Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 20-09-2022, ECLI:NL:GHARL:2022:8132, 21/01551

2.1.

Belanghebbende is enig aandeelhouder van [naam2] N.V. Deze vennootschap is op 24 april 2014 opgericht. Het geplaatste en gestorte kapitaal bedraagt € 310.000.

2.2.

[naam3] (hierna: [naam3] ) is enig aandeelhouder van [naam4] B.V. Deze vennootschap is enig aandeelhoudster van [naam5] B.V. en [naam6] B.V. [naam6] B.V. is op haar beurt enig aandeelhoudster in vijf deelnemingen, waaronder [naam7] B.V.

2.3.

[naam8] (hierna: [naam8] ), werkzaam bij [naam9] , heeft met dagtekening 19 mei 2014 een notitie opgesteld. In deze notitie wordt ingegaan op een voorgenomen participatie van [naam2] N.V. in [naam4] B.V. en de in dat kader te verstrekken geldleningen door [naam2] N.V. Voor zover relevant staat in deze notitie het volgende:

2.4.

Met dagtekening 21 mei 2014 zijn twee overeenkomsten van geldlening gesloten ter zake van leningen van [naam2] N.V. aan [naam7] B.V. Deze leningen betreffen een bedrag van respectievelijk € 40.000 en € 75.000. Van dit laatste bedrag is € 25.000 direct ter beschikking gesteld.

2.5.

Ook met dagtekening 21 mei 2014 is een overeenkomst van geldlening gesloten ter zake van een lening door [naam2] N.V. aan [naam4] B.V., [naam6] B.V. en [naam7] B.V., die zowel afzonderlijk als gezamenlijk worden aangeduid als schuldenaar. Deze lening betreft een bedrag van € 185.000. In afwijking van de andere twee leningen is in deze leningsovereenkomst het volgende opgenomen:

2.6.

Op 21 mei 2014 is ook een akte inzake de verpanding van bedrijfsmiddelen van [naam7] B.V. gepasseerd. Het pandrecht is gevestigd ten behoeve van [naam2] N.V. voor de vorengaande drie geldleningen van in totaal € 300.000 vermeerderd met een maximum van € 120.000 aan renten, boete en kosten. Het pandrecht is gevestigd op onder meer de huidige en toekomstige vorderingen en bedrijfsmiddelen en de voorraad van [naam7] B.V.

2.7.

Belanghebbende heeft op 26 juni 2014, 26 november 2014 en 7 december 2014 drie geldleningen aan [naam4] B.V. verstrekt ten bedrage van respectievelijk € 30.000, € 25.000 en € 120.000. In de desbetreffende overeenkomsten van geldlening is opgenomen dat de schuldenaar op eerste verzoek alle door de schuldeiser gewenste zekerheden zal verschaffen. [naam4] B.V. heeft begin januari 2015 de lening van 26 november 2014 van € 25.000 afgelost.

2.8.

De Rabobank heeft begin januari 2015 een financieringsvoorstel voor € 425.000 afgegeven aan [naam4] B.V. en haar dochtervennootschappen. De Rabobank heeft voor het verstrekken van deze financiering bedongen dat de bestaande zekerheden gehandhaafd blijven en worden aangevuld met een eerste pandrecht op de huidige en toekomstige inventaris, voorraden en vorderingen. Als nadere voorwaarde wordt onder meer bedongen dat de financiële injectie door belanghebbende van € 300.000 bij de voorgestelde structuurwijziging als eigen vermogen of achtergesteld vermogen wordt ingebracht.

2.9.

De gemachtigde van belanghebbende heeft op 19 mei 2015 een klacht ingediend bij de Belastingdienst vanwege het uitblijven van een reactie op het door hem ingediende verzoek tot vooroverleg van 12 november 2014 betreffende de voorgenomen herstructurering door [naam4] B.V. Als bijlage bij deze klacht heeft hij het verzoek tot vooroverleg toegevoegd. In dit verzoek staat voor zover relevant het volgende:

2.10.

