Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 03-07-2018, ECLI:NL:GHARL:2018:6154, 17/00684

2.1.

Belanghebbende heeft in 2009 samen met zijn echtgenote alle aandelen in [A] B.V. (hierna: de bv) in bezit. Belanghebbende is in 2009 bestuurder van de bv. De bv heeft in 2007 een deelneming verkocht en daarbij een voordeel behaald van ongeveer $ 100.000.000. Het eigen vermogen van de bv bedroeg op 1 januari 2009 bijna € 89.000.000.

2.2.

Aan belanghebbende en zijn echtgenote wordt op 5 februari 2007 de eigendom geleverd van de vrijstaande villa gelegen op 8.250 m2 grond aan de [a-straat] 441 te [B] (hierna: de eigen woning). De koopsom is € 3.575.000.

2.3.

Op 12 oktober 2007 hebben belanghebbende als schuldenaar en de bv als schuldeiser een akte van geldlening opgemaakt. Belanghebbende heeft een bedrag van € 6.500.000 geleend en hij heeft dit bestemd voor de aanschaf en verbouwing van de onder 2.2. bedoelde eigen woning. De lening is aangegaan voor onbepaalde tijd en is te allen tijde opeisbaar met een opzegtermijn van twee maanden. De rente bedraagt 4% en dient achteraf, aan het einde van het jaar, te worden voldaan. Partijen hebben geen aflosschema opgenomen en belanghebbende heeft geen zekerheden gesteld, anders dan een zogenoemde positieve en negatieve hypotheekverklaring.

2.4.

Belanghebbende en zijn echtgenote hebben op 24 juni 2008 de eigendom verkregen van het vrijstaande praktijkpand gelegen op 7.125 m2 grond met dubbele garage aan de [a-straat] 439 te [B] (hierna: de dienstwoning). De koopsom is € 2.600.000. De dienstwoning wordt in gebruik genomen als kantoor, gastenverblijf en verblijf voor de butler.

2.5.

Op 11 december 2008 ondertekenen belanghebbende en de bv een addendum akte van geldlening (hierna: het addendum). Partijen hebben in het addendum vastgelegd dat de op 12 oktober 2007 overeengekomen geldlening wordt omgezet in een kredietfaciliteit zonder limiet omdat belanghebbende mede in verband met de aankoop van de dienstwoning aanvullende middelen nodig heeft. De kredietfaciliteit wordt aangegaan voor onbepaalde tijd en is te allen tijde opeisbaar met een opzegtermijn van één maand. De rente bedraagt 4% en zal ieder jaar worden herzien overeenkomstig de ontwikkelingen van het algemene rentepeil voor soortgelijke leningen. Er wordt geen aflossingsschema opgenomen en er worden geen zekerheden gesteld. Een positieve en negatieve hypotheekverklaring is wel in het addendum opgenomen.

2.6.

Belanghebbende heeft consumptieve uitgaven en de rente over de lening betaald door opnames uit zijn rekeningcourantverhouding met de bv. Het saldo van de rekening-courant wordt jaarlijks teruggebracht tot nihil door een dividenduitkering door de bv ter grootte van het saldo.

2.7.

De bv maakt uit hoofde van het addendum in 2009 € 12.413.000 over aan belanghebbende. Dit bedrag is volledig gebruikt voor de verbouwing van de eigen woning. De in de aangiften IB/PVV vermelde eigenwoninglening bedroeg op 31 december 2008 € 10.182.265 en op 31 december 2009 € 22.302.232 (verhoging in 2009 € 12.119.967). De verbouwingen waren ultimo 2009 nog niet afgerond. Aan de aanschaf en verbouwing van de eigen woning en de dienstwoning heeft belanghebbende tot en met 2009 € 25.284.765 uitgegeven. Tot de voltooiing van de verbouwing in 2012 heeft belanghebbende in totaal € 29.075.070 aan de onroerende zaken besteed.

2.8.

In opdracht van belanghebbende heeft [C] van [D] de marktwaarde van de eigen woning en de dienstwoning per 29 maart 2011 getaxeerd op € 19.500.000 (hierna: taxatierapport [D] ). De executiewaarde is getaxeerd op € 14.500.000. De inhoud van de eigen woning heeft de taxateur bepaald op 10.000 m3. De omschrijving van de onroerende zaken luidt als volgt:

2.9.

Het vermogen van belanghebbende op 31 december 2009 is als volgt opgebouwd:

2.10.

De gemachtigde van belanghebbende heeft voor het indienen van de aangifte IB/PVV 2009 uitstel gekregen. De aanslagtermijn als bedoeld in artikel 11, derde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) eindigde op 31 januari 2014.

2.11.

2.12.

De Inspecteur is van de aangifte afgeweken. Hij heeft de verhoging van de eigenwoningschuld van € 12.119.967 in 2009 niet geaccepteerd. Verder heeft hij een uitdeling gesteld voor alle opnames die belanghebbende uit de bv heeft gedaan ten behoeve van de eigen woning. Dit bedrag heeft hij vervolgens gebruteerd, zodat hij het aangegeven regulier voordeel uit aanmerkelijk belang heeft verhoogd met € 14.603.529 (= opgenomen gelden van € 12.413.000 x 100/85). De Inspecteur heeft daarnaast de aftrekbare kosten met betrekking tot de eigen woning gecorrigeerd met € 268.646 (= € 675.937 (rente eigenwoningschuld voor de eigen woning te [B] ) - € 407.291 (rente over eigenwoningschuld ultimo 2008 € 10.182.265 x 4%)).

2.13.

De Inspecteur heeft op 8 januari 2014 de aanslaggegevens vastgesteld en heeft deze ingevoerd in het geautomatiseerde systeem van de Belastingdienst. Op 15 januari 2014 heeft de Inspecteur bemerkt, dat het geautomatiseerde systeem op het aanslagbiljet als dagtekening “12 februari 2014” zal vermelden. Op dezelfde dag heeft hij verzocht om een zogenoemde penaanslag op te laten maken. Dit is een aanslag die buiten het geautomatiseerde systeem wordt opgesteld. Deze aanslag, die volgens de daarop geplaatste stempels op 15 januari 2014 is opgemaakt, heeft als dagtekening 23 januari 2014. Bij zijn brieven met dagtekening 20 januari 2014 heeft de Inspecteur het aanslagbiljet met dagtekening 23 januari 2014 aan zowel belanghebbende als zijn gemachtigde gestuurd. Deze brief heeft de toenmalig gemachtigde van belanghebbende op 22 januari 2014 ontvangen.

2.14.

Het geautomatiseerde systeem van de Belastingdienst heeft op 20 januari 2014 een elektronische kopie van de aanslag (hierna: EKA) met als dagtekening 12 februari 2014 aan de toenmalig gemachtigde van belanghebbende gestuurd. De Belastingdienst heeft dit aanslagbiljet op 24 januari 2014 ter verzending aangeboden bij de postleverancier.

2.15.

Belanghebbende heeft geen van beide aanslagen ontvangen.