Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 16-03-2021, ECLI:NL:GHARL:2021:2554, 20/00544 en 20/00545

Belanghebbende is middellijk of onmiddellijk lid (geweest) van onder meer de volgende coöperaties:

Belanghebbende heeft als bestuurder van [A] UA en [C] UA taken verricht die horen bij de verantwoordelijkheden van het bestuur, waaronder: personeelszaken, het voeren van besprekingen over klantinhoudelijke zaken en de exploitatie van het bedrijf, zonder dat daar een vergoeding tegenover stond.

Belanghebbende heeft op 5 januari 2001, met als ingangsdatum 1 januari 2001, een Akte Dienstverlening gesloten met [C] UA. Daarin is belanghebbende als opdrachtnemer het volgende met [C] UA als opdrachtgever overeengekomen:

Belanghebbende heeft op 15 januari 2004, met als ingangsdatum 1 januari 2004, een overeenkomst van dienstverlening gesloten met [A] UA. Daarin is belanghebbende als opdrachtnemer het volgende met [A] UA als opdrachtgever overeengekomen:

De onder 2.3 genoemde Akte Dienstverlening en de onder 2.4 genoemde overeenkomst van dienstverlening worden hierna tezamen aangeduid als de Dienstverleningsovereenkomsten.

Belanghebbende beschikt over een werkruimte op het kantoor van de coöperaties, maar ook over een eigen werkruimte in zijn woning waar hij werkzaamheden verricht en cliënten kan ontvangen.

De coöperaties registreren de verrichte werkzaamheden (urenverantwoording) en factureren op naam van de desbetreffende coöperatie aan de cliënten. Belanghebbende factureert voor zijn werkzaamheden aan [C] UA en [A] UA.

Tot en met het jaar 2008 hebben de coöperaties de aan belanghebbende uitgekeerde arbeidsvergoedingen aangemerkt als loon en hebben zij daarop loonheffingen ingehouden. Belanghebbende heeft tot en met het jaar 2007 deze inkomsten aangegeven als inkomsten uit dienstbetrekking.

Belanghebbende heeft zich met ingang van 1 januari 2009 als eenmanszaak onder de naam [J] ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. De bedrijfsomschrijving luidt: “Administratieve, fiscale en fiscaal-juridische dienstverlening, alsmede advisering inzake financiële, bedrijfseconomische en juridische aangelegenheden voor het MKB”.

Met ingang van het jaar 2008 rekent belanghebbende in zijn aangiften IB/PVV de vergoedingen die hij ontvangt van [A] UA en [C] UA tot het resultaat van een zelfstandig uitgeoefend beroep (winst uit onderneming). De aanslagen IB/PVV 2008 en 2009 zijn in eerste instantie overeenkomstig die aangiften opgelegd. Naderhand zijn navorderingsaanslagen opgelegd waarbij de Inspecteur zich op het standpunt heeft gesteld dat geen sprake is van winst uit onderneming, maar van loon uit dienstbetrekking, waarover geprocedeerd is tot aan de Hoge Raad. Het standpunt van belanghebbende dat hij moet worden aangemerkt als zelfstandig beroepsbeoefenaar is in beroep en hoger beroep niet gevolgd. De Hoge Raad heeft de zaak afgedaan onder verwijzing naar artikel 81, eerste lid, Wet RO (HR 1 juni 2018, nr. 17/04369, ECLI:NL:HR:2018:807).

In 2011 heeft belanghebbende een bedrag van € 34.800 aan [A] UA en [C] UA gefactureerd, bestaande uit € 30.000 aan [A] UA (€ 2.500 per maand) en € 4.800 aan [C] UA.