De Inspecteur heeft bij beschikking van 15 juni 2015 beslist dat de voorgenomen juridische afsplitsing van [naam4] B.V. niet in overwegende mate is gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing, waardoor de afsplitsing zonder heffing van vennootschapsbelasting en overdrachtsbelasting kan plaatsvinden.

2.11.

De dochtervennootschappen van [naam6] B.V. zijn op 23 juni 2015 failliet verklaard. [naam6] B.V. is op 21 juli 2015 failliet verklaard.

2.12.

De in 2.9 bedoelde ‘tussenholding BV’ is nimmer opgericht.

2.13.

Belanghebbende heeft op 26 augustus 2016 aangifte IB/PVV 2015 gedaan naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van -/- € 57.443. Dit belastbaar inkomen is als volgt opgebouwd:

2.14.

Het negatieve resultaat uit overige werkzaamheden is ontstaan, omdat belanghebbende ter zake van de aan [naam4] B.V. verstrekte leningen en de te vorderen rente ten laste van het resultaat voorzieningen van in totaal € 159.196 heeft gevormd.

2.15.

[naam2] N.V. heeft op 26 augustus 2016 aangifte vennootschapsbelasting gedaan over het boekjaar april 2014 tot en met 31 december 2015 naar een belastbaar bedrag van -/-€ 302.605. Zij heeft in dat boekjaar de vorderingen op [naam4] B.V., [naam6] B.V. en [naam7] B.V. ten bedrage van € 299.997 ten laste van de winst afgewaardeerd.

2.16.

De Inspecteur heeft op 29 juni 2018 de aanslag IB/PVV 2015 vastgesteld naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 74.553. Hierbij heeft hij het resultaat uit overige werkzaamheden gecorrigeerd.

2.17.

[naam8] en [naam3] hebben op respectievelijk 7 april 2021 en 9 april 2021 een nagenoeg gelijkluidende verklaring afgelegd over de afspraken tussen belanghebbende en [naam3] ter zake van de participatie van belanghebbende in de onderneming van [naam4] B.V. Voor zover relevant staat hierin het volgende, waarbij het Hof uit de verklaring van [naam3] citeert:

2. [belanghebbende] was bereid om, middels een door hem op te richten vennootschap, de benodigde liquiditeiten (€ 300.000) ter verschaffen. In ruil daarvoor verlangde hij middels de op te richten vennootschap voor 50% te participeren in [naam4] . (…)

4. [belanghebbende] en ik, enig aandeelhouder van [naam4] , zijn het vervolgens eens geworden over deze koop. Deze afspraak was in geen enkel opzicht voorwaardelijk of niet-afdwingbaar en wij zijn daar niet (ook niet later) op terug gekomen.

5. Omdat in de balans van [naam4] een aantal posten was opgenomen die mij persoonlijk betroffen (een pensioenvoorziening en een rekening-courantverhouding) leek het ons beter om deze af te zonderen van de onderneming waarin [belanghebbende] via zijn vennootschap in deelnam. Daarom is afgesproken aan de Belastingdienst te vragen of zij akkoord wilde gaan met een fiscaal geruisloos doorschuiven van de niet-aandeelhouder gebonden activa en passiva in een op te richten tussenholding. Bij een bevestigend antwoord (dat eigenlijk wel verwacht werd) zou dan op die basis worden geherstructureerd. Maar indien geen bevestiging zou worden verkregen zou [belanghebbende] via zijn vennootschap rechtstreeks in [naam4] deelnemen. In afwachting van een uitspraak van de Belastingdienst zouden de gelden vooralsnog worden geleend, echter met de aantekening dat van de geleende gelden een bedrag ad € 185.000 was geoormerkt als koopsom aandelen. Aan de notaris is gevraagd om het vorenstaande vast te leggen in de af te sluiten lenings- en pandrechtovereenkomsten. (…)”