft in de Richtlijnen (zie 2.14) beleidsregels vastgesteld, waaronder de regel omtrent de variatiecoëfficiënt van 25 percent. Laatstgenoemde regel geldt slechts in het beheersgebied van twee waterschappen, waaronder dat van waterschap Vallei en Veluwe. Blijkens een verklaring van de heffingsambtenaar ter zitting, welke niet is weersproken door belanghebbende, vindt de beperkte werking van deze regel zijn rechtvaardiging daarin dat het GBLT uitsluitend voor deze twee waterschappen de uitvoerende werkzaamheden van controle, bemeting en analyse verricht. Reeds daarom acht het Hof het gelijkheidsbeginsel niet geschonden.

Uit de Richtlijnen (pagina 14) kan worden afgeleid dat het dagelijks bestuur van GBLT in 2014 als beleidsregel hanteert dat de perceptiekosten voor de heffingsplichtige niet meer mogen bedragen dan 40 percent van het aanslagbedrag.

Voor onderhavige situatie dient deze beleidsregel uit pragmatische overwegingen als volgt te worden uitgelegd. De onderhavige meetbeschikking 2014 heeft betrekking op het bedrijfsonderdeel soesjesbakkerij. De door belanghebbende op basis van deze meetbeschikking te maken kosten voor een permanente meet- en bemonsteringsopstelling mogen niet meer bedragen dan 40 percent van het gemiddelde bedrag van de (geschatte) aanslagen zuiveringsheffing van de drie voorgaande jaren (2011 tot en met 2013) voor zover deze betrekking hebben op het bedrijfsonderdeel soesjesbakkerij. Gelet op hetgeen partijen over en weer hebben aangedragen acht het Hof aannemelijk dat de perceptiekosten ongeveer € 8.000 per jaar zullen bedragen. Nu het gemiddelde bedrag van de aanslagen zuiveringsheffing 2011 tot en met 2013 voor de soesjesbakkerij € 23.452 heeft bedragen (zie 2.15), is van een overschrijding van de 40-percent-norm in de onderhavige periode geen sprake.