Voor het jaar 2011 heeft belanghebbende aangifte gedaan van een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 23.921 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 872. De lidmaatschapsrechten in [A] UA en [C] UA zijn vermeld onder ‘aandelen aanmerkelijk belang’. Het belastbare inkomen uit werk en woning is in de aangifte als volgt opgebouwd:

Bij het opleggen van de aanslag IB/PVV 2011 is van de aangifte afgeweken. De Inspecteur heeft de belastbare winst geheel gecorrigeerd, omdat geen sprake zou zijn van een door belanghebbende zelfstandig uitgeoefend beroep. In plaats daarvan heeft de Inspecteur € 46.000 aan loon uit (fictieve) dienstbetrekking in aanmerking genomen. Het belastbare inkomen uit werk en woning is vastgesteld op € 41.115 (€ 46.000 -/- € 2.785 -/- € 2.100). Het belastbare inkomen uit sparen en beleggen is ongewijzigd vastgesteld op € 872.

Naar aanleiding van het bezwaar van belanghebbende is het in aanmerking te nemen loon verlaagd naar € 41.025 (bestaande uit € 34.800 aan vergoedingen plus € 6.225 aan bijtelling privégebruik auto). Als gevolg hiervan is de aanslag IB/PVV 2011 bij uitspraak op bezwaar verminderd tot een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 36.140 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 872.

In 2012 heeft belanghebbende een bedrag van € 32.400 aan [A] UA en [C] UA gefactureerd, bestaande uit € 30.000 aan [A] UA (€ 2.500 per maand) en € 2.400 aan [C] UA.

Voor het jaar 2012 heeft belanghebbende aangifte gedaan van een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 23.536 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 1.361. De lidmaatschapsrechten in [A] UA en [C] UA zijn vermeld onder ‘aandelen aanmerkelijk belang’. Het belastbare inkomen uit werk en woning is in de aangifte als volgt opgebouwd:

Bij het opleggen van de aanslag IB/PVV 2012 is van de aangifte afgeweken. De Inspecteur heeft de belastbare winst geheel gecorrigeerd, omdat geen sprake zou zijn van een door belanghebbende zelfstandig uitgeoefend beroep. In plaats daarvan heeft de Inspecteur € 46.000 aan loon uit (fictieve) dienstbetrekking in aanmerking genomen. Het belastbare inkomen uit werk en woning is vastgesteld op € 42.938 (€ 46.000 -/- € 3.062). Het belastbare inkomen uit sparen en beleggen is ongewijzigd vastgesteld op € 1.361.

Naar aanleiding van het bezwaar van belanghebbende is het in aanmerking te nemen loon verlaagd naar € 38.625 (bestaande uit € 32.400 aan vergoedingen plus € 6.225 aan bijtelling privégebruik auto). Als gevolg hiervan is de aanslag IB/PVV 2012 bij uitspraak op bezwaar verminderd tot een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 35.563 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 1.361.

De aanslagen IB/PVV voor de jaren 2013 tot en met 2016 zijn overeenkomstig de aangiften voor die jaren opgelegd. Hierin zijn de vergoedingen die belanghebbende ontvangt van [A] UA en [C] UA tot het resultaat van een zelfstandig uitgeoefend beroep (winst uit onderneming) gerekend.

De Rechtbank heeft het beroep tegen de onder 2.14 en 2.18 bedoelde uitspraken ongegrond verklaard. De Rechtbank heeft, onder verwijzing naar de uitspraak van dit Hof betreffende de aan belanghebbende opgelegde navorderingsaanslagen IB/PVV 2008 en 2009, geoordeeld dat belanghebbende niet kwalificeert als zelfstandig beroepsbeoefenaar (ondernemer) en dat de vergoedingen die hij heeft ontvangen van [A] UA en [C] UA niet moeten worden belast als winst uit onderneming maar als loon uit dienstbetrekking. Volgens de Rechtbank is dat loon niet te hoog vastgesteld. Er is geen aanleiding gezien om het loon te verminderen vanwege de financiële toestand waarin [A] UA en [C] UA zijn komen te verkeren. Van discriminatie van belanghebbende als loongenieter ten opzichte van een winstgenieter is voorts geen sprake. Het beroep op het gelijkheidsbeginsel (meerderheidsregel) en het vertrouwensbeginsel (al dan niet vertrouwen te ontlenen aan de aanslagregeling voor de jaren 2008 en 2009 alsmede 2013 tot en met 2016), heeft de Rechtbank afgewezen.